Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคหัวใจพิการแต่กำเนิด (Congenital Heart Disease) ชนิดที่มีอาการเขียว,…
โรคหัวใจพิการแต่กำเนิด (Congenital Heart Disease)
ชนิดที่มีอาการเขียว
Tetralogy of Fallot
แบ่งความผิดปกติ 4 อย่าง คือ
Ventricular Septal Defect : VSD
Pulmonary Stenosis (PS)
หลอดเลือด aorta ค่อนไปทางขวา (Overriding aorta)
Right Ventricular Hypertrophy (RVH) มีการหนาตัวของ
ventricle
อาการและอาการแสดง
เด็กส่วนใหญ่จะมีอาการเมื่ออายุ ประมาณ 3 – 6 เดือน ในตอนแรกจะ
พบว่ามีอาการเขียว เฉพาะเวลาเด็กออกแรง
ในเด็กที่เดินได้แล้ว มักจะเหนื่อยง่าย เวลาเหนื่อยจะนั่งยองๆ (squatting)
บางรายเป็นมากจะเกิดภาวะ anoxic spells มักพบในช่วงอายุ 2 ปีแรก
การวินิจฉัย
การซักประวัติ : ตามอาการ/เด็กโตช้า พัฒนาการไม่สมวัย น้ำหนักน้อย
การตรวจร่างกาย
-น้ำหนักและส่วนสูงน้อยกว่าปกติ : ตัวเล็ก ผอมกว่าปกติ
-ปากและเล็บเขียว นิ้วมือและนิ้วเท้าปุ้ม (clubbing finger)
-ฟังพบ systolic ejection murmur
Lab : พบ Hct/ Hb สูงขึ้น
การถ่ายภาพรังสีทรวงอก : พบหัวใจห้องล่างขวาโต pulmonary artery ที่ไปปอดขนาดเล็กกว่า
ปกติและหลอดเลือดไปปอดลดลง
คลื่นไฟฟ้าหัวใจ : มี ventricle ขวาโต แกน QRS เบี่ยงเบนไปขวา
คลื่นเสียงสะท้อนหัวใจ : พบ atrium ขวาโต ventricle ขวาหนา aorta คร่อม VSD pulmonary
valve เล็ก
การรักษา
ดูแลสุขวิทยาทั่วไป : รักษาสุขภาพฟัน อาหารที่เหมาะสมให้ได้รับภูมิคุ้มกัน
ตามปกติ
ให้ยาป้องกัน infective endocarditis ถ้าผู้ป่วยผ่าตัดหรือถอนฟัน
หรือได้รับการตรวจพิเศษต่างๆ ซึ่งทำให้เกิดภาวะติดเชื้อเข้าไปในระบบไหลเวียนโลหิต
ป้องกันการเกิดภาวะเส้นเลือดในสมองแตก (cerebrovascular
accident : CVA) ไม่ปล่อยให้เด็กเกิดภาวะเลือดจางโดยการให้ยาเสริมธาตุเหล็ก หรือให้เลือด และไม่ให้เด็กเกิดภาวะเม็ดเลือดแดงมากเกินไป
รักษาภาวะ anoxic spells โดยการให้นอนท่า knee-chest position ให้
ออกซิเจน ให้Propanolol ซึ่งเป็น Beta adrenergic blocking agent และให้ NaHCO3 1-2 mEq/kg. เข้าหลอดเลือดดำช้าๆ
. การรักษาทางศัลยกรรม โดยทำการต่อระบบไหลเวียน เพื่อเพิ่มปริมาณเลือดไปปอด ให้มากขึ้น
พยาธิสภาพ
เนื่องจากมีการอุดกั้น ventricle ขวาจาก PS และมีVSD ดังนั้น จึงมีเลือดลัดวงจรจากขวาไปซ้าย
ในระดับ ventricle ทำให้หัวใจห้องล่างขวามีการทำงานมากขึ้นเด็กมีอาการเขียวจากการผสมกันของ
เลือดที่มีระดับออกซิเจนน้อย การเปลี่ยนแปลงการไหลเวียนนี้ทำให้ร่างกายไดร้ับเลือดที่มีออกซิเจนต่ำร่างกายจึงมีการทดแทนโดยการสร้างเมด็เลือดแดงเพิ่มขึ้น (polycythemia) ทำใหเ้ลือดมีความหนืดมากข้ึน
เกิด thrombophlebitis emboli ได้ง่าย
การพยาบาล
เนื้อเยื่อต่างๆมีโอกาสเกิดภาวะขาดออกซิเจนเนื่องจากความผิดปกติของหังใจทำให้ร่างกายได้รับเลือดที่มีออกซิเจนต่ำ
วางแผนปฏิบัติการพยาบาลจัดลำดับก่อน-หลังโดยรบกวนเวลาของผู้ป่วยให้น้อยที่สุด
คลายเสื้อผ้าให้หลวมและจัดให้อยู่ในท่าที่เหมาะสม•วัดและบันทึกสัญญาณชีพการเต้นของหัวใจสีผิว
สังเกตและบันทึกอาการนำหรือกิจกรรมที่ทำให้เกิดภาวะขาดออกซิเจน
วัดและบันทึกสัญญาณชีพการเต้นของหัวใจสีผิว
ดูแลให้ได้รับออกซิเจนตามแผนการรักษาและวัดความเข้มข้นของออกซิเจนเป็นระยะ ๆ
ดูแลให้ได้รับยา Digitalis ตามแผนการรักษาและสังเกตอาการข้างเคียงของยา
ดูแลให้ได้รับยาขับปัสสาวะตรงตามแผนการรักษาและสังเกตอาการข้างเสียงของยา
จัดสิ่งแวดล้อมให้เงียบสงบไม่มีเสียงรบกวนกระตุ้นเด็กให้ได้พักผ่อนอย่างเต็มที่
สาเหตุ
เกิดจากการที่เลือดไหลลัดวงจรจากขวาไปซ้าย
(right to left shunt) ได้แก่ Tetralogy of Fallot (TOF)
เกิดจากการที่เลือดแดงและดำไหลปนกัน (Mixed เกิดจากการที่เลือดแดงและดำไหลปนกัน (MixedBlood flow) ได้แก่ TGA หรือ TGV (Transposition of greatarteries/vessels)
ความหมาย
ความผิดปกติในโครงสร้างของระบบหลอดเลือดหรือหัวใจที่เป็นมา แต่กำเนิดโดยไม่มีการผสมกันของเลือดดำและเลือดแดงจึงไม่มีอาการเขียวความผิดปกติที่พบอาจเกิดที่ผนังกั้นหัวใจมีรูลิ้นหัวใจปิดไม่สนิท (รั่ว) หรือเปิดไม่กว้างเท่าปกติ (ตีน) หรือหลอดเลือดตีบหรือเกินปกติเป็นต้น
Transposition of the Great Vessels
ความหมาย
ภาวะที่ aorta และ pulmonary artery
อยู่สลับที่กัน โดย aorta จะออกจาก ventricle ขวา
แต่ pulmonary artery ออกจาก ventricle
ซ้ายแทน
อาการและอาการแสดง
ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะมีอาการเขียวตั้งแต่ 2–3 วันแรกหลังคลอด หายใจเร็ว ดูดนมได้ช้า มีหัวใจวาย ตับโต
ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะมีอาการเขียวตั้งแต่ 2–3 วันแรกหลังคลอด หายใจเร็ว ดูดนมได้ช้า มีหัวใจวาย ตับโต เด็กจะเจริญเติบโตช้ากว่าปกติ
การวินิจฉัย
การซักประวัติ : มีอาการเขียว ดูดนมแล้วเหนื่อยง่าย
การตรวจร่างกาย :
-พบอาการเขียว มี clubbing finger
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
-เด็กโต : Hb/Hct สูงกว่าปกติ
ถ่ายภาพรังสีทรวงอก : เงาหลอดเลือดในปอดเพิ่มขึ้น ห้องหัวใจโต
คลื่นไฟฟ้าหัวใจ : atrium และ ventricle ข้างขวาโต ความดันในเส้นเลือดของปอดสูง
คลื่นเสียงสะท้อนหัวใจ
การรักษา
การรักษาทั่วไป
-แนะนำอาหารที่ถูกต้อง ป้องกันและรักษาภาวะเลือดจาง
-ดูแลสุขภาพฟัน
-ป้องกันการติดเชื้อเข้าสู่หัวใจและภาวะขาดน้ำ
-ให้ออกซิเจน และรักษาภาวะหัวใจวาย
-ให้ Prostaglandin ในระยะหลังคลอดใหม่ๆ และให้แพทย์ทำ atrial septal defect โดยใช้ balloon catheter หรือการผ่าตัด
-ให้ยา digitalis และ ยาขับปัสสาวะ
การรักษาทางศัลยกรรม โดยการทะลุระหว่างผนังกั้น atrium ด้วย balloon
พยาธิสภาพ
จากการที่หลอดเลือดที่ไปเลี้ยงร่างกาย(aorta)ออกจาก ventricle ข้างขวาและหลอดเลือดที่ส่งเลือด
ไปรับออกซิเจนที่ปอด (pulmonary artery) ออกจาก ventricle ข้างซ้ายซึ่งรับเลือดแดงจาก atrium ข้างซ้าย
ผู้ป่ วยจึงไม่สามารถมีชีวิตอยู่ได้ถ้าไม่มีช่องทางติดต่อให้เลือดท้งั 2วงจรมีการผสมกันซึ่งถ้าผสมกันไม่เพียงพอ
การพยาบาล
การเจริญเติบโตและพัฒนาการไม่เหมาะสมเนื่องจากเนื้อเยื่อต่างๆได้รับออกซิเจนและสารอาหารไม่เพียงพอ
ให้ได้รับอาหารน้ำและแคลอรี่เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย
หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ไม่จำเป็นและให้พักผ่อนมาก ๆ
จัดกิจกรรมส่งเสริมพัฒนาการตามวัยโดยพิจารณาจากข้อ จำกัด ของผู้ป่วย
อธิบายให้บิดามารดาและสมาชิกในครอบครัวเข้าใจเกี่ยวกับอาการแนวทางในการดูแลรักษาเพื่อความร่วมมือในการดูแลผู้ป่วย
นางสาวน้ำทิพย์ เต็งฉ้วน รหัส621001045