Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 4 พยาธิวิทยาสิ่งแวดล้อม, นางสาวพิชญาภา นิ่มมณี เลขที่ 38 …

- - - - Conjugation
      - Metabolize ชื่อ N-acetyl-p- benzoquinoneimine (NAPQI)
        โดย cytochrome P450 2E1 (CYP 2E1)
    - - 24 ชั่วโมงแรก: คลื่นไส้ อาเจียน เหงื่อออก เบื่ออาหารในระยะสั้นๆ
      - 24-48 ชั่วโมง ตรวจพบมีเอนไซม์ transaminase เริ่มสูง
      - หลัง 24-48 ชั่วโมง ตับอักเสบ คือ คลื่นไส้
  - - - Carbamate - Organophosphate มีฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์แบบ irreversible
      - Nicotinic receptor ที่ Neuromuscular junction
      - Muscarinic receptor ที่ Postganglionic synapse
      - Organophosphoruses และ Carbamates
        ออกฤทธิ์ในการยับยั้ง (AChE)
    - - Decontamination โดยการลดการดูดซึม
      - รักษาโดยการประคับประคอง
    - - ผลที่ Muscarinic receptor
        
        Salivation and Small pupils
        
        Lacrimation, Urination
        
        Diarrhea and Diaphoresis
        
        Gastrointestinal distress
        
        Emesis
      - SLUDGE เหตุให้เสียชีวิต 3B
        
        Bronchorhea
        
        Bronchospasm
        
        Bradycardia
  - - - การลดการดูดซึมยา รับสาร พบแพทย์ใน 1 ชั่วโมง จากนั้นใส่สายสวนกระเพาะอาหาร (gastric lavage) ตามด้วยผงถ่านกัมมันต์ (activated charcoal) ขนาด 50 กรัม (1กรัมกก. ในเด็ก) เพียงครั้งเดียว
      - มากกว่า 1 ชั่วโมง แต่ไม่เกิน 4 ชั่วโมง ควรให้ผงถ่านกัมมันต์กินเท่านั้น
      - ให้ยาต้านพิษ (antidote) N- acetylcysteine (NAC) จะเป็นตัวเสริมให้ตับมี glutathione
        เพียงพอที่ทําลาย NAPQI ป้องกันภาวะ ตับอักเสบ ผลดีสุดภายใน 10-12 ชั่วโมง
  - - - ขัดขวาง oxidative phosphorylation - ยับยั้ง coting factor
      - เกิดภาวะ lactic acidosis
      - เกิดภาวะ primary respiratory alkalosis – ด่าง (pH ร่างกาย 7.35 - 7.45)
      - ยับยั้งการสร้าง clotting factor ที่พึ่ง vitamin K
    - - ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน จากการระคายต่อเยื่อบุผนังลําไส้ กระวนกระวายสับสน
        12 ชั่วโมง สูญเสีย bicarbonate และ potassium
        24 ชั่วโมง ผู้ป่วยจะมีอาการซึม ชัก และ coma
  - - - โรคหลอดเลือดสมอง
      - โรคหัวใจขาดเลือด
      - โรคปอดอุดกั้นเรือรัง
      - โรคมะเร็งปอด
      - โรคติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนล่างเฉียบพลัน
  - - - เข้าสู่ร่างกายทางการหายใจถูกดูดซึมอย่างรวดเร็ว เข้าไปจับกับฮีโมโกลบิน
        มัยโอโกลบิน และ cytochrome oxidase ขาดออกซิเจนของเนื้อเยื่อ
        ทําให้เกิดการคั่งกรดแล็คติค ผิวหนังมีสีแดงสด คล้ายสีผลเชอรี่
    - - ปวดศีรษะ รับพิษเฉียบพลันและเรื้อรัง มึนงง อ่อนเพลีย ตามัว
        หลง ๆ ลืม ๆ และ หายใจขัด อ่อนเพลีย ไม่มีแรง แน่นทรวงอก ใจสั่น
    - - เผาขยะ, ควันรถ
  - - - เจ็บตา, ตาแดง จามและมีน้ำมูก, เยื่อจมูกและคอหอยส่วนจมูก (nasopharynx)
        อักเสบ บวมแดง และมีเสมหะในคอ แน่นหน้าอก หายใจขัด, มีเสียงหายใจหวีดหวือ
        (อาการต่าง ๆ จะรุนแรงใน คนที่เป็นโรคหืด)
  - - - อุตสาหกรรมถ่านหิน ผลิตอลูมิเนียม คนงานหน้าเตาเผาถ่านหิน
    - - CYP1A1 เพื่อให้เกิดเป็น PAH epoxides
        จับกับ glutathione เป็นปฏิกิริยาสลายความเป็นพิษ
    - - มะเร็งปอด (bronchogenic carcinoma)
      - มะเร็งผิวหนัง (non-melanotic skin cancer)
        รักษาเฉพาะที่ เช่น การผ่าตัด การฉายรังสี
  - - - ขุดเจาะพื้นดิน
        
        ทําเหมืองแร่
        
        ขุดอุโมงค์
        
        โรงโม่หิน
        
        ผลิตกระเบื้องและอิฐทนไฟ
    - - เข้าไปสะสมในหลอดลมเล็กส่วนปลายและถุงลม
        ทำลายหรือกระตุ้น alveolar macrophage ทำให้สร้างและหลั่ง mediator
        กระตุ้นเซลล์เกิดการอักเสบ การตาย และเกิดพังผืดของเนือเยื่อ
      - Small Round Nodular Lesion หรือ
        Fibrosis มีเม็ดเล็ก ๆ กระจายทั่วปอด
  - - - ถูกดูดซึมหลังจากการกิน การหายใจ หรือผ่านทางผิวหนัง
        
        เข้าสู่เม็ดเลือดแดงและสะสมใน ตับ ไต กล้ามเนือ กระดูก
        ผิวหนังและเส้นผม
        
        Trivalent arsenic จะจับกับ sulfhydryl groups และรบกวน
        การทำงานของระบบเอนไซม
    - - ผิวหนังเข้มขึ้น (Hyper pigmentation
      - ฝ่ามือฝ่าเท้ามีตุ่มแข็ง (keratotic papule)
      - ชาปลายมือปลายเท้า
      - ชาปลายมือปลายเท้า
      - เลือดจาง
      - พบเยื่อบุจมูกอักเสบ
  - - - อาการเฉียบพลัน : การเห็นภาพหลอน เพ้อ และมีแนวโน้มที่จะฆ่าตัวตาย
      - อาการเฉียบพลัน : การเห็นภาพหลอน เพ้อ และมีแนวโน้มที่จะฆ่าตัวตาย
- - - - Excitatory channel ได้แก่ NMDA
      - ผลต่อสารสื่อประสาท Dopamine, Opioids, Serotonin
      - Inhibitory channel ได้แก่ GABA-A (เกี่ยวกับการเพิ่มความจำ)
    - - 350-500 หมดสติตัวเย็น การหายใจและการเต้นของหัวใจผิดปกติ
      - มากกว่า 450 เสียชีวิต
      - 90-250 การคาดคะเนระยะ ความจํา อารมณ์เปลี่ยน
    - - UGIH เส้นเลือดขยายโป่งพอง ทำให้อ้วก = เส้นเลือดแตก
      - Ascites ตับโต
      - Palmar erythema มือแดงจุด
      - Spider nevi จุดแมงมุม
    - - กระสับกระส่ายรุนแรง
      - สับสนและไม่มีสมาธิเป็นช่วง ๆ
      - สั่น หลอน เหงื่อออกทั่วตัว
  - - - มีผลต่อสารสื่อประสาท
        
        Dopamine รู้สึกพึงพอใจ (pleasure) สุขใจ
        
        Norepinephrine ทําให้ตื่นตัว (arousal) มีแรงจูงใจ
        
        Acetylcholine ทําให้ตื่นตัว
        
        Serotonin ช่วยปรับอารมณ์
    - - เข้าสู่สมองภายใน 10-15 วินาทีหลังการสูบ
      - เมทาบอไลท์ที่ตับ ร้อยละ 70 ของ นิโคตินในกระแสโลหิตจะถูกเมทาบอไลท์
        เปลี่ยนเป็นโคตินินโดย cytochrome P450 และ aldehyde oxidase
      - ออกฤทธิ์โดยตรงที่สมอง ทําให้รู้สึกเป็นสุข สบายใจ
    - - แอมโมเนีย (Ammonia) มีฤทธิ์ระคายเคืองเนื้อเยื่อ ทําให้แสบตา แสบ จมูก หลอดลมอักเสบ
      - Nitrogen dioxide ถุงลมปอด โป่งพอง
      - Carbon monoxideแย่งจับออกซิเจนกับฮีโมลโกลบิน
      - ทาร์ (Tar) มีลักษณะคล้ายน้ำมันดิน เกิดจากการเผาไหม้ของใบยาสูบ
      - ไซยาไนด์ (Cyanide)
      - Formaldehyde
      - สารอนุมูลอิสระ (free radical) เกิดโรคหลอดเลือด แดงแข็งตัว (atherosclerosis)
    - - ยา : หญ้าดอกขาว, Amitryptyline, Nortryptyline
      - การบําบัด
  - - - อาการเสพติด จิตใจเลื่อยลอย ง่วง ซึม แก้วตาหรี่ พูดจาวกวน
      - ขาดยา น้ำตา-น้ำมูกไหล ปวดหัว สะบัดร้อนสะบัดหนาว
        ม่านตาขยาย กระวนกระวาย ตื่นตกใจ
      - ขั้นรุนแรงขึ้น คือ นอนไม่หลับ ปวดเมื่อยตามแขนขา คลื่นไส้
        อาการหงุดหงิด หายใจ ลําบาก อาจชักและหมดสติ
  - - - ยับยั้ง dopamine และ serotonin reuptake
      - เกิดอาการไร้ความรู้สึกกระปรี้กระเปร่า คล้ายมีกําลังมากขึ้น ไม่เหนื่อย
    - - Naloxone 0.4 ถึง 2 mg IV ทุก 3 นาที (half-life 1 ชั่วโมง)
    - - Overdose triad ของอาการ opiate overdose
      - ปัญหาสําคัญ ได้แก่ โรคติดเชื้อ เช่น
        
        AIDS,
        
        bacterial endocarditis
        
        hepatitis B
- - - - Radiation
        รังสี
        
        แบ่งได้เป็น 2 กลุ่ม
        
        มีอนุภาค เช่น แอลฟา เบต้า
        
        ไม่มีอนุภาค เช่น รังสีเอกซ์ รังสีแกมม่า
        
        รังสีทําลายเซลล์ ชักนําให้เกิดโรคมะเร็ง
        
        Pressure
        
        เปลี่ยนแปลงของความสูง (ในอากาศ) หรือความลึก (ในน้ำ)
        
        Electrical burn
      - อาชีพเสี่่ยงต่อการแพ้
        
        ห้องเก็บเนื้อ
        
        ชาวประมง
        
        ทําน้ำแข็งแห้ง
        
        คนทําน้ำแข็ง
      - อาการ
        
        ผิวหนังแดง คัน อักเสบ Immersion Foot
        เกิดอาการชา เจ็บแปลบ ผิวหนังจะเป็นสีเทาขาว
    - - ล้างด้วยน้ำส้มสายชู (ไม่เจือจาง) ใช้ผักบุ้งทะเลขยี้
        ห่อด้วยผ้าขาวบางทิ้งไว้ 30-60 นาที
    - - ปวดมากทันที ทิ้งรอยเป็นแนวแดง กล้ามเนื้อหดเกร็ง
        อาเจียน กระสับกระส่าย หรือตื่นตกใจ หงุดหงิด
- - - - ออกฤทธิ์เป็น thrombin-like และเพิ่ม fibrinolytic activity
        ซึ่งย่อยสลายไฟบริโนเจน ทําให้เกร็ดเลือดต่ำ
    - - ให้ antivenom เมื่อ Plt count น้อยกวา่ 10,000 (ปกติ ประมาณ 140000)
      - ให้ยา antibiotic คลุมการติดเชื้อ Gram positive ,negative และ anaerobe
      - ภาวะแทรกซ้อน มีการบวม → ต้องกีดออก เพราะถ้าไม่กีดจะไปกดทับเส้นเลือด
    - - กระตุ้น factor X และ V ในระบบการแข็งตัว
        ของเลือดเกิดภาวะ DIC
  - - - ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ
      - ปัสสาวะสีเข้ม (myoglobinuria) อาจเกิดภาวะไตวาย
      - เสียชีวิตอย่างรวดเร็วจากภาวะ
        โปรแตสเซียมในเลือดสูง
  - - - หายใจลำบาก, เนื้อเยื่อเน่าตาย
      - อ่อนแรงของกล้ามเนื้อและ peak flow = กล้ามเนื้ออ่อนแรง
    - - งูเห่าไทย (Cobra, Naja kaouthia)
      - เจอทุกภาค งูเห่าพ่นพิษ (Spitting cobra, Naja siamensis)
      - งูจงอาง (King cobra, Ophiophagus hunnah)
      - งูสามเหลี่ยม (Banded krait, Bungarus fasciatus)
      - งูทับสมิงคลา (Malayan krait, Bungarus candidus)
    - - antivenom ช่วยลดระยะเวลาการใช้เครื่องช่วยหายใจ
        มีหนังตาตก และให้ Early debridement ยาฆ่าเชื้อครอบคลุม
  - - - งูลายสาบคอแดง
      - งูปล้องทอง งูลายสาบคอแดง
      - งูหัวกะโหลก
    - - ปวดมากทันที ทิ้งรอยเป็นแนวแดง กล้ามเนื้อหดเกร็ง อาเจียน กระสับกระส่าย หรือตื่นตกใจ หงุดหงิด
      - พิษมีผลต่อ ระบบประสาท หัวใจ และทําลายผิวหนัง
        อาจทําให้เสียชีวิตได้
      - ปฐมพยาบาล : ล้างด้วยน้ำส้มสายชู (ไม่เจือจาง)
        ใช้ผักบุ้งทะเลขยี้ ห่อด้วยผ้าขาวบางทิ้งไว้ 30-60 นาที