Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

พยาธิสรีรวิทยาระบบเลือด Hemato Phisiology, 3, 4, 6, 5, 7, _, 44, 66, 55,…

- - - - ขบวนการเมแทบอลิซึมและปฎิกิริยาทางชีวเคมีต่างๆ ที่เกิดขึ้นในร่างกาย
      - รวมทั้งการเผาผลาญอาหารหรือผล
        จากการได้รับยาหรือสารเคมีต่างๆ เข้าไป
    - - เลือดควบคุมอุณหภูมิหรือความร้อนภายในร่างกายโดยการกระจายความร้อนและการขับเหงื่อ
    - - ทำหน้าที่รักษาสมดุลของของเหลวในกระแสเลือดกับของเหลวในเนื้อเยื่อโดยการแลกเปลี่ยนของน้ำ
  - - - เมื่อเกิดบาดแผลขึ้นกับร่างกาย เลือดจะมีกลไกการห้ามเลือดโดยอาศัยปัจจัยในการแข็งตัวของเลือดรวมถึงเกล็ดเลือด ช่วยให้เกิดการอุดปิดบาดแผล
    - - เช่น เชื้อโรค ตลอดจนสารพิษที่เข้าสู่ร่างกาย โดยอาศัยกลไกการทำงานของเม็ดเลือดขาว เกล็ดเลือด และแอนติบอดี ที่ไหลเวียนในกระแสเลือด
- - - - จะถูกลำเลียงไปยังเซลล์และอวัยวะเป้าหมาย จากนั้นพลาสมาจะรับของเสียจากเซลล์ เช่น ยูเรีย เพื่อนำไปกำจัดออกนอกร่างกายต่อไป
    - - อัลบูมิน และโกลบูลิน เป็นตัวสำคัญที่เกี่ยวข้องกับความดันออสโมติกในการรักษาสมดุลของน้ำในร่างกาย
      - ไฟบริโนเจนช่วยในการแข็งตัวของเลือด
      - โปรตีนทั้งหมดในพลาสมาทำหน้าที่เป็นบัฟเฟอร์ช่วยควบคุมระดับความเป็น กรด-เบส และทำให้เกิดความหนืดของเลือด
  - - - โดยแบ่งเป็นชนิดใหญ่ๆ ดังนี้ ได้แก่
        
        เม็ดเลือดแดง (Erythrocyte , red blood cell)
        
        หน้าที่ขนส่งออกซิเจนจากปอดไปสู่เซลล์ต่างๆ และนำก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์กลับมาที่ปอด
        
        และทำหน้าที่เป็นบัฟเฟอร์ที่ปรับความสมดุลของ
        กรดและเบส (acid - base buffer) ของเลือด
        
        ภายในเม็ดเลือดห่อหุ้มสารละลายต่างๆ ซึ่งส่วนใหญ่ คือ
        
        ฮีโมโกลบิน (hemoglobin)
        
        เอ็นไซม์(enzyme)
        
        อิออน (ion)
        
        มีอายุ 110-120 วัน ถูกสร้างมาจากไขกระดูก ตับ ม้าม
        
        เซลล์เม็ดเลือดขาว (White Blood Cellsหรือ Leucocytes)
        
        มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 8 ไมครอน มีนิวเคลียสขนาดใหญ่ มีอายุ 2-14 วัน ทำหน้าที่ต่อสู้กับเชื้อโรค
        
        เกล็ดเลือดหรือเพลตเลต (Platelet)
        
        มาจากเศษของ Megakaryocytes ที่พบในไขกระดูก ไม่มีนิวเคลียส อายุของเกล็ดเลือดประมาณ 5-9 วัน หลังจากนั้นจะถูกทำลายที่ตับและม้าม
        
        ทำหน้าที่ช่วยให้เลือดแข็งตัว โดยการปล่อยสารทรอมโบพลาสตินซึ่งเป็นเอนไซม์ชนิดหนึ่งออกมา
- - - - ม้าม รองลงมาคือ ตับ และอวัยวะอื่นๆ ที่มีเซลล์ มีเซนไคมอล แทรกอยู่ เช่น ต่อมไทรอยด์ (thyroid gland) ต่อมหมวกไต (adrenal gland)
- - - - โดยที่เซลล์นี้จะเจริญเป็นเม็ดเลือดแดง แกรนูลโลไซต์โมโนไซต์ลิมโฟไซต์และทรอมโบไซต์ได้ตามความต้องการของร่างกาย
      - ทฤษฎีโพลีไฟลิติก (Polyphyletic theory)
        
        เซลล์ใหม่มีกำเนิดมาจากเซลล์เดียวกัน โดยเชื่อว่าลิมโฟไซต์ในภาวะปกติจะไม่มีการเปลี่ยนรูปร่าง
        
        แต่ถ้าร่างกายอยู่ในภาวะที่ผิดปกติหรือมีพยาธิสภาพพบว่าลิมโฟไซต์เหล่านี้จะสามารถเปลี่ยนเป็นเซลล์ชนิดใหม่ได้โดย เฉพาะในการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ
- - - - โดยปริมาณเลือดขึ้นอยู่กับอายุ บทบาทของร่างกาย ภูมิอากาศระดับความสูงของที่อยู่อาศัยพยาธิสภาพของโรคที่เกิดกับร่างกาย
  - - - ทำหน้าที่รับส่งแก๊สออกซิเจน และเป็นบัฟเฟอร์ที่ปรับความสมดุลของกรดและเบส
        
        แต่ละโมเลกุลของฮีโมโกลบินประกอบด้วย 4 หน่วยย่อย แต่ละหน่วยย่อยประกอบด้วย 1 ฮีม (heme)
- - - - เสียเลือดทั้งแบบเฉียบพลันและแบบเรื้อรัง
      - การสร้างหรือการเจริญของเม็ดเลือดแดงช้า
      - ไขกระดูกผิดปกติหรือผนังเม็ดเลือดแดงเปราะแตกง่าย
        
        ทำให้มีผลต่อขนาดเซลล์และปริมาณ
        ฮีโมโกลบินในเซลล์แตกต่างกันไป
    - - ขนาดเซลล์และความเข้มข้นฮีโมโกลบินในเซลล์ปกติ แต่จำนวนเม็ดเลือดแดงในเลือดต่ำ
      - เช่น กรณี acute hemorrhage
    - - เม็ดเลือดแดงมีขนาดเล็ก ปริมาณฮีโมโกลบินต่ำ
      - พบในกรณี chronic hemorrhage หรือทารกที่ขาดธาตุเหล็กในอาหาร
    - - เซลล์มีขนาดใหญ่ ปริมาณฮีโมโกลบินมาก แต่จำนวนเซลล์น้อย
      - เกิดจากการขาด
        antianemia (หรือ hemotinic) factor
    - - เกิดจาก bone marrow ผิดปกติอาจจะเกิดขึ้นเองหรือได้รับรังสีมากเกินไป
    - - เกิดจากเม็ดเลือดแดงถูกทำลายมากกว่าปกติ
      - อาจเกิดจาก
        
        สารเคมี
        
        ระบบ reticuloendothelial ทำงานมากเกินไป
        
        กรรมพันธุ์ซึ่งมีผลให้เม็ดเลือดแดง ที่ถูกสร้างขี้นมามีขนาดหรือรูปร่างที่ผิดปกติ
- - - - เม็ดเลือดขาวสามารถเคลื่อนที่ผ่านผนังหลอดเลือดฝอยสู่เนื้อเยื่อไปยังบริเวณที่มีเชื้อโรค
      - เม็ดเลือดขาวสามารถเคลื่อนเข้าไปหาเชื้อโรคโดยการดึงดูดของสารเคมีที่ถูกปล่อยจากเชื้อโรค เช่น แบคทีเรีย
      - เม็ดเลือดขาวสามารถจับกินสิ่งแปลกปลอมโดยวิธีคล้ายอะมีบา คือเข้าโอบล้อม และย่อยเชื้อโรค หรือสิ่งแปลกปลอมนั้น
  - - - นิวโตรฟิล (Neutrophil)
        
        เป็นเม็ดเลือดขาวที่มีปริมาณมากที่สุด พบได้ประมาณ 40–80 % ของเม็ดเลือดขาวทั้งหมด
        
        มีหน้าที่ตอบสนองต่อภาวะการอักเสบและติดเชื้อเฉียบพลันโดยเฉพาะเชื้อแบคทีเรีย
        
        ร่างกายสามารถตอบสนองโดยการเพิ่มจำนวนขึ้นอย่างรวดเร็วและจับกินเชื้อโรคโดยตรง
      - อิโอซิโนฟิลด์ (Eosinophil)
        
        เป็นเม็ดเลือดขาวที่มีปริมาณน้อยในกระแสเลือด
        
        ทำหน้าที่ในการตอบสนองต่อสิ่งแปลกปลอมที่ทำให้เกิดปฏิกิริยาภูมิแพ้
      - เบโซฟิลด์ (Basophil)
        
        เป็นเม็ดเลือดขาวที่มีปริมาณน้อยมากในเลือด
        
        ทำหน้าที่สร้างสารป้องกันมิให้เลือดแข็งตัว และรวมทั้งหลั่งสารที่ช่วยในการขยายของหลอดเลือด
    - - โมโนไซท์ (Monocyte)
        
        เป็นเม็ดเลือดขาวที่มีขนาดใหญ่ที่สุด
        
        ทำหน้าที่ทำลายเชื้อโรคที่เข้าสู่ร่างกาย ซึ่งมีประสิทธิภาพในการจับกินเชื้อโรคได้สูงกว่านิวโทรฟิลด์
        
        มีปริมาณเพิ่มขึ้นตอบสนองต่อภาวะติดเชื้อไวรัส วัณโรค หรือเชื้อรา รวมถึงโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวบางชนิด
      - ลิมไฟไซท์ (Lymphocyte)
        
        เป็นเม็ดเลือดขาวขนาดเล็ก
        
        ทำหน้าที่สร้างภูมิต้านทานต่อทั้งเชื้อไวรัสและแบคทีเรีย
        
        มีปริมาณสูงขึ้นในภาวะติดเชื้อไวรัส และโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวบางชนิด
- - - - หลอดเลือดหดตัว (Vasoconstriction)
        
        เมื่อเกิดบาดแผล สารซีโรโทนิน จาก
        เกล็ดเลือดจะกระตุ้นให้หลอดเลือดหดตัว
      - การเกาะกลุ่มของเกล็ดเลือด (Platelet aggregation)
        
        คือ เซลล์ที่ได้รับความเสียหาย และ
        เกล็ดเลือด จะปล่อยสาร ADP ออกมา
        
        ทำให้เกล็ดเลือดเกิดการเปลี่ยนรูปร่าง และรวมกัน (aggregate) อุดหลอดเลือดที่เกิดบาดแผล
      - การแข็งตัวของเลือด (Coagulation, clot)
        
        เกิดจากปฏิกิริยาของเกล็ดเลือด สารต่างๆ ใน
        พลาสมา และสารจากเนื้อเยื่อที่เกิดบาดแผล
        
        3.1 การเกิดการกระตุ้นโปรทรอมบิน
        
        Extrinsic pathway เกิดจากการทำลายเซลล์หลอดเลือด
        
        Intrinsic pathway เกิดขึ้นภายในหลอดเลือด เมื่อเกล็ดเลือดเกิดการแตก
        
        3.2 การเปลี่ยนโปรทรอมบินเป็นทรอมบิน
        
        ทรอม โบพลาสติน ที่เกิดขึ้นจะกระตุ้นการเปลี่ยนโปรทรอมบิน เป็นทรอมบิน
        
        3.3 การเปลี่ยนไฟบริโนเจนเป็นไฟบริน
        
        ทรอมบินที่เกิดขึ้นจะเปลี่ยนไฟบริโนเจน เป็นไฟบริน โดยใช้แคลเซียมอิออน (Ca 2+)
        
        3.4 การเกิดการหดตัวของก้อนเลือด
        
        มีการหดตัวของก้อนเลือดและร่างแหทำให้น้ำเลือด (ซีรั่ม) ออกจากก้อนเลือด และเป็นผลให้เกิดการเชื่อมติดบาดแผลมากขึ้น
- - - - หมู่เลือดRh บวก (Rh positive) คือหมู่เลือดที่มีแอนติเจน-ดี (Antigen-D) อยู่ที่ผิวของเม็ดเลือดแดง ในคนไทยมีหมู่เลือด Rh (D) บวกประมาณ 99.7 %
      - หมู่เลือด Rh ลบ (Rh negative) คือหมู่เลือดที่ไม่มีแอนติเจน-ดี (Antigen-D) อยู่ที่ผิวของเม็ดเลือดแดง ในคนไทยพบว่า มีหมู่เลือดนี้เพียง 0.3 % หรือ 1,000 คน จะพบเพียง 3 คนเท่านั้น ซึ่งเราเรียกว่า " หมู่เลือดหายาก " หรือ " หมู่เลือดพิเศษ "