Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
[ภูมิพลอยจันท์] - Coggle Diagram
[ภูมิพลอยจันท์]
การเจียระไนพลอยอย่างปลอดภัย
ใส่หน้ากากอนามัยทุกครั้ง
เพื่อป้องกันฝุ่น
ป้องกันเศษพลอยฟุ้งกระจาย
สวมถุงมือยาง
ยึดติดชิ้นงานไม่ให้หลุด
ส่วนใส่แว่นตานิรภัย
ป้องกันเศษละอองพลอยไม่ให้กระเด็นเข้าตา
ใช้ฟองน้ำกันน้ำกระเด็นด้านหลังใบตัด
สัดแสงสว่างให้เหมาะสมกับการทำงาน
ระมัดระวังอย่าให้ใบตัดสัมผัสนิ้วมือ
สวมลูกโป่งโกลนพลอย
นิ้วหัวแม่มือ
นิ้วกลาง
ห้ามให้แอลกอฮอล์ทำความสะอาดชิ้นงาน
ในขณะกำลังแต่งอัญมณี
อาจทำให้เกิดไฟลุกไหม้
อันตราย
ตรวจดูสายพานไม่ให้ชำรุดเสียหาย
จัดวางอุปกรณ์ให้เป็นระเบียบ
ออกจากโต๊ะปฏิบัติงานด้วยความระมัดระวัง
ไม่พ่วงจักรหลายตัวกับมอเตอร์เพียวตัวเดียว
อาจเกิดสายพานข้ามร่องพันกันได้
หากผมยาวควรรวบผมให้เรียบร้อย
ตรวจสอบเดือยไม่ให้คลอน
ป้องกันการหลุดของจักร
อัตลักษณ์พลอยจันท์
เจียระไนพลอยน้ำเงินเป็นหลักและพลอยหลากสีต่างๆ
ทำอัญมณี
ทำเครื่องประดับ
คุณสมบัติคนทำอาชีพพลอย
มีใจรัก
มีความสุขกับงาน
สนุกกับงาน
ไม่เบื่อ
ไม่เซ็ง
มีความซื่อสัตย์
จริงใจ
การเจียระไนขัดเงาและทำความสะอาดพลอย
หลังได้พลอยจากการโกลน
ได้รูปทรงและขนาดที่ต้องการ
การเจียระไน
ขัดเงา
ทำความสะอาดพลอย
อุปกรณ์การทำพลอย
โต๊ะเจียระไนพลอย
จานจักร
หินแต่ง
ไม้ทวน
ไม้
เหล็ก
แชล็ค
ปากคีบอัญมณี
ผงเพชรขัดเงา
น้ำมันมะพร้าว
ผ้าเช็ดลดอยู่
ใบตัด
ฟองน้ำ
ตะเกียงน้ำมันก๊าด
ถ้วยต้ม
กระบวนการเจียระไนและขัดเงา
6.นำไปเจียระไนและขัดเงาต่อไป
7.เมื่อได้พลอยตามที่ต้องการก็ใช้ไฟลน เพื่อนำพลอยออกจากไม้ทวน
8.นำพลอยแช่กดน้ำส้ม
5.คลึงอุปกรณ์ปากคลีบ(เพื่อจัดตำแหน่งเม็ดพลอย)
4.คีบพลอยมาลนไฟ แล้วติดพลอยกับไม้ทวน
9.ส่องดูความวาว สีของพลอย นำไปแช่เมทิล ออลกอออล์(เพื่อให้ขึ้นเงา)
3.ขึ้นให้ได้ขนาดที่เหมาะสมกับพลอย
10.ล้างน้ำให้สะอาด
2.นำมาอังไฟอีกครั้งให้แชล็คอ่อนตัว
11.ซับด้วยผ้าแห้ง
1.นำปลายไม้ทวนมาลนไฟให้ร้อน แล้วนำไปสัมผัสกับแชล็ค
12.เคลือบผิวด้วยน้ำมันมะพร้าว
ตรวจสอบคุณภาพพลอยหลังการเจียระไน
พิจารณาคุณสมบัติ
ธรรมชาติ
คุณภาพ
ประเมินราคา
หลักเกณฑ์ 4Cs
C1 COLOR “สี”
สีหลัก
โทนสี
ความอิ่มตัวของสี
ควรใช้แสงไฟที่มีสีใกล้เคียงกับแสงอาทิตย์
ควรใช้แสงไฟที่มีอุณหภูมิสี 6500K
C2 Clarity “ความใสสะอาด”
ตำหนิจากภายนอก
มลทิณจากภายใน
C3 Cutting “การเจียระไนและรูปร่างของพลอย”
รูปร่างของพลอย
การเจียระไนที่ได้สัดส่วน
สัมพันธ์ของน้ำหนักของพลอย
C4 Carat weight “น้ำหนักกะรัต”
หน่วยของน้ำหนักกะรัต
1 กะรัต = 0.2g
อัตราราคา
ขนาด
ความหายาก
ความต้องการ
พลอยหลังเบี้ย
ข้างหน้าเรียบ
กลิ้งจักร
ขัดกระดาษทราบเบอร์1200
วิธีการเจียระไนแบบพลอยหลังเบี้ย
ลงเพชร(สักหลาด)ทำให้เงาใส
หมุนธรรมดา ทำเบาๆ อย่ากดแรง
โกลนให้มันอูมๆ เป็นหลังเต่า
วิธีการตั้งขา(ปกติหลังเบี้ยไม่ตั้งขา)
4.เอาเมจิมาแตะ
5.นำไปโกลน
3.ตั้งเป็นเหลือบ
6.นำไปแต่ง(ขาต้องตั้งอยู่กลางเม็ดพลอย)
2.เอาไฟส่องมันขึ้นขา
1.แช่น้ำแล้วนำมาใส่ถาด
พลอยสี่เหลี่ยม
เจียระไนพลอยออกมาให้สวย
การตั้งน้ำ
ตั้งวัตถุประสงค์
ทำอย่างไรจะได้น้ำหนักพลอยเยอะ
สีขึ้นมาเสมอเม็ด สีทั่วเม็ด และเลือกสีที่ดีที่สุด
กำจัดรอยแตก(ขึ้นอยู่กับอัญมณีแต่ละชนิด)
ต้องแม่นยำในเรื่องมุม ฉาก
การตั้งน้ำหรือการโกลนอัญมณีหรือพลอยที่เป็นชนิดเนื้อแข็ง
พลอยน้ำเงิน
การตั้งน้ำ จะพิจารณาสีว่าด้านใดเป็นหน้าเพื่อให้สีออกมาดีที่สุด
พลอยแดง
เน้นการตั้งหน้า
หน้าต้องสวย
หน้าเนียน สะอาด
มีขนาดใหญ่
รูปร่างต้องได้ตามสัดส่วน
สตาร์แซฟไฟร์
การตั้งน้ำ
เอาสาแหรกหรือขาอัญมณีตั้งให้อยู่ตรงหน้าให้ตรงที่สุด
ชนิดพลอยสี่เหลี่ยม
พลอยสี่เหลี่ยมก้นเพชร
พลอยสี่เหลี่ยมจัตุรัสก้นชั้น
สัดส่วนรูปร่าง
1 mm
2 mm
2.5 mm
3 mm
3.5 mm
สัดส่วนกว้างตีเป็น 100%
บ่าหรือความกว้างของกระดาน 56%
บ่าเหลือข้างละ 22%
พลอยสี่เหลี่ยมตัดมุม
พลอยสี่เหลี่ยมผืนผ้า
มี4มุม เป็นมุมฉาก
ความยาวของสัน 1|3 ของความยาวก้น
พลอยสี่เหลี่ยมคางหมู
มีราคาค่อนข้างสูง เป็นพลอยเนื้อดี
การโกลนพลอยและการแต่งพลอย
วิธีการโกลนพลอยให้สวยงาม
หน้าที่นูนเป็นสัน
2.สร้างบ่า 4ด้านให้เท่ากัน
3.ตรงกลางเป็นแผ่นขึ้นมา(หน้ากระดาน)
1.ต้องทำให้เรียบก่อน
ก้นพลอยสันที่อยู่ตรงกลาง
ทำการโกลนส่วนที่ยื่นออกไป
ยุบลง ปรับให้เรียบ
นูน กดให้เรียบ
แต่งพลอยให้ได้รับแสงดี
มองเม็ดพลอยว่าเนื้อหนาหรือบาง
เนื้อเยอะ
ทำฟรีสไตล์
ก้นแหลมๆ
ทรงสวยๆ
บ่ายกสูง
เนื้อน้อย
ทำหน้าต่ำๆ จะได้ดูมีก้น
ศาสตร์ที่ต้องสืบสาน
เด็กรุ่นใหม่หัดทำพลอยเพราะต่อไป ช่างทำพลอยจะลอดลงและหายากขึ้น
ย้อนรอยอดีตพลอยจันท์
ตำนานโบราณ
2.ชาวบ้านเห็นลูกไฟกลุ่มใหญ่ โดยมีดวงไฟลูกใหญ่ลอยนำมา
1.เกิดขึ้นเวลากลางคืน
3.เชื่อว่าลูกไฟเป็นเเม่พลอย ในขณะที่ลูกไฟลอยมามีเสียงดังเกิดขึ้น
เชื่อว่ากลุ่มลูกไฟผ่านพื้นที่ใด พื้นที่นั้นจะมีแร่พลอย
เชื่อว่าพลอยช่วยเสริมพลังใจ พลังชีวิต
พื้นที่ในเมืองจันท์ที่ขุดพบสายแร่พลอย
ตำบลเขาพลอยแหวน
ตำบลบางกะจะ อำเภอเมือง
พลอยบุษราคัม
เขียวส่อง
สตาร์บุษราคัม
ตำบลสีพยา
ตำบลเขาวัง
ตำบลบ่อพุ อำเภอท่าใหม่
ตำบลบ่อเวฬ
ตำบลตกพรม อำเภอขลุง
ข้ามเพลาภพพลอยจันทร์สู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์
คนจันท์ซื้อพลอยจากสีลังกา
คนจันท์มีฐานะ
หัดทำพลอย
หัดเจียระไน
ความเปลี่ยนแปลงด้านเศษฐกิจ
จำนวนช่างคนทำพลอยลดลงไป
ผู้ซื้อปลายทางลดลง
ช่างคนที่ยังทำอยู่
พลอยก็ยังมีราคาสูงขึ้น
พลอยทับทิม
พรุ่งนี้เจียระไน
มะรืนนี้ขายได้
ซื้อวันนี้เผา
พลอยไพลิน
ซื้อวันนี้
อีก 1 เดือนขายได้
มองแนวทางรักษาภูมิปัญญา
พัฒนาเรื่องการออกแบบ
พัฒนาเรื่องการขายออนไลน์
พัฒนาเรื่องเจลเวลรี
พลอยกลม ก้นเพชร ก้นชั้น
พลอยกลม(ก้นเพชร) 32เหลี่ยม
แต่งเฉียบ
2.กดให้เป็นหน้า เป็นไหล่ เขาเรียกว่ากระดาน
1.แต่งหน้าขึ้นมาก่อน
3.ขึ้นไหล่เสร็จกลับมาอีกทีก้นก็จะเป็นแหลมๆ(ก้นเพชร)
พลอยกลม(ก้นชั้น)
2.มีกระดานแล้วมารีรอบๆแต่ก้นจะแหลม เพราะต้องการให้พุ่งไปข้างหน้า
แต่งหน้าเสร็จก็กลับมาแต่งอีกข้าง
1.หักชั้นแล้วแต่งอูม
เตรียมความพร้อมในการเจียระไนพลอย
การเตรียมพื้นที่ในการทำงานให้เหมาะสม
ต้องไม่กระทบหรือสร้างปัญหา
ต่อผู้ปฏิบัติ
ต่อผู้อาศัยบริเวลาใกล้เคียง
สิ่งแวดล้อม
ดูเรื่องแสงสว่าง
ฝุ่นละออง
กลิ่นเหม็น
เสียงดัง
น้ำเสีย
การเตรียมอุปกรณ์เครื่องมือให้ครบถ้วน
1.การคัดเลือกและการตัดพลอย
ใบเลื้อยการตัดพลอย
โต๊ะตัดพลอย
น้ำ
2.การขึ้นรูปหรือโกลนพลอย
หินโกลนพลอย
น้ำ
โต๊ะโกลนพลอย
โป่งใส่นิ้ว
3.การเจียระไนพลอย แต่งพลอย และขัดเงา
ที่ใส่ผงพลอย
ตะเกียง
ปากคีบและไฟแช็ค
โซดาไฟ
เครื่องชั่งอิเล็กทรอนิกส์
ไม้ทอนสำหรับใส่หัวพลอย
เครื่องเจียระไนพลอย
ไฟส่องสว่าง
ผ้าทำความสะอาด
แว่นตาป้องกัน
จานเจียระไน
สันหาวัตถุดิบและการคัดเลือกก้นพลอย
หลักการคัดเลือก 4Cs
C1 COLOR สี
มีความสม่ำเสมอ
ไม่มืดดำ
สีเข้มสด
C2 Clarity ความใสสะอาด
โปร่งใส่ ปราศจากรอยตำหนิ
ไม่มีฝ่า จุดด่างดำหรือรอยแตก
การตรวจสอบความใสอันบริสุทธิ์ของอัญมณี
แว่นขยาย10เท่า
C3 Characteristics Gemstone คุณลักษณะของเนื้อพลอย
มีลักษณะอย่างไร
จะสามารถเจียระไนในรูปแบบใดได้บ้าง
ตรวจสอบว่าเป็นพลอยชนิดไหน
C4 Carat weight น้ำหนักกะรัต
มาตราส่วนน้ำหนักพลอย
ก่อนการตกแต่งพลอยดิบ
พิจารณาความแข็งของก้อนพลอย
ไม่มีรอยร้าว
ไม่มีรอยแตก
ใช้จินตนาการ คาดเดาความเป็นไปได้
พิจารณาลักษณะพลอยว่าตัดส่วนไหนได้บ้าง
การตั้งน้ำ
หลักการตั้งน้ำ
ดูสี ว่าสีอยู่ตรงไหน
Ex สีขนาดนี้เอาไว้ก้น ตั้งหลักไว้ก้น
โกลนพลอย จนเข้ารูปและสำเร็จ