• là BTN cấp tính do vi rút bại liệt gây nên
  +gây bệnh chủ yếu ở tế bào sừng vận động của sừng trước tủy sống -> bệnh nhi bị liệt mềm ngoại vi, ko có rối loạn cảm giác kèm theo.
  +bệnh có miễn dịch bền vững
  +bệnh lây theo đường hô hấp và tiêu hóa, vi rút trong họng và trong phân người bệnh
  +vi rút bại liệt lây theo đường hô hấp trong thời kì đầu bệnh
  +nhưng chủ yếu lây qua đường tiêu hóa, thông qua nước, thức ăn, tay, dụng cụ nhiễm phân của người bệnh ( vật chủ trung gian ruồi, nhặng,...)
• vi rút bại liệt gồm 3 chủng: 1,2,3
  +ko có miễn dịch chéo giữa các chủng -> 1 người có thể bị bại liệt 3 lần.
  +vi rút có sức đề kháng cao, có thể sống ở nhiệt độ bên ngoài trong nhiều ngày
  +dễ mất hoạt tính ở 56 độ C, nước clo, tia cực tím
• trẻ dưới 6 tháng ít bị sốt bại liệt, hay gặp trẻ 2-4 tuổi, thành phố nhiều hơn nông thôn, hay gặp vào mùa hè

• khoảng 7-14 ngày, có thể lâu hơn 30-35 ngày
• 90-95% trường hợp nhiễm vi rút mà ko có triệu chứng
• chỉ phát hiện được nếu phân lập vi rút trong phân

• khoảng 3-7 ngày, có nhiều triệu chứng
• sốt: khởi phát đột ngột, đa số sốt nhẹ, một số sốt cao 39-40 độ C trong 3-4 ngày
• viêm long đường hô hấp trên: hắt hơi, sổ mũi, ho khan, tiếng khàn
• rối loạn tiêu hóa; phân táo hoặc lỏng
• rối loạn thần kinh thực vật: mạch chậm, vã mồ hôi, mặt lúc tái lúc hồng
• trạng thái thần kinh: li bì hoặc vật vã kêu khóc
• đau và co cứng các cơ là dấu hiệu sớm và phổ biến
  +cơ đau sẽ phát triển thành liệt
  +đau và co cứng các cơ vùng cổ, thân mình và sau đùi ->trẻ mệt mỏi, sức cơ yếu, trương lực cơ giảm. Hiện tượng co giật nhẹ ở cơ sẽ bị liệt kèm kiểu hiện giảm hoặc mất phản xạ
  +trẻ khóc thét khi bế trẻ lên, toàn thân mệt mỏi, quấy khóc
• hội chứng màng não: trẻ nhức đầu nhiều, kèm theo nôn, buồn nôn, trẻ <18 tháng thóp phồng căng
• triệu chứng diễn biến trong vài giờ đến vài ngày

• một số diễn biến đến khi khỏi nên khó chuẩn đoán là bại liệt
  +khả năng lây lan rất mạnh
  +trong vùng có dịch thì phân lập vi rút qua phân mới thấy được.
  +một số diễn biến sang thể có liệt

Đặc điểm của liệt:

• Liệt mềm ngoại vi, ko đối xứng
• Liệt ko theo thứ tự nhất định
• Liệt xảy ra ngày 4-7 của bệnh; nhanh và đột ngột;
  +khi nhiệt độ về bình thường hoặc hết sốt trc đó 1-2 ngày
  +khi bắt đầu có liệt đến liệt ko tiến triển nữa, trong vòng 2-3 ngày
• các cơ liệt thường yếu, trương lực cơ giảm, mất hoặc giảm phản xạ gân xương và phản xạ da, cơ teo nhanh
  +các cơ này k có rối loạn cảm giác

Các vị trí tổn thương:

• tổn thương tủy sống, chiếm 60-70% thể có liệt
• tổn thương tủy cổ: liệt cơ cổ, vai gáy, chi trên (cơ vai) và cơ hoành
• tổn thương tủy thắt lưng: liệt cơ bụng dưới và chi dưới
• triệu chứng khác: dấu hiệu đau cơ tăng khi bắt đầu liệt, kéo dài vài ngày ->giảm dần kèm đỡ đau đầu, tỉnh táo, ăn ngủ đc, đỡ mệt mỏi

• trong 6 tuần đầu, 1 số cơ khỏi;
  +1 số bị liệt hoàn toàn hồi phục nhanh, giảm và hết đau
  +để lại số ít cơ và nhóm cơ bị liệt hoàn toàn

• sau 6 tuần hoặc sau 2-3 năm
• cơ bị liệt giảm chậm và ko rõ ràng
• nhiều cơ bị liệt hoàn toàn

tổn thương ko phục hồi sau 3 năm trở lên