Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การใช้กระบวนการพยาบาลในการดูแลมารดา ที่มีปัญหาสุขภาพในระยะหลังคลอด -…
การใช้กระบวนการพยาบาลในการดูแลมารดา
ที่มีปัญหาสุขภาพในระยะหลังคลอด
อักเสบเป็นหนองในอุ้งเชิงกราน (Parametritis)
สาเหตุ
การฉีกขาดของปากมดลูกแผ่เข้าไปถึง Connective tissue ของ
Board ligament ท้าให้ติดเชื้อโดยตรงจากช่องคลอด
ติดเชื้อจากการฉีกขาดของปากมดลูก หรือแผลบริเวณมดลูก
ผลตามมาของ Pelvic thrombopheibitis
อาการ
หนาวสั่น ชีพจรเบาเร็ว
ซีด
เบื่ออาหาร อาเจียน บางครั้งถ่ายเหลว
กดหน้าท้องไม่เจ็บถ้ามดลูกเข้าอู่แล้ว น้้าคาวปลาอาจไม่มาก
อาจเจ็บหน้าท้อง
ไข้สูงลอย หรือขึ้นๆลงๆ T 38.9 – 39.4 องศาเซลเซียส
อาจมี endotoxic shock
Cross of death เป็นสัญญาณอันตราย
T ต่้ากว่า 36 องศาเซลเซียส ชีพจรเร็วมากกว่า 100 ครั้ง/นาที
เต้านมอักเสบ (Mastitis)
อาการ
เจ็บปวดบริเวณเต้านม
ต่อมน้ าเหลืองที่รักแร้อาจโต และเจ็บ
ผิวหนังบริเวณเต้านมมีลักษณะ แดง ตึง แข็ง เจ็บ ปวด
(Infeanation) ผิวหนังจะนุ่ม เป็นมัน
ไข้สูง 38.5-40 c ชีพจรเร็ว อาการหนาวสั่น ปวดศีรษะ
อ่อนเพลีย
สาเหต
บีบนวดเต้านมมากๆ เช่น ในรายที่นมคัด
เต้านมคัดมาก
หัวนมแตก ถลอกหรือมีรอยแตก
การดูดนมของทารกที่มีเชื้อในจมูก และคอ
การพยาบาล
รักษาความสะอาดของเต้านม มือ เสื้อผ้า
ทำความสะอาดเต้านมก่อนและหลังให้นมทารก
ถ้ามีหัวนมแตกต้องรีบแก้ไขไม่ปล่อยทิ้งไว้
ให้ยาปฏิชีวนะ พวก Penicillin ควรให้อย่างน้อย 10 วัน
ประคบด้วยน้ าแข็งถ้าปวดมาก เพื่อบรรเทาอาการปวด
ให้ยาแก้ปวด ใส่ยกทรงพยุงไว้
ถ้ามีหนองเกิดขึ้น จะต้องท า I / D เพื่อเอาหนองออก
การบวมเลือดหรือก้อนเลือดคั่ง (hematoma)
อาการและอาการแสดง
ถ้าเกิดการบวมเลือดบริเวณอื่นๆมารดาก็มีอาการปวดบริเวณนั้น
ตามแรงกดของก้อนเลือด
หากก้อนเลือดมีขนาดใหญ่ก็จะท้าให้มารดาเกิดภาวะตกเลือด
ตามมาได้ โดยอาการตกเลือดอาจไม่สัมพันธ์กับจ้านวนเลือดที่
ออกทางช่องคลอด
เจ็บปวดบริเวณฝีเย็บหรือทวารหนักมากหลังคลอด
การพยาบาล
พยาบาลต้องประเมินขนาดของก้อนเลือดตั้งแต่แรกเพื่อใช้
เปรียบเทียบอาการ
ตามขนาดก้อนเลือด ประคบเย็น ผ่าตัดอระบายไว้
ป้องกันการบวมเลือดโดยวางกระเป๋าน้้าแข็งที่ฝีเย็บในชั่วโมงแรก
หลังคลอด
4.ให้การดูแลตามอาการ
สาเหตุ
การเย็บซ่อมแซมแผลฝีเย็บหรือแผลฉีกขาดที่ฝีเย็บไม่ด
เกิดจากการบาดเจ็บจากการคลอด
การบีบคลึงมดลูกรุนแรง ท้าให้เลือดคั่งใต้เยื่อบุช่องท้อง
และใน broad ligament
ภาวะมดลูกไม่เข้าอู่ (Subinvolution)
อาการ
มดลูกนุ่มและใหญ่กว่าปกติ ระดับยอดมดลูกไม่ลดลง กดเจ็บ
หรือมีอาการปวดมดลูก
น้้าคาวปลาออกมากกว่าปกติ มีสีแดงตลอด มีกลิ่นเหม็น
มีไข้
อาจเกิดการตกเลือดระยะหลัง (Late PPH)
การป้องกัน
ส่งเสริมให้น้้าคาวปลาไหลได้สะดวก : กระตุ้นให้ลุกจากเตียงโดยเร็ว
นอนคว่้า หลีกเลี่ยงกระเพาะปัสสาวะเต็ม หลีกเลี่ยงภาวะท้องผูก
ส่งเสริมการเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดา
ตรวจรกว่ารกคลอดครบหรือไม่ ถ้าสงสัยว่ารกคลอดไม่ครบต้อง
รายงานอาจต้องขูดมดลูกหากพบว่ามีรกค้างจริง
สาเหตุ
ทารกไม่ได้ดูดนมมารดา
มีการติดเชื้อภายในมดลูก
การผ่าตัดคลอด
มดลูกคว่้าหน้าหรือคว่้าหลังมาก
ภาวะที่ท้าให้มดลูกหดรัดตัวไม่ดี จากสาเหตุต่างๆ
การพยาบาล
ให้ยาปฏิบัติชีวนะเมื่อมีการติดเชื้อร่วมด้วย แนะน้าการดูแลรักษา
และการปฏิบัติตัว
ถ้าไม่มีการติดเชื้อร่วมแพทย์อาจให้ยากระตุ้นการหดรัดตัวของ
มดลูก จึงต้องประเมินระดับยอดมดลูกทุกวัน
กรณีที่เกิดจากมีรกค้าง แพทย์จะท้าการขูดมดลูกเพื่อเอาเศษรก
ออก พยาบาลจึงต้องเตรียมมารดาส้าหรับการขูดมดลูก
แนะน้าให้พักผ่อน การรับประทานอาหาร การส่งเสริมให้
น้้าคาวปลาไหลได้สะดวก การรักษาความสะอาด
ภาวะจิตแปรปรวนหลังคลอด
โรคประสาทหรือภาวะซึมเศร้าหลังคลอด (Postpartum
depression)
ความรุนแรงของภาวะนี้ เริ่มตั้งแต่ความเหนื่อยหน่าย รู้สึกหมดหวัง
หมดอาลัยในชีวิต ต้องการหนีความล้าบากด้วยการฆ่าตัวตาย
ภาวะซึมเศร้า จะมีความรู้สึกรุนแรงกว่าอารมณ์เศร้า จะแสดงให้เห็น
ว่าพฤติกรรมที่เปลี่ยนไปจากเดิม
เป็นภาวะที่จิตใจหม่นหมอง หดหู่ ท้อแท้ หมดหวัง มองโลกในแง่ร้าย
โรคจิตหลังคลอด (Postpartum psychosis)
เป็นปัญหาทางจิตที่เกิดขึ้นได้ในระยะหลังคลอด
โดยมากพัฒนามาจาก
ภาวะอารมณ์เศร้า และภาวะซึมเศร้าหลังคลอด ถ้าได้รับการดูแลเอา
ใจใส่ไม่ดีพอ หรือให้การรักษาพยาบาลล่าช้าเกินไป
อารมณ์เศร้าหลังคลอด (Postpartum blue)
พบได้ร้อยละ 50-60 มักเกิดในวันที่ 2-3 หลังคลอด
ถ้าไม่สามารถเผชิญ (Coping) ได้ อาการจะอยู่เป็นเวลานาน
การปรับตัวทางจิตใจและอารมณ์ที่ผิดปกติชนิดไม่รุนแรงหลัง
คลอด เพราะมีความรู้สึกกดดันต่างๆ ผ่านเข้ามาอย่างรวดเร็ว