Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคหัวใจพิการที่เกิดขึ้นภายหลัง (Acquired Heart Disease) :
…
โรคหัวใจพิการที่เกิดขึ้นภายหลัง (Acquired Heart Disease) :
โรคหัวใจรูมาติค (Rheumatic Heart Disease)
ความหมาย
เป็นความผิดปกติของลิ้นหัวใจซึ่งเกิดจากกระบวนการอักเสบของกล้ามเนื้อ เยื่อหุ้มและหัวใจ จากเป็นไข้รูมาติค (Rheumatic fever) นำมาก่อนภาวะการอักเสบนี้ ส่งผลให้เกิดการเสียหน้าที่ของลิ้นหัวใจไปในระยะหลัง คือ โรคลิ้นหัวใจไมตรัลรั่ว (regurgitation) ตีบ (stenosis) หรือ Aortic regurgitation ซึ่งต่อมาอาจทำให้เกิดหัวใจวายและลิ้นหัวใจผิดปกติอย่างถาวร
สาเหตุ
เกิดจากกระบวนการอักเสบของกล้ามเนื้อเยื่อหุ้มและหัวใจ
จากเป็นไข้รูมาติค (Rheumatic fever) นำมาก่อนภาวะการอักเสบนี้
อาการ
อาการทาง major criteria
-
-
ปวดเข่า ศอก ข้อเท้า อาจเป็นทีละข้อแล้วเปลี่ยนไปข้ออื่น (migration) หรือเป็นพร้อมกันหลายข้อ ตรวจพบลักษณะการอักเสบ คือ ปวด บวม แดง ร้อน ส่วนใหญ่มักเป็นกับข้อใหญ่ๆ ของแขนและขา
-
-
มีการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อโดยเจ้าตัวไม่ได้ตั้งใจร่วมกับมีกล้ามเนื้ออ่อนแรง ทำให้พูดไม่ชัด เขียนหนังสือไม่ค่อยเป็นตัว มีความแปรปรวนทางอารมณ์ ติดกระดุมเสื้อไม่ได้
อาการทาง minor criteria
-
มีการปวดตามข้อ โดยตรวจไม่พบอาการอักเสบ คือ ปวด บวม แดง และร้อน
มักจะเป็นตามข้อใหญ่ๆ และปวดมากกว่า 2 ข้อขึ้นไป
- Previous Rheumatic fever or RHD (Rheumatic heart disease)
- increase ESR, C-Reactive protein และ leukocytosis
- increase ESR, C-Reactive protein และ leukocytosis
พยาธิสภาพ
เกี่ยวข้องกับความผิดปกติทางระบบภูมิคุ้มกัน (Immunopathology) ทำให้มีการทำลายของกล้ามเนื้อหัวใจ โดยเฉพาะที่ผนังของ left ventricle, mitral valve, aortic valve และเยื่อหุ้มหัวใจ การอักเสบจะเป็นแบบ exudative inflammation เกิด granulomatus tissue และ fibrosis
การอักเสบซ้ำๆ จะทำให้ลิ้นหัวใจตีบหรือรั่วได้
การวินิจฉัย
-
-
- เพาะเชื้อจากคอ ตรวจหา Beta hemolytic streptococcus group A
- Antistreptolysin O (ASO) ในเลือดมากกว่า 320 Todd unit
- ESR (Erythrocyte Sedimentation rate) เพิ่มขึ้น
- C-reactive protein ให้ผลบวก
-
-
-
การรักษา
- ให้ยากำจัดเชื้อโรค Beta hemolytic streptococcus
- ให้ยาสำหรับลดการอักเสบ ได้แก่ Salicylate และ Steroid
ให้กรณีมี Carditis และหัวใจโตมาก ไม่มี heart failure ให้ Aspirin 75-120 มก./กก./วัน และ Prednisolone 2 มก./กก./วัน
-
-
- ให้นอนพัก 2-6 สัปดาห์/เคลื่อนไหวไปมาในห้อง เดินบริเวณใกล้ ช่วยเหลือในการทำกิจกรรมทุกอย่าง ขึ้นอยู่กับอาการของผู้ป่วย
- ถ้ามี Chorea ให้ Phenobarbital, Diazepam
- ผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจวาย ให้ digitalis ร่วมกับยาขับปัสสาวะเพื่อช่วยในการขยายหลอดเลือด
การพยาบาล
- ดูแลให้ผู้ป่วยได้รับยาตามแผนการรักษากรณีมี Carditis และหัวใจโตมาก ไม่มี heart failure ให้ Aspirin 75-120 มก./กก./วัน และ Prednisolone 2 มก./กก./วัน และสังเกตผลข้างเคียงและติดตามอาการหลังให้ยา
- ดูแลและให้คำแนะนำเกี่ยวกับการรักษาความสะอาดของปากและฟันสม่ำเสมอ
- สังเกตอาการและอาการแสดงของภาวะการติดเชื้อ เช่น มีไข้ ถ่ายเหลว อาเจียน ไอ เจ็บหน้าอก น้ำมูกไหล
- ดูแลจัดสิ่งแวดล้อมให้เงียบสงบ ไม่มีเสียงรบกวนกระตุ้นเด็ก เพื่อให้ได้รับการพักผ่อนอย่างเพียงพอ และหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องออกแรงเยอะ เช่น เบ่งถ่ายอุจจาระ การเล่นกีฬาแข่งขัน หรือทำให้ตื่นเต้นเร้าใจ
- ดูแลให้ผู้ป่วยได้รับสารอาหารอย่างเพียงพอ หลีกเลี่ยงอาหารเค็มจัด เช่น ไข่เค็ม ปลาเค็ม เกลือ
- ดูแลให้ผู้ป่วยได้รับยา Penicillin v. และสังเกตผลข้างเคียงของยา
-
- ทำ tepid sponge เมื่อผู้ป่วยมีไข้สูง > 38.5 องศาเซลเซียส
- ติดตามผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ เช่น ผลการตรวจเพาะเชื้อจากคอ ติดตาม WBC, ASO titer
-
- ระมัดระวังไม่ให้ผู้ป่วยติดเชื้อเพิ่มเติม ถ้ามีอาการเจ็บคอ หวัดไอควรปิดปากเวลาไอจาม