Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ความผิดปกติของระบบทางเดินหายใจ Pathophysiology of Respiratory System -…

- - - - เป็นทางผ่านของอากาศสู่ ทางเดินหายใจส่วนล่าง
      - ป้องกันสิ่งแปลกปลอมเข้าสู่ ทางเดินหายใจส่วนล่าง
      - ปรับอุณหภูมิและกรองความชื้น
  - - - เป็นทางผ่านอากาศเข้าสู่ถุงลม
      - สร้างน้าเมือกดักจับสิ่งแปลกปลอม
      - สร้างสารเคลือบผิว(surfactant)ซึ่งบุอยู่บริเวณ alveolar cells ของปอดเพื่อไม่ให้ถุงลมแฟบขณะ หายใจออก
- - - - Diaphragm
      - External intercostal muscle
    - - Abdominal muscle เช่น external / internal oblique, rectus abdominis, transversus abdominis
      - Internal intercostal muscle
- - - - กะบังลมจะเลื่อนต่าลงกระดูกซี่โครงจะ
        เลื่อนสูงขึ้น
      - ทาให้ปริมาตรช่องอกเพิ่มมากขึ้น
      - ความดันอากาศภายในบริเวณรอบๆ ปอดลดต่าลงกว่าอากาศภายนอก
      - อากาศภายนอกจึงเคลื่อนที่เข้าสู่ จมูก หลอดลม ไปยังถุงลมปอด
    - - กะบังลมจะเลื่อนสูงขึ้น
      - กระดูกซี่โครงจะเลื่อนต่าลง
      - ทาให้ปริมาตรของช่องอกลดน้อยลง
      - ความดันอากาศในบริเวณรอบๆ ปอดสูงกว่าอากาศภายนอก
      - อากาศในถุงลมปอดจึงเคลื่อนที่จาก ถุงลมปอดสู่หลอดลม ออกทางจมูก
  - - - ตัวอย่างของผู้ป่วยที่มี resistance สูงผิดปกติได้แก
        
        ผู้ป่วย asthma และ
      - ผู้ป่วยทม่ี ี elastance สูงผิดปกติ ได้แก
        
        ผู้ป่วย pulmonary edema, ARDS, pneumonia
- - - - (การระบายอากาศ): การที่อากาศผํานเข้าและออกโดยการ หายใจเอาอากาศเข้า ไปแลกเปลี่ยนก๊าซที่ถุงลม (alveolar ventilation)
    - - (การซึมผํานของก๊าซ): การที่ก๊าซออกซิเจนและคาร์บอนไดออกไซด์ ในถุงลมที่ปอดกับในเลือดซึมผําน (diffusion through alveolar capillary membrane)
    - - (การไหลเวียนของเลือด): การไหลเวียนของเลือดดาผํานถุงลม และรับก๊าซจากปอดไปยัง pulmonary vein สูํหัวใจด้านซ้าย
- - - - โรคหืด, โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง, โรคปอดจากการทางาน
    - - วิธีสไปโรเมตรีย์ (Spirometry)
  - - - Functional residual volume
      - Tidal volume (TV)
      - Force expiratory volume (FEV)
      - FVC (Forced Vital Capacity)
    - - ประเมินระดับออกซิเจนในเลือด
      - ตรวจดูดุลยภาพกรด ดํางในเลือด
      - การตรวจ Arterial blood gas ในผู้ป่วย
        
        ผู้ป่วยหนักและรุนแรง ใน ICU
        
        ผู้ป่วยในภาวะฉุกเฉิน
        
        ผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาด้วยออกซิเจน
        
        ผู้ป่วยในระหวํางการดมยา
        
        ผู้ป่วยภาวะหายใจล้มเหลว
        
        ผู้ป่วยที่มีภาวะเสียสมดุลกรด ดําง
        
        ท้องรํวงรุนแรง
        
        ได้รับสารพิษ
      - Arterial blood gas
        
        PaO2 (Oxygenation คํา 80 - 100 มิลลิเมตรปรอท )
        
        < 80 mild hypoxemia
        
        < 60 moderate hypoxemia
        
        < 40 sever hypoxemia
        
        SaO2 ( คํา 98 – 100 %)
        
        บอกออกซิเจนและความเข้มข้นของออกซิเจนในเม็ดเลือดแดง
        
        PH ความเป็นกรด-ดํางในเลือด (7.35-7.45)
        
        < 7.35 คือ acidosis
        
        7.45 คือ alkalosis
        
        PaCO2 ( Ventilation function : บอกหน้าที่การทางานของปอด = 35-45)
        
        < 35 คือ Respiratory alkalosis : ภาวะดํางเกิดจากการหายใจ
        
        45 คือ Respiratory acidosis : ภาวะกรดเกิดจากการหายใจ
        
        HCO3 ( Metabolic function = 22-26)
        
        < 22 คือ : Metabolic acidosis ภาวะกรดเกิด Metabolism
        
        26 คือ Metabolic alkalosis: ภาวะดํางเกิด Metabolism
        
        Base excess ( BE ± 2.5) ยืนยนัความเป็ นกรด-ด่าง
        
        BE มีค่า - เป็ นภาวะกรด
        
        BE มีค่า + เป็ นภาวะด่าง
- - - - มีการเปลี่ย นแปลงของเนื้อปอด (parenchymal)
      - โรคของเยื่อหุ้มปอด
      - มีปัญ หาของ Chest Wall
- - - - กลุ่มท่ีรูท่อทางเดินหายใจอุดตัน
        
        ภายในของรูท่อทางเดินหายใจอุดตันเนื่องจากการมีสิ่งแปลกปลอม เสมหะ จานวนมาก หรือการสาลักน้าหรือสารบางอย่างเข้าไปในรูท่อทางเดินหายใจ
        
        ทำให้ตีบหรือแคบ ซึ่งจะมีผลต่อการไหลของอากาศหายใจ
        
        สาเหตุ
        
        ติดเชื้อแบคทีเรียไวรัส และอื่นๆ
        
        การระคายเคืองจากสารพิษ
        
        การสำลักสิ่งแปลกปลอมเข้าไปในหลอดลม
        
        การได้รับบาดเจ็บต่อท่อทางเดินหายใจ
        
        การสูบบหรี่
        
        เนื้องอก
        
        ต่อมน้ำเหลืองโตเบียดท่าทางเดินหายใจ
        
        พยาธิสรีระวิทยา
        
        เมื่อมีการระคายเคืองหรือติดเชื้อทางเดินหายใจบ่อยๆ
        
        ทำให้ผนังหลอดลมอักเสบ บวม มีหนอง เสมหะมากขึ้น
        
        การทาหน้าที่ของ cilia ผิดปกติ ความสามารถในการขจัดส่ิงแปลกปลอมลดลง
        
        หรือกรณี มีเน้ืองอก หรือก้อนโตเบียดท่อทางเดินหายใจ
        
        ทำให้แรงต้านการไหลของอากาศมากขึ้น
        
        เกิดภาวะ Atelectasis และมีความรุนแรงมากขึ้น
        
        V/Q mismatch และมี Hypoxemia ตามมา
        
        ลักษณะทางคลินิก
        
        ไข้สูง หนาวส่ัน
        
        ไอมีเสมหะเหนียวข้น
        
        Hyperinflation
        
        หายใจลาบากมีเสียง wheeze
        
        Breath sound เบา
        
        หายใจเสียงดัง stridor หน้าอกบุ๋ม (sternal and intercostal retraction
        
        Residual volume เพิ่มขึ้น
        
        Tachycardia
        
        Sever hypoxia
        
        Tachypnea
      - กลุ่มที่ผนังท่อทางเดินหายใจบวมหรือหดตัว
        
        ผนังท่อทางเดินหายใจบวมหรือหดตัว ทาให้เกิดภาวะอุดกั้นของทาง เดินหายใจได
        
        ซึ่งอาจเป็นอย่างเฉียบพลัน หรือเรื้อรัง
        
        เช่น Asthma
        
        Chronic bronchitis เป็นต้น
        
        โรคหลอดลมโป่งพอง Bronchiectasis
        
        เป็นภาวะท่ีหลอดลมเสียหายอย่างถาวร
        
        ส่งผลให้มีเชื้อแบคทีเรียและสารคัดหลั่งสะสม
        ภายในปอด
        
        ทำให้ผู้ป่วยเสี่ยงติดเชื้อและเกิดการอุดตัน
        ของทางเดินหายใจ
        
        โรคนี้ไม่มีวิธีรักษาให้หายขาด ทาได้เพียง
        ควบคุมอาการไม่ให้กำเริบ
        
        โดยผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติ
        
        แต่ต้องมีการติดตามอาการอย่างใกล้ชิดเพื่อ
        ไม่ให้เกิดความเสียหายต่อระบบทางเดินหายใจ มากขึ้น
        
        กลุ่มท่ีมีแรงดันบริเวณรอบๆ นอกท่อทางเดินหายใจ
        
        แรงดันท่ีเพิ่มขึ้นจากบริเวณรอบๆ นอกท่อทางเดินหายใจ
        
        เป็นสาเหตุทาให้เกิดการอุดก้ันทางเดินหายใจ เนื่องจากมีการสูญเสยี แรงตึงตัวของผนังถุงลม(alveolar)
        
        ซึ่งพบได้ในโรคถุงลมโป่งพอง(emphysema)หรือโรคปอดอุดก้ันเรอื้รงั (Chronic Obstructive Pulmonary Disease or COPD) คือมีลมหรืออากาศอยู่ในส่วนของ terminal bronchiole และมีการทาลายผนังของถุงลมจึงทาให้มลีักษณะโป่งออกของถุง
        
        หลักการพยาบาล Obstructive pulmonary function
        
        รักษาทางเดินหายใจให้โล่ง
        
        การแก้ไขภาวะของ Hypoxemia
        
        แนะนาภาวะโภชนาการ
        
        แนะนำการปฏิบัติตนให้หลีกเลี่ยงสาเหตุนำต่างๆ
        
        ภาวะการหายใจล้มเหลว (Respiratory failure)
        
        การที่ระบบหายใจไม่สามารถทาหน้าที่ระบายอากาศ และแลกเปลี่ยนก็าซได้เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย
        
        จะมีระดับ O2 ในเลือดแดง (Pa O2) ต่ากว่าปกติ < 50-60 mmHg
        
        และ/หรือ CO2 ในเลือดแดง (Pa CO2) สูงกว่าปกติ >50 mmHg
        
        และร่างกายมีความเป็นกรดมากข้ึน< 7.25
        
        สาเหตุ
        
        ความผิดปกติท่ีปอด
        
        1.1 Obstructive pulmonary function: Asthma รุนแรง, ปอดอุดกั้นเรื้อรัง, สิ่งแปลกปลอมอุดกั้นหลอดลม
        
        1.2 Restrictive pulmonary function: pneumonia, pulmonary edema, atelectasis
        
        1.3 ความผิดปกติของหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงปอด: pulmonary embolism
        
        ความผิดปกติที่ช่องทรวงอกและเยื่อหุ้มปอด
        
        chest injury, การได้รับการผ่าตัดช่องทรวงอก
        
        ความผิดปกติท่ีระบบประสาทส่วนกลาง
        
        ศูนย์ควบคุมการหายใจถูกกด, สมองได้รับบาดเจ็บ, สมองขาดเลือดไปเลี้ยง, ความดันในสมองสูง, สมอง อักเสบ
        
        ความผิดปกติของระบบประสาทและกล้ามเน้ือ
        
        (neuromuscular): บาดทะยัก, โปลิโอ, การบาดเจ็บของไขสันหลัง, Myasthenia gravis,
        Guillain Barre’s syndrome
        
        ความผิดปกติของระบบหัวใจและหลอดเลือด
        
        shock, left side heart failure
        
        พยาธิสรีรวิทยา Respiratory failure
        
        การระบายอากาศน้อย (alveolar hypoventilation)
        
        ความผิดปกติของการแลกเปลี่ยนก๊าซไม่สามารถเอาอากาศเขา้ไปในถุงลม ส่วนท่ีมีการแลกเปลี่ยนก๊าซได้เพียงพอ
        
        ทำให้เกิดภาวะพร่องออกซิเจนและคาร์บอนไดออกไซด
        
        เมื่อ PaCO2 สูงขึ้น จะทาให้ออกซิเจนในถุงลม (PaO2) ลดลง
        
        การระบายอากาศกับการไหลเวียนของเลือดไม่สมดุลกัน(V/Q)Mismatch
        
        ความไม่สมดุลกันของสัดส่วนการกระจายของอากาศในถุงลม (VA) กับเลือด ท่ีผ่านถุงลม (Q)
        
        ใน case รูหลอดลมตีบ ,COPD ทาให้อาอากาศเข้าสู่ถุงลมลดลง ในขณะที่เลือด ผ่านถุงลมได้ปกต
        
        ทำให้ PaO2 ต่า PaCO2 สูงข้ึน
        
        2 more items...
        
        การลัด (right to left shunt)
        
        เป็นกลไกการแลกเปลี่ยนก๊าซ ผิดปกติ ที่พบว่า
        
        alveolar ventilation ปกติ แต่การไหลเวียนเลือดท่ีมาผ่านถุงลมลดลง
        
        3 more items...
        
        การสูญเสียการซึมซ่านของก๊าซ(diffusionimpairment)
        
        พบได้ในกรณี เน้ือปอดลดลงหรือหลอดเลือดฝอยถูกทำลาย
        
        มีผลทำให้เนื้อท่ีสาหรับซึมซ่านลดลง
      - กลุ่มที่มีแรงดันบริเวณรอบๆนอกท่อทางเดินหายใจ
        
        แรงดันท่ีเพิ่มขึ้นจากบริเวณรอบๆ นอกท่อทางเดินหายใจ
        
        เป็นสาเหตุทำให้เกิดการอุดก้ันทางเดินหายใจ เนื่องจากมีการสูญเสยี แรงตึงตัวของผนังถุงลม(alveolar)
        
        ซึ่งพบได้ในโรคถุงลมโป่งพอง(emphysema)หรือโรคปอดอุดก้ันเรอื้รงั (Chronic Obstructive Pulmonary Disease or COPD) คือมีลมหรืออากาศอยู่ในส่วนของ terminal bronchiole และมีการทาลายผนังของถุงลมจึงทาให้มลีักษณะโป่งออกของถุง
        
        หลักการพยาบาล Obstructive pulmonary function
        
        รักษาทางเดินหายใจให้โล่ง
        
        การแก้ไขภาวะของ Hypoxemia
        
        แนะนาการปฏิบัติตนให้หลีกเลี่ยงสาเหตุนำต่างๆ
        
        แนะนาภาวะโภชนาการ
  - - - ทำให้ตีบหรือแคบ ซึ่งจะมีผลต่อการไหลของอากาศหายใจ
    - - ติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส และอื่นๆ
      - การระคายเคืองจากสารพิษ
      - การสาลักสิ่งแปลกปลอมเข้าไปในหลอดลม
      - การได้รับบาดเจ็บต่อท่อทางเดินหายใจ
      - การสูบบุหรี่
      - เนื้องอก
      - ต่อมน้าเหลืองโตเบียดท่าทางเดินหายใจ
  - - - ทำให้ผนังหลอดลมอักเสบ บวม มีหนอง เสมหะมากขึ้น
      - การทาหน้าที่ของ cilia ผิดปกติ ความสามารถในการขจัดส่ิงแปลกปลอมลดลง
    - - ทำให้แรงต้านการไหลของอากาศมากขึ้น
      - เกิดภาวะ Atelectasis และมีความรุนแรงมากขึ้น
      - V/Q mismatch และมี Hypoxemia ตามมา