Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลในการดูแลมารดาทารกที่มีภาวะผิดปกติปัจจัยการคลอด, ชนิดช่องเชิงกราน…

- - - - ภาวะศีรษะทารกและช่องเชิงกรานไม่ได้สัดส่วนกัน (Cephalopelvic or Fetopelvic Disproportion or CPD)
        
        การคลอดยาวนาน คลอดยาก การคลอดหยุดชะงักหรือติดขัด ต้องใช้สูติศาสตร์หัตถการในการช่วยคลอด
        
        ภาวะไม่ได้สัดส่วนกันอย่างสมบูรณ์ (absolute disproportion) ผ่าตัดเอาทารกออกทางหน้าท้อง
        
        ภาวะไม่ได้สัดส่วนกันแบบก้ากึ่ง (borderline disproportion) อาจให้ลองคลอดทางช่องคลอด
        
        ภาวะที่ศีรษะทารกมีขนาดใหญ่เกินกว่าที่จะผ่านช่องเชิงกรานออกมา หรือช่องเชิงกรานมีขนาดไม่ใหญ่พอที่จะให้ศีรษะทารกผ่านออกมาได้
        
        ผู้คลอดจะมีอาการ อ่อนเพลียมาก เกิดภาวะขาดน้ำ มดลูกอาจแตกได้
      - 1) เชิงกรานผิดปกติ
        
        เชิงกรานหักหรือแตก เกิดจากการได้รับอุบัติเหตุ
        
        เชิงกรานรูปร่างวิปริตเกิดจากความพิการแต่กาเนิด หรือมีความผิดปกติของกระดูกสันหลัง กระดูกสันหลังคด (sacoliosis)
        
        เชิงกรานแคบ (contracted pelvic)
        
        เชิงกรานแคบที่ช่องเข้า (inlet cotraction)
        
        เส้นผ่านศูนย์กลางตรงของช่องเข้าน้อยกว่า 10 ซม. เส้นผ่านศูนย์กลางขวางน้อยกว่า 12 เซนติเมตร
        
        ศีรษะทารกไม่สามารถเกิด Engagement ได้หรือเกิดได้ยาก
        
        เชิงกรานแคบที่ช่องออก (Outlet contraction)
        
        ระยะระหว่าง ischial tuberosity น้อยกว่า 8 เซนติเมตร มุมใต้กระดูกหัวเหน่าแคบน้อยกว่า 85 องศา
        
        คลอดยากเพิ่มขึ้น
        
        เมื่อปากมดลูกเปิดหมดและเบ่งคลอดศีรษะของทารกจะเคลื่อนต่าลงมา มองเห็นศีรษะทารกได้ชัดเจนแต่ศีรษะของทารกจะถอยกลับขึ้นไปทุกครั้งที่หยุดเบ่ง
        
        เชิงกรานแคบที่ช่องกลาง (midpelvic contraction)
        
        ช่องกลางของเชิงกรานอยู่ที่ระดับ ischial spine ระยะห่างระหว่าง ischial spine ทั้งสองข้างน้อยกว่า 9.5 เซนติเมตร
        
        Transverse arrest of fetal head
        
        ทาให้ศีรษะทารกหมุนเป็นท่า occiput anterior ได้ยาก
        
        การคลอดล่าช้ายาวนานในระยะที่หนึ่งและระยะที่สองของการคลอด
        
        เชิงกรานแคบทุกส่วน (Generally contracted pelvis)
        
        ศีรษะทารกไม่มี Engagement
      - มีสาเหตุจากเชิงกรานแคบ หมายถึง เชิงกรานในระดับช่องเข้า ช่องกลาง หรือช่องออกมีเส้นผ่าศูนย์กลางแคบที่ส่วนใดส่วนหนึ่งหรือหลายส่วน โดยมีขนาดสั้นกว่าเกณฑ์ปกติ 1 เซนติเมตรหรือมากกว่าทำให้ทารกที่มีขนาดที่ปกติคลอดยากหรือคลอดไม่ได้
    - - 1) ความผิดปกติของปากช่องคลอดและช่องคลอด
        
        การตีบแคบ (stenosis) ลักษณะแข็งตึงไม่ยืดหยุ่น
        
        การช่วยคลอด
        
        ตัดฝีเย็บแนวเฉียงให้ยาว
        
        กรีดเป็นรูปกากบาทถ้ามีเยื่อกั้น
        
        ตีบมากอาจจะต้อง C/S
        
        มีก้อนขัดขวางช่องคลอด
        
        อาจจะต้องตัดก้อนออก
      - 2) ความผิดปกติของปากมดลูก (cervical dystocia)
        
        ปากมดลูกแข็ง (rigidity)
        
        ช่วยโดยใช้นิ้วสอดเข้าไปในรูปากมดลูก แล้วช่วยขยายโดยรอบ
        
        ปากมดลูกบวม (incarcerated cervix)
        
        ป้องกันการบวมช้ำเพิ่มมากขึ้น เมื่อปากมดลูกเปิดหมดให้ใช้นิ้วรูดปากมดลูกให้พ้นศีรษะทารก ให้ทำอย่างช้า ๆ และนุ่มนวล ระวังปากมดลูกฉีกขาด เมื่อศีรษะพ้นปากมดลูกมาแล้วจึงช่วยทำคลอดต่อไป
        
        ถ้าไม่ได้ผลทั้งคู้ให้เตรียม C/S
- - - - หลั่งOxytocin ตามกลไกเฟอร์กูสันรีเฟลก(Ferguson’s reflex) ทำให้กล้ามเนื้อมดลูกมีการหดรัดตัวแรงขึ้น และดันทารกเคลื่อนต่ำลงสู่อุ้งเชิงกราน
        
        ปากมดลูกมีการเปิดขยายเร็วขึ้น ส่งผลให้ระยะเวลาที่1 และ 2 ของการคลอดลดลง ลดอัตราการตัดฝีเย็บและการฉีกขาดของช่องทางคลอด
    - - ลดอันตรายจากอาการข้างเคียง และภาวะแทรกซ้อนจากการใช้ยาบรรเทาความเจ็บปวด
  - - - Acceleration
        
        การเพิ่มขึ้นของFHRอย่างฉับพลันสามารถสังเกตได้ด้วยตาเปล่า
        
        ใช้เวลาในการเพิ่มจากเริ่มต้นจนถึงจุดสูงสุดไม่เกิน 30 วินาที
        
        กรณีที่อายุครรภ์32 สัปดาห์หรือมากกว่า
        
        เพิ่มจาก baseline มากกว่า 15 bpm นานมากกว่าหรือเท่ากับ 15 sec ไม่เกิน 2 นาทีนับจากจุดเริ่มต้นจนกลับสู่ baseline
        
        กรณีที่อายุครรภ์น้อยกว่า 32 สัปดาห์
        
        เพิ่มจาก baseline มากกว่า 10 bpm นานมากกว่าหรือเท่ากับ 10 sec ไม่เกิน 2 นาทีนับจากจุดเริ่มต้นจนกลับสู่ baseline
      - Deceleration
        
        Early deceleration
        
        การลดลงของ FHR อย่างช้า ๆ ค่อยเป็นค่อยไป กลับคืนสู ่ baseline อย่างช้า ๆ สัมพันธ์กับการหดรัดตัวของมดลูก โดยจุดตั้งต้นของการลดลงของFHR จุดต่ำสุด และการกลับคืนสู่ baseline จะตรงกับจุดเริ่มต้นของการหดรัดตัวของมดลูก จุดสูงสุดและการคลายตัวของมดลูกกลับคืนสู่ baseline ตามลำดับ
        
        Late deceleration
        
        การลดลงของ FHR อย่างช้า ๆ ค่อยเป็นค่อยไป กลับคืนสู ่ baseline อย่างช้า ๆ สัมพันธ์กับการหดรัดตัวของมดลูก โดยจุดตั้งต้นของการลดลงของFHR จุดต่ำสุด และการกลับคืนสู่ baseline จะช้ากว่าจุดเริ่มต้นของการหดรัดตัวของมดลูก จุดสูงสุดและการคลายตัวของมดลูกกลับคืนสู่ baseline ตามลำดับ