Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด - Coggle Diagram
ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด
ยารักษาอาการแองไจนา (เจ็บเค้นหน้าอก)
ยาในกลุ่มไนเตรท
Isosorbide dinitrate (Isordil ), isosorbide mononitrate (ISMO), nitroglycerin(NTG)
อาการข้างเคียง
ความดันโลหิตตํ่าขณะเปลี่ยนอิริยาบท หัวใจเต้นเร็ว ปวด ศีรษะ วิงเวียน อ่อนเพลีย เป็นลม
การดื้อยา
การดื้อยาเกิดจากการที่กลุ่มซัลไฮดริลที่เนื้อเยื่อลดลง ซึ่งสามารถแก้ไขโดย ให้สารที่มีกลุ่มซัลไฮดริล
ยาในกลุ่ม beta adrenergic antagonists (BB)
Atenolol, metoprolol, propranolol
ลดอัตราการเต้นและแรงบีบตัวของหัวใจ
ยาในกลุ่ม calcium channel blockers(CCB)
diltiazem, verapamil, nifedipine, และ amlodipine
มีการขยายหลอดเลือดทําให้หลอดเลือดไปเลี้ยงหัวใจเพิ่มมากขึ้น ลดการ ทํางานของหัวใจทําให้ความต้องการออกซิเจนลดลง
ยารักษาอาการหัวใจล้มเหลว
(Drugs used in congestive heart failure)
เพื่อเพิ่มการหดรัดตัวของหัวใจ
ยาในกลุ่ม digitalis และ cardiac glycosides
ได้จากพืชหลายชนิด และในสัตว์ พบในต่อมที่ผิวหนังของคางคก
ยับยั้ง Na+, K+ ATP ase ผลคือ จะเพิ่มแรงบีบตัวของกล้ามเนื้อหัวใจ มีผลต่อไฟฟ้าของหัวใจทั้งทางตรงและทางอ้อม
ระดับของโปตัสเซียมจะมีผลต่อฤทธิ์ของ cardiac glycoside
คือ ในภาวะโปตัสเซียมในเลือดตํ่าพบการเพิ่มฤทธิ์ของ cardiac glycoside
การดูดซึมของ digoxin จะมีความแตกต่างของ bioavailability ทําให้เกิด ปัญหาทางคลินิกได้
ระมัดระวังในเรื่องขนาดยา เพราะอาจทําให้เกิดอาการพิษได้ (0.5-2 ng/ml)
ลดการเก็บสะสมนํ้า
ยาขับปัสสาวะ (diuretics)
Furosemide, thiazide, spironolactone, amiloride
เร่งการขับโซเดียมและนํ้าทางไต ลดปริมาตรของเลือด
บรรเทาอาการคั่งของนํ้าตามที่ต่างๆและลดอาการบวมได้
วัตถุประสงค์
เป็นการบรรเทาอาการของ ผู้ป่วยภาวะหัวใจล้มเหลว
ลดการทํางานของหัวใจ
ยาขยายหลอดเลือด (Vasodilators)
hydralazine nitroprusside prazosin
บรรเทาอาการหัวใจล้มเหลว
ขยายหลอดเลือดแดง : ลด afterload
ขยายหลอดเลือดดํา : ลด preload
ใช้ในกรณีที่ผู้ป่วยดื้อต่อยาขับปัสสาวะ
นอกจากนี้ยาในกลุ่ม CCB ที่มีฤทธิ์ขยายหลอดเลือดแดงและมีฤทธิ์ antispasmodic ซึ่งสามารถลด afterload ได้ แต่ไม่มีการนํามาประยุกต์ใช้เนื่องจากยาในกลุ่ม CCB จะมีฤทธิ์ negative inotropic effects ยกเว้น CCB ตัวใหม่ๆ เช่น amlodipine
ยาที่ทําให้เกิดการหดตัวของกล้ามเนื้อหัวใจอื่น ๆ (Other Inotropic Agents)
amrinone dopamine dobutamine
ยาในกลุ่มอนุพันธ์ของ bipyridines
Amrinone, milrinone
เพิ่มความแรงของการหดตัวของกล้ามเนื้อหัวใจ
ยับยั้งเอนไซม์phosphodiesterase
ในการรักษาภาวะหัวใจล้มเหลวแบบเฉียบพลัน ในระยะสั้น ๆ
ยาในกลุ่ม sympathomimetic agents
Dopamine , Dobutamine
เพิ่มแรงบีบตัวของหัวใจทําให้ cardiac output เพิ่มขึ้น
ยามีผลทําให้หัวใจเต้นเร็ว และต้องการออกซิเจนมากขึ้น
ยารักษาอาการหัวใจเต้นผิดจังหวะ
Class I (ฤทธิ์หลักคือ block Na channel)
Class IA: quinidine, procainamide, disopyramide
Class IB: lidocaine, phenytoin, tocainide, mexiletine
Class IC : encainide, lorcainide, flecainide
ยับยั้งการนําโซเดียมเข้าสู่เซล กดการเกิด phase O และลดการนําไฟฟ้า ในเซลกล้ามเนื้อหัวใจทําให้กด excitability, conductivity และ contractility
Class II Beta adrenoceptor-blocking drug
propranolol , acebutolol และ esmolol
ออกฤทธิ์การปิดกั้น beta-receptorและผลโดยตรงต่อ membrance
ต้องระวังผลในการกดแรงบีบตัวของหัวใจ, bradyarrhythmias และ bronchospasm
Class III (ฤทธิ์หลักคือ block K channel)
Amiodarone, Bretylium, Sotalol
เป็นยาที่มีคุณสมบัติของทั้ง class IA, II, III และ IV แต่ผลในการขยาย APD เด่น
ข้อจํากัดของการใช้ยา
การที่ยาไปสะสมในเนื้อเยื่อต่าง ๆ โดยเฉพาะใน cornea เป็นสีนํ้าตาลเหลือง , เกิด photodermatitis , อาการทาง ประสาท , ปวดหัว สั่น
Class IV (ฤทธิ์หลักคือ block Ca channel)
verapamil, diltiazem
มีผลทําให้การสร้างไฟฟ้า และการนําไฟฟ้าของ SA node และ A.V.node ลดลง หัวใจบีบตัวลดลง และหลอดเลือดขยายตัว
ยาต้านความดันโลหิตสูง
Medications affecting urinary output (ยาขับปัสสาวะ)
Loop diuretics
Select Prototype Medication: Furosemide (Lasix)
ผลข้างเคียง
Dehydration, hyponatremia
Hypotension ความดันเลือดต่ำ
พิษต่อหู (Ototoxicity)
Hypokalemia (K+ less than 3.5 mEq/L) *ระวังการเต้นของหัวใจ
ระวังการใช้ในผู้ป่วยเบาหวาน อาจทำให้คุมระดับน้ำตาลยากขึ้น
Thiazide diuretics
Select Prototype Medication: Hydrochlorothiazide (Hydrodiuril, HCTZ)
ผลข้างเคียง
Dehydration
Hypokalemia (K+ less than 3.5 mEq/L) *ระวังการเต้นของหัวใจ
Hyperglycemia ระวังการใช้ในผู้ป่วยเบาหวาน อาจทำให้คุมระดับน้ำตาลยากขึ้น
Potassium-sparing diuretics
Select Prototype Medication: Spironolactone (Aldactone)
ผลข้างเคียง
Hyperkalemia (K+ greater than 5.0 mEq/L) *ระวังการเต้นของหัวใจ
Endocrine effects ต่อมไร้ท่อ
หากใช้ร่วมกับยากลุ่ม ACEIs จะทำให้โอกาสเกิด hyperkalemia มากขึ้น
Osmotic diuretics
Select Prototype Medication: Mannitol (Osmitrol)
ผลข้างเคียง
Heart failure, pulmonary edema (หายใจหอบเหนื่อย อ่อนแรง)
ไตวาย (urine output <30 mL/hr)
Fluid and electrolyte imbalances ความไม่สมดุลของของเหลวและอิเล็กโทรไลต์
Medications affecting blood Pressure
Sympatholytic agents
Alpha blockers
Select Prototype Medications: Prazosin (Minipress)
ผลข้างเคียง
postural hypotension ความดันเลือดต่ำขณะทรงตัว
nasal stuffiness อาการคัดจมูก
sexual disturbance ความบกพร่องในการตอบสนองทางเพศ(ชาย)
ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ
Beta blockers
Nonselective: Beta1 and Beta2 (หัวใจเต้นช้า, หลอดลมบีบตัว)
Cardioselective: Beta1 (หัวใจเต้นช้า)
Alpha and beta blockers (หัวใจเต้นช้า, ขยายหลอดเลือด)
ผลข้างเคียง
CVS
ภาวะหัวใจล้มเหลว, หัวใจเต้นช้า
หยุดการรักษาอย่างกะทันหัน→ความดันโลหิตสูงฟื้นตัว
Asthma: bronchoconstriction(หอบหืด: หลอดลมตีบ)
Diabetes โรคเบาหวาน
ยับยั้งการเกิด tachycardia ซึ่งเกิดจากภาวะ hypoglycemia
ยับยั้ง physiological response to hypoglycemia
อื่นๆ
Physical fatigue ความเหนื่อยล้าทางร่างกาย
Cold extremities แขนขาเย็น
Nightmares ฝันร้าย
Thiazide diuretics
Select Prototype Medications: Nifedipine, Verapamil
ผลข้างเคียง
Nifedipine
Reflex tachycardia หัวใจเต้นเร็วขึ้น
Peripheral edema การบวมส่วนปลาย
Verapamil, diltiazem
ภาวะที่ความดันเลือดตกเมื่อยืนขึ้น
ท้องผูก
หัวใจเต้นช้า, หัวใจล้มเหลว
Vasodilators
Select Prototype Medication: Nitroprusside (Nitropress), a centrally-acting vasodilator
กลไกการออกฤทธิ์
ขยายหลอดเลือดด าและแดง ท าให้ความดันโลหิตลดลง (decreased preload and afterload
ผลข้างเคียง
ความดันโลหิตลดลงมากเกินไป
Nitroprusside → Cyanide poisoning (ปวดหัว มึนงง cardiac arrest), Thiocyanate toxicity (มีอาการทางประสาทเมื่อได้รับ ติดต่อกันหลายวัน)
Angiotensin-converting enzyme (ACE) inhibitors
Select Prototype Medication: Captopril (Capoten)
ผลข้างเคียง
First-dose orthostatic hypotension
ไอแห้ง ๆ (เนื่องจาก bradykinin เพิ่ม)
Hyperkalemia ภาวะโพแทสเซียมสูง
ผื่น และต่อมรับรสเปลี่ยน
Angioedema (อาการบวมของลิ้นและคอหอยในช่องปาก)
Angiotensin II receptor blockers (ARBs)
Select Prototype Medication: Losartan (Cozaar)
ผลข้างเคียง
Angioedema (อาการบวมของลิ้นและคอหอยในช่องปาก)
ยาต้านเกร็ดเลือด
Anticoagulants
Anticoagulants - parenteral
Low molecular weight heparins
การนำไปใช้
ป้องกันการเกิด deep-vein thrombosis (DVT) หลังการผ่าตัด
รักษา DVT and pulmonary embolism
ป้องกันการแข็งตัวของเลือดและ complication ที่อาจเกิดขึ้นใน ผู้ป่วยหัวใจขาดเลือด (myocardial infarction)
Select Prototype Medication: heparin
การนำไปใช้
การพัฒนาของโรคหลอดเลือดสมอง, เส้นเลือดอุดตันที่ปอด, ลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำลึกขนาดใหญ่
ยาเสริมส าหรับผ่าตัดหัวใจ หรือ ฟอกไต (renal dialysis)
ป้องกันการเกิด venous thrombosis หลังการผ่าตัด
disseminated intravascular coagulation (DIC) --> เกิดลิ่ม เลือดกระจายทั่วร่างกาย
Activated Factor X (Xa) inhibitor (fondaparinux)
การนำไปใช้
ป้องกันการเกิด deep-vein thrombosis (DVT) หลังการผ่าตัด
รักษา DVT and pulmonary embolism ร่วมกับยา warfarin
Anticoagulants - oral
Select Prototype Medication: warfarin (Coumadin)
การนำไปใช้
การรักษาภาวะหลอดเลือดดำอุดตัน
การรักษาภาวะลิ่มเลือดอุดตันในคนไข้ที่มีภาวะหัวใจห้องบนสั่นหรือลิ้นหัวใจเทียม
ป้องกันการกำเริบของกล้ามเนื้อหัวใจตาย การขาดเลือดชั่วคราว เส้นเลือดอุดตันที่ปอด และ DVT
Anticoagulants - Warfarin
ผลข้างเคียง
Hepatitis โรคตับอักเสบ
ระวังการใช้ยาร่วมกับ aspirin, NSAIDs และ other anticoagulants อาจจะทำให้เกิดเลือดออกมากขึ้น
ระวังการกินอาหารที่มีวิตามิน K เช่น ผักใบเขียวบล็อคโคลี่ อาจไปต้านฤทธิ์ของยาได้
Direct thrombin inhibitors
Select Prototype Medication: dabigatran (Pradaxa)
การนำไปใช้
Dabigatran prevents stroke or embolism
Bivalirudin ให้ร่วมกับ aspirin ในผู้ป่วย coronary angioplasty
Argatroban ป้องกัน thrombosis ในผู้ป่วยที่ไม่สามารถใช้ heparin
ผลข้างเคียง
Bleeding (GI, GU, cranial และอื่น ๆ)
มวนท้อง คลื่นไส้ อาเจียน esophageal reflux ulcer formation
Bivalirudin อาจท าให้เกิด hypotension and headache
Direct inhibitors of factor Xa
Select Prototype Medication: Rivaroxaban (Xarelto)
การนำไปใช้
ป้องกันการเกิด DVT และ pulmonary embolism หลังการผ่าตัด
ผลข้างเคียง
Bleeding เลือดออก
Enzyme ตับ (AST, ALT) และ bilirubin สูง
Antiplatelets
Antiplatelet/salicylic: Aspirin
การนำไปใช้
การป้องกันกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน
การป้องกันการกลับเป็นซ้ำหลังเกิดภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน
ป้องกันโรคหลอดเลือดสมองตีบ
โรคหลอดเลือดหัวใจเฉียบพลัน
ผลข้างเคียง
คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง หูอื้อ สูญเสียการได้ยิน
โรคหลอดเลือดสมองตีบ
เลือดออกเป็นเวลานาน, เลือดออกในกระเพาะอาหาร, ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ
การใช้ยาร่วมกับ NSAIDs, heparin, warfarin, thrombolytics, antiplatelets) ท าให้โอกาสเกิด bleeding มากขึ้น
Thrombolytic agents
Select Prototype Medication: alteplase (Activase, Cathflo Activase) – often called tPA (tissue Plasminogen Activator)
การนำไปใช้
รักษากล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน
รักษาเส้นเลือดอุดตันที่ปอด
รักษาโรคหลอดเลือดสมองตีบเฉียบพลัน
Restore patency to central IV catheters
ผลข้างเคียง
เสี่ยงเลือดออกมาก รวมถึง superfcial bleeding
ยาลดระดับไขมันในเลือด
HMG CoA reductase inhibitors (statins)
Select Prototype Medication: atorvastatin (Lipitor)
การนำไปใช้
ไขมันในเลือดสูง
ป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจ
ป้องกัน MI และโรคหลอดเลือดสมองสำหรับผู้ป่วยที่เป็นโรคเบาหวาน
ผลข้างเคียง
Hepatotoxicity พิษต่อตับ
ห้ามใช้ในคนท้อง
ะวังการใช้ยาร่วมกับยา/สารที่ยับยั้งการท างาน CYP3A4 (erythromycin, ketoconazole หรือ grapefruit juice) → ระดับ statin สูง
Cholesterol absorption inhibitors
Select Prototype Medication: ezetimibe (Zetia)
การนำไปใช้
ใช้เป็นยาช่วยเสริมในการลด LDL
ใช้เดี่ยวหรือใช้ร่วมกับ statin
ผลข้างเคียง
Hepatitis โรคตับอักเสบ
Myopathy โรคจิตเภท
Bile-acid sequestrants
Select Prototype Medication: colesevelam HCL (Welchol), colestipol (Colestid)
การนำไปใช้
ใช้ร่วมกับ statin เพื่อลดระดับ LDL
ผลข้างเคียง
ท้องผูก ยาจะไปรบกวนการดูดซึมยาอื่นได้ เช่น phenytoin, levothyroxine รวมถึงวิตามินที่ละลายในไขมัน (A D E K) และ ยาเม็ดคุมกำเนิด
Nicotinic acid
ผลข้างเคียง
ไม่สบายท้อง หน้าแดง รู้สึกร้อน จักจี้บริเวณมือและเท้า (เกิดชั่วคราว) แก้ไขได้โดยใช้ aspirin ก่อนกินยา 30 นาที
Hyperglycemia น้ำตาลในเลือดสูง
Hepatotoxicity พิษต่อตับ
Hyperuricemia ภาวะกรดยูริกเกินในเลือด
การนำไปใช้
ตับอ่อนอักเสบและระดับไตรกลีเซอไรด์สูง
Select Prototype Medication: Niacin (Niacor, Niaspan)
Fibrates
Select Prototype Medication: gemfibrozil (Lopid), fenofibrate (Tricor, Lofbra)
ผลข้างเคียง
ไม่สบายท้อง
อาจท าให้เกิดนิ่วในทางเดินน ้าดี (Gallstones)
Myopathy โรคจิตเภท
Hepatotoxicity พิษต่อตับ