Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบบการเรียนการสอน - Coggle Diagram
ระบบการเรียนการสอน
ตัวอย่างระบบการเรียนการสอน
การจัดการเรียนการสอนของเคมพ์ (Kemp)
เคมพ์ ได้กำหนดองค์ประกอบการเรียนการสอนไว้ 9 ประการ
6.5 ทดสอบเพื่อวัดความรู้ความสามารถก่อนที่จะทำการสอน
6.6 เลือกกิจกรรมและแหล่งวิชาการสำหรับการเรียนการสอน
6.4 กำหนดเนื้อหาวิชาที่สนับสนุนวัตถุประสงค์ในแต่ละข้อ
6.7 ประสานงานในเรื่องต่าง ๆ เช่น การเงิน บุคลากร อาคาร สถานที่
6.8 ประเมินผลการเรียนของผู้เรียนว่าบรรลุวัตถุประสงค์เพียงใด
6.9 พิจารณาดูว่าควรจะได้มีการแก้ไขปรับปรุงแผนการเรียนการสอนให้ดีขึ้นอย่างไร
6.3 ระบุจุดมุ่งหมายของารสอนในเชิงพฤติกรรม
6.2 ศึกษาคุณลักษณะของผู้เรียน
6.1 กำหนดหัวข้อที่จะสอนและเขียนวัตถุประสงค์ทั่วไป
ระบบการเรียนการสอนของกานเยและบริกส์ ( Gagne and Briggs,1979)
ระบบนี้เป็นระบบที่ครอบคลุมการเรียนการจัดระบบการเรียนการสอนในวงกว้าง องค์ประกอบของระบบนี้มีหลายระดับ
ระดับระบบ
7.2 วิเคราะห์แหล่งทรัพยากร อุปสรรคและข้อจำกัดต่าง ๆ
7.3 กำหนดขอบข่ายของหลักสูตรและรายวิชาต่าง ๆ
7.1 วิเคราะห์ความต้องการ เป้าหมาย และจัดลำดับความสำคัญ
ระดับรายวิชา
7.4 กำหนดโครงสร้างของรายวิชา
7.5 วิเคราะห์จุดมุ่งหมายของรายวิชา
ระดับบทเรียน
7.7 จัดเตรียมแผนการสอนหรือโมดูล (ชุดการสอน)
7.8 เลือกและจัดทำสื่อและวัสดุการเรียนการสอน
7.6 ระบุวัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม
7.9 วัดและประเมินผล
ระดับชั้นเรียน
7.12 การทดสอบ การปรับปรุง
7.13 การประเมินผลเพื่อตัดสิน
7.11 การประเมินผลเพื่อการปรับปรุง
7.14 การจัดระบบและเผยแพร่ระบบ
7.10 การเตรียมครู
5.ระบบการเรียนการสอนของคลอสไมเออร์ และริปเปิล (Klausmeier and Ripple)
คลอสไมเออร์และริปเปิลได้กำหนดองค์ประกอบของระบบการเรียนการสอนไว้ 7 ส่วน
5.3 การจัดเนื้อหาวิชา วัสดุ อุปกรณ์และเครื่องมือต่าง ๆ
5.4 การจัดกิจกรรมการเรียนการสอน
5.2 การพิจารณาความพร้อมของผู้เรียน
5.5 การดำเนินการสอน
5.1 การกำหนดจุดมุ่งหมายของการเรียนการสอน
5.6 การวัดและประเมินผลการเรียนการสอน
5.7 สัมฤทธิ์ผลของนักเรียน
ระบบการจัดการเรียนการสอนแผนจุฬาฯ โดยชัยยงค์ พรหมวงศ์
ได้พัฒนาระบบการสอนของจุฬาฯ สำหรับการสอนในห้องเรียนแบบศูนย์การเรียน และได้ทดลองใช้ในการสอน สรุปได้ว่า วิธีการสอนโดยใช้ชุดการสอนดีกว่าการสอนด้วยวิธีธรรมดา มีขั้นตอนสำคัญ 10 ขั้นตอน
วัตถุประสงค์
ทั่วไป
เชิงพฤติกรรม
กิจกรรมการเรียน
กลุ่ม
เดี่ยว
มโนทัศน์และหลักการ
มโนทัศน์หลัก
มโนทัศน์ย่อย
การประเมินผล
การปฏิบัติกิจกรรม
การทดสอบหลังเรียน
หัวเรื่อง
สื่อการสอน
หน่วย
หาประสิทธิภาพ
วิชา
นำไปใช้
ระบบการเรียนการสอนของเกอร์ลัคและอีลาย (Gerlach and Ely)
เกอร์ลัคและอีลายได้จัดขั้นตอนสำคัญ ๆ ของการจัดการเรียนการสอนไว้ 6 ส่วนด้วยกัน
4.3 การประเมินพฤติกรรมก่อนการเรียน
4.4 การดำเนินการสอนซึ่งครอบคลุมการพิจารณากลวิธีสอน การจัดกลุ่มผู้เรียน การจัดห้องเรียน การจัดเวลาเรียน และการเลือกแหล่งวิทยาการ
4.2 การเลือกเนื้อหาวิชา
4.5 การประเมินผลการเรียน
4.1 การกำหนดวัตถุประสงค์
4.6 การวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อป้อนกลับไปใช้ในการปรับปรุงส่วนต่าง ๆ ของระบบ
ระบบการจัดการเรียนการสอน โดย สงัด อุทรานันท์
สงัด อุทรานันท์ ได้เสนอแนะองค์ประกอบที่สำคัญ ๆ ในการจัดการเรียนการสอนได้ 10 ปรพการด้วยกัน
9.5 การดำเนินการสอน
9.6 การเสริมสร้างทักษะ
9.4 การเตรียมความพร้อม
9.7 กิจกรรมสนับสนุน
9.3 เนื้อหาสาระที่จะสอน
9.8 การควบคุมและตรวจสอบ
9.2 จุดมุ่งหมายของการสอน
9.9 สัมฤทธิ์ผลของการสอน
9.1 ลักษณะของผู้เรียน
9.10 การปรับปรุงแก้ไข
ระบบการเรียนรู้ของคาร์รอล (Carroll,1963)
คาร์รอลมีความเห็นว่าการจัดการเรียนการสอนให้ประสบความสำเร็จนั้น ครูจำเป็นต้องคำนึงถึงความถนัดทางการเรียนรู้ของผู้เรียน ความสามารถของผู้เรียน ในการสอนของครูจึงควนคำนึงถึงองค์ประกอบสำคัญ 5 ด้าน
3.3 ความพยายามในการเรียน
3.4 เวลาที่ใช้ในการเรียนการสอน
3.2 ความสามารถในการเข้าใจ
3.5 คุณภาพการสอนของครู
3.1 ความถนัดทางการเรียน
ระบบการสอนตามพุทธวิถี โดย สุมน อมรวิวัฒน์
สุมน อมรวิวัฒน์ ได้นำเสนอระบบการสอนตามแนววิถีพุทธไว้ดังนี้
ปัจจัยภานอก
ศรัทธา
กัลยาณมิตร
คุณธรรม
ความรู้
บุคลิกภาพ
วิธีการสั่งสอน
สิ่งแวดล้อม
แรงจูงใจ
บรรยากาศ
ปัจจัยภายใน
วิธีการแห่งปัญญา
วิธีคิดแบบแยบคาย (โยนิโสมนสิการ)
คิดแบบเป็นอยู่ในปัจจุบัน
คิดแบบแยกแยะ
คิดแบบคุณค่าแท้คุณค่าเทียม
คิดแบบอริยสัจจ์
คิดแบบอรรถธรรมสัมพันธ์
คิดแบบคุณโทษและทางออก
คิดแบบสามัญลักษณ์
คิดแบบอุบายปลุกเร้า
คิดแบบสืบสาวเหตุปัจจัย
คิดแบบวิภัชชวาท
อิสระภาพภายนอก
พ้นจากพันธนาการของระบบสังคมที่เบียดเบียน
สามารถเสวยประโยชน์จากความเจริญอย่างประสานกลมกลืนกับธรรมชาติ
ปรับตัวได้ต่อความเจริญและการเปลี่ยนแปลง
ปรับตัวได้กับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
ปัจจัยภายใน
เป็นนายเหนือธรรมชาติภายในตัวเอง
จิตใจสงบแจ่มใส
จิตหลุดพ้นจากความอยาก ความโกรธ และความหลงผิด
ระบบการเรียนการสอนของเกลเซอร์ (Glaser)
มีความคล้ายคลึงกับระบบของไทเลอร์มาก แต่มีองค์ประกอบมากกว่า
2.3 การจัดกระบวนการเรียนการสอน
2.4 การประเมินผล
2.2 การประเมินสถานะของผู้เรียนก่อนสอน
2.5 ข้อมูลป้อนกลับ
2.1 จุดปรงสงค์ของการสอน
ระบบการออกแบบการเรียนการสอน โดย ทิศนา แขมมณี (2534)
ทิศนา แขมมณี ได้เสนอระบบการออกแบบการเรียนการสอนเพื่อใช้ในการวางแผนการสอน ระบบนี้นับว่าเป็นระบบย่อยระบบหนึ่งของระบบจัดการเรียนการสอน
ขั้นการคิดออกแบบการเรียนการสอน
วัตถุประสงค์ (Objectives)
ยุทธศาสตร์/ยุทธวิธีในการสอน(Instructional Strategies)
กำหนดเนื้อหาและมโนทัศน์ (Contents and Concept)
กิจกรรมการเรียนการสอนและสื่อ (Instructional Activities and Media)
พิจารณาหลักสูตร ปัญหาความต้องการของผู้เรียน ผู้สอน
การวัดและประเมินผลการเรียนการสอน (Instructional Measurement and Evaluation)
เงื่อนไขและข้อจำกัดต่าง ๆ (Conditions in Teaching and Learning)
ด้านสื่อ วัสดุ
ด้านสิ่งแวดล้อม
ด้านสถานที่
ด้านงบประมาณ
ด้านโรงเรียนและผู้บริหาร
ด้านชุมชน
ด้านผู้สอน
ด้านผู้ปกครอง
ด้านผู้เรียน
ด้านนโยบายของรัฐ ฯลฯ
ขั้นการเขียนแผนการสอน
กิจกรรม
สื่อ
มโนทัศน์
การวัดและประเมินผล
เนื้อหาสาระ
บันทึกผลการสอน
วัตถุประสงค์
1.ระบบการเรียนการสอนของไทเลอร์ (Robert Tyler,1950)
ไทเลอร์ได้กำหนดองค์ประกอบของระบบการเรียนการสอนที่เรียกว่าไทเลอร์ลูฟ (Tyler Loop) ไว้ 3 ส่วน
1.2 กิจกรรมการเรียนการสอน
1.3 การประเมินผลการเรียนการสอน
1.1 จุดมุ่งหมายของการเรียนการสอน
ความสำคัญและความเป็นมาของเรื่อง
"ระบบ" และวิธีการเชิงระบบ”(system and system approach)
ระบบประกอบด้วยสิ่งสำคัญอย่างน้อย 3 สิ่ง
ความสัมพันธ์ขององค์ประกอบต่าง ๆ ของระบบนั้น
เป้าหมายหรือจุดหมายของระบบนั้น
องค์ประกอบสำคัญ ๆ ของระบบ
แนวคิดเรื่องวิธีการเชิงระบบ หรือ (system approach)
เดิมที่เป็นแนวคิดที่เกิดขึ้นในวงการวิศวกรรมและวงการทหาร ต่อมาได้แพร่เข้ามาในวงการศึกษา
คำว่า "ระบบ" มีผู้ให้คำจำกัดความไว้ต่าง ๆ กัน
สงัด อุทรานันท์ กล่าวว่า "ระบบหมายถึงสิ่งต่าง ๆ ที่อยู่ร่วมกัน และต่างทำหน้าที่ของคนอย่างมีระเบียบ เพื่อให้บรรลุจุดมุ่งหมายที่ได้กำหนดไว้"
ชัยยงค์ พรหมวงศ์ ได้สรุปว่า ระบบเป็นผลรวมของหน่วยย่อยซึ่งทำงายเป็นอิสระจากกัน แต่มีปฏิสัมพันธ์กัน ดพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ที่กำหนดไว้
ธีระ สุมิตร กล่าวว่า "ระบบเป็นองค์ประกอบผสมผสานที่ได้รับการออกแบบอย่างตั้งใจ ซึ่งแต่ละองค์ประกอบมีความสัมพันธ์กัน และความสัมพันธ์นี้ได้ทำให้เกิดสัมฤทธิ์ผลในจุดมุ่งหมายที่ได้ตั้งไว้
เซียเลส กล่าวว่า ระบบเป็นการจัดการสิ่งต่าง ๆ ให้มีความเกี่ยวข้องสัมพันธ์กันอย่างเป็นระเบียบเป็นลำดับขั้นตอนเพื่อให้เกิดความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน
กานเย และบริกส์ กล่าวว่า ระบบหมายถึง "วิธีการใด ๆ ก็ได้ที่ได้รับการจัดไว้อย่างเป็นระเบียบเป็นลำดับขั้นตอน เพื่อให้เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน
บานาธี ได้ให้ความหมายของระบบว่า เป็นการรวบรวมของส่วนประกอบซึ่งมีความสัมพันธ์และส่งเสริมต่อกันเพื่อทำงานให้บรรลุเป้าหมายที่กำหนดไว้
วิธีการเชิงระบบ
ผลผลิต(product)
เกิดจากกระบวนการดำเนินงาน หากผลที่เกิดขึ้นเป็นไปตามเป้าหมายที่กำหนดไว้แสดงว่า ระบบนั้นมีประสิทธิภาพ
กลไกควบคุม(control)
วิธีการที่ใช้ในการควบคุมหรือตรวจสอบกระบวนการให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
กระบวนการ(process)
การจัดความสัมพันธ์ขององค์ประกอบต่าง ๆ ของระบบให้มีลักษณะที่เอื้ออำนวยต่อการบรรลุเป้าหมาย
ข้อมูลป้อนกลับ(feedback)
ข้อมูลที่ได้จากการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างผลผลิตกับจุดมุ่งหมายซึ่งจะเป็นข้อมูลป้อนกลับไปสู่การปรับปรุงกระบวนการและตัวป้อน
ตัวป้อน(input)
องค์ประกอบต่าง ๆ ของระบบนั้นหรือเรียกอีกนัยหนึ่งก็คือสิ่งต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบนั้น
ความคิดเรื่อง "ระบบ" มีลักษณะที่สื่อสารกัน อยู่ 2 แนว
ระบบในแง่ของ "การคิดเป็นระบบ" (systematic thinking) หมายถึง การกำหนดองค์ประกอบและจัดองค์ประกอบของระบบให้มีความสัมพันธ์กันอย่างเป็นลำดับขั้นตอน
ระบบในแง่ของ "การคิดเชิงระบบ" หมายถึง การจัดระบบด้วยวิธีการเชิงระบบ (system approach) ได้แก่ การจัดองค์ประกอบของระบบในกรอบความคิดของตัวป้อนกระบวนการ กลไกควบคุม ผลผลิต และตัวป้อนกลับ
วิธีการจัดระบบหรือสร้างระบบ
แบบจำลองการจัดระบบของ ชัยยงค์ พรหมวงศ์ (2558)
ขั้นการสังเคราะห์ระบบ (synthesis)
เป็นขั้นของการรวบรวมข้อมูลที่ได้จาการวิเคราะห์ระบบเดิม และนำมาใช้ในการสร้างระบบใหม่
ขั้นสร้างแบบจำลองระบบการสอน (construct of system model)
เป็นขั้นของการนำเอาขั้นตอนต่าง ๆ ที่กำหนดไว้ในขั้นสังเคราะห์ระบบ มสใส่แบบจำลองเพื่อแสดงลำดับขั้น
ขั้นการวิเคราะห์ระบบ ( analysis)
การนำระบบเดิมที่ใช้อยู่มาวิเคราะห์เพื่อศึกษาปัญหาความต้องการและจุดบกพร่องต่าง ๆ
ขั้นการทดลองใช้ระบบในสถานการณ์จำลอง (system simulation)
เป็นขั้นของการพิสูจน์ทดสอบว่าระบบที่สร้างขั้น สามารถใช้ได้ผลตามที่คาดหวัง
การสร้างระบบหรือจัดระบบ
การจัดกลุ่มองค์ประกอบ
ได้แก่ การนำองค์ประกอบที่กำหนดไว้มาจัดหมวดหมู่เพื่อความสะดวกในการคิดและดำเนินการในขั้นต่อไป
การจัดความสัมพันธ์ขององค์ประกอบ
เป็นขั้นที่ต้องใช้ความคิด ความรอบคอบมาก ผู้จัดระบบต้องพิจารณาว่าองค์ประกอบใดเป็นเหตุและเป็นผลขึ้นต่อกันในลักษณะใด
การกำหนดองค์ประกอบของระบบ
ได้แก่ การพิจารณาว่า มีอะไรบ้างที่สามารถช่วยให้เป้าหมายหรือจุดประสงค์บรรลุผลสำเร็จ
การจัดผังระบบ
เมื่อจัดความสัมพันธ์ขององค์ประกอบได้ลงตัวแล้ว ผู้จัดระบบสามารถนำเสนอความคิดของตนออกมาเป็นผังจำลองความคิดของตน
การศึกษาสถานการณ์และปัญหาที่เกี่ยวข้อง
ช่วยให้ผู้สร้างหรือจัดระบบได้ค้นพบองค์ประกอบที่สำคัญที่จะช่วยให้ระบบมีประสิทธิภาพเมื่อนำไปใช้จริง
การทดลองใช้ระบบ
เป็นขั้นตอนหลักในการคิดและเขียนผังระบบออกม่ให้ชัดเจน ระบบที่คิดจะต้องผ่านการคิดพิจารณาอย่างรอบคอบทั้งด้านทฤษฎี/หลักการ และการปฏิบัติจริง
การศึกษาหลักการ/ทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง
ผู้ใดมีความรู้ความเข้าใจเรื่องที่ทำมากเพียงใด ย่อมสามารถกำหนดองค์ประกอบ และเห็นแนวทางในการจัดความสัมพันธ์ขององค์ประกอบได้รอบคอบขั้น
การประเมินผลระบบ
ได้แก่ การศึกษาผลที่เกิดขึ้นจากการทดลองใช้ระบบ ระบบใดใช้แล้วได้ผลตามเป้าหมายหรือใกล้เคียงกับเป้าหมายมากที่สุด ระบบนั้นจึงจะเรียกได้ว่าเป็นระบบที่มีประสิทธิภาพ
การกำหนดจุดมุ่งหมายของระบบ
ระบบทุกระบบจะต้องมีจุดมุ่งหมายของตน
การปรับปรุงระบบ
ระบบที่มีประสิทธิภาพส่วนใหญ่จะต้องผ่านการทดลองและประเมินผลมาแล้ว ผลจากการทดลองใช้จะให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่อการปรับปรุงระบบนั้นให้ดีขึ้น