Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
พิษวิทยากับงานอาชีวอนามัย, นางสาวปิยนุช เหล็มโสะ รหัสนักศึกษา6312436015 -…
พิษวิทยากับงานอาชีวอนามัย
ความหมายและความสำคัญของพิษวิทยากับงานอาชีวอนามัย
ความหมายที่เกี่ยวข้องกับพิษวิทยากับงานอาชีวอนามัย
พิษวิทยา เป็นวิชาที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาผลของสารพิษหรือสิ่งที่ทำให้เกิดพิษ ซึ่งทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางชีววิทยาและสรีรวิทยาของสิ่งมีชีวิต
การรับสัมผัส (Exposure)หมายถึง การรับสัมผัสกับสารเคมี โดยการ กิน หายใจ หรือสัมผัสผิวหนัง
ขนาดสัมผัส (Dose) หมายถึง ปริมาณสารที่อยู่ในร่างกายที่เกิดจากการรับสัมผัสในทุกช่องทาง
การรับสาร (Intake หรือ Uptake) เป็นกระบวนการที่สิ่งปนเปื้อนในสิ่งแวดล้อมเข้าสู่ร่างกายโดยทางการกิน หรือทางการหายใจ (Intake) หรือการดูดซึมทางผิวหนัง (Uptake)
การประเมินการสัมผัส คนงานได้รับสารเคมีที่ระดับความเข้มข้นต่าง ๆ จะนำไปเปรียบเทียบกับขีดจำกัดการรับสัมผัสทางด้านอาชีวอนามัย (Occupational exposure limits, OELs) การสัมผัสที่มากเกินไป จะได้รับการควบคุมและการตรวจสอบอย่างละเอียด
การควบคุมการสัมผัส เพื่อควบคุมการสัมผัสมากเกินไป จะมีการพิจารณาเกี่ยวกับสถานที่ทำงาน กระบวนการทำงาน แหล่งกำเนิดมลพิษ
การประเมินความเสี่ยง หมายถึง กระบวนการประเมินโอกาสและความรุนแรงที่จะเกิดขึ้นกับมนุษย์
ความสำคัญของพิษวิทยากับงานอาชีวอนามัยพิษวิทยากับงานอาชีวอนามัย เป็นวิชาที่มีความสำคัญด้านต่าง ๆ ดังนี้
ด้านสุขภาพ สร้างเสริมสุขภาพการป้องกันโรคและการควบคุมโรค การรักษาพยาบาล และการฟื้นฟู
ด้านสิ่งแวดล้อม ปัญหามลพิษมีผลกระทบต่อสัตว์และพืชถ้านำมาบริโภคอาจเป็นอันตรายต่อมนุษย์ได้
ด้านอุตสาหกรรม สารเคมีที่นำมาใช้ในอุตสาหกรรมต่าง ๆ คนทำงานมีโอกาสได้รับสารเคมีเหล่านี้
ด้านเกษตรกรรม สารเคมีที่นำมาใช้ในการป้องกันและกำจัดศัตรูพืช มีผลกระทบต่อระบบนิเวศต่อผู้บริโภค
ด้านการควบคุมความปลอดภัย การใช้สารเคมีต่าง ๆ ให้เป็นไปตามกฎหมาย และมาตรฐานความปลอดภัย
ประเภทสารพิษและปัจจัยที่เป็นองค์ประกอบต่อการเกิดอันตรายจากสารเคมี
ประเภทสารพิษ
1.1 แบ่งตามอวัยวะเป้าหมายการใช้ประโยชน์ แหล่งที่มา และผลที่เกิดแก่ร่างกาย
1.2 แบ่งตามสภาวะทางกายภาพ คุณสมบัติทางเคมี และระดับความเป็นพิษ
1.3 แบ่งตามกลไกการออกฤทธิ์อาจแบ่งได้เป็นกลุ่ม
1.4 แบ่งตามลักษณะการก่อปัญหา
ปัจจัยที่เป็นองค์ประกอบต่อการเกิดอันตรายจากสารเคมี องค์การอนามัยโลก ได้ประมาณการไว้ว่ามากกว่า 25% ของโรคต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นทั่วโลกมีความเชื่อมโยงกับปัจจัยทางด้านสิ่งแวดล้อม ซึ่งรวมไปถึงการได้รับสัมผัสสารเคมีที่เป็นพิษด้วย
หลักการทางพิษวิทยา และกระบวนการพิษจลนศาสตร์กับงานอาชีวอนามัย
หลักการทางพิษวิทยา
1.1ทางเข้าสู่ร่างกายของสารเคมีโดยทั่วไปสารเคมีสามารถเข้าสู่ร่างกายมนุษย์ได้ 3 ทางด้วยกัน
ทางการหายใจ (Inhalation)
ทางผิวหนัง (Skin absorption)
ทางการกิน (Ingestion)
กระบวนการพิษจลนศาสตร์กับงานอาชีวอนามัย
2.1 การดูดซึม (Absorption)การดูดซึมของสารเคมีในกลุ่มผู้ประกอบอาชีพที่ปฏิบัติงานในสถานประกอบการ สารเคมีจะถูกดูดซึมในร่างกายมนุษย์ได้3 ทาง
ระบบทางเดินหายใจ
ผิวหนัง
ระบบทางเดินอาหาร
ปฏิกิริยาจากสารพิษหลายชนิด การเกิดพิษในร่างกาย และกลไกการเกิดพิษ
ปฏิกิริยาจากสารพิษหลายชนิด
1.1 การออกฤทธิ์เสริมฤทธิ์กัน
1.2 การออกฤทธิ์แบบรวมฤทธิ์
1.3 การออกฤทธิ์แบบยับยั้งการออกฤทธิ์
1.4 การออกฤทธิ์แบเพิ่มศักยภาพการออกฤทธิ์
การเกิดพิษในร่างกาย
การเกิดพิษอย่างเฉียบพลัน ภายใน 24 ชั่วโมง
การเกิดพิษอย่างกึ่งเรื้อรัง ระยะเวลา 1-3 เดือน
การเกิดพิษอย่างเรื้อรัง ติดต่อกันนานกว่า 3 เดือน
กลไกการเกิดพิษ
3.1 การเกิดพิษระดับเซลล์สารเคมีที่ฟุ้งกระจายในสถานที่ทำงาน
3.2 การเกิดพิษระดับอวัยวะภายในร่างกาย
การเกิดพิษที่ตับ
การเกิดพิษที่ระบบทางเดินหายใจ
การประยุกต์หลักการทางพิษวิทยาไปใช้ในงานอาชีวอนามัย
การตรวจวัดทางชีวภาพ ตัวชี้วัดทางชีวภาพ (Biomarker) หมายถึง สารเคมีใด ๆ ที่เป็นผลลัพธ์อันเนื่องมาจากปฏิกิริยาระหว่างร่างกายกับสารเคมีนั้น ๆ
1.1 ดัชนีชี้วัดทางชีวภาพในการรับสัมผัส
1.2 ดัชนีชี้วัดทางชีวภาพของผลกระทบต่อร่างกาย
1.3 ดัชนีชี้วัดทางชีวภาพของความไว
การตรวจวัดทางสิ่งแวดล้อมควรตรวจหาสารเคมีต่าง ๆ ที่ปนเปื้อนสิ่งแวดล้อม เช่น การปนเปื้อนในดิน อากาศ น้ำ เป็นต้น
การประเมินความเสี่ยงด้านสุขภาพ
1.การประเมินความเสี่ยงเชิงคุณภาพ (Qualitative Risk Assessment) มุ่งเน้นในการอธิบายปรากฏการณ์เชิงสังคมศาสตร์และมานุษวิทยา
การหาระดับความรุนแรงของผลกระทบ
การหาโอกาสเกิดผลกระทบ
การหาระดับความเสี่ยง
การประเมินความเสี่ยงเชิงปริมาณ Quantitative Risk Assessment
2.1 การระบุ/ประเมินสิ่งคุกคาม
2.2 การประเมินขนาดสัมผัสกับการตอบสนอง
2.3 การประเมินการสัมผัส
2.4 การอธิบายลักษณะของความเสี่ยง
นางสาวปิยนุช เหล็มโสะ รหัสนักศึกษา6312436015