Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การตรวจร่างกาย HEENT - Coggle Diagram
การตรวจร่างกาย HEENT
การตรวจคอ
- ต่อมไทรอยด์ หลอกลม หลอดเลือดใหญ่
กล้ามเนื้อบริเวณลำคอโดยสังเกตว่ามีคอเเข็งคอเอียง
การตรวจหลอดลม Trachea
- ใช้การคลำ
- ฟังการหายใจบริเวณหลอดลม ในรายที่เกิด Partil upper airway obstruction
หลอดลมเอียง เรียกว่า Trachea deviated to left / right
- อาจเกิดจากน้ำในช่องปอด หรือลมในช่องปอด Pneumothorax
ดันหลอดลมไปด้านตรงข้าม
การตรวจว่ามีคอแข็งหรือไม่
- วิธีตรวจ
- นอนราบยกศรีษะให้คางชิดอก ถ้าคอแข็งจะทำไม่ได้แต่ควรตรวจในผู้ป่วยที่ได้รับบาดเจ็บที่คอ
- การแปลผล
- ถ้าตรวจพบว่ามี Neck stiffness เป็นอาการที่แสดงที่พบในผู้ป่วยที่มีระคายเคืองของเยื่อหุ้มสอมง meningeal sins
การตรวจต่อมไทรอยด์
- ต่อมไทรอยด์ เป็นต่อมไร้ท่อที่ใหญ่ที่สุดในร่ากายมีน้ำหนักประมาณ 15-20 กรัม อยู่ระหว่างกล้ามเนื้อ
- วิธีการตรวจ โดยการดู : สังเกตบริเวณที่เป็นตำแหน่งของต่อมไทรอยด์ ว่ามีขนาดและรูปร่างอย่างไรให้ผู้ป่วยกลืนน้ำลายเพื่อจะได้สังเกตเห็นต่อม
การคลำไทรอยด์
ผู้ตรวจอยู่ด้านหลังหรือด้านหน้าก็ได้ ใช้หลักเดียวกันคือสอดมือเข้าใต้ Sternocleidomastoid และคลำขณะที่ผู้ป่วยกลืนน้ำลาย
- การฟัง : ใช้ Stethoscope ฟังว่ามีเสียงฟู่
หรือไม่เกิดจากการมีเส้นเลือดมาเลี้ยง
ตรวจ Visual eye field
- ผู้ตรวจสามารถนั่งห่างได้ประมาณ 2 ฟุต ให้ผู้ตรวจมองเห็นที่ปลายจมูกของผู้ตรวจ
- ถ้าไม่เห็น แสดงว่าอาจะเกิดความผิดปกติของเส้นประสาทคู่ที่ 2
ตรวจ accommodation
- ผู้ตรวจจ้องมองที่ปลายนิ้ว หรือ ปลายดินสอ ห่างกันประมาณ 2 ฟุต
จากนั้นผู้ตรวจเคลื่อนปลายนิ้วหรือปลายดินสอเข้าดั้งจมูก
- จะพบว่า ตาดำเคลื่อนที่เข้าหากัน และ รูม่านตาหดเล้ก
- ถ้ามองไม่เห็น แสดงว่าอาจจะเกิดความผิดปกติของเส้นประสาทคู่ที่ 3,4,6
ตรวจหู
- เป็นการตรวจเฉพาะชั้นนอก และแก้วหู ส่วนในหูชั้นกลาง แต่ สามารถตรวจได้และได้ยินจากการทรงตัว
- ใบหู ดูและคลำตำแหน่ง รูปร่าง และสิ่งที่ผิดปกติ เช่น มีไขมัน ถุงน้ำดี ฝี เป็นต้น
-
ต่อมน้ำเหลืองทำหน้าที่
- รับของเหลว
- ดูดซึมอาหาร ไขมัน จากทางเดินอาหาร
- กรองเเบคทีเรีย เม็ดเลือดแดง สารพิษต่างๆ ในต่อม
- เป็นระบบภูมิคุ้มกันต่อเชื้อโรคที่มีความผิดปกติ
การตรวจต่อมน้ำเหลือง
- ประวัติสุขภาพ : ประวัติปัจจุบัน ต่อมน้ำเหลืองโตเหลือไม่ อาการร่วมอื่นๆ เช่นมีไข้ กดเจ็บ แผลน้ำหนักเพิ่ม หรือลดลงเยอะมาก
การตรวจต่อมน้ำเหลือง
- เมื่อมีโรคหรือมีการอักเสบที่มีอวัยวะ ต่อมน้ำเหลืองบริเวณที่มีอยู่ใกล้ที่สุดจะมีการบวมโตขึ้นกว่าปกติจนคลำได้
เทคนิคการตรวจต่อมน้ำเหลือง
- ดูและคลำ ขนาด ตำแหน่ง ความนุ่ม / แข็ง การยึดติดกับเนื้อเยื่อข้างเคียง และอาการเจ็บปวด
-
สถนาที่และสภาพแวดล้อม
- มีความเป็นส่วนตัว อยู่ในห้องหรือมีม่านกั้น
- แสงสว่างเพียงพอ
- มีระบบควบคุมการติดเชื้อ
- ควรมีบุคคลที่สามารถในห้องตรวจโดยเฉพาะเมื่อผู้ป่วยเป็นต่างเพศ
การตรวจร่างกายระบบต่างๆ
การตรวจผิวหนัง ผม และ เล็บ
- ใช้การดูและคลำ
- ดูลักษณะทั่วไปที่ว่า เขียว , ซีด
- ผื่นหรือจ้ำเลือด เหลือง , ความตึงของผิว
- ลักษณะผิว เช่น หยาบ ขรุขระ
- อุณหภูมิ ความชุ่มชื้น
ลักษณะเม็ดผื่นหรือตุ่มดูตำแหน่ง การกระจายสี รูปร่าง
- macule จุดแดงคล้ำเรียบ ขนาดน้อยกว่า 1 ซม
- patch ขนาดน้อยกว่า 1 ซม คล้ำเรียบ
- papule ก้อนแข็งขนาดน้อยกว่า 0.5 ซม เช่น ไฝ
- Nodu ขนาดมากกว่า 05. - 2 ซม.
- Tumor คลำได้ก้อนนูนแข็งมากกว่า 1- 2ซม .
- Wheal เป็นการบวมของผิวหนังชั้นตื้น รูปร่างไม่แน่นอน เช่น ลมพิษ , ตุ่มยุงกัด
- vesicle เป็นตุ่มใสขนาดน้อยกว่า 05. ซม
ลักษณะของจุดเลือดออก
- Petechiae จุดเลือดออก 1-3 มม
- Purpura เป็นรอย เลือดออกขนาดใหญ่ รูปร่างกลมเรียบ
-
อุปกรณ์และเครื่องมือที่ใช้ในการตรวจระบบประสาท
- เข็มกลัดซ่อนปลาย และสำลีสำหรับทดสอบความรู้สึก
- ส้อมเสียง Tuning fork
- ไม้เคาะเข่า knee hammer
การตรวจลักษณะทั่วไป
General appearance: GA
- การวัดระดับความรู้สึกตัว สภาวะจิตใจ
Consciousness and mental status
- การสังเกตลักษณะเฉพาะที่ปรากฏ
ลักษณะของการบวม
กดลงตรงบริเวณที่จะเจาะตรวจประมาณ 5-10 วินาที
สังเกตว่ามีรอยบุ๋มลงไป แบ่งเป็น 4 ระดับ
- 1 + บวมเล็กน้อย กดบุ๋มลงไป 2 Mm
- 2 + กดบุ๋มลงไป 4 Mm
- 3 + กดบุ๋มลงไป 6 Mm
- 4 + กดบุ๋มลงไป 8 Mm คงอยู่นาน 2-5 นาที
( อย่าลืมตรวจ 2 ข้าง )
ตรวจการเคลื่อนไหวของลูกตา
- ดูทางการเคลื่อนไหวของลูกตา 6 ทิศทาง ได้แก่ ด้านขวา ขวาบน ขวาล่าง ด้านซ้าย ซ้ายบน และ ซ้ายล่าง
ให้ผูกติดถูกตรวจมองตามนิ้วของผู้ตรวจ สังเกตุว่าตาของผู้ป่วยมีการเครื่อนไหวหรือเปล่า