Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลสตรีที่ได้รับการช่วยคลอดด้วย สูติศาสตร์หัตถการ - Coggle Diagram
การพยาบาลสตรีที่ได้รับการช่วยคลอดด้วย
สูติศาสตร์หัตถการ
Forceps Extraction delivery
การใช้คีมจับที่ศีรษะทารกให้กระชับและเหมาะสม เพื่อช่วยคลอดศีรษะทารกโดยไม่ท าให้เกิดการบาดเจ็บต่อผู้คลอดและทารก เป็นการใช้แทนแรงเบ่งของผู้คลอด
ข้อบ่งชี้
ด้านผู้คลอด
ไม่มีแรงเบ่งจากอาการอ่อนหล้า ได้รับยาบรรเทาอาการปวด หรือ
ได้รับการทำ Epidural block
มีภาวะแทรกซ้อนหากมีการเบ่งคลอด เช่น โรคหัวใจ PIH /
Chronic hypertension
Prolong 2nd stage of labor
ด้านทารก
Abnormal FHS
ศีรษะทารกอยู่ในท่าผิดปกติ
ห้ามทำในรายที่มีการผิดสัดส่วนของศีรษะทารกกับช่องเชิงกราน (CPD)
ภาวะแทรกซ้อนของการช่วยคลอดด้วยคีม
ผู้คลอด
การฉีกขาดช่องทางคลอด
อันตรายต่อกระเพาะปัสสาวะและท่อปัสสาวะ
PPH
การแยกของกระดูกหัวหน่าวและ sacroiliac
ทารก
อันตรายต่อสมองทารก
อันตรายต่อเส้นประสาทบริเวณหน้า
การพยาบาล
จัดท่าผู้คลอดท่า Lithotomy ทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธ์ภายนอก + ฝีเย็บ ด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ ปูผ้าสะอาดปราศจากเชื้อ และสวนปัสสาวะ
เตรียมอุปกรณ์ช่วยคลอด ได้แก่ forcep, สารหล่อลื่น, อุปกรณ์ช่วยเหลือทารก
ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ + ยากระตุ้นการหดรัดตัวมดลูกตามแผนการรักษา
ฟัง FHS ทุก 5 นาที / On EFM เพื่อประเมินการเต้นของหัวใจอย่างต่อเนื่อง
ประเมิน V/S เป็นระยะ
ให้ผู้คลอดหยุดเบ่งเมื่อศีรษะทารกมาตุงที่ฝีเย็บและแพทย์ก าลังตัดฝีเย็บ หลงจากนั้นกระตุ้นเบ่งตามการหดรัดตัวของมดลูกจนศีรษะคลอดให้หยุดเบ่ง
ดูแลการได้รับยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูกต่อ อย่างน้อย 2 ชั่วโมงหลังคลอด
Vacuum Extraction delivery
การทำคลอดโดยใช้เครื่องดูดสุญญากาศ โดยผู้ทำคลอดออกแรงดึงบนถ้วยที่เกาะติดกับหนังศีรษะทารกด้วยระบบสุญญากาศ เป็นการเสริมแรงเบ่งผู้คลอด
ข้อห้าม
ภาวะ CPD
ส่วนนำทารกอยู่สูง
ทารกมีภาวะ macrosomia
ทารกมีภาวะ fetal distress
ทารก preterm
ทารกอยู่ในท่าผิดปกติ
ภาวะแทรกซ้อนของการช่วยคลอดด้วยเครื่องดูดสุญญากาศ
ผู้คลอด
การฉีกขาดของปากมดลูก ช่องคลอด
PPH
Infection
ทารก
Cephalhematoma (เลือดออกใต้ชั้นเยื่อ
หุ้มกะโหลกศีรษะ)
Caput succedaneum (การบวมของหนัง
ศีรษะ)
Scalp abrasion/laceration (การถลอก
หรือการฉีกขาดของหนังศีรษะ)
Scalp necrosis
Alopecia
การพยาบาล
จัดท่าผู้คลอดท่า Lithotomy ทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธ์ภายนอก + ฝีเย็บด้วยน้ ายาฆ่าเชื้อ ปูผ้าสะอาดปราศจากเชื้อ และสวนปัสสาวะ
ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ + ยากระตุ้นการหดรัดตัวมดลูกตามแผนการรักษา
ฟัง FHS ทุก 5 นาที / On EFM เพื่อประเมินการเต้นของหัวใจอย่างต่อเนื่อง
ให้กำลังใจผู้คลอดอยู่เป็นเพื่อน + รายงานความก้าวหน้าของการคลอดให้ทราบเป็นระยะ
กรณีช่วยคลอดด้วยเครื่องดูดสุญญากาศล้มเหลว เตรียมผู้คลอดและอุปกรณ์ส าหรับผ่าตัดคลอดทางหน้าท้องโดยทันที
ดูแลการได้รับยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูกต่อ อย่างน้อย 2 ชั่วโมงหลังคลอด
Cesarean section
การผ่าตัดเพื่อคลอดทารกออกทางรอยผ่าที่หน้าท้อง (laparotomy) และรอยผ่าที่ผนังมดลูก(hystrotomy)
ข้อห้าม
ทารกตายในครรภ์ เว้น มีข้อบ่งชี้ทางมารดา เช่น ภาวะ PPH
ทารกพิการ ไม่สามารถรอดชีวิตได้หลังคลอด
ภาวะแทรกซ้อน
ด้านมารดา
ภาวะแทรกซ้อนจากการได้รับยาระงับความรู้สึก
ด้านทารก
ขาดออกซิเจน
อันตรายจากการผ่าตัด
การพยาบาล
NPO หลังเที่ยงคืน / ก่อนผ่าตัดอย่างน้อย 6 – 8 ชม.
Bed rest
ดูแลความสะอาดร่างกาย เช่น อาบน้ำ สระผม ตัดเล็บและล้างสีเล็บออก
เตรียมบริเวณผ่าตัดตั้งแต่ใต้ราวนมถึงหน้าขาทั้ง 2 ข้าง
ดูแลการได้รับการสวนอุจจาระในตอนเช้าวันผ่าตัด ตรวจเช็คเรื่องฟันปลอมเครื่องประดับ และของมีค่าออกให้หมด
Retained foley’s catheter
เจาะ G/M เตรียมเลือดอย่างน้อย 2 ยูนิต
ประเมิน V/S ผู้คลอดทุก 5 – 15 นาที
ประเมินแผลผ่าตัดดูเลือดซึมบริเวณที่ก็อซปิดแผลไว้หรือเปล่า แนะนำไม่ให้แผลโดนน้ำ
Version ( Internal version, External version)
การหมุนเปลี่ยนท่าทารก (version) เป็นหัตถการที่ทำมานาน แต่ปัจจุบันไม่นิยมทำ จะทำเมื่อกรณีเด็กเป็นท่าก้น
External version
ข้อห้าม
ครรภ์แฝด
สตรีมีครรภ์ที่อ้วนมาก
Abnormal FHS
Fetal anormoly
ทารกท่าก้น
สตรีตั้งครรภ์มีภาวะแทรกซ้อนทางอายุรกรรม
สตรีมีครรภ์มีภาวะแทรกซ้อนทางสูติกรรม
ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นจากการท าหัตถการหมุนเปลี่ยนท่าทารก
มดลูกแตก
ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
fetal distress
น้ำคร่ำอุดกลั้นเส้นเลือดในปอด
การพยาบาล
อธิบายให้สตรีตั้งครรภ์ทราบเกี่ยวกับแผนการรักษา ภาวะแทรกซ้อน ขั้นตอนการหมุนเปลี่ยนท่าทารก เพื่อให้เกิดความร่วมมือและลดความกังวล ขณะหมุนเปลี่ยนท่าทารกหากสตรีรู้สึกเจ็บมาก สามารถบอกให้หยุดได้
ให้ NPO อย่างน้อย 8 ชม. ก่อนทำ
เตรียมอุปกรณ์ สถานที่ ให้สตรีถ่ายปัสสาวะให้เรียบร้อย และจัดท่านอนหงายราย
ดูแลให้ IV fluid และยายับยั้งการหดรัดตัวของมดลูกตามแผนการรักษา
ประเมิน V/S ของสตรีและประเมิน FHS ก่อนท าการหมุนเปลี่ยนท่าเพื่อเป็น baseline
ประเมิน FHS ทารกและอาการเจ็บปวดขณะท าการหมุนเปลี่ยนท่าเป็นระยะๆ >> FHS > 120 ครั้ง/นาที หรือ สตรีมีอาการเจ็บปวดมากให้หยุดการหมุนเปลี่ยนท่าทันที
Internal version
ข้อห้าม
เคยผ่าตัดบริเวณมดลูก
ส่วนนำทารกเคลื่อนลงมาต่ำมาก
ตกเลือดก่อนคลอด หรือ มีภาวะรกเกาะต่ำ
มีอาการและอาการแสดงของภาวะมดลูกแตกคุกคาม
ภาวะแทรกซ้อน
มดลูกแตก
รกลอกตัวก่อนกำหนด
ทารกเสียชีวิต
การพยาบาล
ก่อนทำ >> เช่นเดียวกับการหมุนเปลี่ยนท่าภายนอก แต่ ไม่ NPO ผู้คลอด
ขณะทำ >> อยู่เป็นเพื่อน ให้กำลังใจ + ประเมิน FHS และอาการปวดเป็นระยะ
หลังทำ>>ประเมิน FHS และ V/S ผู้คลอดเป็นระยะๆ
Placenta removal
เป็นหัตถการสำคัญช่วยผู้คลอดจาการตกเลือดจากปัญหารกค้างได้
ผลกระทบ
มดลูกปลิ้น
PPH
มดลูกทะลุจากการเซาะ
มีการฉีกขาดของ fornix
Infecttion
การพยาบาล
อธิบายให้ทราบเกี่ยวกับแผนการรักษา
ดูแลการได้รับ IV fluid ตามแผนการรักษา
จัดท่า Lithotomy
ประเมิน V/S ทุก 5 นาที
ประเมิน contraction ปริมาณเลือดที่ออกจากช่องคลอดละฝีเย็บ
ดูแลการได้รับยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก
ประเมินอาการและอาการแสดงของภาวะ PPH เช่น ใจสั่น ปลายมือปลายเท้าเย็น เป็นต้น
ดูแลได้รับยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูกต่ออย่างน้อย 2 ชม.หลังคลอด
Breech delivery
ต่างจากการคลอดท่าศีรษะ เนื่องจากต้องใช้ความเชียวชาญและความระมัดระวังสูง พบได้ร้อยละ3 – 4 ของการคลอด
ภาวะแทรกซ้อน
ต่อผู้คลอด
Laceration of perineal
Uterine rupture
Dystocia
PPH
Infection
อันตรายจากการได้รับยาดมสลบ
ต่อทารก
Fetal distress จากการคลอดติดขัด ล่าช้า
ข้อเคลื่อนหรือกระดูกหัก
การบาดเจ็บของอวัยวะภายในช่องท้อง
การบาดเจ็บต่อสมอง
เส้นประสาทที่แขนได้รับบาดเจ็บ
การพยาบาล
จัดท่าผู้คลอด Lithotomy
ทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธ์ภายนอกและฝีเย็บด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ
ให้ IV fluid ตามแผนการรักษา
ประเมิน FHS ทุก 5 นาที / On EFM
อยู่เป็นเพื่อนให้กำลังใจ + รายงานความก้าวหน้าการคลอด
ประเมิน V/S ,การหดรัดตัวของมดลูก, กระเพาะปัสสาวะ, การฉีกขาดของช่องทางคลอด เพื่อเฝ้าระวังการตกเลือดหลังคลอด
แนะน าการคลึงมดลูกแก่มารดา
Induction of labor
การทำให้เกิดการเจ็บครรภ์คลอดโดยเทคนิคต่างๆในขณะที่ยังไม่มีการเจ็บครรภ์คลอดเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ
ข้อห้าม
Vasa previa
Placenta previa
Transverse fetal lie
Umbilical cord prolapse
Active genital herpes infection
Previous classical cesarean delivery
การพยาบาล
เตรียมยาให้ถูกต้องตามแผนการรักษา
ฟัง FHS ทุก 30 นาที
ประเมิน Contraction หลังได้รับยา 15 นาที ต่อไปทุก 30 นาที และทุกครั้งก่อน/หลังการปรับหยด 2 – 3 นาที
นอนตะแคงซ้าย
ระยะหลังคลอด ดูแลการได้รับยาต่อเนื่องอย่างน้อย 2 ชั่วโมง เพื่อ
ป้องกัน PPH