การใช้กระบวนการพยาบาลในการดูแลมารดา
และทารกที่มีความผิดปกติของปัจจัยการคลอด

Abnormal powers

เเรงเบ่งผิดปกติ

มดลูหดรัดตัวผิดปกติ

Hypertonic uterine dysfunction

•ไม่สามารถทําให้ปากมดลูกเปิดหรือส่วนนํา
เคลื่อนตํ่า

•หดรัดตัวแรง บ่อย ไม่สมํ่าเสมอและไม่สัมพันธ์
กัน

•แรงดันขณะหดรัดตัว>50 mmhg หดรัดตัวแต่ละ
ครั้งห่างกัน<2 นาที

Incoordinated uterine cootraction
(มดลูกหดรัดไม่ประสานกัน)

Abnormal passage

Bony passages

เชิงกรานแคบที่ช่องเข้า(inlet contraction)

A-p diameter <10 ซม

A-p diameter <10 ซม

เชิงกรานแคบที่ช่องกลาง(midpelvic contraction)

•Interspinous diameter<9 cm

•คลําพบ ischial spines นูน แหลม

•การรักษา

หลีกเลี่ยงยากระตุ้น,ถ้า mid pelvic แคบมา c/s

เชิงกรานแคบที่ช่องออก(outlet contraction)

•เมื่อปากมดลูกเปิดหมดเบ่งศีรษะทากรกเคลื่อน
ตํ่าแต่เมื่อหยุดเบ่งศีรทารกถอยกลับขึ้นไป

•การรักษา

ตัดฝีเย็บให้กว้าง

เชิงกรานแคบทุกส่วน (general contracted pelvis)
มักสิ้นสุดด้วย c/s

ผลกระทบต่อมารดา

ผลกระทบต่อทารก

•มดลูกแตก
•ติดเชื้อ

•คลอดยาวนานเด็กอาจ
เสียชีวิตได

การพยาบาล

•ระยะที่2

•ระยะที่3

•ระยะที่1

1ประเมิน contraction cx

2พบเชิงกรานแคบมาก เด็กตัวโต+ภาวะ CPD รายงานแพทย์ c/s

3ประเมินปกติลอง trial labor

-NPO+IV

-ถุงนํ้าครํ่าไม่แตกเดินได้หากแตกนอนพักบนเตียง

-ไม่มีข้อห้าม ARM ทํา ARM

กระตุ้นให้เบ่งถูกวิธี

ประเมิน bbleeding

Soft passage

ความผิดปกติของปากช่องคลอด

ความผิดปกติของช่องคลอด

ความผิดปกติของปากมดลูก

ความผิดปกติของมดลูก

1.vaginal stenosis

การช่วยเหลือ:คลอดทางช่องคลอดได

2.saptate vagina

การช่วยเหลือ: ผนังกั้นหนา ช่วยตัด หากผนังกั้นกว้าง c/s

1.ช่องคลอดตีบตัน/ส่วนล่างตีบตัน

2.Rigid perineum (ฝีเย็บแข็ง)

การรักษา:ตีบตันบางส่วน คลอดVg+ตัดฝีเย็บให้กว้าง
ตีบมากc/s

การช่วยเหลือ:ตัดฝีเย็บให้กว้าง

3.ปากช่องคลอดบวม/มีก้อนเลือดคั่ง

การช่วยเหลือ:นอนพักบนเตียง,ผ่าตัดระบายก้อน,ABO

4.การอักเสบ/เนื้องอก

1.cervical stenosis

การช่วยเหลือ:vg และ c/s

2.Rigid cervix

เมื่อตั้งครรภ์ปากมดลูกจะนั่มขึ้นและเปิดขยายเอง

3.Edematous cervix

การช่วยเหลือ:นอนตะแคงซ้ายหนุนก้นสูง

4.มะเร็งปากมดลูก

c/s

1.มดลูกควํ่าหน้ามาก

สาเหตุจาก ท้องหย่อนยาย

การช่วยเหลือ: ผันผ้าหน้าท้องเพื่อให้ตําแหน่งมดลูกอยู่ปกต

2.มดลูกควํ่าหลัง

237084818_853385845312437_2077589742932705400_n

3.มดลูกหย่อน

4.เนื้องอกมดลูก มักทําให้แท้ง

Abnormal passenges

Abnormal attitude

Abnormal engagement

Abnormal posterior

Abnormal presentation

1.Breech presentation

•ชนิดBreech presentation

237286625_167416112131768_3602171267967092459_n

•สาเหตุและปัจจัย

-ผ่านการคลอดหลายครั้ง

-มดลูกหย่อน

_กระดูกเชิงกรานแคบ ตั้งครรภ์แฝดนํ้า

•การวินิจฉัย

1.ตรวจหน้าท้อง กลม เรียบ นุ่ม FSH สูงกว่า

ระดับสะดือ

2.ตรวจภายใน

3.u/s

•ผลกระทบ

•ผลกระทบต่อมารดา

-ถุงนํ้าครํ่าแตกนาน ติดเชื้อ
-สายสะดือพลัดตํ่า

•ผลกระทบต่อทารก

-ขาดO2

•การพยาบาล

-ถุงนํ้าครํ่าแตก ฟังFHS+pv ทันทีดูสายสะดือ

พลัดตํ่า

-NPO+IV

-เตรียมอุปกรณ์ช่วยคลอดท่าก้น 238428631_278047743657191_6853017377251297956_n

2.should presentation 235995061_1015092385988550_6848471048008864577_n

•สาเหต

-หน้าท้องหย่อน รกเกาะตํ่า
-มดลูกมีความผิดปกต

•การวินิจฉัย

1.ตรวจหน้าท้อง ฟังFHS ได้สูงหรือตํ่ากว่าระดับสะดือเล็กน้อย

2.ตรวจภายใจ พบขอบกระดูกซี่โครง+หน้าอก ขอบกระดูกสะบัก

•ผลกระทบต่อมารดาและทารก

-เกิดสายสะดือพลัดตํ่า

-มีโอกาสเกิดการคลอดล่าช้า

-อาจเสียชีวิตได้

•แนวทางการรักษา

-ถุงนํ้ายังไม่แตกไม่เจ็บครรภ์ลองทํา ECV ถ้าทําแล้วไม่คลอด c/s

-ส่วนใหญ่ c/s

3.compound presentation
(แขน มือ ยื่นมาพร้อมส่วนนํา) 235987835_1991445901028833_454594578407323997_n

•แนวทางกานรักษา c/s

•การพยาบาล
-นอนพักที่เตียง ประเมิน FHS
-เตรียม c/s

235442888_379000113837531_418408425497371978_n

c/s

ความก้าวหน้าปกติ Vg
แต่ส่วนใหญ่ c/s

236979847_3042656252630588_7503906272481748133_n

c/s

  1. OPPท้ายทอยอยู่ด้านหลัง 237277645_838094283734452_8429064709174185726_n

•สาเหตุ
-มีสิ่งกีดขวาง ทําให้ศีรษะทารกหมุนไม่เป็นตามปกต

•ผลกระทบ
-ผู้คลอดเจ็บปวด อ่อนเพลีย เหนื่อยล้า

•แนวทางการรักษา

-รอให้ศีรษะหมุนท่า OA ใช้เวลานาน

-ตัดฝีเย็บให้เฉียง กว้าง ลึก ถ้าส่วนนําอยู่สูง c/s

2.POPP ท้ายทอยอยู่หลังช่องเชิงกราน

•สาเหตุ -มีสิ่งกีดขวาง มดลูกรัดตัวไม่ดีเเรงเบ่งน้อย

•การรักษา เช่นเดียวกับ opp

3.OTP ท้ายทอยอยู่ด้านหลัง 236199772_197051492335826_5847183516232917722_n

236557727_981670242680399_3663308185607918321_n

  1. Incoordinated uterine cootraction
    (มดลูกหดรัดไม่ประสานกัน)

มดลูกหดรัดตัวไม่สัมพันธ์กัน

• พบใน CPD แม่อายุมาก วิตกกังวล

การวินิจฉัย

การหดรัดตัวของกน.มดลูกส่วนกลางและล่างแรงกว่าส่วนบน > 60 mmHg มดลูกคลายตัวไม่เต็มที่ เจ็บครรภ์ตลอดเวลา ไม่มีความก้าวหน้า

Treat

CPDให้ C/S ถ้าไม่มี CPD ให้ยาระงับปวด ให้IV contracปกติให้ N/D ได้แต่หาก contract ผิดปกติอยู่ให้ C/S

  1. Tetanic contraction : มดลูกหดรัดตัวไม่คลาย

สาเหตุ

• คลอดติดขัด (obstructed labor) >> ทําให้เกิด Bandl’s ring เกิดมกลูกแตก

• Non-obstructed labor จากการได้ยากระตุ้นมดลูกมากเกินหรือเร็วเกิน

การวินิจฉัย

เจ็บครรภ์มาก Duration >90 วินาที Interval < 2 นาที stationไม่เคลื่อน

Treat

คลอดติดขัด >> C/S ,ได้ยากระตุ้น >> ลด/off/ยาคลายมดลูก รกลอกตัวก่อนกําหนด >> C/S (ทารกมีชีวิต) N/D (ทารกตาย)

  1. Constriction ring : มดลูกหดรัดตัวเป็นวงแหวน

สาเหตุ

ได้รับยากระตุ้น, internal version ,หลังคลอดทารกครรภ์แฝด, นํ้าครํ่าน้อย

การวินิจฉัย

มดลูกหดรัตัวแรง ไม่สมํ่าเสมอ เจ็บปวดมาก PVพบผนังมดลูกเป็นวงตึงรัดรอบคอทารกหรือเกิดจากรกค้าง

ผลต่อมารดาและทารก

ตกค้าง PPH Acidosis ทารกขาดO2 เสียชีวิต

Treat

• ในระยะรอคลอด >> ลดปวด ถ้าวงแหวนไม่คลายให้ C/S

• ในระยะคลอด >> ให้ยาสลบ ทําคลอดใช้สูติศาสตร์หัตถการ

• ในระยะรกคลอด+เลือดออกมาก >> ดมยาสลบ+ล้วงรก

การพยาบาล

อธิบายระบาย ครส. , ประเมินcontrac&FHS ,ให้ยาลดปวด ,จัดท่านอนตะแคงศีรษะสูง IV fluid ,กพ.ปสว ว่าง เตรียมสูติศาสตร์หัตถการ

• ผู้คลอดที่มีการหดรัดตัวไม่คลาย >> ได้ยากระตุ้นให้หยุดยา นอนตะแคงซ้าย ให้ออกซิเจน รายงานแพทย์ประเมินภาวะมดลูกแตก bandl’s ring ภาวะรกลอกตัวก่อนกําหนด ภาวะคลอดติดขัด C/S ด่วน

• ผู้คลอดที่มีการหดรัดตัวไม่ประสานกัน >> ประเมิน contrac ให้ยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก หากไม่ได้ผล C/s

• ผู้คลอดที่มีการหดรัดตเป็นวงแหวน >> หยุดยากระตุ้น ยาระงับความเจ็บปวด ประเมิน contraction หากวงแหวนไม่คลายให้ C/S หรือร้วงรก

สาเหตุ

เบ่งไม่ถูกหรือไม่กล้าเบ่ง ดิ้นไปมา ได้รับยาบรรเทาปวดหรือยาชาทางไขสันหลังหมดสติอัมพาต อ่อนเพลีย โรคหัวใจ HT Anemia เกล็ดเลือดตํ่า

วินิจฉัย

ท่านอนหงายราบ บิดตัวไปมาขณะเบ่ง ท่า lithotomy ไม่มีแรงเบ่ง

ผลกระทบ

acidosis ทารกขาดO2และเสียชีวิต ประสบการณ์คลอดไม่ด

Treat

สอนเบ่งให้ถูกวิธีถ้าผู้คลอดหมดแรงให้ใช้สูติศาสตร์หัตถการ

การพยาบาล

• สอนวิธีลดลมเบ่ง >> หายใจเข้าลึกๆทางจมูกและออกทางปากช้าๆ

หายใจแบบเร็ว ตื้นและเป่าออก

• สอนเบ่งอย่างถูกวิธี

• จัดท่าในการเบ่งคลอดที่เหมาะสม

• ถ้าได้รับยาระงับความรู้สึกทางไขสันหลัง กระตุ้นให้เบ่งตอนมดลูกหดตัว

• ประเมิน contraction และ FHR

นางสาวนภัสกร ไชยมงคล เลขที่ 55
รหัสนักศึกษา 61120301057