Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

basic medical care in emergency situations and accidents, : - Coggle…

- - - - การประเมินระดับความรู้สึกตัว
      - การประเมินสัญญาณชีพ
      - การประเมินอาการและอาการแสดง
    - - ใช้หลัก SAMPLE
  - - - การหยุดหายใจและระบบไหลเวียนโลหิตไม่ทำงาน
      - การหมดสติ
      - ภาวะช็อค
        
        care
        
        ไม่ควรให้สารน้ำที่มีความเข้มข้นน้อยกว่าเลือด เช่น 5%D/W
        
        อาการ
        
        BP < 90/60 mmHg
        
        Pulse pressure 20 mmHg
        
        MAP < 60 mmHg
        
        กระสับกระส่าย pเบาเร็ว ซีด เหงื่อออก ตัวเย็น กระหายน้ำ อาเจียน ปัสสาวะออกน้อย หายใจเร็วถี่ขึ้น หมดสติ
        
        ถ้าช็อครุนแรง ม่านตาไม่ตอบสนองต่อแสง
      - ชัก
        
        อาการ
        
        เกร็ง กระตุก
        
        เหม่อลอย ตาค้าง
        
        น้ำลายไหล N/V
        
        จำเหตุการณ์ที่เกิดขค้นไม่ได้ ต่อมาหมดสติ
      - การแพ้อย่างรุนแรง
      - เป็นลม
      - จมน้ำ
        
        care
        
        ให้สารน้ำ IV ถ้า BP drop/shock
        
        จมน้ำเค็ม ให้ hypotonic solution
        
        จมน้ำจืด ให้ isotonic solution
        
        ดูแลบาดแผล+ประเมินการบาดเจ็บร่วม ถ้ามีการบาดเจ็บที่ศีรษะ ให้ดูแลเหมือนกระดูกสันหลังหักหรือการบาดเจ็บที่ศีรษะ
      - โรคหลอดเลือดสมอง
        
        care
        
        ให้ isotonic solution ไม่ควรให้สารน้ำที่ีมีความเข้มข้นน้อยกว่าเลือด เช่น 5%D/W เพราะจะทำให้เกิดสมองบวม >> IICP
        
        อาการ
        
        หมดสติ อ่อนแรงทั้งตัว/บางส่วน คอแข็ง ชา ตามัว พูดไม่ชัด ปวดหัว เวียนหัว เดินลำบาก เป็นลม
      - ตกเลือดรุนแรง
      - ไฟฟ้าช็อต
        
        care
        
        ให้สารน้ำ IV ถ้า BP drop/shock
        
        ดูแลบาดแผล+ประเมินการบาดเจ็บร่วม ถ้ามีการบาดเจ็บที่ศีรษะ ให้ดูแลเหมือนกระดูกสันหลังหักหรือการบาดเจ็บที่ศีรษะ
      - ฟ้าผ่า
      - ตกจากที่สูว
      - กระดูกหัก
        
        care
        
        ดูแลบาดแผล
        
        ล้างแผลให้สะอาดด้วย NSS จำนวนมาก ปิดแผลไว้
        
        ประคบเย็น ลดปวด+บวม
        
        ดามบริเวณที่หักล้างแผลให้สะอาดด้วย NSS จำนวนมาก ปิดแผลไว้
        
        ห้ามเลือดถ้ามีเลือดออก
        
        กรณีที่มีแผลเปิด ฉีดยากันป้องบาดทะยัก , NPO
        
        การแบ่ง
        
        การแยกจากกัน
        
        incomplete fracture
        
        complete fracture
        
        ลักษณะของแผล
        
        closed fracture
        
        open fracture
      - ภาวะฉุกเฉินทางจมูก
        
        เลือดกำเดาออกจากบริเวณ anterior septum มักเกิดจากการแคะจมูก/อากาศแห้ง
        
        ปฏิบัติตามข้อก่อนหน้า ถ้ายังไม่หยุดไหล ใช้สำลีชุบ adrenaline 1:1000 อุดนาน 10 น. (ต้องแน่ใจผู้ป่วยไม่มีประวัติความดันโลหิตสูง)
        
        สิ่งแปลกปลอมเข้าจมูก (เด็ก)
        
        คีบออก
        
        ถ้ามองไม่เห็น+เด็กดิ้นมาก >> ส่งต่อ
        
        เลือดกำเดาไหล+มี U/D
        
        ส่งต่อ
        
        ประคบด้วยน้ำเย็น
        
        บีบจมูกแน่น ๆ 5-8 น. หายใตทางปากแทน
        
        นั่งก้มศีรษะมาด้านหน้าเล็กน้อย
      - ภาวะฉุกเฉินทางตา
        
        เลือดออกใต้ตาขาว
        
        ถ้ามองเห็นชัดดี จะหายเองใน 2 wk
        
        ถ้ามีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น ตามัว ให้ส่งต่อ
        
        ตาแดงรอบ ๆ กระจกตา
        
        ปิดตา+ส่งต่อ
        
        สารเคมีเข้าตา
        
        ล้างตาด้วย NSS นาน 1/2 ชม. 2 ลิตร ถ้าปวดมากหยอดยาชาก่อนล้างให้ลืมตาได้
        
        เยื่อบุตาฉีกขาด
        
        ป้าย/หยอดยาปฏิชีวนะ+ส่งต่อ
        
        สิ่งแปลกปลอมเข้าตา
        
        care
        
        โลหหะติดแน่น ปวดตา
        
        ให้ยาแก้ปวด
        
        ส่งต่อทันที
        
        หยอดยาชา
        
        เห็นสิ่งแปลกปลอม+ระคายตา
        
        ป้ายยา
        
        นัดติดตามอาการใน 24 ชม.
        
        ล้างตา/เขี่ยออก
        
        หากพบบาดแผลบนแก้วตาให้ส่งต่อ
        
        แก้วตาอักเสบจากแสงยูวี
        
        หยอดยาชา
        
        ป้ายด้วย eye ointment
        
        ปิดตา+ส่งต่อ
        
        การได้รับบาดเจ็บ (blunt trauma)
        
        care
        
        เปลือกตาฉีก
        
        ทำแผล+ส่งต่อเพื่อเย็บ
        
        ตาบวม เขียวช้ำ เลือดออก มี fracture
        
        ประคบเย็น+ส่งต่อ
        
        ตามัว แดง เห็นเลือดในตาดำเมื่อส่องไฟ
        
        ให้ยาแก้ปวด
        
        ส่งต่อ
        
        ปิดตาทั้ง 2 ข้าง
        
        absolute bed rest (30-40 องศา)
        
        แก้วตาทะลุ
        
        ห้ามหยอดตา ป้ายตา ปิดตา
        
        NPO
        
        ใช้ที่ครอบตา/แว่นตา
        
        ให้ยาป้องกันบาดทะยัก
        
        ส่งต่อ
      - ภาวะฉุกเฉินทางหู
        
        สิ่งแปลกปลอมเข้าหู
        
        วัตถุ >> ปวดหูมาก
        
        ถ้าตื้น >> คีบออกด้วย ear forceps
        
        คีบไม่ออก >> ส่งต่อ
        
        น้ำ >> หูอื้อ
        
        หยอดน้ำให้ไปรวมกับน้ำที่ค้างอยู่+ตะแคงหน้าเทออก+เช็ดช่องหู
        
        แมลงเข้าหู
        
        ส่องไฟฉาย >> แมลงคลานออก
        
        แมลงตายตื้น >> คีบออก
        
        มีชีวิต+ไม่เห็นตัว+เยื่อแก้วหูไม่ทะลุ >> หยอดน้ำมัน/แอลกอฮอล์ 70%/glycerin borax
        
        ตายแต่ไม่ออก >> ส่งต่อเพื่อล้างหู
        
        มีเลือด/CSF ออกจากหู
        
        absolute bed rest
        
        ส่งต่อ
        
        หูอื้อ ปวดหู จากแรงดันบรรยากาศ
        
        ให้กลืน/ทำ valsalva
        
        ให้ยาแก้ปวด+ยา decongestant
        
        ถ้าไม่ดีขึ้น >> ส่งต่อ
        
        บาดแผลฉีกขาดที่ใบหู
        
        ให้ยาแก้ปวด
        
        ส่งต่อเพื่อเย็บแผล
        
        ทำแผล
        
        เยื่อแก้วหูฉีกขาดจากการแคะหู
        
        ห้ามหยอดยา แคะ/ล้างหู
        
        ให้ยาแก้ปวด
        
        ติดตามต่อเนื่อง ปกติเยื่อแก้วหูจะสามารถติดเองได้ใน 3-7 วัน
        
        ถ้า d/c ไหล >> ส่งต่อ
      - ภาวะฉุกเฉินทางคอ
        
        สิ่งแปลกปลอมขนาดเล็ก
        
        ถ้ามองเห็นคีบด้วย laryngeal mirror
        
        ถ้าลึกส่งต่อ
        
        สิ่งแปลกปลมที่กลืนลงท้องไปแล้ว
        
        ส่งต่อ
        
        สิ่งแปลกปลอมขนาดใหญ่
        
        ถ้าไม่ออกให้จัดท่านอนราบ ดูแลภาวะฉุกเฉิน
        
        ทำ heimlich maneuver
        
        การติดเชื้อที่กล่องเสียง (croup ในเด็ก)
        
        ให้ออกซิเจน
        
        ส่งต่อ
      - ซิปติดหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศ
        
        ทำแผล+พิจารณาให้ยาปฏิชีวนะ ถ้าไม่สำเร็จให้ส่งต่อ
        
        ให้ยาชาเฉพาะที่
        
        ทำให้ซิปแตก
      - การบาดเจ็บที่ศีรษะ
        
        ส่งผล
        
        primary brain injury
        
        secondary brain injury
        
        care
        
        ถ้ามีการบาดเจ็บที่กระดูกคอ หรือไม่แน่ใจ ควรใส่ cervical collar
        
        กะโหลกแตก+รู้สึกตัวดี GCS=15
        
        ถ้ามีวัตถุเสียบอยู่ ห้ามดึงออก NPO+ส่งต่อ
      - การบาดเจ็บทรวงอก
        
        ถ้ามี open pneumothorax ปิดบาดแผลที่ผนังช่องอกด้วย sterile occlusive dressing
        
        ถ้ามี flail chest ใช้มือกดปิดบริเวณที่ flail/ใช้ pressure dressing/ให้นอนทับอกข้างนั้น
        
        ถ้ามีวัตถุเสียบอยู่ห้ามดึงออก
        
        ให้นอนหัวต่ำ/เอียงหัวข้างใดข้างหนึ่งกันสำลัก
        
        NPO
      - การบาดเจ็บช่องท้อง
        
        ชนิด
        
        blunt
        
        penetrating
        
        ห้ามดันอวัยวะ เช่น ลำไส้ กลับเข้าไปในช่องท้อง และแผลที่มีของมีคมเสียบอยู่ไม่ควรดึงออก
      - การบาดเจ็บที่สันหลัง
        
        ห้ามหามหัวหามท้าย
      - แผลไหม้
        
        ใช้ผ้าชุบน้ำเย็นประคบเพื่อลดการทำลายเนื้อเยื่อ ในรายที่แผลไหม้ระดับ 2 ที่ > 10% ไม่แนะนำเพราะอาจทำให้เกิดภาวะ hypothermia shock
      - อุบัติภัยหมู่
        
        สาเหตุ
        
        ุภัยธรรมชาติ
        
        การกระทำของมนุษย์
      - ได้รับสารพิษ/ยาเกินขนาด
        
        ให้ ออกซิเจนถ้าหายใจไม่ดี ยกเว้นคนไข้กินยาพาราควอต
        
        ลดความรุนแรงของสารพิษ/ยา
        
        ล้างท้อง ยกเว้นรับประทานกรด/ด่างเข้มข้น
        
        ใส่สารช่วยดูดซึมสารพิษ ห้ามใส่ผงถ่าน/ผงดิน กรณีรับประทานยาพาราเซตามอล เพราะจะต้านการดูดซึมของยสต้านพิษของพาราเซตามอล
        
        ทำให้อาเจียน ยกเว้นกรณีได้รับกรด/ด่าง และสารไฮโดรคาร์บอน
      - คนกัด
        
        บาดแผลเหวอะหวะ
        
        ให้ยาป้องกันบาดทะยัก
        
        ดูแลบาดแผล
        
        บาดแผลเล็กน้อย+ไม่เสียโฉม
        
        ดูแลบาดแผล ล้างด้วย NSS จำนวนมาก+เอาสิ่งสกปรกออก
        
        ไม่ควรเย็บทันที ยกเว้นบาดแผลที่ไม่เหวอะหวะ
      - งูกัด
        
        ลักษณะพิษ
        
        พิษต่อระบบเลือด
        
        พิษต่อระบบกล้ามเนื้อ
        
        พิษต่อระบบประสาท
        
        care
        
        งูเห่าพ่นพิษถูกใบหน้า/นัยน์ตา ล้างน้ำด้วยน้ำเปล่าจำนวนมาก ๆ
        
        NPO แต่ถ้าเป็นงูทะเล ต้องดื่มน้ำมาก ๆ เพื่อขับพิษ
        
        ดูบาดแผล+รอยเขี้ยว
        
        เคลื่อนไหวให้น้อยที่สุดโดยเฉพาะบริเวณที่ถูกกัด
        
        คลายกังวล/ตกใจ ช่วยให้พิษเข้ากระแสเลือดช้าลง
        
        ห้ามกรีดแผล ไม่ควรใช้ปากดูดที่แผล ไม่ควรพอกแผลด้วยยาสมุนไพรใด ๆ
        
        งูไม่มีพิษ
        
        ทำความสะอาดแผล
        
        รักษาตามอาการ เช่น ประคบเย็น ยาแก้ปวด ยาปฏิขีวนะ
        
        ยาบาดทะยัก
      - สัตว์กัด
      - ผึ้ง ต่อ แตนต่อย
      - แมงป่องต่อย ตะขาบ แมงมุมกัด
      - เม่นทะเลดำ
      - ได้รับพิษจากแมงกะพรุน
        
        อุ่นน้ำทะเล 39 องศา เทราดบริเวณแผล ห้ามให้น้ำจืดหรือแอลกอฮอล์
        
        ใช้แผ้งโรยบริเวณแผลเพื่อเอาหนวดออก
        
        ใช้พืชบุ้งทะเลโขลกทาบนแผล
      - พยายามฆ่าตัวตาย
      - การถูกข่มขืน
        
        ดูแลบาดแผลเบื้องต้น แต่ต้องระวัง ไม่ให้กระทบกระเทือนต่อการตรวจหาหลักฐาน และวัตถุพยายจามร่างกายผู้ป่วย
      - คลุ้มคลั่ง อาละวาด
      - เจ็บอกจากกล้ามเนื้อหัวใจขาขดเลือด และภาวะเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน
      - อาการหืดจับรุนแรงและต่อเนื่อง
      - ภาวะป่วยจากความร้อน
      - ภาวะฉุกเฉินทางสูตินรีเวช
        
        ภาวะทารกขาดออกซิเจนขณะอยู่ในครรภ์
        
        กรณีถุงน้ำแตกและมีน้ำเดินด้วย ให้ส่อง speculum ตรวจ ห้ามใช้มือ PV
        
        ภาวะเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด
        
        ความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์
- - - - ผู้ที่ไม่หายใจ
      - ผู้ที่หายใจได้
      - การตตรวจ capillary refill
- - - - สาธารณภัยจากการกระทำของมนุษย์
      - สาธารณภัยจากธรรมชาติ
    - - สาธารณภัยเทคโนโลยี
      - สาธารณภัยซ้ำซ้อน
      - สาธารณภัยธรรมชาติ