Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ยารักษาอาการซึมเศร้า Antidepressant drugs, Colorful Handwritten About Me…
ยารักษาอาการซึมเศร้า
Antidepressant drugs
แบ่งเป็น 4 กลุ่ม
3. Selective Serotonin Reuptake Inhibitors (SSRIs)
Fluoxetine 10-80mg/วัน
Fluvoxamine 50-300mg/วัน
Sertraline 25-200 mg/วัน
4. Atypical Antidepressants
Bupropion 200-450 mg/วัน
Mirtazapine 15-45 mg/วัน
Trazodone 25-600 mg/วัน
2. Monoamine Oxidase Inhibitors (MAOIs)
Isocarboxazid 10-70 mg/วัน
Phenelzine 15-90 mg วัน
Tranylcypromine 20-60 mg/วัน
1.Tricyclic Antidepressants (TCAs)
Amitriptyline 50-300 mg /วัน
Imipramine 75-300 mg/วัน
Nortriptyline 50-150 mg/วัน
กลไกการออกฤทธิ์
ยากลุ่ม Tricyclic Antidepressants (TCAs)
ออกฤทธิ์ต่อสมองและระบบประสาท โดยไปเพิ่มความเข้มข้นของ Serotonin และ Norepinephrine ที่ nerve synapses ซึ่งเป็นกลุ่มที่นิยมใช้กันมาก
ยากลุ่ม Monoamine Oxidase Inhibitors (MAOIs)
จะไปยับยั้งการผลิต enzyme monoamine oxidase ซึ่งเป็น enzymes ตัวสำคัญในการเผาผลาญ biogenic amines พวก Serotonin และ Norepinephrine ส่งผลให้มีระดับของ biogenic amines ที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์เศร้าเพิ่มมากขึ้น ปัจจุบันยากลุ่มนี้ไม่ค่อยนิยมใช้เนื่องจากมีอาการข้างเคียงที่อันตราย
ข้อห้ามเเละข้อระวัง
3.Delirium
เนื่องจากฤทธิ์ Anticholinergic ของยาทำให้อาการ Delirium มากขึ้น
2.Recant myocardial infarction
มี Conduction abnormality โดยเฉพาะ AV- Block grade III, Bundle branch block หรือ Prolong QT interval
4.Benign prostate hypertrophy
ฤทธิ์ Anticholinergic ของยาทำให้ปัสสาวะลำบาก
1.Narrow angle glaucama
เนื่องจากฤทธิ์ Anticholinergic ของยาทำให้ม่านตาขยาย ส่งผลให้ความดันลูกตาสูงขึ้นอย่างเฉียบพลัน
5. ผู้ป่วยตั้งครรภ์และให้นมบุตร
เนื่องจากยาผ่านรกและน้ำนมได้ดี
ข้อบ่งใช้
ใช้ในผู้ป่วย Bipolar disorders ที่แสดงอาการในระยะซึมเศร้า
ให้ในผู้ป่วยซึมเศร้าที่เกิดจากการเจ็บป่วยทางร่างกายหรือผู้ป่วยจิตเวชอื่นที่มีอาการซึมเศร้าร่วมด้วย
ใช้รักษาผู้ป่วยอารมณ์ซึมเศร้า เช่น Major depression โดยเฉพาะที่แสดงอาการทาง Vegetative signs ได้แก่ นอนไม่หลับเบื่ออาหารจนน้ำหนักลดอ่อนเพลียความสนใจทางเพศลดลงขาดสมาธิและขาดแรงจูงใจในการทำกิจกรรม
ใช้ในผู้ป่วยอื่น ๆ เช่น Chronic pain หรือ Eating disorder
อาการข้างเคียง
Anticholinergic effects เช่น ปากแห้ง ตาพร่า ท้องผูก แต่ถ้าอาการมากขึ้น อาจมีปัสสาวะลำบาก หรือลำไส้ไม่ทำงาน
Central nervous system effects ได้แก่ มือสั่น (fine tremor) หงุดหงิด กระสับกระส่าย นั่งไม่ติด หรือแสดงอาการทางจิต
Cardiovascular effects อาการสำคัญ คือ Postural hypotension และมีความผิดปกติในจังหวะการเต้นของหัวใจ
Sexual side effects ได้แก่ Impotence, ejaculatory dysfunction และ decreased libido
Overdose การได้ยาเกินขนาด 10-20 เท่าของปริมาณปกติทำให้เกิดอาการเป็นพิษต่อสมองมีอาการชักเกร็งกระตุกลับสนไม่รู้สึกตัวและเสียชีวิต
Antihista minic effects ได้แก่ อาการง่วงนอนและน้ำหนักเพิ่ม
การพยาบาล
ดูแลผู้ป่วยอย่างใกล้ชิดในช่วงแรก
เพราะยาจะออกฤทธิ์เต็มที่เมื่อใช้ยาแล้ว 3-6 สัปดาห์ เฝ้าระวังอาการซึมเศร้า ป้องกันการฆ่าตัวตาย
ถ้ามีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ให้กินอาหารทีละน้อย บ่อยๆ ครั้ง
การให้ความรู้แก่ผู้ป่วยและครอบครัวเกี่ยวกับแผนการรักษาด้วยยา ระยะเวลา ผลการรักษา อาการข้างเคียงบางประการที่คาดว่าจะเกิดขึ้นและข้อปฏิบัติอื่นในระหว่างการรักษาด้วยยา ได้แก่
4.1 รับประทานยาตามแพทย์สั่ง ไม่ควรเพิ่มหรือลดยาเอง
4.2. ให้ความรู้ว่าฤทธิ์ทางการรักษาสูงสุดต้องใช้ระยะเวลาประมาณ 3 - 6 สัปดาห์
4.3. หลีกเลี่ยงยาหรือสารต่งๆ ที่เสริมฤทธิ์ยาที่ใช้อยู่ เช่น ยาแก้หวัดต่างๆ หรือยาที่แพทย์ไม่ได้สั่งให้รับประทาน
4.4. ถ้าต้องรักษาโรคอื่นร่วมด้วย ต้องแจ้งแพทย์ให้ทราบว่ารับประทานยากลุ่มนี้อยู่
4.5. หลีกเลี่ยงการออกแรง หรือออกกำลังกายที่สภาพที่อุณหภูมิร้อนจัดมาก
4.6. ควรมาตรวจวัดสายตาเป็นระยะ เพราะยาอาจมีผลต่อประสาทตา
4.7. หลีกเลี่ยงอาหารพวก tyramine and tryptophan (เมื่อรับประทานยากลุ่ม MAOls), caffeine และ เครื่องดื่มจำพวก alcohol
ควรสังเกตและติดตามผลของการรักษาโดยตรวจ Check V/S เพื่อประเมินสัญญาณชีพ
