Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ระบบทางเดินหายใจ - Coggle Diagram

- - - - กลไกการขนส่งก๊าซในเลือด ขึ้นอยู่กับ
        -ปริมาณของเม็ดเลือดแดงหรือฮีโมโกลบิน(hemoglobin;Hb) - มีภาวะซีด (anemia)
- - - - มีการเปลี่ยนแปลงของเนื้อปอด (parenchymal)
      - โรคของเยื่อหุ้มปอด
      - มีปัญหาของ Chest Wall
    - - Inspiratory capacity (IC)
      - Functional residual capacity (FRC)
      - Vital capacity (VC)
      - Total lung capacity (TLC)
    - - Atelectasis
        
        การขยายตัว (Expansion) ของปอดไม่สมบูรณ์ หรือภาวะปอดแฟบ ไม่มีอากาศใน Alveoli
      - ปอดบวมน้ำ Pulmonary edema
        
        มีการสะสมของของเหลวในเนื้อเยื่อปอด คือ interstitial และ alveoli
        
        พยาธิวิทยาของ Pneumonia แบ่งเป็น 2 ระยะ
        
        ระยะแรก Interstitial edema
        
        ระยะที่สอง Alveolar Edema
      - Pneumothorax
        
        ภาวะที่มีลมเข้าไปใน pleural space ซึ่งมีผลให้ปอดแฟบ
      - Pleural effusion or Hydrothorax
        
        ภาวะที่มีการสะสมของเหลวในเยื่อหุ้มปอด ถ้าของเหลวนั้นเป็นหนองเรียกว่าempyema แต่ถ้าเป็นเลือดเรียกว่า hemothorax
    - - การใส่สายระบายทรวงอก intercostal drainage; ICD)คือการใส่สายเข้าไปยังช่องเยื่อหุ้มปอด (pleural cavity)
        
        เพื่อระบายลม น้ำ หนอง หรือเลือด รักษาพยาธิสภาพของช่องเยื่อหุ้มปอด
    - - แก้ไขตามสาเหตุของภาวะนั้นๆ
      - การแก้ไขภาวะของ Hypoxemia
      - ดูแลทางเดินหายใจให้โล่ง
      - คำแนะนำในการปฏิบัติเพื่อลดปัจจัยเสี่ยงต่างๆ
  - - - มีผลให้แรงต้านทานการไหลของอากาศหายใจ (resistance airway)สูงขึ้น มีการอุดกั้นของหลอดลม ทำให้การหายใจออกลำบาก
      - กลุ่มนี้จะตรวจพบค่า FEV1 / FVC ต่ำกว่า 70 % โดยค่า FVC จะปกติ
      - แบ่งเป็น 3 กลุ่ม จำแนกตามการอุดกั้น ได้แก่
        
        1.กลุ่มที่รูท่อทางเดินหายใจอุดตัน
        
        ภายในของรูท่อทางเดินหายใจอุดตันเนื่องจากการมีสิ่งแปลกปลอม เสมหะ จำนวนมาก หรือการสำลักน้ำหรือสารบางอย่างเข้าไปในรูท่อทางเดินหายใจ ทำให้ตีบหรือแคบ ซึ่งจะมีผลต่อการไหลของอากาศ
        
        สาเหตุ
        
        ติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส และอื่นๆ
        
        การระคายเคืองจากสารพิษ
        
        การสำลักสิ่งแปลกปลอมเข้าไปในหลอดลม
        
        การได้รับบาดเจ็บต่อท่อทางเดินหายใจ
        
        การสูบบุหรี่
        
        เนื้องอก
        
        ต่อมน้ำเหลืองโตเบียดท่าทางเดินหายใจ
        
        พยาธิสรีระวิทยา
        
        เมื่อมีการระคายเคืองหรือติดเชื้อทางเดินหายใจบ่อยๆ ท าให้ผนังหลอดลมอักเสบ บวม มีหนอง เสมหะมากขึ้น การทำหน้าที่ของ cilia ผิดปกติ ความสามารถในการขจัดสิ่งแปลกปลอมลดลง
        
        กรณี มีเนื้องอก หรือก้อนโตเบียดท่อทางเดินหายใจ ทำให้แรงต้านการไหลของอากาศมากขึ้น เกิดภาวะ Atelectasis และมีความรุนแรงมากขึ้น V/Q mismatch และมี Hypoxemia ตามมา
        
        ลักษณะทางคลินิก
        
        ไข้สูง หนาวสั่น ไอมีเสมหะเหนียวข้น
        Hyperinflation หายใจล าบากมีเสียง wheeze Breath sound เบา
        
        2.กลุ่มที่ผนังท่อทางเดินหายใจบวมหรือหดตัว
        
        ผนังท่อทางเดินหายใจบวมหรือหดตัว ทำให้เกิดภาวะอุดกั้นของทางเดินหายใจได้ อาจเป็นอย่างเฉียบพลัน หรือเรื้อรัง
        
        โรคหลอดลมโป่งพอง Bronchiectasis
        
        เป็นภาวะที่หลอดลมเสียหายอย่างถาวรส่งผลให้มีเชื้อแบคทีเรียและสารคัดหลั่งสะสมภายในปอด ทำให้ผู้ป่วยเสี่ยงติดเชื้อและเกิดการอุดตันของทางเดินหายใจ
        
        3.กลุ่มที่มีแรงดันบริเวณรอบๆ นอกท่อทางเดินหายใจ
        
        เป็นสาเหตุทำให้เกิดการอุดกั้นทางเดินหายใจ เนื่องจากมีการสูญเสียแรงตึงตัวของผนังถุงลม(alveolar)
        
        พบได้ในโรคถุงลมโป่งพอง (emphysema) หรือโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง(Chronic Obstructive Pulmonary Disease or COPD) คือมีลมหรืออากาศอยู่ในส่วนของ terminal bronchiole และมีการทำลายผนังของถุงลมจึงทำให้มีลักษณะโป่งออกของถุง
    - - รักษาทางเดินหายใจให้โล่ง
      - การแก้ไขภาวะของ Hypoxemia
      - แนะนำภาวะโภชนาการ
  - - - Acute respiratory failure การหายใจล้มเหลวอย่างเฉียบพลัน
        
        Chronic respiratory failure การหายใจล้มเหลวอย่างเรื้อรัง
    - - ความผิดปกติที่ปอด
        
        .1 Obstructive pulmonary function: Asthma รุนแรง, ปอดอุดกั้นเรื้อรัง, สิ่งแปลกปลอมอุดกั้นหลอดลม
        
        2 Restrictive pulmonary function: pneumonia, pulmonary edema, atelectasis
        
        3 ความผิดปกติของหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงปอด: pulmonary embolism
      - ความผิดปกติที่ช่องทรวงอกและเยื่อหุ้มปอด: chest injury, การได้รับการผ่าตัดช่องทรวงอก
      - ความผิดปกติที่ระบบประสาทส่วนกลาง: ศูนย์ควบคุมการหายใจถูกกด, สมองได้รับบาดเจ็บ, สมองขาดเลือดไปเลี้ยง, ความดันในสมองสูง, สมองอักเสบ
      - ความผิดปกติของระบบประสาทและกล้ามเนื้อ (neuromuscular):บาดทะยัก, โปลิโอ, การบาดเจ็บของไขสันหลัง, Myasthenia gravis,Guillain Barre’s syndrome
      - ความผิดปกติของระบบหัวใจและหลอดเลือด: shock, left side heart failure
    - - การระบายอากาศน้อยกว่าปกติ
        
        ความผิดปกติของการแลกเปลี่ยนก๊าซ ไม่สามารถเอาอากาศเข้าไปในถุงลม ส่วนที่มีการแลกเปลี่ยนก๊าซได้เพียงพอ
      - การระบายอากาศกับการไหลเวียนของเลือดไม่สมดุลกัน (V/Q) Mismatch
        
        ความไม่สมดุลกันของสัดส่วนการกระจายของอากาศในถุงลม (VA) กับเลือดที่ผ่านถุงลม (Q)
      - การลัด (right to left shunt) เป็นกลไกการแลกเปลี่ยนก๊าซผิดปกติ ที่พบว่า
        
        alveolar ventilation ปกติ แต่การไหลเวียนเลือดที่มาผ่านถุงลมลดลง
      - การสูญเสียการซึมซ่านของก๊าซ (diffusion impairment)
        
        พบได้ในกรณี เนื้อปอดลดลงหรือหลอดเลือดฝอยถูกทำลาย มีผลทำให้เนื้อที่สำหรับซึมซ่านลดลง
    - - Respiratory system หายใจเร็ว หายใจลำบาก
      - Cardiovascular System ชีพจรเต้นเร็ว ความดันโลหิตสูง อาจมีหัวเต้นผิดปกติ
      - Central nervous system ระดับความรู้สึกเปลี่ยนไป สับสน ไม่มีสมาธิ เอะอะ กระสับกระส่าย
      - Hematologic effect เม็ดเลือดแดงเพิ่มขึ้น (polycythemia) เพื่อเพิ่มออกซิเจนในเลือด
      - Acid-base balance เมื่อภาวะ Hypoxemia รุนแรง เลือดจะเป็นกรดมากขึ้น กระตุ้นการหายใจเร็วขึ้น เป็นภาวะ Compensate เพื่อลดความเป็นกรด
    - - อาการและอาการแสดงของภาวะการหายใจล้มเหลว
      - Arterial Blood Gas
      - Chest X-ray (CXR)
    - - ดูแลทางเดินหายใจให้โล่ง
        
        การให้ออกซิเจนแก้ไขภาวะ Hypoxemia
        
        รักษาสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะหายใจล้มเหลว
- - - - กะบังลมจะเลื่อนต่ำลงกระดูกซี่โครงจะ เลื่อนสูงขึ้น ทาให้ปริมาตรช่องอกเพิ่มมากขึ้น ความดันอากาศภายในบริเวณรอบๆ ปอดลดต่ำลงกว่าอากาศภายนอก อากาศภายนอกจึงเคลื่อนที่เข้าสู่ จมูก หลอดลม ไปยังถุงลมปอด
    - - กะบังลมจะเลื่อนสูงขึ้น กระดูกซี่โครงจะเลื่อนต่าลง ทาให้ปริมาตรของช่องอกลดน้อยลง ความดันอากาศในบริเวณรอบๆ ปอดสูงกว่าอากาศภายนอก อากาศในถุงลมปอดจึงเคลื่อนที่จาก ถุงลมปอดสู่หลอดลม ออกทางจมูก
  - - - ปอดและทรวงอก เป็นแรงต้านที่ทำให้ปอดและ ทรวงอกกลับสู่สภาพเดิมหลังจากท่ีมีการยืดขยาย โดย elastic resistance ของ ปอดจะแปรผกผันกับ compliance(C)
    - - เกิดจากการเสียดสีของโมเลกุลในอากาศด้วยกันเองกับ ทางเดินหายใจ airway resistance นี้ปกติจะมีค่าน้อย แต่ถ้ามีการหายใจเร็วขึ้น เช่น ขณะออกกาลังกาย หรือทางเดินอากาศมีขนาดเล็กลง
    - - เกิดจากการเสียดสีของเน้ือเยื่อที่เคลื่อนไหวระหว่างการ หายใจ มีค่าน้อยมาก ในคนปกติจะมีค่าเป็นศูนย์
- - - - เป็นทางผ่านของอากาศสู่ ทางเดินหายใจส่วนล่าง
      - ป้องกันสิ่งแปลกปลอมเข้าสู่ ทางเดินหายใจส่วนล่าง
      - ปรับอุณหภูมิและกรองความชื้น
  - - - เป็นทางผ่านอากาศเข้าสู่ถุงลม
      - สร้างน้ำเมือกดักจับสิ่งแปลกปลอม
      - สร้างสารเคลือบผิว(surfactant)ซึ่งบุอยู่บริเวณ alveolar cells ของปอดเพื่อไม่ให้ถุงลมแฟบขณะ หายใจออก
- - - - Diaphragm
      - External intercostal muscle
    - - Abdominal muscle
      - Internal intercostal muscle
- - - - เป็นการทำงานของปอดโดย มีการแลกเปลี่ยนก๊าซออกซิเจนและคาร์บอนไดออกไซด์ระหว่างเลอืดที่ไหลเวียนในปอด กับอากาศท่ีหายใจเข้าไป
    - - เป็นการขนส่งก๊าซออกซิเจน จากปอดไปยังเซลล์เนื้อเยื่อและขนสง่ก๊าซคารบ์อนไดออกไซด์จากเซลล์เนื้อเยื่อไป ขับถ่ายออกทางปอด
    - - เป็นการแลกเปลี่ยนก๊าซที่ เกิดขึ้นที่เซลล์และเนื้อเยื่อ