Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

พยาธิสรีรภาพระบบทางเดินหายใจ image - Coggle Diagram

- - - - ปริมาณของเม็ดเลือดแดง
        
        ออกซิเจนจะจับกับฮีโมโกลบินเรียกว่า oxyhemoglobinและขนส่งออกซิเจนไปให้เซลล์ต่างๆ
      - หากมีภาวะซีด (anemia) จะทำให้เกิดภาวะพร่องออกซิเจนได้
- - - - โพรงจมูก
      - คอหอย(phalynx)
      - กล่องเสียง(larynx)
    - - เป็นทางผ่านของอากาศสู่ทางเดินหายใจส่วนล่าง
      - ป้องกันสิ่งแปลกปลอมเข้าสู่ทางเดินหายใจส่วนล่าง
      - ปรับอุณหภูมิและกรองความชื้น
  - - - เป็นทางผ่านอากาศเข้าสู่ถุงลม
      - สร้างน้ าเมือกดักจับสิ่งแปลกปลอม
      - สร้างสารเคลือบผิวอยู่บริเวณalveolar cells ของปอดเพื่อไม่ให้ถุงลมแฟบขณะหายใจออก
    - - หลอดลม
      - (trachea) หลอดลมเล็ก
      - (bronchi) หลอดลมฝอย
      - (bronchiole)และถุงลม (alveoli)
- - - - Diaphragm
      - External intercostal muscle
    - - Abdominal muscle
      - Internal intercostal muscle
- - - - แลกเปลี่ยนก๊าซออกซิเจนและคาร์บอนไดออกไซด์ระหว่างเลือดที่ไหลเวียนในปอดกับอากาศที่หายใจเข้าไป
    - - จากปอดไปยังเซลล์เนื้อเยื่อ
    - - แลกเปลี่ยนก๊าซที่เซลล์และเนื้อเยื่อ
- - - - ค่าปกติประมาณ 500 ml
    - - ค่าประมาณ 3,300 ml
    - - ค่าประมาณ 1,000 ml
    - - ค่าประมาณ 1,200 ml
  - - - ปริมาตรของอากาศหายใจเข้าไปได้เต็มทีผลรวมของ
        TV + IRV ปกติมีค่าประมาณ 3,800 ml
    - - ปริมาตรของอากาศคงเหลืออยู่ในปอดหลังจากหายใจออกตามปกติ ผลรวมของ ERV + RV ปกติมีค่าประมาณ 2,200 ml
    - - ปริมาตรของอากาศหายใจออกเต็มทีผลรวมของ IRV + TV + ERV ปกติมีค่าประมาณ 4,800 ml
    - - ปริมาตรของอากาศทั้งหมดหายใจเข้าเต็มที่
        ผลรวมของ VC + RV ปกติมีค่าประมาณ 6,000 ml
- - - - โรคหืด, โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง, โรคปอดจากการทำงาน
    - - ตรวจในผู้ป่วย
        
        ผู้ป่วยในภาวะฉุกเฉิน
        
        ผู้ป่วยภาวะหายใจล้มเหลว
        
        ผู้ป่วยที่มีภาวะเสียสมดุลกรด ด่าง
        
        ท้องร่วงรุนแรง
        
        ได้รับสารพิษ
        
        ผู้ป่วยหนักและรุนแรง ใน ICU
      - ค่าปกติ
        
        pH (acid-base status) 7.35 - 7.45
        
        pH > 7.45 = alkalosis
        
        pH < 7.35 = acidosis
        
        PO2 (partial pressure of oxygen) 80 – 100 mmHg
        
        PCO2 (partial pressure of carbon dioxide) 35 - 45 mmHg
        
        PaCO2 < 35 mmHg. = alkalosis
        
        PaCO2 > 45 mmHg. = acidosis
        
        HCO3 (bicarbonate) 22 - 26 mEq/L
        
        HCO3- > 26 = alkalosis
        
        HCO3- < 22 = acidosis
  - - - Functional residual volume
        
        ปริมาตรของอากาศที่เหลืออยู่ในปอด
        หลังจากหายใจออก ปกติมีค่าประมาณ 2,000-2500 cc
      - Force expiratory volume (FEV)
        
        ปริมาตรของอากาศที่หายใจออกเต็มที่
        หลังจากหายใจเข้าเต็มที่ ในเวลา 1 วินาที มีค่าประมาณ 4,000 cc
      - FVC (Forced Vital Capacity)
        
        ปริมาตรของอากาศที่เป่าออกอย่างเร็ว
        แรงจนหมด หลังจากหายใจเข้าอย่างเต็มที่
      - Tidal volume (TV)
        
        ปริมาตรอากาศที่หายใจเข้าหรือออกแต่ละครั้ง มีค่าประมาณ 500 cc
    - - การวิเคราะห์เลือดและวัดแรงดันส่วนของก๊าซ
      - ประเมินระดับออกซิเจนในเลือด
      - ตรวจดูดุลยภาพกรด ด่างในเลือด
- - - - มีการเปลี่ยนแปลงของเนื้อปอด
      - โรคของเยื่อหุ้มปอด
      - มีปัญหาของ Chest Wall
    - - COPD
      - Asthma
      - Bronchiectatis
    - - Atelectasis
        
        พยาธิสรีรวิทยา
        
        มีการอุดกั้นอากาศไม่ให้เข้าไปใน Alveoli ทำให้ถุงลมแฟบ
        
        เกิด blood shunt : right to left shunt
        
        เกิดภาวะ hypoxemia
        
        Respiratory failure
      - Pulmonary edema
        
        พยาธิสรีรวิทยา
        
        Interstitial edema
        
        Alveolar edema เกิด blood shunt คือ right to lift blood shunt
      - Pneumothorax
        
        พยาธิสรีรวิทยา
        
        มีลมเข้าไปใน pleural space
        ทำให้ intrapleural pressure สูงขึ้น
        
        ทำให้การหุบขยายของปอดไม่เกิดขึ้น
        ตามการหด-คลายตัวของกล้ามเนื้อปอด
      - Pleuritis
        
        พยาธิสรีรวิทยา
        
        เมื่อมีการอักเสบของเยื่อหุ้มปอด มีลักษณะแดงและมีการสะสมของน้ำเหลือง fibrin และเซลล์ อาจมี pleural effusion ตามมา
    - - แก้ไขตามสาเหตุของภาวะนั้นๆ
      - การแก้ไขภาวะของ Hypoxemia
      - ดูแลทางเดินหายใจให้โล่ง
      - คำแนะนำในการปฏิบัติเพื่อลดปัจจัยเสี่ยงต่างๆ
  - - - รูท่อทางเดินหายใจอุดตัน
        
        เนื่องจากการมีสิ่งแปลกปลอม เสมหะจำนวนมาก
        
        ทำให้ตีบหรือแคบ ซึ่งจะมีผลต่อการไหลของอากาศหายใจ
        
        สาเหตุ
        
        ติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส และอื่นๆ
        
        การได้รับบาดเจ็บต่อท่อทางเดินหายใจ
        
        การระคายเคืองจากสารพิษ
        
        การสำลักสิ่งแปลกปลอมเข้าไปในหลอดลม
        
        พยาธิสรีรวิทยา
        
        มื่อมีการระคายเคืองหรือติดเชื้อทางเดินหายใจบ่อยๆ
        
        ผนังหลอดลมอักเสบ บวม
        
        มีหนอง
        
        เสมหะมากขึ้น
        
        มีเนื้องอก หรือก้อนโตเบียดท่อทางเดินหายใจ
        
        ทำให้แรงต้านการไหลของอากาศมากขึ้น
        
        เกิดภาวะ Atelectasis และมีความรุนแรงมากขึ้น
        
        ลักษณะทางคลินิก
        
        ไข้สูง หนาวสั่น
        
        ไอมีเสมหะเหนียวข้น
        
        Hyperinflation
        
        หายใจลำบากมีเสียง wheeze
        
        Tachycardia
      - ผนังท่อทางเดินหายใจบวมหรือหดตัว
        
        ทำให้เกิดภาวะอุดกั้นของทางเดินหายใจได้
        
        อาจเป็นอย่างเฉียบพลัน หรือเรื้อรัง
        
        Asthma
        
        Chronic bronchitis
        
        สาเหตุ
        
        การติดเชื้อ แบคทีเรีย ไวรัส
        
        การแพ้ยา สารบางอย่าง อากาศเย็น
        
        การสูบบุหรี่
        
        ความเครียด
        
        การออกกำลังกาย
        
        พยาธิสรีรวิทยา
        
        การติดเชื้อ การระคายเคืองของเยื่อบุหลอดลมเรื้อรัง ทำให้เยื่อยุหลอดลมหนาและเเข็ง มีเสมหะมาก ทำให้รูหลอดลมตีบแคบ เกิดการอุดกั้นทางเดินหายใจ หากเกิดการเรื้อรัง เกิดการทำงานของหัวใจล้มเหลว จากการทำหน้าที่ของปอดผิดปกติที่เรียกว่า Corpulmonale cilia ถูกทำลาย พบได้ใน chronic bronchitis
        
        กรแพ้ยา สารบางอย่าง มีการหลั่งสารเคมี จากปฏิกิริยาภูมิแพ้ ทำให้ bronchial m=smoot cell หดตัว เยื่อบุนังหลอดลมบวม globet cell สร้างเสมหะมากขึ้น ทำให้รูหลอดลมตีบแคบเกิดอาการอุดกั้นทางเดินหายใจ มีภาวะหายใจล้มเหลวได้
        
        ลักษณะทางคลินิก
        
        ไอ มีเสมหะเหนียวข้น
        
        mild hyperinflamation
        
        hypoxia, cyanosis
        
        hypercapnia
      - แรงดันบริเวณรอบๆ นอกท่อทางเดินหายใจ
        
        สาเหตุ
        
        smoking
        
        air pollution
        
        infection
        
        ลักษณะทางคลินิก
        
        Dyspnea
        
        pink puffers
        
        ทรวงอกมีลักษณะ barrel chest
        
        PCO2 ปกติ แต่ในระยะหลัง PCO2 เพิ่มขึ้น
        
        Hb ปกติ
        
        Hypoxemia ขนาดน้อย หรือปานกลาง
        
        พยาธิสรีรวิทยา
        
        ผนังถุงลมและ pulmonary capillary ถูกทำลาย สูยเสียความยืดหยุ่น บางลงและฝ่อ นอกจากนี้ยังมีการทำลายเนื้อปอด ทำให้มีแรงดันเพิ่มขึ้นกดบริเวณรอบๆนอกของท่อทางเดินหายใจ มีผลให้เเรงต้านทานการไหลของอากาศในถุงลม เพราะว่าถุงลมไม่สามารถแฟบได้ ทำให้ถุงลมมีขนาดใหญ่ การหายใจออกลดลง แและเมื่ออออกแรงหายใจออกมากขึ้นจะเพิ่มแรงดันไปกด bronchi และ bronchiole ทำให้หลอดลมใหญ่และเล็ก แฟบด้วยความสามารถในการ diffusion ลดลง
        
        หลักการพยาบาล
        
        รักษาทางเดินหายใจให้โล่ง
        
        การแกไข้ภาวะของ Hypoxemia
        
        แนะนำการปฏิบัติตนให้หลีกเลี่ยงสาเหตุนำต่างๆ
  - - - ภาวะที่มีการพร่องของ O2 ในเลือดแดง (hypoxemia) Pa O2 ต่ำกว่า 50 mmHg
      - CO2 คั่ง (hypercapnia) Pa CO2
        สูงกว่า 50 mmHg เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว
    - - ร่างกายสามารถปรับตัวชดเชยโดยการสร้างเม็ดเลือดแดงเพิ่มขึ้น
      - ไตชดเชยภาวะเป็นกรด ด่างของร่างกายโดยการเก็บ HCO3- ไว้เพิ่มขึ้น
    - - ความผิดปกติที่ปอด
      - ความผิดปกติที่ช่องทรวงอกและเยื่อหุ้มปอด
      - ความผิดปกติที่ระบบประสาทส่วนกลาง
      - ความผิดปกติของระบบประสาทและกล้ามเนื้อ
      - ความผิดปกติของระบบหัวใจและหลอดเลือด
    - - แบ่งออกเป็น 4 ประเภท
        
        การระบายอากาศน้อย
        
        การระบายอากาศกับการไหลเวียนของเลือดไม่สมดุลกัน (V/Q) Mismatch
        
        การลัด (right to left shunt)
        
        การสูญเสียการซึมซ่านของก๊าซ
        
        การระบายอากาศน้อยกว่าปกติ
    - - Respiratory system
        
        หายใจเร็ว หายใจลำบาก
      - Cardiovascular System
        
        ชีพจรเต้นเร็ว ความดันโลหิตสูง อาจมีหัวเต้นผิดปกต
      - Central nervous system
        
        ระดับความรู้สึกเปลี่ยนไป สับสน ไม่มีสมาธิ เอะอะ กระสับกระส่าย
      - Hematologic effect
        
        เม็ดเลือดแดงเพิ่มขึ้น (polycythemia) เพื่อเพิ่มออกซิเจนในเลือด
      - Acid-base balance
        
        เมื่อภาวะ Hypoxemia รุนแรง เลือดจะเป็นกรดมากขึ้น
        กระตุ้นการหายใจเร็วขึ้น เป็นภาวะ Compensate เพื่อลดความเป็นกรด
    - - อาการและอาการแสดงของภาวะการหายใจล้มเหลว
      - Arterial Blood Gas
      - Chest X-ray (CXR)