Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 6 การป้องกันและสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ - Coggle Diagram
บทที่ 6 การป้องกันและสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ
การพยาบาลเพื่อการจัดการปัญหาภาวะโภชนาการ
การเปลี่ยนแปลงโดยทั่วไปเกี่ยวกับภาวะโภชนาการ
อัตราการเผาผลาญ ลดลง
โรคขาดโปรตีน และแคลอรี่ พบบ่อยในผู้สูงอายุ
ปัญหาการเปลี่ยนแปลงด้านภาวะโภชนาการแพทย์จะให้ความสำคัญและให้การดูแล
ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภาวะโภชนาการในผู้สูงอายุ
สภาวะจิตใจ อารมณ์
การลดลงของระดับการรับรู้
ความสะอาดของปากและฟัน
ความเจ็บป่วยเรื้อรัง
การใช้ยา
การใช้แอลกอฮอล์
เศรษฐกิจและสังคม
ความต้องการสารอาหารในผู้สูงอายุ
ความต้องการพลังงาน จะลดลงในผู้สูงอายุ
ภาวะปกติ ผู้สูงอายุชาย 2,250 Kcal หญิง 1,850 Kcal
ภาวะเจ็บป่วย คำนวณตามสมการ Harris-Benedict
โปรตีน = 1 gm / 1 kg / day ควรบริโภคโปรตีนที่มีคุณภาพสูง
ไขมัน = ไม่เกิน 30 % ของพลังงานทั้งหมด งดไขมันอิ่มตัว
คาร์โบไฮเดรต = 50 – 55 % ของพลังงานทั้งหมด
แร่ธาตุ สว.มักขาด แคลเซียม เหล็ก ควรได้ ca 1,200 mg / d พบมากใน นม เหล็ก 10 mg / d พบมากใน ตับ เนื้อสัตว์ ไข่แดง เลือดสัตว์
ผู้สูงอายุส่วนใหญ่มักขาด calcium , vit d , b 12 เนื่องจากกระเพาะดูดซึมได้น้อย จึงควรรับประทาน calcium , vit d , b 12 เพิ่ม
ผัก ผลไม้ เป็นแหล่งวิตามินและเกลือแร่ โดยเฉพาะวิตามิน anti aging
ไฟเบอร์จากผักและผลไม้ ประมาณ 20-30 gram/d
น้ำ ควรได้รับ 6-8 แก้ว หรือไม่ต่ำกว่า 1,500 cc/d
เพื่อป้องกันโรคหัวใจ American Heart Association แนะนำให้คนทั่วไปกินปลาอย่างน้อยสัปดาห์ละ 2 ครั้ง
การประเมินภาวะโภชนาการ
ประเมินอาหารที่บริโภค โดยการจดบันทึกชนิด ปริมาณ
การวัดสัดส่วน BMI = BW/Heigh(m)2
ประเมินสภาพคลินิก
วิเคราะห์ทางชีวเคมี ปัญหาการรับประทานอาหารใน สว. มีทั้ง over nutrition และ under nutrition
การพยาบาลเพื่อส่งเสริมการออกกำลังกาย
ประเภทของการออกกำลังกาย
การออกกำลังที่เพิ่มความแข็งแรงทนทานของกล้ามเนื้อ
ออกกำลังที่ความยาวของกล้ามเนื้อคงที่
(isometric exercise)
ออกกำลังกายที่ความยาวของกล้ามเนื้อเปลี่ยนแปลง (isotonic exercise) ช่วยให้มีการใช้ออกซิเจน
การออกกำลังที่เพิ่มสมรรถภาพของปอดและหัวใจ
ใช้ออกซิเจนจำนวนมาก สม่ำเสมอ ติดต่อกัน (aerobic exercise)
ไม่ได้ใช้ออกซิเจนสม่ำเสมอ
(anaerobic exercise)
การออกกำลังที่เพิ่มความยืดหยุ่นและผ่อนคลาย เช่น โยคะ ไทชิ
การพยาบาลเพื่อส่งเสริมการนอนหลับพักผ่อน
วงจรการนอนหลับ
NREM (non rapid eye movement) เป็นระยะที่ไม่มีการกลอกตาอย่างรวดเร็ว แบ่งเป็น 4 ระยะ
stage 1 ระยะเริ่มหลับหรือเคลิ้ม (falling asleep)
stage 2 ระยะเริ่มง่วง (drowsy)
stage 3 ระยะหลับลึก กล้ามเนื้อผ่อนคลายมาก P R ช้าลง BP ต่ำ
stage 4 ระยะหลับลึก (deepsleep) ปลุกตื่นยาก
REM (rapid eye movement) เป็นระยะที่มีการกลอกตาอย่างรวดเร็ว เป็นการหลับๆ ตื่นๆ P R BP เพิ่มขึ้น
การหลับผิดปกติ
การนอนไม่หลับ (INSOMIA) แบ่งเป็น
หลับยาก (delayed sleep onset) เข้านอนแล้วหลับยาก
หลับๆ ตื่นๆ (interrupted sleep)
ตื่นเร็วเกินไป (early awakening)
การนอนหลับมากหรือง่วงเหงาหาวนอนมาก (hypersomnia)
sleep apnea
nacrolepsy หลับไม่ถูกกาลเทศะ
Parasomia พฤติกรรมที่เกิดขึ้นขณะหลับ เช่น เดินละเมอเกิดใน nrem
4.การจัดการความเครียด
การปรับตัวต่อความเครียด
การแก้ไขที่ปัญหา
การเผชิญปัญหา
วางแผนแก้ไขปัญหา
การแก้ไขอารมณ์ที่เป็นทุกข์
การทำสมาธิ
การจินตนาการไปในทางบวก
การนอนหลับ
นันทนาการ
วิธีดำเนินกิจกรรมนันทนาการ
ประเมินผู้สูงอายุ
การเลือกกิจกรรมนันทนาการ
การเตรียมการ
การดำเนินกิจกรรม
การสิ้นสุดกิจกรรม
การประเมินผลการจัดกิจกรรมนันทนาการ
การพยาบาลเพื่อการจัดสิ่งแวดล้อมสำหรับผู้สูงอายุ
ข้อแนะนำสำหรับที่อยู่อาศัยสำหรับผู้สูงอายุ
ตัวบ้าน ควรเป็นบ้านชั้นเดียว ไม่มีขั้นสูง มีชานพัก
พื้นบ้าน เป็นพื้นเรียบ ไม่ขรุขระ ไม่ลื่น
ห้องน้ำ มีราวเกาะ
ห้องนอน อยู่ใกล้ห้องน้ำ มีแสงสว่าง
สภาพแวดล้อมภายในที่เหมาะสม
สวิตช์ไฟ สูงไม่เกิน 3 ฟุต
ปลั๊กไฟ สูงจากพื้นอย่างน้อน 1.5 ฟุต
ลูกบิด แบบงัด ไม่หมุน
หน้าต่าง ไม่สูงเกินไป มองเห็นวิวนอกบ้านได้
การมีส่วนร่วมในสังคม
ประเภทของกิจกรรมการมีส่วนร่วมในสังคม
กิจกรรมที่ไม่มีรูปแบบ (Informal activity)
กิจกรรมที่มีรูปแบบ (Formal activity)
กิจกรรมที่ทำคนเดียว (Solitary activity)
การป้องกันภาวะพลัดตกหกล้ม
ปัจจัยเสี่ยงต่อการพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุ
ปัจจัยภายใน (intrinsic factors)
การเปลี่ยนแปลงของร่างกาย
ความบกพร่องการมองเห็น
ความบกพร่องของการทรงตัว
ความบกพร่องของการเดิน
การเปลี่ยนแปลงของร่างกายจากความเจ็บป่วย หรือสภาพของโรค
ปัจจัยภายนอก (extrinsic factors)
พื้นที่มีลักษณะไม่ปลอดภัย
สิ่งก่อสร้างที่ไม่เหมาะสม
แสงสว่างที่ไม่เหมาะสมในที่พักอาศัย แสงสลัว
เครื่องเรือนที่ไม่เหมาะสม
เครื่องแต่งกายและอุปกรณ์ช่วยในการเคลื่อนไหวที่ไม่เหมาะสม
ปัจจัยเสี่ยงในกรณีที่ผู้สูงอายุเข้ารับการรักษาตัว ในโรงพยาบาล
ปัจจัยเสี่ยงภายนอก
(environtment factors)
สิ่งแวดล้อม
เฟอร์นิเจอร์
การไม่สวมรองเท้า
อุปกรณ์
แสงสว่างน้อย
ราวเกาะที่ช่วยในการจับไม่เหมาะสม
โถนั่งแบบยองๆ
รถเข็น เตียง ที่ไม่ได้ล๊อคเอาไว้
ปัจจัยเสี่ยงภายในที่ทราบล่วงหน้า
(anticipated physiological factors)
มีประวัติการหกล้มมาก่อน
มีปัญหาการขับถ่าย
การสับสน ไม่รู้เวลา สถานที่ บุคคล
พฤติกรรมเกี่ยวกับการเคลื่อนไหวที่ไม่เหมาะสม
ภาวะซึมเศร้า
ภาวะมึนงงหรือเวียนศีรษะ
การตัดสินใจไม่ดี ไม่เหมาะสม
ปัจจัยเสี่ยงภายในที่ไม่ได้คาดการณ์ล่วงหน้า (unanticipated physiological factors)
การเป็นลมทรุดลงไป การหกล้มที่เกิดขึ้นเฉียบพลัน
ใจสั่นไม่เป็นจังหวะ (cardiac arrhythmia)
การชัก
โรค TIA CVA
ปฏิกิริยาจากยาหรือผลข้างเคียงของยา
เป็นลมหน้ามืด