Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Bài 9: Tác động của ngoại lực đến địa hình bề mặt Trái Đất - Coggle Diagram

- - - - Tác nhân ngoại lực
        
        Sản phẩm phong hoá dời khỏi vị trí ban đầu
      - Nhân tố tác động –> quá trình bóc mòn có tên
        
        Xâm thực
        
        Mài mòn
        
        Thổi mòn
      - Địa hình xâm thực do nước chảy
        
        Khe rãnh xói mòn
        
        Thung lũng, sông suối
        
        Rãnh nông
      - Địa hình do gió tạo thành
        
        địa hình thổi mòn, khoét mòn
        
        hố trũng thổi mòn
        
        bề mặt đá tổ ong
        
        ngọn đá sót hình nấm
      - Tác động xâm thực và mài mòn của sóng biển tạo ra các địa hình
        
        Hàm ếch sóng vỗ
        
        Vách biển
        
        Bậc thềm sóng vỗ
      - Địa hình do băng hà
        
        đó là các vịnh hẹp
        
        cao nguyên băng hà
        
        đá trán cừu
        
        băng hà (phi-o)
    - - Di chuyển vật liệu từ nơi này –> nơi khác
        
        Khoảng cách dịch chuyển xa hay gần phụ thuộc
        
        kích thước và trọng lượng
        
        điều kiện tự nhiên khác nhau
        
        động năng của quá trình
      - Có hai hình thức
        
        vật liệu nhỏ nhẹ được động năng của ngoại lực cuốn theo
        
        vật liệu lớn, nặng chịu thêm tác động trọng lực làm cho vật lăn trên mặt đất dốc
    - - Quá trình phá huỷ và làm biến đổi
        
        Đá và khoáng sản
        
        Do sự thay đổi
        
        Ôxi
        
        Khí carbonic
        
        Nước
        
        Loại axit có trong thiên nhiên và sinh vật
        
        Nhiệt độ
      - a. Lí học
        
        Chủ yếu do sự thay đổi
        
        sự đóng băng của nước
        
        sự kết tinh của các chất muối
        
        nhiệt độ
        
        Tác nhân chủ yếu
        
        va đập của gió, sóng, nước chảy
        
        hoạt động sản xuất của con người
        
        ma sát
        
        Phá huỷ đá –> khối vụn kích thước to, nhỏ khác nhau mà không làm biến đổi về
        
        thành phần khoáng vật
        
        hoá học
        
        màu sắc
        
        Kết quả
        
        đá bị rạn đứt, vỡ
        
        thành những tảng và mảnh vụn
      - b. Hoá học
        
        Tác nhân
        
        nước
        
        các hợp chất hoà tan trong nước
        
        Khí carbonic
        
        Ôxi
        
        axit hữu cơ của sinh vật thông quá phản ứng hoá học
        
        Phá huỷ đá và khoảng vật –> biến đổi thành phần tính chất hoá học
        
        Nước
        
        Hoà tan nhiều loài đá và khoáng vật
        
        Nhiệt độ càng cao thì sức hoà tan càng mạnh
        
        Quá trình cacxto
        
        Quá trình hoà tan và tạo thành những dạng địa hình khác nhau ở trên mặt đất và dưới sâu
      - c. Sinh học
        
        Sự phá huỷ đá và khoáng vật dưới tác động
        
        vi khuẩn
        
        nấm
        
        rễ cây
        
        Các sinh vật làm cho đá và khoáng vật
        
        Phá huỷ
        
        mặt cơ giới
        
        mặt hoá học
      - Các sản phẩm
        
        Một phần bị nước hoặc gió cuốn đi
        
        Phần còn lại phủ trên bề mặt đá gốc tạo thành lớp vỏ phong hoá
        
        Tạo ra vật liệu cho quá trình
        
        vận chuyển
        
        bồi tụ
    - - Quá trình tích tụ (tích luỹ) các vật liệu phá huỷ
      - Quá trình diễn ra phức tạp
        
        Phụ thuộc vào động năng của nhân tố ngoại lực
      - Động năng
        
        giảm dần
        
        tích tụ dần trên đường đi của chúng
        
        theo thứ tự kích thước và trọng lượng giảm
        
        giảm đột ngột
        
        tất cả vật liệu đều tích tụ và phân lớp
        
        theo trọng lượng
        
        Kết quả
        
        Tạo nên các dạng địa hình bồi tụ
      - Nội lực và ngoại lực: hai lực đối nghịch nhau
        
        Nội lực có xu hướng làm cho bề mặt Trái Đất gồ ghề
        
        Ngoại lực có xu hướng san bằng những chỗ gồ ghề đó