Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
อนามัยการเจริญพันธุ์ (Reproductive Health) - Coggle Diagram
อนามัยการเจริญพันธุ์ (Reproductive Health)
การคุมกำเนิด
ความหมาย:
หมายถึง การชะลอการเกิด หรือยืดระยะการมีบุตรให้ห่างออกไป หรือยุติการตั้งครรภ์ การคุมกำเนิด มีหลายวิธีด้วยกันคือ
ยาคุมฉุกเฉิน/ยาคุมหลังร่วมเพศ ใช้รับประทานหลังจากมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้มีการป้องกันการตั้งครรภ์ไว้ก่อน โดยรับประทานครั้งแรก 1 เม็ด ภายใน 72 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ และรับประทานครั้งที่ 2 อีก 1 เม็ด ภายใน 12 ชั่วโมงต่อมา ประเทศไทยมีขาย 2 ยี่ห้อคือ (ยี่ห้อโพสตินอร์ และมาดอนนา)
ยาฉีดคุมกำเนิด ใช้เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ทุกๆ 3 เดือน 5 เดือน
ยาฝังคุมกำเนิด เป็นแคปซูลฝังใต้ผิวหนังที่บริเวณท้องแขนข้างหนึ่งของหญิง ซึ่งโดยปกติจะเป็นข้างซ้าย ป้องกันการตั้งครรภ์ได้นาน 5 ปี (ชนิด 6 หลอด) และ 3 ปี (ชนิด 1 หลอด)
ห่วงอนามัย เป็นสปริงทำด้วยพลาสติก ใช้ใส่เข้าไปในโพรงมดลูกเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์
ถุงยางอนามัย เป็นวิธีการคุมกำเนิดโดยผู้ชายเป็นผู้ใช้ สามารถป้องกันการตั้งครรภ์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้
การทำหมันหญิง เป็นวิธีการคุมกำเนิดแบบถาวรสำหรับหญิงโดยการผ่าตัด
การทำหมันชาย เป็นวิธีการคุมกำเนิดแบบถาวรสำหรับชาย โดยการผ่าตัด
นับระยะปลอดภัย เป็นวิธีงดร่วมเพศในช่วงที่หญิงสามารถมีบุตรได้ วิธีนี้จะใช้ได้ดีในกรณีที่หญิงมีประจำเดือนสม่ำเสมอตรงกันทุกเดือน(ระยะปลอดภัยจากการตั้งครรภ์ คือ 7 วันก่อนมีประจำเดือน และ 7 วันต่อมานับตั้งแต่วันที่มีประจำเดือนวันแรก)
อื่นๆ เช่น หลั่งนอกช่องคลอด ล้างช่องคลอด การใช้สมุนไพร เป็นต้น
ยาเม็ดคุมกำเนิด ใช้รับประทานทุกรอบเดือน มีแผงละ 21 เม็ด และ 28 เม็ด
ความหมาย หมายถึง “ภาวะความสมบูรณ์แข็งแรงของร่างกายและจิตใจที่เป็นผลสัมฤทธิ์อันเกิดจากกระบวนการและหน้าที่ของการเจริญพันธุ์ที่สมบูรณ์ของทั้งชายและหญิง ทุกช่วงอายุของชีวิต ซึ่งทำให้เขาเหล่านั้นสามารถมีชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข”
การอนามัยแม่และเด็ก เพื่อดูแลสุขภาพของหญิงทั้งก่อนการตั้งครรภ์ ระหว่างการตั้งครรภ์และหลังคลอด เพื่อให้แม่มีการตั้งครรภ์และการคลอดที่ปลอดภัย พร้อมทั้งมีลูกที่สมบูรณ์แข็งแรงและได้รับการเลี้ยงดูอย่างมีคุณภาพ
โรคเอดส์ ให้ความรู้ ให้คำปรึกษาแก่ประชาชนทั่วไป โดยเฉพาะผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรค ตลอดจนควบคุมป้องกันและให้การรักษาแก่ผู้ที่เป็นโรค
มะเร็งระบบสืบพันธุ์ เฝ้าระวังผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรค ให้ความรู้และให้บริการตรวจวินิจฉัยโรคอย่างรวดเร็วและถูกต้อง
โรคติดเชื้อในระบบสืบพันธุ์ ควบคุม ป้องกัน และรักษาโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และโรคติดเชื้ออื่น ๆ ของระบบสืบพันธุ์
การแท้งและภาวะแทรกซ้อน ป้องกัน และดูแลรักษาภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากการแท้งได้อย่างเหมาะสม รวมทั้งจัดให้มีการแท้งที่ปลอดภัย และสามารถเข้าถึงบริการนั้นด้วย
ภาวะการมีบุตรยาก ให้ความรู้ ให้คำแนะนำ และให้การปรึกษา ตลอดจนการให้ บริการแก่ผู้ที่มีภาวะการมีบุตรยากตั้งแต่แรก
เพศศึกษา ให้ความรู้ และให้การปรึกษา ที่เกี่ยวข้องกับเรื่องเพศศึกษาแก่ประชากรทุกกลุ่มอายุ ส่งเสริมการมีเพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัยและการมีความสัมพันธ์ระหว่างเพศอย่างเหมาะสม
อนามัยวัยรุ่น ให้ความรู้และให้คำปรึกษา ในเรื่องเพศศึกษา บทบาทหญิงชาย การมีเพศสัมพันธ์อย่างรับผิดชอบและปลอดภัย เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์อันไม่พึงประสงค์ และป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ รวมทั้งการให้บริการอนามัยการเจริญพันธุ์อย่างเป็นมิตร และตามความต้องการของวัยรุ่น
ภาวะหลังวัยเจริญพันธุ์และผู้สูงอายุ ให้ความรู้และคำแนะนำในการปฏิบัติตน เพื่อให้ประชากรกลุ่มนี้มีสุขภาพดี ใช้ชีวิตยืนยาว และใช้ชีวิตให้เป็นประโยชน์แก่สังคมและครอบครัว
การวางแผนครอบครัว เพื่อสนับสนุนให้คนไทย มีขนาดครอบครัวที่เหมาะสมตามความต้องการหรือศักยภาพของแต่ละครอบครัว
บุตรเกิดรอด หมายถึง บุตรที่ตอนคลอดออกมามีชีวิต (แม้จะมีชีวิตอยู่เพียงขณะหนึ่งก็ตาม) ทั้งนี้ไม่รวมทารกที่ตายก่อนคลอดหรือแท้ง และไม่นับบุตรเลี้ยงหรือบุตรบุญธรรมของหญิงนั้น
บุตรเกิดรอดที่ปัจจุบันยังมีชีวิตอยู่ ได้แก่ บุตรที่ตอนคลอดออกมามีชีวิตและยังคงมีชีวิตอยู่จนถึงวันสำรวจ รวมบุตรที่อยู่ในครัวเรือนนี้และอยู่ที่อื่น
บุตรเกิดรอดที่ตายไปแล้ว ได้แก่ บุตรที่ตอนคลอดออกมามีชีวิตแต่ในวันสำรวจได้ตายไปแล้ว
สถานภาพสมรส
หมายถึง ความผูกพันระหว่างชายกับหญิงในการเป็นสามีภรรยา แบ่งได้ดังนี้
โสด ได้แก่ ผู้ที่ยังไม่เคยสมรส
สมรส ได้แก่ ผู้ที่อยู่ร่วมกันฉันท์สามีภรรยาไม่ว่าจะได้ทำการสมรสกันถูกต้องตามกฎหมายหรือไม่ก็ตาม และแม้ว่าระหว่างไปทำการสำรวจ ทั้งสามีและภรรยาจะไม่ได้อยู่ด้วยกัน แต่ยังมีความสัมพันธ์ ฉันท์สามีภรรยากันอยู่ เช่น สามีไปทำงานต่างจังหวัดหรือไปทำงานต่างประเทศ ก็ถือว่ายังสมรสกันอยู่
หม้าย ได้แก่ ผู้ที่คู่สมรสได้ตายไปแล้ว และขณะนี้ยังไม่ได้สมรสใหม่
หย่า ได้แก่ สามีภรรยาที่หย่ากันโดยถูกต้องตามกฎหมายแล้ว
แยกกันอยู่ ได้แก่ ผู้ที่มิได้อยู่ร่วมกันฉันท์สามีภรรยาแล้ว แต่ยังไม่ได้หย่ากันตามกฎหมาย รวมทั้งผู้ที่ไม่ได้สมรสอย่างถูกต้องตามกฎหมาย แต่ไม่ได้อยู่ร่วมกันฉันท์สามีภรรยาแล้ว
เคยสมรสแต่ไม่ทราบสถานภาพสมรส ได้แก่ ผู้ที่สมรสแต่ไม่ทราบว่าเป็นสถานภาพใดแน่
เคยสมรส ในการสำรวจนี้หมายถึง สมรส (รวมอยู่กินฉันท์สามีภรรยา) หม้าย หย่า แยกกันอยู่ และเคยสมรสแต่ไม่ทราบสถานภาพสมรส
ความหมาย:
หมายถึง อายุเต็มปีบริบูรณ์นับถึงวันคล้ายวันเกิดครั้งสุดท้าย