Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
หน่วยที่ 6 แนวทางการวัดและประเมินสำหรับนักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษ…
หน่วยที่ 6 แนวทางการวัดและประเมินสำหรับนักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษทางการศึกษา
ความหมายของเด็กที่มีความต้องการพิเศษ
อนุชา ภูมิสิทธิพร (มมป.: ออนไลน์) กล่าวว่า เด็กที่มีความต้องการพิเศษ (Children with special needs) หรือเด็กพิเศษ หมายถึง เด็กที่มีปัญหาและความต้องการจำเป็นพิเศษ ซึ่งมากกว่าเด็กปกติทั่วไป
1) กลุ่มเด็กที่มีความบกพร่องทางก ารศึกษาทั้ง 9 ประเภท
เด็กที่มีความบกพร่องทางการเห็น
เด็กที่มีความบกพร่องทางร่างกาย
สุขภาพเด็กที่มีความบกพร่องทางการพูดและภาษา
เด็กที่มีความบกพร่องทางพฤติกรรมหรืออารมณ์
เด็กที่มีความบกพร่องทางสติปัญญา
เด็กที่มีปัญหาทางการเรียนรู้
เด็กที่มีความบกพร่องทางการได้ยิน
เด็กออทิสติก
เด็กพิการซ้ำซ้อน
2) กลุ่มเด็กที่มีความสามารพิเศษ หรือที่รู้จักกันในนาม “เด็กปัญญาเลิศ-เด็กอัจฉริยะ”
3) กลุ่มเด็กด้อยโอกาส
ความสำคัญของการวัดและประเมินผลการเรียนรู้สำหรับนักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษ
พระราชบัญญัติการศึกษา แห่งชาติพ.ศ. 2542 ได้กำหนดแนวทางการจัดการศึกษา เกี่ยวกับคนพิการไว้ว่า การจัดการศึกษาต้องจัด ให้บุคคลมีสิทธิและโอกาสเสมอภาคกันในการรับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ไม่น้อยกว่า 12 ปีที่รัฐจะต้องจัดให้ อย่างทั่วถึงและมีคุณภาพโดยไม่เก็บค่าใช้จ่าย
จากแนวคิดการจัดการศึกษาที่คำนึงถึงสิทธิมนุษยชนโดยเฉพาะกลุ่มเด็กพิการ ที่ควรได้รับโอกาส ทางการศึกษาและการอยู่ร่วมในสังคมเหมือนกับเด็กปกติโดยให้เด็กพิการ ได้รับการศึกษาที่เหมาะสมกับศักยภาพและความสามารถ
ในส่วนของการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ส าหรับนักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษ ทางการศึกษาต้องดำเนินการให้สอดคล้องกับแนวปฏิบัติในการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ตามหลักสูตร แกนกลาง การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551
การประเมินผลการเรียนรู้ตามกลุ่มสาระการเรียนรู้
การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์
การประเมินการอ่าน คิดวิเคราะห์และ เขียน
การประเมินกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน
จุดมุ่งหมายของการวัดและประเมินผลการเรียนรู้สำหรับนักเรียนที่มีความต้องการจ าเป็นพิเศษ
การวัดและประเมินผลการเรียนรู้สำหรับนักเรียนที่มีความ ต้องการจำเป็น พิเศษทางการศึกษามีจุดมุ่งหมาย ดังนี้
เพื่อประเมินความรู้ความสามารถพื้นฐานและความต้องการจำเป็นพิเศษเพื่อวางแผนการจัดการ เรียนรู้
เพื่อประเมินพัฒนาการและผลการเรียนรู้ของนักเรียนระหว่างการจัดกิจกรรมการเรียนรู้อย่าง ต่อเนื่อง
เพื่อตัดสินผลการเรียน เมื่อจบหน่วยการเรียนรู้หรือจบรายวิชาตามมาตรฐานและตัวชี้วัดใน หลักสูตร แกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551
การประเมินพัฒนาการและผลการเรียนรู้ของนักเรียน
เป็นการประเมินเพื่อพัฒนา (Formative Evaluation) โดยเก็บรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับพัฒนาการและผลการเรียนรู้ของนักเรียน เพื่อน าผล การประเมินไปปรับปรุง
การประเมินเพื่อตัดสินผลการเรียน (Summative Assessment)
เป็นการประเมินเพื่อตัดสิน ผลการจัดการเรียนรู้หลังจบหน่วยการเรียนรู้หรือเสร็จสิ้นการจัดการเรียนรู้ตามแผนการจัดการศึกษาเฉพาะ บุคคล (IEP)
หลักการวัดและประเมินผลการเรียนรู้สำหรับนักเรียน ที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษ
สถานศึกษาเป็นผู้รับผิดชอบการวัดและการประเมินผลการเรียนรู้ของนักเรียนที่มีความต้องการ จำเป็น พิเศษทางการศึกษา โดยเปิดโอกาสให้ผู้ที่เกี่ยวข้องมีส่วนร่วม
การวัดและการประเมินผลการเรียนรู้สำหรับนักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษทางการศึกษา มี จุดมุ่งหมายเพื่อประเมินระดับความสามารถและความต้องการจำเป็นพิเศษ ปรับปรุงพัฒนานักเรียน และ ตัดสิน ผลการเรียน
การวัดและประเมินผลการเรียนรู้สำหรับนักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษทางการศึกษา ควร อยู่บน พื้นฐานที่สอดคล้องและตอบสนองกับความต้องการจำเป็นพิเศษทางการศึกษาของนักเรียน โดยใช้ แผนการจัด การศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP)
การวัดและประเมินผลการเรียนรู้เป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการจัดการเรียนการสอนต้องดำเนินการ ด้วยวิธีการที่หลากหลาย เหมาะสมกับสภาพปัญหาความต้องการจำเป็นพิเศษทางการศึกษาและศักยภาพของ นักเรียน
4.2. การช่วยเหลือและอำนวยความสะดวกด้านการตอบสนอง
4.3. การช่วยเหลือและอำนวยความสะดวกด้านการจัดสภาพแวดล้อม
4.1. การช่วยเหลือและอำนวยความสะดวกด้านการนำเสนอ
4.4. การช่วยเหลือและอำนวยความสะดวกด้านการจัดเวลาและตารางเป็นการปรับเปลี่ยนเกี่ยวกับ เวลา หรือตารางเวลาในการเรียน
การประเมินนักเรียนพิจารณาจากพัฒนาการของนักเรียน ความประพฤติการสังเกตพฤติกรรมการ เรียนรู้การร่วมกิจกรรมและการทดสอบ
เปิดโอกาสให้นักเรียนและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องตรวจสอบผลการประเมินผลการเรียนรู้
ให้มีการเทียบโอนผลการเรียนระหว่างสถานศึกษาและรูปแบบการศึกษาต่าง ๆ
ให้สถานศึกษาจัดทำเอกสารหลักฐานการศึกษา เพื่อเป็นหลักฐานการประเมินผลการเรียนรู้รายงาน ผลการเรียนแสดงวุฒิการศึกษาและรับรองผลการเรียนของนักเรียน
แนวทางการวัดและประเมินผลการเรียนรู้สำหรับนักเรียน ที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษ
การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์
การประเมินกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน
แนวปฏิบัติการวัดและประเมินผลการเรียนรู้สำหรับนักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษในโรงเรียน จัดการ เรียนร่วม แบ่งออกเป็น 3 ลักษณะ คือ (สุจินดา ผ่องอักษร. 2558)
กรณีนักเรียนพิการหรือบกพร่องที่มีความรู้ความสามารถเท่าเทียมหรือใกล้เคียงกับนักเรียนทั่วไปที่ เรียนร่วม เต็มเวลาในโรงเรียนจัดการเรียนร่วม กำหนดแนวปฏิบัติดังนี้
1.2 อาจมีการปรับวิธีการ/เวลาในการวัดและประเมินให้ยืดหยุ่นตามความต้องการจำเป็นพิเศษ ของ นักเรียนแต่ละคน
1.3 จัดให้มีสิ่งอำนวยความสะดวกและวิธีการสื่อสารให้นักเรียนสามารถเข้าถึงเนื้อหาสาระในแบบ ทดสอบตามความเหมาะสมของแต่ละบุคคล
1.1 ให้วัดและประเมินผลการเรียนรู้ตามมาตรฐานการเรียนรู้ตัวชี้วัดและเกณฑ์ต่าง ๆ ในกลุ่มสาระ การเรียนรู้/รายวิชาเช่นเดียวกับนักเรียนทั่วไป
กรณีนักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษทางการศึกษา ที่เรียนร่วมกับเด็กทั่วไปในกลุ่มสาระการ เรียนรู้
2.1 ให้ใช้เกณฑ์การวัดและประเมินผลในแต่ละกลุ่มสาระการเรียนรู้ตามมาตรฐานและตัวชี้วัด เช่น เดียว กับนักเรียนปกติ
2.2 เป็นการพิจารณาเฉพาะบุคคลไม่เปรียบเทียบกับนักเรียนทั่วไป
2.3 ในกลุ่มสาระการเรียนรู้/รายวิชาที่ต้องปรับเปลี่ยนเนื้อหา/ตัวชี้วัดที่ใช้ในการประเมินจะต้องมี การจัดการเรียนการสอนที่สอดคล้องกันในชั้นเรียน
2.4 ปรับวิธีการในการวัดและประเมินผลให้ให้เหมาะสมกับความต้องการจ าเป็นของแต่ละบุคคล
2.5 ปรับเครื่องมือวัดและประเมินผล เช่น ปรับลักษณะของเครื่องมือโดยแบ่งแบบทดสอบเป็น ตอนๆ
2.6 กำหนดเกณฑ์การให้คะแนนใหม่ให้เหมาะสมกับศักยภาพนักเรียนและสอดคล้องกับ วัตถุประสงค์ในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP)
2.8 ปรับสถานที่สอบเพื่อนักเรียนจะได้ไม่ไปทำความรบกวนให้กับผู้อื่นหากจำเป็นให้การช่วยเหลือ จัดอุปกรณ์และสิ่งอำนวยความสะดวกที่จ าเป็นอื่น ๆ
2.9 การนำเสนอข้อสอบ (presentation) โดยมีผู้อ่าน/เครื่องอ่านข้อสอบให้ฟัง ใช้เทปเสียง ซีดี โปรแกรมอ่านหน้าจอ (Screen reader) หรือบริการอ่านข้อสอบ เป็นต้น
2.7 ปรับระยะเวลาหรือกำหนดเวลาในการสอบให้เหมาะสมหรือพร้อมที่จะสอบ เช่น ไม่จำกัดเวลา สอบแล้วพักแล้วสอบใหม่ขยายเวลาในการสอบให้มีเวลามากขึ้น
2.10 วัดและประเมินผลความก้าวหน้าและระบุไว้ในช่องการวัดประเมินผลของแผนการจัด การศึกษา เฉพาะบุคคล (IEP)
กรณีนักเรียนพิการหรือบกพร่องขั้นรุนแรงที่ไม่สามารถปรับใช้มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดใน กลุ่มสาระ การเรียนรู้
3.1 ให้ประเมินผลตามจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมที่ก าหนดไว้ในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP)
3.2 เป็นการประเมินเฉพาะบุคคลไม่เปรียบเทียบกับนักเรียนปกติ
3.3 ประเมินความสามารถในการปฏิบัติตามระดับคุณภาพ
3.5 การประเมินผลการเรียนรู้อย่างหลากหลาย โดยกำหนดสัดส่วนคะแนนที่เหมาะสม
.4 ประเมินความก้าวหน้าในการปฏิบัติงาน ได้ใช้วิธียืดหยุ่นและปรับวิธีการให้คะแนน
การประเมินการอ่าน คิดวิเคราะห์และเขียน
การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ตามกลุ่มสาระการเรียนรู้
เกณฑ์การวัดและประเมินผลการเรียนรู้สำหรับนักเรียน
6.1 การตัดสินผลการเรียน
นักเรียนต้องมีเวลาเรียนไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 ของเวลาเรียนทั้งหมด
นักเรียนต้องได้รับการประเมินทุกตัวชี้วัดหรือตัวชี้วัดที่ปรับใช้สำหรับกลุ่มเป้าหมายเฉพาะและ ผ่าน ตามเกณฑ์ที่สถานศึกษากำหนด
นักเรียนต้องได้รับการตัดสินผลการเรียนทุกรายวิชาหรือได้รับการตัดสินผลการเรียนที่กำหนด ไว้ในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP)
ผู้เรียนต้องได้รับการประเมินและมีผลการประเมินผ่านตามเกณฑ์ที่สถานศึกษากำหนดในการ อ่าน คิด วิเคราะห์และเขียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์และกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน โดยคำนึงถึงศักยภาพและ ความสามารถ ของนักเรียนแต่ละรายบุคคล
ในการปรับใช้จากข้อกำหนด ในหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้น พื้นฐาน พ.ศ. 2551 ควรได้คำนึงถึงสิ่งสำคัญ ดังต่อไปนี้
เวลาเรียน นักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษทางการศึกษาที่ศึกษาในระบบ ควรมีเวลา เรียนไม่น้อยกว่า ร้อยละ 80 ของเวลาเรียนทั้งหมด
คุณภาพนักเรียน นักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษทางการศึกษา จะต้องได้รับการ ประเมิน คุณภาพที่สอดคล้องสัมพันธ์กับมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้น พื้นฐาน พ.ศ. 2551
มิติของการประเมิน นักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษทางการศึกษา ควรได้รับการ ประเมินและ ตัดสินผลตามจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมที่กำหนดไว้ในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP)
6.2 การให้ระดับผลการเรียน
2.1 การให้ระดับผลการเรียนในการตัดสินเพื่อให้ระดับผลการเรียนกรณีนักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษทางการศึกษาที๋เรียนรวมในโรงเรียนจัดการเรียนรวมสามารถให้ระดับผลการเรียนหรือระดับคุณภาพ
2.2การประเมินการอ่านคิดวิเคราะห์และเขียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ให้ผลการประเมินเป็น ผ่านและไม่ผ่านกรณีที่ผ่านให้ระดับผลการประเมินเป็นดีเยี่ยม ดีและผ่าน
6.3 การเลื่อนชัน
นักเรียนมีเวลาเรียนตลอดปีการศึกษาไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 ของเวลาเรียนทั้งหมด
นักเรียนมีผลการประเมินผ่านมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดตามเกณฑ์ที่สถานศึกษากำหนดไว้ในแต่ละรายวิชาและผ่านเกณฑ์การวัดและประเมินผลตามจุดประสงค์ที่กำหนดไว้ในแผนการจัดการศึกษา เฉพาะบุคคล (IEP)
นักเรียนมีผลการประเมินการอ่าน คิดวิเคราะห์และเขียนคุณลักษณะอันพึงประสงค์และกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนผ่านตามเกณฑ์ที่สถานศึกษากำหนดทั้งนี้ให้พิจารณายืดหยุ่นตามศักยภาพพัฒนาการความรู้ความสามารถและความบกพร่องของนักเรียน
6.4 การเรียนซ้ำชั้น
มีเวลาเรียนไม่ถึงร้อยละ 80อันเนื่องจากสาเหตุจำเปนหรือเหตุสุดวิสัยแต่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์การเลื่อนชั้น ในข้ออื่น ๆครบถ้วน
นักเรียนมีผลการประเมินผ่านมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดไม่ถึงเกณฑ์ตามที่สถานศึกษากำหนดในแต่ละรายวิชา
6.5 การสอนซ่อมเสริม
ในกรณีนักเรียนได้รับการพิจารณาให้ซ้ำาชั้น หรือนักเรียนมีความรู้ทักษะ กระบวนการ หรือเจตคติ/คุณลักษณะไม่เป็นไปตามเกณฑ์ที่สถานศึกษากำหนด
6.6 เกณฑ์การจบการศึกษา
6.1 นักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษทางการศึกษาบรรลุคุณภาพตามจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมที่กำหนดไว้ในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP)
6.2 นักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษทางการศึกษาที่มีความบกพร่องรุนแรงควรพิจารณาให้จบการศึกษาโดยนักเรียนต้องผ่านการประเมินตามจุดประสงค์ทีกำหนดไว้ในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP)
6.7 การรายงานผลการเรียน
ข้อมูลระดับชั้นเรียน
ผลการประเมินความรู้ความสามารถตาม
แผนการจัด การศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP)
พฤติกรรมการเรียนรู้ความประพฤติและผลงานในการเรีย
นของนักเรียน
เวลาเรียน
ข้อมูลระดับสถานศึกษา
ผลการประเมินการอ่าน คิด วิเคราะห์และเขียน
ผลการประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ผลการประเมิน
กิจกรรมพัฒนาผู้เรียนรายปี/รายภาค
ผลการประเมินความก้าวหน้าโดยรวมของสถานศึกษา
ผลการประเมินผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
ข้อมูลระดับเขตพื้นที่การศึกษาและระดับชาติประกอบด้วยผลการประเมินคุณภาพการศึกษาระดับเขตพื้นที่การศึกษาและระดับชาติ
ข้อมูลพัฒนาการของนักเรียนด้านอื่น ๆที่เกี่ยวกับพัฒนาการทางร่างกาย จิตใจ อารมณ์สังคมและ พฤติกรรมต่าง ๆ
แนวปฏิบัติในการวัดและประเมินผลการเรียนรู้สำหรับ
นักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษแต่ละประเภท
การประเมินระดับความรู้ความสามารถพื้นฐานและความต้องการจำเป็นพิเศษเพื่อนำข้อมูลไปใช้ในการวางแผนจัดการเรียนรู้โดยประเมินความสามารถปัจจุบันการวิเคราะห์จุดเด่น/จุดด้อย
การวิเคราะห์มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดเพื่อใช้เป็นข้อมูลในการวางแผนและออกแบบการเรียนรู้และการวัดและประเมินผลให้สอดคล้องกับความต้องการจำเป็นพิเศษทางการศึกษาของนักเรียน
2.1 พฤติกรรมด้านความรู้(Knowledge: K)
2.2 พฤติกรรมด้านทักษะกระบวนการ (Process Skill: P)
2.3 พฤติกรรมด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (Attribute: A)
การจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP)เป็นแผนการจัดการศึกษาที่จัดทำขึ้นให้สอดคล้องกับความต้องการจำเป็นพิเศษของนักเรียนเฉพาะบุคคลโดยการมีส่วนร่วมของผู้บริหารสถานศึกษา ผู้ปกครองครูและ คณะสหวิชาชีพที่เกี่ยวข้อง
การกำหนดเกณฑ์และแนวทางการวัดและประเมินผลเพื่อเป็นแนวทางในการเก็บรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับพัฒนาการและผลการเรียนรู้ของนักเรียนตรวจสอบความรู้ความสามารถของนักเรียนตามกรอบมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดของหลักสูตรแกนกลางกรศึกษาขั้น พื้นฐาน พ.ศ 2551หรือตามมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดที่ปรับใช้กับกลุ่มเป้าหมายเฉพาะให้สอดคล้องกับแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP)
การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนและประเมินผลโดยดำเนินการประเมินผลควบคู่กับการจัดกระบวนการเรียนการสอนและให้โอกาสนักเรียนได้แสดงความรู้ความสามารถ ด้วยวิธีการที่หลากหลายตามแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP)
การประเมินทบทวนและปรับปรุงแผนการจัดการศึกษา
เฉพาะบุคคล(IEP)
การรายงานผลการจัดการศึกษาตามแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP) เป็นการรายงานความก้าวหน้าให้ผู้ปกครองและนักเรียนทราบผลการพัฒนาและผลการเรียนรู้ซึ่งสถานศึกษาต้องสรุปผลการประเมินและจัดทำเอกสารรายงานให้ผู้ปกครองทราบเป็นระยะหรืออย่างน้อยภาคเรียนละ 1 ครัง