Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 7 กระบวนการพยาบาลในการเสริมสร้างสุขภาพและแก้ไขปัญหาสุขภาพของบุคคลวัย…

- - - - การแก้ไขเหตุของการอุดกั้นและการคั่งค้างของน้้าปัสสาวะ เช่น การผ่าเอานิ่วออกจากไต, การผ่าตัดเอานิ่วออกจากกรวยไต, การผ่าตัดไตออกบางส่วนหรือตัดออกทั้งหมด,การผ่าตัดเอานิ่วออกจากหลอดไต, การผ่าตัดนิ่วจากกระเพาะปัสสาวะออกทางเหนือหัวเหน่า และการผ่าตัดเอานิ่วออกจากท่อปัสสาวะ
      - ระบายน้้าปัสสาวะออกจากระบบทางเดินปัสสาวะ
        -การใส่สายยางเข้าทางรูเปิดของท่อปัสสาวะ
        -การผ่าตัดเปลี่ยนทางใหม่ให้ปัสสาวะออกมาภายนอก
- - - - เกิดขึ้นทันทีทันใด โดยเริ่มจากปัสสาวะน้อยลง หรือไม่ปัสสาวะเลย
    - - Pre Remal AKI : ให้สารน้ำและเกลือแร่ทดแทนจนกว่า volume status เข้าสู่ภาวะปกติ, post Remal AKI : การใส่สายสวนปัสสาวะ Foley’s Catheter และการทำ Percutaneous nephrostomy, -Intrinsic AKI ชนิด Acute tubular necrosis : ป้องกันไม่ให้ไตสูญเสียการทำงานเพิ่มเติ่ม, ป้องกันโรคแทรกซ้อน และส่งเสริมให้เกิดการฟื้นตัวของไต
    - - เป็นอาการที่เกิดขึ้นได้อย่างทันทีทันใด โดยเริ่มจากปัสสาวะน้อยลง หรือไม่ปัสสาวะเลย มีอาการบวมที่ขาและเท้า เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน รู้สึกมึนงง อ่อนเพลีย หรือง่วงเหงาหาวนอนตลอดเวลา นอกจากนี้ยังอาจมีอาการปวดหลังบริเวณชายโครง หายใจถี่ ทั้งนี้บางรายอาจไม่แสดงอาการใด ๆ เลย หรือในกรณีที่อาการรุนแรง อาจมีอาการชักหรือหมดสติเข้าสู่ภาวะโคม่าแบบเฉียบพลัน
    - - post Remal AKI ภาวะอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
        
        Intrinsic AKI เกิดจากพยาธิสภาพที่ไต
        
        Pre Remal AKI ภาวะที่ทำให้เลือดไปเลี้ยงไตไม่เพียงพอ
  - - - บวม กดบุ๋ม : หน้า เท้า, ปัสสาวะผิดปกติ, ปวดบั้นเอวหรือชายโครงด้านหลัง, ความดันโลหิตสูง, ซีด/โลหิตจาง, คลำพบก้อนเนื้อบริเวณไต
    - - การรักษาเฉพาะเจาะจงตามชนิดของโรคไตเรื้อรัง
        
        ประเมินและรักษาโรคหรือภาวะอย่างอื่นที่พบร่วมด้วย
        
        ชะลอการเสื่อมของไต
        
        ป้องกันและรักษาโรคหัวใจและหลอดเลือด
        
        ป้องกันและรักษาโรคแทรกซ้อนที่เกิดขึ้น
        
        เตรียมการรักษาทดแทนไต เช่นการล้างไต หรือปลูกถ่ายไต
    - - อาการของไตวายเรื้อรังจะไม่เกิดขึ้นพร้อมกันในคราวเดียว แต่จะค่อย ๆ สำแดงอาการออกมาเป็นระยะ ไตวายเรื้อรังจะถูกแบ่งออกเป็น 5 ระยะตามระดับของค่าประเมินการทำงานของไต (Estimated Glomerular Filtration Rate - eGFR) หรือค่าที่ประมาณว่าในแต่ละนาทีไตสามารถกรองของเสียออกจากเลือดได้เท่าไหร่ ซึ่งคนปกติทั่วไปจะมีค่าประเมินการทำงานของไตอยู่ที่มากกว่า 90 มิลลิลิตรต่อนาที (ml/min)
    - - เบาหวาน, ความดันโลหิตสูง, ภาวการณ์ติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะบ่อยๆ, นิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ, ภูมิแพ้ตัวเอง,ใช้ยาแก้ปวดหรือได้รับสเตียรอยด์นานๆ
- - - - การกลั้นปัสสาวะนาน, การมีอุจจาระหรือสิ่งปนเปื้อนอื่นในบริเวณอวัยวะเพศและฝีเย็บ, การรักษาความสะอาดไม่ถูกต้อง, การคุมกำเนิดโดยใช้สารฆ่าตัวอสุจิหรือการสวนปัสสาวะทางท่อปัสสาวะ เป็นต้น
    - - ควรดื่มน้ำสะอาดมากๆ ประมาณ 6-8 แก้ว ต่อวัน
        
        ควรถ่ายปัสสาวะทุกครั้งที่รู้สึกปวด ไม่กลั้นปัสสาวะ
        
        กินยาปฏิชีวนะ ประมาณ 3-5 วัน ขึ้นอยู่กับชนิดของเชื้อ ร่วมกับการรักษาตามอาการ เช่น ยาแก้ปวด ยาคลายการบีบตัวของกระเพาะปัสาวะ เป็นต้น ซึ่งผู้ป่วยควรรับประทานยาปฏิชีวนะให้ครบตามคำแนะนำของแพทย์ แม้อาการจะดีขึ้นก่อนก็ตาม เนื่องการรับประทานยาปฏิชีวนะไม่ครบ อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการกลับเป็นซ้ำ และการเกิดเชื้อดื้อยาได้ โดยทั่วไปอาการจะดีขึ้นภายใน 24-48 ชม. หลังได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม
    - - มีอาการปวดปัสสาวะบ่อย รู้สึกปวดแสบขณะปัสสาวะ ปัสสาวะมีเลือดปนออกมา ปวดท้องน้อย รวมถึงลักษณะน้ำปัสสาวะที่ออกมามีปริมาณน้อย สีขุ่น และกลิ่นเหม็นผิดปกติ
    - - การติดเชื้อแบคทีเรียในระบบทางเดินปัสสาวะ โดยเฉพาะเชื้แบคทีเรีย (Escherichia coli: E. coli) ซึ่งเชื้อสามารถเข้าสู่ร่างกายได้หลายทาง เช่น การมีเพศสัมพันธ์ การเช็ดก้นในลักษณะจากด้านหลังมาทางด้านหน้า การใช้ผ้าอนามัยแบบสอด หรือการสวนปัสสาวะ เกิดในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย เพศหญิงมีท่อปัสสาวะสั้นและอยู่ใกล้ทวารหนักซึ่งเชื้อปนเปื้อนติดเข้าสู่ท่อไปยังกระเพาะปัสสาวะได้ง่าย
  - - - ดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 8 แก้ว
        
        ปัสสาวะทุก 2-4 ชั่วโมง
        
        การอาบน้ำไม่ควรแช่ในอ่างอาบน้ำ
        
        เมื่อมีความผิดปกติในการขับถ่ายควรรีบพบแพทย์
        
        รับประทานอาหารหรือเครื่องดื่มหรือผลไม้การเพิ่มความเป็นกรด
        
        การทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์และไม่สวมกางเกงที่รัดแน่นจนเกินไป
    - - การสูบบุหรี่, Catheterization, พฤติกรรม, อายุ, เบาหวาน, Incomplete emptying of bladder, Vesico-ureteral reflux (VUR) ปัสสาวะไหลย้อนกลับ, นิ่วหรือการอุดกันทางเดินปัสสาวะ
    - - Upper tract infection
        
        มีอาการเช่นเดียวกันกับ Lower tract infection รวมทั้งปวดบั้นเอว (frank pain) มีไข้คลื่นไส้อาเจียน และอ่อนแรง
      - Lower tract infection
        
        ปัสสาวะขัด (dysuria)
        
        กลั้นปัสสาวะไม่อยู่(urgency)
        
        ปัสสาวะถี่ (frequency)
        
        ปวดหน่วงบริเวณท้องน้อย (suprapubic heaviness)
        
        อาจพบว่ามีเลือดปนออกมาในปัสสาวะได้ (gross hematuria)
    - - การตอบสนองของการอักเสบของเยื่อบุผิวระบบทางเดินปัสสาวะต่อการบุกเข้าของแบคทีเรีย เนื่องจากเยื่อบุผิวระบบปัสสาวะทั้งหมดเชื่อมต่อกันทั้งหมด ท้าให้ทั้งระบบของทางเดินปัสสาวะมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อทั้งหมดและมีอาการของการติดเชื้อระบบปัสสาวะได้หลายแบบซึ่งมักสัมพันธ์กับการมีแบคทีเรียในปัสสาวะ (bacteriuria) และปัสสาวะเป็นหนอง (pyuria)
  - - - กรวยไตอักเสบแบบเฉียบพลัน (acute pyelonephritis) คือ กลุ่มอาการของไข้ หนาวสั่น และกลุ่มอาการของไข้ หนาวสั่น และปวดบริเวณเอว ซึ่งพบร่วมกับการมีแบคทีเรียในปัสสาวะเป็นหนอง
        
        กรวยไตอักเสบแบบเรื้อรัง (chronic pyelonephritis) บ่งบอกถึงการหดตัวของเนื้อเยื่อไต และเกิดพังผืดของไต ซึ่งสามารถวินิจฉัยได้จากกายวิภาค ภาพทางรังสีวิทยา หรือ หลักฐานของหน้าที่ของโรคไตที่เกิดขึ้นหลังการติดเชื้อ
    - - อาการปวดที่บริเวณสีข้างหรือบั้นเอวขึ้นอย่างฉับพลันและอาจปวดร้าวลงมาที่บริเวณขาหนีบ, มีไข้สูงร่วมกับมีอาการหนาวสั่นมากเป็นพักๆ, ปัสสาวะมักมีลักษณะขุ่นขาว บางครั้งอาจเป็นเลือด หรืออาจข้นเป็นหนอง, อาการปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน
    - - ผู้หญิงมีโอกาสเป็นโรคนี้ได้มากกว่าผู้ชาย, การอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะมักเป็นปัจจัยเสริมให้เกิดการติดเชื้อได้ง่ายขึ้น เพราะส่งผลให้มีปัสสาวะแช่อยู่ในทางเดินปัสสาวะนานกว่าปกติ และการอักเสบต่อเนื่องจากกระเพาะปัสสาวะอักเสบ ซึ่งมักพบเป็นสาเหตุในผู้หญิง หรือในผู้ป่วยที่ต้องนอนนาน ๆ
    - - อาการไม่รุนแรง : ให้การรักษาประคับประคองไปตามอาการ (เช่น ในขณะที่มีไข้สูง หนาวสั่น ให้รับประทานยาลดไข้-พาราเซตามอล เช็ดตัวด้วยน้ำอุ่น ดื่มน้ำให้มาก ๆ และห่มผ้าหนา ๆ ห้ามอาบน้ำเย็น) ร่วมไปกับให้รับประทานยาปฏิชีวนะ เช่น (Amoxicillin) ครั้งละ 500 mg วันละ 4 ครั้ง ทุก 8 ชั่วโมง
      - อาการรุนแรง ถ้ารับประทานยาไม่ได้ อาจต้องให้ยาทางหลอดเลือดดำ โดยรับตัวผู้ป่วยไว้เป็นผู้ป่วยในโรงพยาบาล ซึ่งแพทย์จะฉีด Gentamicin ให้ครั้งละ 40-80 mg