Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การดูแลในภาวะวิกฤติและฉุกเฉินทางสุขภาพจิตและจิตเวช - Coggle Diagram
การดูแลในภาวะวิกฤติและฉุกเฉินทางสุขภาพจิตและจิตเวช
การปฐมพยาบาลทางจิตใจ (Psychological First Aid)
คือ การให้ความช่วยเหลือแก่ผู้ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์รุนแรง โดยการให้ความช่วยเหลืออย่างรวดเร็วที่สุด เท่าที่จะทำได้ เพื่อลดและบรรเทาความเจ็บปวดทางจิตใจ
การปฐมพยาบาลทางจิตใจโดยใช้หลัก EASE
Engagement
คือ การที่ผู้ให้ความช่วยเหลือเข้าถึงผู้ประสบภาวะวิกฤตได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม จนได้รับความไว้วางใจ
1) สังเกต: ภาษาพูดและภาษากาย
2) สร้างสัมพันธภาพ: สงบ สบตา พยักหน้า สัมผัส แสดงออกเหมาะสมกับเหตุการณ์ สภาพสังคมวัฒนธรรม ไม่ฝืนความรู้สึกของผู้ประสบภาวะวิกฤต
3) สื่อสาร: พูดคุยเบื้องต้นเมื่อผู้ประสบภาวะวิกฤตพร้อม ให้พูดคุยระบายความรู้สึก ณ ขณะนั้น
Assessment
คือ การประเมินผู้ประสบภาวะวิกฤตอย่างครอบคลุมทั้งด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ เพื่อให้การช่วยเหลือได้ตรงกับความต้องการที่แท้จริง
1) ประเมินความต้องการด้านร่างกาย
2) ประเมินสภาพจิตใจ
ภาวะช็อคและปฏิเสธ: มึนงง สับสน หลงลืม ไม่สามารถเชื่อมโยงความคิด การรับรู้สิ่งแวดล้อมเปลี่ยน ปฏิเสธไม่ยอมรับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ควบคุมตนเองไม่ได้
ภาวะโกรธ : ตะโกนด่าทอ กำมือ ขบกราม เกร็ง ตาขวาง กระวนกระวาย มือสั่น ปากสั่น ทำลายข้าวของ ทำร้ายตนเอง กล่าวโทษผู้อื่น
ภาวะต่อรอง: พูดซ้ำๆ คาดคั้นเรื่องใดเรื่องหนึ่ง เช่น รบเร้าขอให้ช่วย ขอเข้าไปดูที่เกิดเหตุ หรือต่อรองให้ได้ในสิ่งที่ต้องการซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่สามารถตอบสนองได้ในเวลานั้น ไม่ยอมรับความจริง พูดหลอกตัวเอง บนบานสานกล่าว
ภาวะเสียใจ : ร้องไห้คร่ำครวญ ซึมเศร้า ท่าทางเลื่อนลอย คอตก แยกตัว นิ่งเงียบ ไม่อยากทำอะไร โทษตัวเอง มองไม่เห็นทางออก หมดเรี่ยวแรง หรือแสดงอาการทางกาย
3) ประเมินความต้องการทางสังคม
Skill
คือ การช่วยเหลือผู้ประสบภาวะวิกฤตเพื่อลดความแปรปรวนทางอารมณ์และสร้างศักยภาพในการจัดการกับปัญหา
เรียกขวัญคืนสติ: Touching/ Breathing exercise
ลดความเจ็บปวดทางใจ: Active listening ให้ระบายความรู้สึก ช่วยให้เข้าใจความรู้สึกของตนเอง
เสริมสร้างทักษะ: ให้เรียนรู้วิธีจัดการกับอารมณ์อย่างเหมาะสม
Education
คือ การให้สุขภาพจิตศึกษาและข้อมูลที่จำเป็นเพื่อช่วยให้ผู้ประสบภาวะวิกฤตสามารถดำรงชีวิตอย่างปกติโดยเร็ว
ตรวจสอบความต้องการ: ถามข้อมูลและตรวจสอบความต้องการความช่วยเหลือที่จำเป็นและเร่งด่วน
เติมเต็มความรู้: ให้ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับความเครียด ผลกระทบ การปฏิบัติตัว แหล่งช่วยเหลือ
ติดตามต่อเนื่อง: เพื่อประเมินผลการดูแลและหาแนวทางให้ได้รับความช่วยเหลือเพิ่มเติม
ความหมาย
ความหมาย : เป็นภาวะที่บุคคลเผชิญปัญหาและแก้ไขปัญหานั้นไม่ได้ ทำให้เกิดความเครียด กดดัน วิตกกังวล สิ้นหวัง จนไม่สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้เหมือนเดิม
การดูแลช่วยเหลือผู้ประสบภาวะวิกฤตในแต่ละภาวะ
ภาวะโกรธ
ให้อยู่ในสถานที่ปลอดภัย
ดูแลใกล้ชิดภายใต้ระยะห่างที่เหมาะสม
สงบนิ่ง ยอมรับพฤติกรรม ให้ระบายความรู้สึก
Active listening
Reflecting & Acknowledging feeling
ซักถามและตอบสนองความต้องการทางร่างกาย จิตใจ สังคมที่สามารถรับได้
ภาวะต่อรอง
ตอบสนองความต้องการ ทางร่างกาย จิตใจ
ให้ข้อมูลที่เป็นจริงตามความเหมาะสม
Active listening อดทนรับฟัง
ใช้ทักษะการบอกข่าวร้าย
ภาวะช็อคและปฏิเสธ
ให้อยู่ในสถานที่สงบ รู้สึกปลอดภัย
ให้ระบายความรู้สึก
Active listening
Touching
Breathing exercise
ซักถามและตอบสนองความต้องการทางสังคม
ภาวะเสียใจ
ตอบสนองความต้องการทางกาย
Touching
Breathing exercise
Active listening
ให้กำลังใจและกระตุ้นให้หาสิ่งยึดเหนี่ยวในชีวิต
ประเภท
วัยวิกฤต (Maturation Crisis)
เกิดจากการเปลี่ยนแปลงในช่วงวัยต่างๆ
สถานการณ์วิกฤต (Situation Crisis)
เกิดจากสถานการณ์ที่ทำให้เสียสมดุลย์ทางจิตใจ เช่น สูญเสีย หย่าร้าง สอบตก เจ็บป่วย ตกงาน
ภาวะวิกฤตจากภัยพิบัติ (Disaster Crisis)
เป็นเหตุการไม่คาดคิดที่ทำให้เกิดการสูญเสียอย่างมาก เช่น ไฟไหม้ แผ่นดินไหว อุทกภัย สงครามจราจล
การดูแลช่วยเหลือทางสังคม
ต้องการพบญาติ
ช่วยติดต่อ
ต้องการที่พักพิง
ประสานผู้นำชุมชน
ต้องการเงิน
ประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
ระยะ
ระยะ1
ระยะฉุกและวิกฤต (Emergency phase)
ช่วง 72 ชั่งโมงแรก
2.ช่วงสัปดาห์แรก
ระยะ2
ระยะผลกระทบหลังภาวะวิกฤต(Post-Impact Phase) คือ ช่วง2สัปดาห์-3เดือนหลังเกิดเหตุการณ์