Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทบาทพยาบาลในการดูแลรักษาฟื้นฟูสภาพผู้มีปัญหาสุขภาพจิตและจิตเวช - Coggle…
บทบาทพยาบาลในการดูแลรักษาฟื้นฟูสภาพผู้มีปัญหาสุขภาพจิตและจิตเวช
การบำบัดรักษาด้านร่างกาย
การบำบัดด้วยไฟฟ้า
การใช้ยาบำบัด
แบ่งออกเป็น 4 ชนิด
Butyrophenone derivatives
Haloperidol
รักษา maniaได้ผลมาก
S/E : Extrapyramidal symptom
ยาจิตบำบัดชนิดใหม่
Clozapine รักษาอาการด้านบวกและลบ
ทำให้ง่วงมาก น้ำลายมาก โดยเฉพาะกลางคืน
ปากแห้ง ตาพร่า หัวใจเต้นเร็ว BP ต่ำ
Risperidone
รักษาโรคจิต
S/E : น้ำหนักเพิ่ม และความดันต่ำ
การพยาบาลอาการข้างเคียง
ควรวัดความดันทั้งท่านั่งท่ายืน หลังฉีด ครึ่งชม
ให้คำแนะนำค่อยๆเปลี่ยนท่า
รักษาความสะอาดของช่องปาก
ดื่มน้ำมากๆ ออกกำลังกาย กินอาหารที่มีกากใย
S/E : Extrapyramidal symptom
Parkinsonian like syndrome
แขน ขาสั่น ตัวแข็ง ห่อตัว ลิ้นรัว หน้าเฉยเมย
การพยาบาล : ให้กำลังใจประคับประคองให้ผู้ป่วยกินยา
Akathesia
นั่งยืนไม่ติดที่ กระสับกระส่าย
การพยาบาล : คอยสังเกตอาการอละแนะนำให้ออกกำลังกาย ทำกิจกรมต่างๆ
Acute dystonia reaction
การควผิดปกติของกน ปาก ลำคอ ลิ้น หลังแอ่นไปข้างหลัง
การพยาบาล : ประเมินอาการเริ่มแรก ถ้าผู้ป่วยตกใจต้องรีบช่วยเหลือ
Tardive dyskinesia
ลิ้นม้วนไปมา แลบลิ้นมาที่ริมฝีแากาสลับไปมา เดินไปมาโยกตัว
การพยาบาล : แก้ไม่ได้ แนะนำให้มาตรวจทุก 3 เดือน
ระบบอื่นๆ
ง่วงนอน ชัก แนะนำไม่ให้ทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร เลี่ยงขับรถ
แพ้ : ดีซ่าน ตัว/ตาเหลือง
ผิวไวต่อแสง เบิร์น
ให้ยาป้องกัน : S/E : Extrapyramidal symptom
ฺBenztropine
รุนแรง : Hyoscine (SC )
การพยาบาล : ตรวจ BP การทำงานของตับ CBC ตรวจวัดสายตา เปลี่ยนบริเวณฉีดทุกครั้ง short acting : ให้ผู้ป่วยนอนพัก วัด BP
Long acting : พยบสังเกตผลของการรักษา S/E sign infaction ให้คำแนะนำเลี่ยงการใช้สุรา โดนแดด ใส่เสื้อแขนยาว กางร่ม ระวังการเปลี่ยนท่า (Postural hypotention)
ยารักษาโรคจิต Antiphychotic drug
นิยมใช้ : รักษาโรคจิตเภท แมเนีย โรคซึมเศร้าที่มีอาากรทางจิตโรคจิตจากสมองพิการ
กลุ่มphenothiazine derivativeมีฤทธิ์ง่วง ระงับอาการอาเจียน ปากคอแห้ง
chlopromazine
ใช้ควบคุมอาาการตื่นเต้น วุ่นวาย
promazine
รักษาอาการ ลุกลี้ลุกลน
Acute agitated
Acute alcoholism
Trifluoperazine
อาการหลงผิด ประสาทหลอน
วิตกกังวลเรื้อรัง
Thioridazine
บรรเทาอาการวิตกกังวล นอนหลับ สงบ
Perphenazine
แก้คลื่นไส้ อาเจียน
Fluphenazing
ฉีด IM มีฤทธิ์ชักเกร็ง ให้คู่กับยา Antiparkinsonian agent
การผูกมัดและจำกัดขอบเขต
ยาควบคุมอารมณ์
Lithium carbonate
ข้อบ่งใช้ : รักษา mania ป้องกันการกลับเป็นซ้ำ bipolar
ข้อควรระวัง : ไม่ควรใช้ในโรคไต หัวใจ ภาวะสมองถูกทำลาย ผู้ที่ขาดน้ำรุนแรง ระยะตั้งครรภ์ 3 เดือนแรก มารดาให้นมบุตร
S/E : คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร
พบลิเทียมในเลือด 1.5-2 mEq/L การพยาบาล : ให้ดื่มน้ำมากๆ ประเมินสภาพจิตและระะประสาท v/s ทุก 1 ชม ตรวระดับลิเทียมในเลือด
พบลิเทียมในเลือด 2-2.5 mEq/L อาการ : แขน ขา hyperextention ชัก
พบลิเทียมในเลือด มากกว่า 2.5 mEq/L การพยาบาล : ตรวจระดับลิเธียมทุก 3 ชม ฟอกไต ท้องเดิน/เหงื่ออกมาก ---> ให้ยา manitol sodium lactate
Lituim cabonate
ต้องได้น้ำอย่างเพียงพอ
การพยาบาล : รับประทานยาระหว่างมื้ออาหาร/หลังทันที
ตรวจระลิเทียมในเลือด 2ครั้ง/week
เจาะเลือดเมื่อได้รัยาครั้งสุดท้ายก่อนเจาะ 12 ชม
ดูแลให้ระดับลิเทียมอยู่ในระดับ 0.6-1.3 mEq/L
ดื่มน้ำมากๆวันละ 3 ลิตร
ห้ามออกกำลังในสภาพร้อนจัด
ยารักษาซึมเศร้า
Monoamine Oxidase inhibitors (MAOI)
ทําให้ระดับของ Serotonin และ Catecholamine ในสมองสูงขึ้น ตื่นตัว เป็นสุข
งดอาหารประเภทหมักดอง เบียร์ เนย
การพยาบาล : เลี่ยงอาหารหมักดอง เครื่องในสัตว์ เนยแข็ง ครีม ช็อกโกแลต หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายในอากาศร้อนจัด
กลุ่ม TCAsนิยมใช้
ข้อบ่งใช้ : โรคซึมเศร้า จิตเวชอื่นๆ อาการ panic ปัสสาวะรดที่นอน
ห้ามใช้ : ต้อหิน ต่อมลูกหมากโต
S/E : ปากแห้ง ตาพร่า ง่วงนอน ท้องผูก HR เร็ว BP drop มือสั่น นั่งไม่ติด
secondary gerneration
(2) Tetracyclic antidepressants : Maprotiline (Ludiomil), Mianserin
(3)Serotonin Reuptake Inhibitors
(1) Bicyclic antidepressant : Zimelidine (Zelmid), Viloxazine (Vivalan)
ข้อบ่งใช้ : ซึมเศร้าในผสอ ย้ำคิดย้ำทำ
ข้อควรระวัง : ระวังในผู้ป่วย bipolar และอาจทำให้เกิด serotonin syndrome คือ กระวนกระวาย ม่านตาขยาย หัวใจเต้นเร็ว เหงื่ออกมาก ไข้สูง
การพยาบาล : รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับอารมณ์ซึมเศร้าและภาวะฆ่าตัวตาย สังเกตและบันทึกผลข้างเคียงของยา ยาระดับยาในกระแสเลือด ให้คำแนะนำ : รับประทานยาตามแพทย์สัง ไม่ปรับลดขนาดเอง หลีกเลี่ยงยาที่เสริมฤทธิ์ เช่น ยาแก้หวัด
ยาคลายความกังวล
รักษาโรคประสาท
ยา Benzodiazepine
ข้อบ่งใช้ : โรคทางจิตเวชที่มีความกังวล ตื่นเต้น กระวนกระวาย
ใช้เป็นยานอนหลับ
อาการก้าวร้าว รุนแรง โรคชัก
Diazepam (Valium), Chlordiazepoxide (Librium), Lorazepam (Ativan), Clonazepam (Tranxene), Meprobamate
การพยาบาล
หลีกเลี่ยงการรับประทานร่วมกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ คาเฟอีน
อย่าหยุดยากะทันหัน
ควรให้ยาเฉพาะก่อนนอน
ยา ativan อมใต้ลิ้นดูดซึมได้ดีกว่า
รายงานแพทย์เมื่อแพ้ยา : มีไข้ เจ็บคอ มีผื่นตามผิวหนัง จุดจ้ำเลือด