Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทบาทพยาบาลในการดูแลรักษาและฟื้นฟูสภาพผู้ที่มีปัญหาสุขภาพจิตและจิตเวช -…

- - - - จัดให้ผู้ป่วยนอนหงายราบบนเตียง ใช้หมอนทรายวางไว้ที่ขั้นเอวและไหล่เพื่อป้องกันกระดูกสันหลังเคลื่อน
      - จัดท่ากอให้อยู่ในลักษณะเหงนหน้าให้ทางเดินหายใจโล่งโดยใช้มือซ้ายรองบริเวณต้นคอ
      - ตรวจดูฟันปลอม ใช้ Mouth guard ให้ผู้ป่วยกัด
      - ใช้ Electrodes จุ่มสารละลาย Electrolyte วางไว้บนขมับ
      - บอกให้ผู้ป่วยหลับตาและให้สัญญาณแพทย์เพื่อปล่อยกระแสไฟฟ้า
      - จัดเจ้าหน้าที่ประกับประคองตามจุดที่อาจเกิดการแตกหักคือไหล่ ข้อมือ ข้อเข่าและข้อเท้า
      - สังเกตการเปลี่ยนแปลงของผู้ป่วยขณะชัก กาหหายใจและการไหลเวียนของโลหิต
      - จับหน้าผู้ป่วยให้นอนตะแคงหน้าด้านใดด้านหนึ่ง
    - - Affective /Mood disorders
        
        Affective /Mood disorders
        
        โดยเฉพาะ ผู้ป่วยที่มีอารมณ์เศร้า อย่างมาก
        ถึงขนาดคิดฆ่าตัวตาย หรือผู้ป่วยที่ มีอาการรุนแรงมาก
        
        Manic episode
        
        ถ้าผู้ป่วย มีอาการรุนแรงมาก
      - Schizophrenia
        
        โดยเฉพาะ catatonic type
      - Schizoa efective disorde
      - Obsessive compulsive disorde
        
        อาการของคนไข้รุนแรง จนรบกวนผู้ป่วยมาก
        
        ให้การรักษาด้วยวิธีต่างๆ แล้วอาการไม่ดีขึ้น
    - - โรคความดันโลหิตสูงอย่างรุนแรง
      - โรคกระดูกสันหลัง เช่น vertibral osteoperosis หรือ
        vertibral fracture
      - ผู้ป่วยที่มีปัญหาของระบบหัวใจ และหลอดเลือดอย่างมาก
      - วัณโรคระยะรุนแรง
      - เนื้องอกในสมอง
      - การติดเชื้อที่มีไข้สูง
  - - - Conventional antidepressant
        
        Monoamine Oxidase inhibitors (MAOI)
        
        มีฤทธิ์ไปยับยั้งการทํางานของ เอ็นไซม์ MAO ที่ทําให้ระดับของ Serotonin และ Catecholamine ในสมองสูงขึ้น
        
        งดอาหารที่เกิดจากการหมักเป็นส่าเหล้า (Ferment) เช่น เบียร์ หรือพวกเนย ซึ่งอาจทําให้เกิด Acute hypertensive crisis และเสียชีวิตได้
        
        Tricyclic antidepressants
        
        นิยมใช้กันมาก ลดอาการซึมเศร้า โดยไปเพิ่มระดับของ Nor-epinephrine และ serotonin
        
        ADR: ปากเเห้ง ตาพร่า ง่วงนอน ท้องผูก หัวใจเต้นเร็ว ความดันโลหิตตำ่เมื่อเปลี่ยนอิริยาบถ
      - Secondary generation antidepressants
        
        Bicyclic antidepressants
        
        ใช้ในผู้ป่วยซึมเศร้าได้ผลพอๆ กับ amitriptyline และ Imipramine
        
        อาการที่ไม่พึงประสงค์ที่พบบ่อย คือ คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ ปากแห้ง ใจสั่น ท้องผูก ปัสสาวะลําบาก แต่น้อยกว่ากลุ่ม TCAs
        
        Tetracyclic antidepressants
        
        ห้ามใช้กับผู้ที่เป็นโรคตับ ต่อมลูกหมากโต ต้อหิน ปัญหาเกี่ยวกับทางเดินปัสสาวะ น้ําหนักลด โรคเบาหวาน หญิงตั้งครรภ์ 3 เดือนแรก และหญิงให้นมบุตร
        
        Serotonin Reuptake Inhibitors
        
        ที่นํามาใช้ในปัจจุบันมี 4 ชนิด คือ Fluoxetine, Paroxetine, Sertraline และFluvoxamine
    - - อาการข้างเคียงเเละการช่วยเหลือ
        
        1.2 - 1.5 มือสั่น กระหายน้ำ ท้องเสีย ปัสสาวะบ่อย : -ดื่ม ors ระวังเสียเหงือ
        
        1•5 - 2 มี N/V สั่น พูดไม่ชัด : ดื่มนำ้มากๆ V/S เจาะเลือด
        
        2-2.5 : มี N/Vเเละท้องเสียเพิ่มมากขึ้น ชัก สับสน หมดสติ หัวใจเต้นผิดจังหวะ
        • หยุดยา ให้ IVF,ล้างท้อง,ช่วยเหลือตามอาการ
        
        2.5 : หัวใจล้มเหลว,ความดันโลหิตต่ำ,ไข้สูง ,coma,ไตล้มเหลว
        • หยุดยา ตรวจหาลิเธียมทุก 3 ชั่วโมง เเละอาจทำ Hemodialysis
      - Lithium carbonate เป็นยาหลักที่ใช้
    - - Butyrophenone derivatives
        
        ใช้ได้ผลดีในการควบคุมอาการตื่นเต้นก้าวร้าวประสาทหลอน หลงผิด หวาดระแวง
        
        ฤทธิ์ข้างเคียงที่สำคัญ EPS
      - ยาจิตบำบัดชนิดใหม่
        
        Clozapine
        
        ผลดีทั้งอาการทางด้านบวกและอาการทางด้านลบ พบ EPS น้อย
        
        ADR : Granulocytopenia, ง่วง นำ้ลายมาก,เกิด EPS น้อยมีอาการทางระบบประสาท เช่น ปากแห้ง ตาพร่า หัวใจเต้นเร็ว
        ความดันโลหิตตำ่ คลื่นไส้ อาเจียน ท้องผูก
        
        Risperidone
        
        ซึ่งมีประสิทธิภาพเท่า Haloperidol แต่ต้องให้ขนาดปานกลาง (4-10 มก/วัน) ทําให้เกิดผลข้างเคียง Extrapyramidal effects น้อยกว่า Haloperidol อาการข้างเคียงอย่างอื่น คือ น้ําหนักเพิ่ม และความดันโลหิตตํ่าเวลายืน
      - 1 Phenothiazine derivatives
        
        ฤทธิ์ทั่วไป : ง่วง ระงับอาการอาเจียน ปากเเห้งคอเเห้ง ความคิดเชื่องช้า antihistamine ที่ใช้บ่อย
        
        ที่ใช้บ่อย
        
        chlorpromazine
        
        Trifluoperazine
        
        Thioridazine
        
        perphenazine
        
        Fluphenazing
        
        Promethazine
      - อาการข้างเคียง
        
        ฤทธิ์ต่อระบบประสาท
        
        ปากแห้งตาพร่า ท้องผกู ปัสสาวะไมออก บางรายปัสสาวะมาก ความดันตํ่า
        
        Extrapyramidal symptom
        
        Parkinsonian-like syndrome
        
        มือสั่นขณะพัก ตัวเเข็ง เดินช้า
        
        Acute dystonia reaction
        
        ตาเหลือก คอเเข็งเกร็งบิด
        
        Akathesia
        
        นั่งหรือยืนไม่ติดที่ ยํ่าเท่ากระสับกระส่าย
        
        Tardive dyskinesia
        
        เคี้ยวปาก ดูดริมฝีปาก เเลบลิ้น
      - Antiparkinsonism drugs
        
        ใช้ป้องกัน EPS ของยา Antipsychotic drugs
        
        1 Anticholinergic : Benztropine (Cogentin) Trihexyphenidyl hydrochloride (Artain, Aca, Benzhexal)
        2) Antihistamine Diphenhydramine (benadryl)
    - - ยาที่สำคัญ : Benzodiazepines มีฤทธิ์ Anti anxiety, Anti aggression, Muscle relaxant, Anti convulsant และ Sedative ออกฤทธิ์โดยเพิ่ม GABA ergic neurotransmission มีฤทธิ์คลายกังวลดีที่สุด
      - ข้อบ่งชี้ : วิตกกังวล, เครียด พิษสุราเรื้อรัง อาการ Akathesia มือสั่นจากยา lithium,พฤติกรรมก้าวร้าวรุนเเรง
  - - - วางแผนให้รอบคอบว่าจะหยุดพฤติกรรมผู้ป่วยแบบใด ใครมีหน้าที่ช่วยเหลือในครั้งนี้บ้าง ต้องใช้ความพร้อมเพรียงและความรวดเร็ว
      - จับผู้ป่วยด้วยความนิ่มนวล พร้อมเพรียง และรวดเร็ว
      - อยู่เป็นเพื่อนระยะหนึ่งเพื่อให้ผู้ป่วยเกิดการเรียนรู้ว่าไม่ใช่การทําโทษแต่เป็นการช่วยเหลืออย่างหนึ่ง ให้สัญญาว่าจะมาเยี่ยมอีก
      - บอกให้ผู้ป่วยทราบว่าจะช่วยเหลือเขาโดยการจํากัดสถานที่
      - เยี่ยมผู้ป่วยเป็นระยะ เพื่อประเมินดูว่าเขาสามารถควบคุมตนเองได้แล้วหรือยัง
      - กรณีผู้ป่วยหลังให้ยาต้องทดสอบอาการรู้สึกตัวก่อนจึงจะแก้มัดได้
    - - การจำกัดพฤติกรรมควรใช้คำพูดก่อน ถ้าไม่ได้ผลจึงจะใช้วิธีผูกมัด และจำกัดบริเวณ
      - ขณะที่ควบคุมผู้ป่วย พยาบาลต้องไม่พูดหรือแสดงกิริยาดูถูกว่าผู้ป่วยพูดไม่รู้เรื่อง
      - ให้ความนับถือผู้ป่วยในฐานะบุคคล 1 หนึ่ง ควรบอกผู้ป่วยทุกครั้งที่จะจำกัดพฤติกรรม ระยะเวลา และพฤติกรรมที่จะจำกัด
      - ดูแลผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด ไม่ทอดทิ้งให้อยู่คนเดียวไมให้ผู้ป่วยรู้สึกว่าถูกลงโทษ
      - ทีมผู้รักษาจะต้องมีทัศนคติที่ดีต่อผู้ป่วยมีความสม่ำเสมอทั้งคำพูด และท่าทาง