Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทอัตโนมัติ - Coggle Diagram
ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทอัตโนมัติ
สารสื่อประสาทในระบบประสาทอัตโนมัติ
Cholinergic receptors เป็นตัวรับที่ acetylcholine ไปออกฤทธิ์กระตุ้นเเล้วทำให้เกิดผลตอบสนองต่างๆเช่น ทำให้อัตราการเต้นของหัวใจลดลง
1.1 Muscarinic receptors ทำให้เกิดการหดตัวหรือคลายตัวของกล้ามเนื้อเรียบเกิดการหลั่งสารคัดหลั่งจากต่อมมีท่อ
1.2 Nicotinic receptors
Nn receptors เป็น nicotinic receptors พบบริเวณปมประสาทเป็นส่วนใหญ่
Nm receptors พบบริเวณจัดประสานของเส้นประสาทสั่งการเเละกล้ามเนื้อลาย
Norepinephrine ถูกหลั่งจากปลายประสาท adrenergic
Dopamine ถูกหลั่งจากpostganglionic fibers ของระบบ sympathetic ซึ่งไปยังไต ทำให้หลอดเลือดในไตขยาย
Epinephrine หลั่งจากต่อมหมวกไตชั้นใน สู่กระเเสเลือด
Nonadrenergic -noncholinergic พบในเซลล์ประสาทที่เรียกว่า NANC neurons ซึ่งพบมากใน enteric nervous system ในทางเดินอาหาร ทางเดินปัสสาวะ เเละหลอดเลือดบางเเห่ง
ระบบประสาท พาราซิมพาเทติก
ยาที่ออกฤทธิ์เพิ่มการทำงานของระบบประสาทพาราซิมพาเทติก
Cholinomimetic drugs ยาที่มีฤทธ์คล้ายกับการกระตุ้นระบบประสาทพาราซิมพาเทติก สามารถเเบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม
ยาที่ออกฤทธิ์กระตุ้น cholinergic receptorsโดยตรง ยาเหล่านี้กระตุ้น Muscarinic receptors
กลุ่ม choline esters ได้เเก่ methacholine , carbachol และbethanechol โดยโลเลกุลของยากลุ่มนี้มีประจุจึงถูกดูดซึมเเละเข้าสมองได้น้อย
กลุ่ม cholinergic alkaloids และสารสังเคราะห์ เช่น muscarine,pilocarpine,nicotine,lobeline,oxotremorine
ยากลุ่มออกฤทธิ์โดยทางอ้อม
กลุ่มที่มีโครงสร้างเป็นแอลกอฮอล์เเละสารประกอบ quaternary ammonium ยากลุ่มนี้ได้เเก่ edrophonium เป็นยาที่มีช่วงเวลาออกฤทธิ์สั้นมาก
กลุ่ม carbamin acid esters ได้เเก่ยา neostigmine,physostigmic
3.กลุ่ม organphosphates ได้เเก่ยา isofluorophate,echothiophate, parathion,malathion โดยกลุ่มนี้ใช้เป็นยาฆ่าเเมลง
ยาที่ออกฤทธิ์ต้านการทำงานของระบบประสาทพาราซิมพาเทติก
ออกฤทธิ์ปิดกั้น muscarinic
อะโทรปีน ( atropine)
hyoscine hydrobromide ชื่อการค้า Buscopan
ยาปิดกั้นปมประสาท (ganglionic blockers)
ยาคล้ายกล้ามเนื้อ ( neuromuscular blockers)
Botulinum toxin A
ออกฤทธิ์ปิดกั้น nicotinic receptors
ระบบประสาทซิมพาเทติก
ยาที่ออกฤทธิ์กระตุ้น adrenergic receptors
1.กลุ่มยาที่มีอยู่ในร่างกาย ได้เเก่ norepinephrine,epinephrineเเละdopamine
กลุ่มยาออกฤทธิ์กระตุ้น บีต้า-adrenergic receptors ได้เเก่ยา lsoproterenol
3.กลุ่มยาออกฤทธิ์กระตุ้น แอลฟา - adrenergic receptors เช่น methoxamine,phenylephrine
กลุ่มยาอื่นๆ เช่นยา amphetamine,ephedrine
ยาออกฤทธิ์ปิดกั้น adrenergic receptors
ปิดกั้น แอลฟา -adrenergic receptors
Phenoxybenzamineและ phentolamine ออกฤทธิ์ปิดกั้นได้ทั้ง แอลฟา1เเละ แอลฟา2 adrenergic receptors ผลคือ หลอดเลือดเกิดการขยายตัว
ยากลุ่ม prazosin
ปิดกั้น บีต้า-adrenergic receptors
propranolol ถูกดูดซึมจากทางอาหารได้เกือบสมบูรณ์
Metoprolol , atenolol
Labetalol รักษาโรคความดันโลหิตสูง
Carvidilol มีประโยชน์ในผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจล้มเหลว