ยาทีออกฤทธิ์ต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด

ยารักษาอาการแองไจนา

ยารักษาอาการหัวใจเต้นผิดจังหวะ

ยารักษาอาการหัวใจล้มเหลว(Drugs used in congestive heart failure)

อาการ Angina Pectoris เป็นกลุ่มอาการที่เกิดจากการที่กล้ามเนื้อ หัวใจบางส่วนได้รับเลือด ด และออกซิเจนไปเลี้ยงไม่เพียงพอกับความต้องการในขณะนั้น

แองไจนาชนิดไม่คงที่ (Unstable angina: ลักษณะ ความถี่ สาเหตุ
เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม)

แองไจนาชนิดคงที่ (Stable angina: อาการเพียงไม่กี่นาที และมีสาเหตุเช่น เครียด หลังอาหาร)

การรักษา

เป็นการรักษาตามอาการเท่านั้น

แบ่งยาเป็น3กลุ่ม

  1. ยาในกลุ่ม beta adrenergic antagonists(BB)
  1. ยาในกลุ่ม calcium channel blockers(CCB)

1.ยาในกลุ่มไนเตรท

คำกำจัดความ

การให้ยาเพื่อช่วยให้หัวใจทํางานมีประสิทธิภาพดีขึ้น

คือความผิดปกติของอัตราหรือจังหวะการเต้นของหัวใจ (เร็วเกินไป , ช้าเกินไป หรือไม่มีจังหวะ

สาเหตุ

ยา Isosorbide dinitrate

มีกลุ่ม nitrite ion ซึ่งจะถูกเปลี่ยนเป็น nitric oxide (NO)
ที่เป็นตัวออกฤทธิ์ จับกับเอนไซม์ guanylyl cyclase ->c GMP เพิ่มขึ้น ทำให้หลอดเลือดขยายตัว

กลไกการออกฤทธิ์

ขยายหลอดเลือดทั้งหลอดเลือดดําและหลอดเลือดแดง ส่งผลให้ความ
ต้องการออกซิเจนของหัวใจลดน้อยลง

Screenshot 2021-08-23 173615

อาการข้างเคียง

ความดันโลหิตต่ำขณะเปลี่ยนอิริยาบท

เกิดการดื้อยา

แก้ไขได้โดย

ให้สารที่มีกลุ่มซัลไฮดริล เช่น acetylcysteine

มีช่องว่างที่ร่างกายไม่ได้รับการสัมผัสไนเตรท

Atenolol, metoprolol, propranolol

ลดอัตราการเต้นและแรงบีบตัวของหัวใจ ผลคือ
ลดความต้องการ ออกซิเจน ทําให้การทํางานของหัวใจลดลง

ผู้ป่วยที่ไม่แนะนำให้ใช้

ผู้ป่วย Prinzmetal’s angina

เพราะยา BB จะทําให้เพิ่มการหดเกร็งของหลอดเลือดได้

ผู้ป่วยเบาหวาน เนื่องจากยาในกลุ่ม BB จะบดบังอาการหัวใจเต้นเร็ว ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ ผู้ป่วยจะไม่รู้ตัว

diltiazem, verapamil, nifedipine

มีการขยายหลอดเลือดทําให้หลอดเลือดไปเลี้ยงหัวใจเพิ่มมากขึ้น

K CHANNEL OPENERS

Nicorandil

แบ่งเป็น2ชนิด

กลไก

ATP activated (กล้ามเนื้อหัวใจ & เบต้าเซลล์ของตับอ่อน)

voltage gated (หลอดเลือด & กล้ามเนื้อเรียบอื่นๆ )

การเปิดช่อง K : ไฮเปอร์โพลาไร และกล้ามเนื้อเรียบของหัวใจคลายตัว

เกิดการคลายตัวของกล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือดและเนื้อเยื่อต่างๆ

ตัวยาอื่นๆ

Metabolic modulators

If channel inhibitor

Trimetazidine

Ranolazine

Ivabradine

Screenshot 2021-08-23 174945

โครงสร้างหรือการทำหน้าที่ของหัวใจ ทำให้หัวใจไม่สามารถสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงร่างกาย ทำให้หายใจลำบาก เกลือคลั่งในร่างกาย บวม

ใช้ยาไปลดการเก็บสะสมนํ้า ตัวอย่างเช่น ยาขับปัสสาวะ

ใช้ยาไปลดการทํางานของหัวใจ ตัวอย่างเช่น ยาขยายหลอดเลือด

ให้ยาเพื่อเพิ่มการหดรัดตัวของหัวใจ

Screenshot 2021-08-23 180217

ยาที่ทําให้เกิดการหดตัวของกล้ามเนื้อหัวใจอื่น ๆ (Other Inotropic Agents)

Beta-Blockers

Mineralocorticoid receptor Antagonists, MRA


ยาในกลุ่ม digitalis และ cardiac glycosides อื่น ๆ


ยับยั้ง Na+, K+ ATP ase ผลคือ จะเพิมแรงบีบตัวของกล้ามเนื้อหัวใจ

ได้จากพืชหลายชนิด เช่น Digitalis lanata ,Digitalis purpureaและในสัตว์ พบในต่อมที่ผิวหนังของคางคก

ระดับของโปตัสเซียมจะมีผลต่อฤทธิ์ของ cardiac glycoside

คือในภาวะโปตัสเซียมในเลือดต่ำพบการเพิ่มฤทธิ์ของ cardiac glycoside

การดูดซึมของ digoxin จะมีความแตกต่างของ bioavailability ทําให้เกิด
ปัญหาทางคลินิกได้

ความเป็นพิษ

การรักษาอาการพิษ

ประมาณร้อยละ 25
เป็นไข้ อาเจียน ถ่ายท้อง เวียนศีรษะ การมองเห็นภาพผิดปกติ

ปัจจัยที่มีผลต่อความเป็นพิษของ

การให้ยาในขนาดสูง

ให้ร่วมกับยาขับปัสสาวะทีมีผลทําให้โปตัสเซียมในเลือดต่ำ

วินิจฉัยให้ถูกต้องก่อนว่าอาการพิษจาก digitalis glycoside

หยุดให้ digitalis glycoside หรือยาขับปัสสาวะที่ทําให้
โปตัสเซียมในเลือดลดลง

ใช้ digoxin specific antibody (DigibindR)ไม่มีในไทย

ใช้ในกรณีฉุกเฉินเท่านั้น

amrinone dopamine dobutamine

ข้อจํากัดของยาในกลุ่มนี้คือ การให้ยาต้องให้ยาทางหลอดเลือดดํา

ยาในกลุ่มอนุพันธ์ของbipyridines

กลไกการออกฤทธิ์

ในการรักษาภาวะหัวใจล้มเหลวแบบเฉียบพลัน ในระยะสั้น ๆ

Amrinone, milrinone

ยับยั้งเอนไซม์phosphodiesterase

ยาในกลุ่ม
sympathomimetic agents

เพิ่มแรงบีบตัวของหัวใจทําให้ cardiac output เพิ่มขึ้น

ยามีผลทําให้หัวใจเต้นเร็ว และต้องการออกซิเจนมากขึ้น

Dopamine, dobutamine

(ขนาดยาต่างกัน มีผลต่างกัน)

spironolactone, eplerenone

ผลข้างเคียง

S/E: gynecomastia เต้านมโตในเพศชาย

Aldosterone antagonist, AA

ลดอัตราการตายใน ผป NYHA class III-IV (Monitor Cr< 2.5. serum K < 5)

Bisoprolol, metoprolol, carvedilol, nebivolol

กลไก

ต้านฤทธิ์
ของ Sympathetic nervous system

ให้ร่วมกับยาอื่นเช่น ACEI, digoxin

ลดอัตราการตายในการศึกษาต่างๆ /ลดอัตราการอยู รพ

ข้อดี

ข้อเสีย

ห้ามใช้ใน ผป หืด, COPD

เพิมอัตราการรอดชีวิต

หัวใจทํางานดีขึ้น

หัวใจเต้นช้า

Ivabradine

ยาขยายหลอดเลือด (Vasodilators)

ยาขับปัสสาวะ (diuretics)

The Natriuretic Peptide System

Angiotensin converting enzyme inhibitors (ACEI)

Angiotensin receptor/neprilysin
inhibitors: ARNIs

Arginine vasopressine receptor antagonists

ยับยั้งเฉพาะเจาะจงที่ If channel ที่ sinus node cardiac pacemaker

ใช้รักษา USFDA (2015): Tx HFrEF

ผลข้างเคียง

ผู้ป่วยจะเห็นแสงแวบๆ

Tolvaptan

ใช้ในผู้ป่วยน้ำในร่างกายเยอะ แต่โซเดียมต่ำ ให้ยาขับปัสสาวะไม่ได้

ลด afterload โดยการยับยั้ง angiotensin ที่ทําให้เกิดเส้นเลือดหดตัว

ลด preload ลดปริมาตรของเหลวในร่างกาย (ยับยั้งผลของ aldosterone)

ช่วยให้หัวใจบีบตัวดีขึ้น(ฤทธิ์โดยอ้อม)

ANP BNP

ใช้ร่วมกับ other HF therapies แต่ต้องแทนที่ ACEI or ARBS

ห้ามใช้ใน ผป มีประวัติ ACEI/ARB induced angioedema

Furosemide

เร่งการขับโซเดียมและนํ้าทางไต ลดปริมาตรของเลือด

บรรเทาอาการคั่งของนํ้าตามที่ต่างๆและลดอาการบวมได้

ขยายหลอดเลือดดํา : ลด preload

ขยายหลอดเลือดแดง:ลด afterload

CCB สามารถลด afterload ได้แต่ไม่มีการนํามาประยุกต์ใช้เนื่องจากยาในกลุ่ม CCB จะมีฤทธิ์negative inotropic effects ยกเว้น CCB ตัวใหม่ๆ เช่น amlodipine

ความผิดปกติของการเกิด impulse

หรือทั้ง 2 กรณี

ความผิดปกติของการนํา impulse

หลอดเลือดหัวใจขาดออกซิเจน/เนื้อเยื่อขาดออกซิเจน การเสียสมดุลย์ ของอิเลคโตรไลท์ การกระตุ้นระบบประสาทซิมพาเทติก ยาเหนี่ยวนํา


ยารักษาอาการหัวใจเต้นผิดจังหวะ

ต้องมีการวินิจฉัยชนิดของหัวใจเต้นผิดจังหวะให้ถูกต้อง

พยายามยับยั้งหรือหลีกเลี่ยง precipitating factor

จุดประสงค์

แก้ไขการนําไฟฟ้าที่ผิดปกติ โดยอาจจะกระตุ้นหรือยับยั้ง

พยายามลด pacemaker activity (ลด ectopic foci) ที่
ผิดปกติออกไป ให้เหลือเฉพาะผลของ SA node

Class I Sodium channel-blocking drugs
บล็อกที่โซเดียม

Class IB: lidocaine, phenytoin, tocainide,
mexiletine

Class IC : encainide, lorcainide, flecainide

Class IA: quinidine, procainamide, disopyramide

Class II Beta adrenoceptor-blocking drug

Class III Drug that prolong effective refractory period by
prolonging action potential

Class IV Calcium channel blocker

ออกฤทธิ์ปิดกั้น beta-receptor และผลโดยตรงต่อ
membrance

ต้องระวังผลในการกดแรงบีบตัวของหัวใจ

propranolol , acebutolol และ esmolol

Amiodarone

เป็นยาที่มีคุณสมบัติของทั้ง class IA, II, III และ IV แต่ผลในการขยายAPD เด่น

ข้อจํากัดของการใช้ยา คือ การที่ยาไปสะสมในเนื้อเยื่อต่าง ๆ โดยเฉพาะในcornea เป็นสีนํ้าตาลเหลือง

verapamil, diltiazem

มีผลทําให้การสร้างไฟฟ้า และการนําไฟฟ้าของ SA node และ
A.V.node ลดลง หัวใจบีบตัวลดลง และหลอดเลือดขยายตัว

Conclusion

Antiarrhythmic drugs แต่ละตัวมีกลไกการออกฤทธิ์มากกว่า 1อย่าง การจัดกลุ่มของยาเป็นเพียงการดูจากฤทธิ์หลัก

Amiodarone (class III)จัดเป็นยาที่มีประสิทธิภาพและความ
ปลอดภัยสูงที่สุดในปัจจุบัน

Antiarrhythmic drugs ส่วนใหญ่อาจทําให้เกิดภาวะหัวใจเต้น ไม่เป็นจังหวะได้ การใช้ยาในกลุ่มนี้จึงค่อนข้างมีข้อจํากัด

ติกเกิ_210824

ติกเกิ_210824_0

ติกเกิ_210824_1

ติกเกิ_210824_2

ติกเกิ_210824_3