Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 11 พยาธิสรีรวิทยาระบบเลือด Hemato Phisiology บทที่-568…

- - - - โปรตีนในพลาสมา
        
        ❖อัลบูมิน และโกลบูลิน เป็นตัวส าคัญที่เกี่ยวข้องกับความดันออสโมติก (colloid osmoticpressure) ในการรักษาสมดุลของน ้าในร่างกาย
        
        ❖โกลบูลินซึ่งมีอยู่ในรูปของ แอลฟา (α) บีตา (β) และแกมมา (γ) เกี่ยวข้องกับการสร้าง แอนติบอดี ฮอร์โมน และเอ็นไซม์ชนิดต่างๆ
        
        ❖ไฟบริโนเจนช่วยในการแข็งตัวของเลือด โปรตีนทั้งหมดในพลาสมาท าหน้าที่เป็นบัฟเฟอร์ ช่วยควบคุมระดับความเป็น กรด-เบส
    - - ภายในเม็ดเลือดห่อหุ้มสารละลายต่างๆ
        
        ❑ ฮีโมโกลบิน (hemoglobin)
        
        ❑ เอ็นไซม์(enzyme)
        
        ❑ อิออน (ion)
    - - แบ่งเม็ดเลือดขาวออกเป็น 2 ชนิดใหญ่ ๆ คือ
        
        2.1 ชนิดมีแกรนูล หรือมีนิวเคลียสหลายแบบ (Granulocytic or polymorpho nuclear cell)
        
        2.1.1. นิวโทรฟล (Neutrophil or
        polymorphonuclear cell, PMN) มี ขนาดใหญ่ติดสีน้ำเงินปนม่วงในไซโทพลาซึม มีแกรนูลละเอียดมาก ติดสีชมพู หรือชมพูอมม่วง
        
        2.1.2. อีโอสิโนฟล (Eosinophil) มีขนาดประมาณ 12 ไมครอน รูปร่าง เหมือนนิวโทฟิล ต่างกันที่ส่วนใหญ่ นิวเคลียสจะมี 2 พู ในไซโทพลาซึมจะมีแกรนูลเม็ดใหญ่ติดสีส้มแดงค่อนข้างวาวแสงอยู่เต็มไซโทพลาซึม และมักจะไม่ทับนิวเคลียส
        
        2.1.3. เบโซฟิล (Basophil) รูปร่างเหมือนนิวโทฟิลต่างกันที่นิวเคลียสมีได้ตั้งแต่ 2-5 พู แต่มักจะเห็นนิวเคลียสได้ไม่ชัดเนื่องจากถูกบดบังด้วยแกรนูลซึ่งมีขนาดใหญ่ ติดสีน้ำเงินเข้มกระจายทั่วไซโทพลาซึม
        
        2.2 ชนิดไม่มีแกรนูล หรือ มีนิวเคลียสเดียว (Agranulocytic or mononuclear cell)
        
        2.2.1. โมโนไซต์(Monocyte) เป็นเม็ดเลือดขาวที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในกระแสเลือด ขนาดใหญ่กว่า
        เม็ดเลือดแดงประมาณ 2-3 เท่าหรือประมาณ 14-20 ไมครอนนิวเคลียสมักจะเว้าหรือเป็นลอน
        ไซโทพลาซั่มติดสีเทาอ่อน ๆ หรือน ้าเงินปนเทา
        
        2.2.2. ลิมโฟไซต (Lymphocyte) โดยทั่วไปเป็นเม็ดเลือดขาวที่มีขนาดเล็กที่สุด ใหญ่กว่าเม็ดเลือดแดงเล็กน้อย (ขนาดประมาณ 10 ไมครอน) ติดสีเข้มทึบ อยู่ชิดริมด้านใดด้านหนึ่งของเซลล์
    - - หลอดเลือดหดตัว (Vasoconstriction)
      - การเกาะกลุ่มของเกล็ดเลือด (Platelet aggregation)
      - การแข็งตัวของเลือด (Coagulation, clot)แบ่งเป็น 4 ขั้นตอนย่อย
        
        3.1 การเกิดการกระตุ้นโปรทรอมบิน (prothrombin activation)
        
        3.1.1 Extrinsic pathway เกิดจากการท าลายเซลล์หลอดเลือด และ เซลล์ข้างเคียง
        
        3.1.2 Intrinsic pathway เกิดขึ้นภายในหลอดเลือด เมื่อเกล็ดเลือดเกิด การแตกจะมีการทำ
        ปฏิกิริยากันของสารที่หลั่งออกมาจากเกล็ดเลือดและปัจจัยการแข็งตัวของเลือดได้ทรอมโบพลาสติน
        
        3.2 การเปลี่ยนโปรทรอมบิน (prothrombin) เป็นทรอมบิน (thrombin) ทรอม โบพลาสติน
        
        3.3 การเปลี่ยนไฟบริโนเจน (fibrinogen)
        
        3.4 การเกิดการหดตัวของก้อนเลือด (clot retraction)
- - - - ตับมีบทบาทในการสร้างเลือด ช่วงประมาณสัปดาห์ที่ 6 หรือเกือบปลายเดือนที่ 2 และจะสร้างเม็ดเลือดต่างๆ ได้สูงสุดใน เดือนที่ 4 และเดือนที่ 5 และจะค่อยๆ ลดบทบาทลงจนกระทั่งถึง 2-3 สัปดาห์ก่อนคลอด
    - - ม้ามในระยะเวลาไล่เลี่ยกัน ม้ามจะเริ่มมีหนาที่ในการสร้างเม็ดเลือด แต่เป็นเม็ดเลือดแดงมากกว่าเม็ดเลือดขาว ประมาณเดือนที่ 5 การสร้างเม็ดเลือดจะลดน้อยลงไปเรื่อย ๆ จนกระทั่งคลอด
      - • หลังคลอดม้ามจะมีหน้าที่ในการสร้างลิมโฟไซต์(lymphocyte) อย่างเดียวไปตลอดชีวิต
    - - เป็นอวัยวะแรกที่สร้างเม็ดเลือดพวกลิมโฟไซต์ก่อน อวัยวะน้ าเหลือง (lymphatic organ)อื่นๆ และเป็นอวัยวะที่สำคัญอย่างยิ่งในการให้กำเนิดลิมโฟไซต์ในร่างกาย แม้จะมีการสร้างในช่วงระยะเวลาสั้น ๆ
    - - ต่อมน้ำเหลือง เป็นอวัยวะที่สร้างเม็ดเลือดชนิดลิมโฟไซต์เริ่ม
        จาก เดือนที่ 4 และ 5 และจะคงสร้างไปตลอดชีวิต
  - - - ไขกระดูก (bone marrow)
        
        โดยปกติแล้วภายหลังคลอด ร่างกายจะควบคุมการสร้างเม็ดเลือด ส่วนใหญ่ที่ไขกระดูกเท่านั้น และหากมีการทำลายเม็ดเลือดเป็นจ านวนมากไขกระดูกส่วนที่เป็นไขกระดูกสีเหลือง จะกลับมามีบทบาทในการสร้างเม็ดเลือด จนกว่าไขกระดูกจะสร้างทดแทนไม่ได้ หรือมีพยาธิสภาพเกิดขึ้นกับไขกระดูกเอง
- - - - • เสียเลือดทั้งแบบเฉียบพลันและแบบเรื้อรัง (acute and chronic hemorrhage)
      - • การสร้างหรือการเจริญของเม็ดเลือดแดงช้า (mononuclear deficiency)
      - • ไขกระดูกผิดปกติ (aplastic bone marrow) หรือผนังเม็ดเลือดแดงเปราะแตกง่าย ทำให้มีผลต่อขนาดเซลล์และปริมาณฮีโมโกลบินในเซลล์แตกต่างกันไป
- - - - •จัดเป็นหมู่เลือดที่ส าคัญที่สุดในการให้เลือด เป็นหมู่เลือดระบบแรกที่มีการตั้งชื่อไว้
      - โดยอาศัยโปรตีนที่ทำหน้าที่เป็นแอนติเจน (antigen, Ag) บนผิวของเม็ดเลือดแดง
      - ที่มีชื่อว่า Ag-A และ Ag-B สามารถแบ่งได้เป็นหมู่เลือดชนิดย่อยคือ หมู่เลือด
        กลุ่ม A B O และ AB
  - - - แอนติเจน D C E C และ e จัดเป็น
      - หมู่เลือดที่มีความสำคัญมาก ในคนผิวขาว ในคนไทยพบว่า 99.9 เปอร์เซ็นต์ มีหมู่เลือด Rh+
      - จากการที่ผู้ที่มีหมู่เลือด Rh จะไม่มีแอนติบอดี ต่อ แอนติเจนของหมู่เลือด Rh จึงเป็นสาเหตุส าคัญ
      - ของโรคเม็ดเลือดแดงสลายในเด็กแรกเกิด (hemolytic disease of the newborn) มักพบในลูกคนที่สองของเแม่ที่มีหมูเลือด Rh-