Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
กลุ่มยาในจิตเวช, นางสาวนิกข์นิภา ดวงจำปา รหัสนักศึกษา 614991047 - Coggle…
กลุ่มยาในจิตเวช
ยารักษาทางจิต Antipsychotic drug
ยากลุ่มเก่า traditional or typical antipsychotics
ยับยั้งการทำงานของ Dopamine D2
receptor
chlorpromazine คลอร์โปรมาซีน
ผลข้างเคียง
อาการสับสน กระสับกระส่าย หรือพฤติกรรมที่เป็นอันตรายอื่น ๆ ในระยะฉับพลัน
เจ็บหน้าอก
มีความรู้สึกสับสน ความรู้สึกตัวลดลง
หัวใจเต้นผิดปกติ เต้นเร็วหรือเต้นช้าลง
กล้ามเนื้อบริเวณใบหน้า คอ และหลังชักกระตุก
ชาตามแขนและขา
กล้ามเนื้ออ่อนแรง ควบคุมกล้ามเนื้อไม่ได้
ยากลุ่มใหม่ atypical antipsychotics
จะออกฤทธิยับยั้ง serotonin receptor
subtype ส่งผลให้อาการทางจิตด้านลบและ
อาการด้าน cognitive ของผู้ป่วยดีขึ้น
ผลข้างเคียง
Extrapyramidal side effects (EPS)
เป็นผลข้างเคียงจากยารักษาอาการทางจิตที่พบได้บ่อย โดยเฉพาะจากการใช้ยารักษาอาการทางจิตกลุ่มที่มี potency สูง เกิดจากการที่ยาไปยับยั้งการทำงานของ dopamine receptor ที่ nigrostriatal pathway
Acute dystonia
Akathisia
Parkinsonism
Tardive dyskinesia
Lurasidone (ลูราซิโดน)
ผลข้างเคียง
มีสัญญาณอาการแพ้ยา เช่น ลมพิษ หายใจลำบาก มีอาการบวมบริเวณใบหน้า ริมฝีปาก ปาก ลิ้น และลำคอ เป็นต้น
มีการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อที่ผิดปกติและไม่สามารถควบคุมได้
มีปัญหาในการกลืน น้ำลายไหล
เวียนศีรษะคล้ายจะหมดสติ
ชัก
ในเพศหญิงมีประจำเดือนผิดปกติ มีน้ำนมไหล
ในเพศชายอาจหย่อนสมรรถภาพทางเพศ เต้านมขยายใหญ่ขึ้นกว่าปกติ
หรืออวัยวะเพศแข็งตัวผิดปกติ
ยากลุ่มแอนตีคลิเนอร์จิก
(Anticholinergic drug)
จะมีฤทธิ์ยับยั้งการทำงานของ acetyicholine ซึ่งในทางจิตเวช นิยมใช้ยาในกลุ่มนี้เพื่อรักษาผลข้างเคียงจากยารักษาอาการ
ทางจิตเป็นหลัก โดยเฉพาะในกลุ่มอาการข้างเดียง extrapyramidal (EPS)
Benztropine (เบนซาโทปีน)
ผลข้างเคียง
รูม่านตาขยาย สายตาพร่ามัว ความดันภายในลูกตาเพิ่ม
คลื่นไส้ อาเจียน ปากแห้ง ท้องผูก
เกิดอาการทางประสารท ชาตามปลายแขน ขา เมื่อยชา เกิดภาพหลอน ง่วงซึม ตื่นเต้น
ผู้ป่วยที่ได้รับยาในขนาดสูงหรือไวต่อยา จะเกิดอาการตื่นเต้น สับสน อ่อนเพลีย และไม่สามารถเคลื่อนไหวได้ ถ้าผู้ป่วยมีอาการรุนแรงมาก ควรหยุดยา และถ้าต้องให้ยาฉีดอีกต้องให้ยาในขนาดต่ำก่อน
ยาแก้ซึมเศร้า (Antidepressant)
ส่วนใหญ่จะมีฤทธิโนการยับยั้งการ reuptake ของสารสื่อประสาทในสมองโดยเฉพาะ serotonin, norepinephrine และ dopannine
trazodone (ทาโซโดน)
ผลข้างเคียง
อาการแพ้ยา เช่น หายใจลำบาก ผื่นคัน มีอาการบวมที่ใบหน้า ริมฝีปาก ลิ้น หรือลำคอ
มีปัญหาเกี่ยวกับการมองเห็น เช่น ตาพร่ามัว ปวดตา ตาบวม
ปวดศีรษะร่วมกับอาการเจ็บหน้าอก วิงเวียนศีรษะอย่างรุนแรง เป็นลม หัวใจเต้นเร็วหรือแรงผิดปกติ
อาการที่บ่งบอกว่าระดับเซโรโทนินในเลือดสูง เช่น มีไข้ ตื่นตระหนก เห็นภาพหลอน หัวใจเต้นเร็วผิดปกติ คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย มีอาการเซ เป็นลม
อาการที่บ่งบอกว่าระดับโซเดียมในเลือดต่ำ เช่น ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย มึนงง สับสน พูดไม่ชัดหรือมีปัญหาในการพูด คลื่นไส้ มีอาการเซ
อาการของปฏิกิริยาของระบบประสาทอย่างรุนแรง เช่น กล้ามเนื้อแข็งเกร็ง มีไข้สูง เหงื่อออกมาก รู้สึกสับสน มึนงง หัวใจเต้นเร็วหรือผิดจังหวะ ตัวสั่น
ยาควบคุมอารมณ์ (Mood stabilizer)
เป็นยาที่ใช้ในการควบคุมอารมณ์ของผู้ป่วยโดยปรับอารมณ์จากขั้วซึมเศร้า (depression) หรือขั้นแมเนีย (mania) ให้กลับเข้าสู่อารมณ์ปกติรวมไปถึงป้องกันการเข้าสู่ขั้วดังกล่าวด้วย
Lithium (ลิเทียม)
ผลข้างเคียง
ผลต่อระบบต่อมไร้ท่อ ซึ่งมักส่งผลเพียงชั่วคราว โดยส่วนใหญ่พบเป็น hypothyroidismนอกจากนี้ยังพบการเพิ่มสูงขึ้นของ thyroid-stimulating hormone (TSH)
ผลต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของ T wave แบบชั่วคราวโดยอาจเกิดเป็น T wave flattening หรือ inversion นอกจากนี้ยังกดการทำงานของ sinus node ทำให้เกิด sinus node dysfunction ได้
ผลต่อไต ในรายได้รับ Iithium ต่อเนื่องเป็นระยะเวลานาน อาจทำให้เกิด fibrosis และอาจเกิดไตวายได้ในบางราย นอกจากนี้ยังทำให้เกิด nephrotic syndrome และ renal tubular acidosis ได้อีกด้วย
ผลต่อการตั้งครรภ์ การได้รับ Ithium ในช่วงไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์อาจทำให้ ทารกเกิด Ebstein's anomaly ได้
ยากลุ่มเบนโซไดอะชีปีน (Benzodiazepine)
เป็นกลุ่มยาที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน ด้วยคุณสมบัติของยาในกลุ่มนี้ที่มีฤทธิ์ทั้งคลายกังวล ทำให้ง่วงซึม คลายกล้ามเนื้อและระงับการซักได้ ในทางจิตเวชจึงนิยมใช้เป็นยาคลายกังวลและยานอนหลับ
Diazepam (ไดอะซีแปม)
ผลข้างเคียง
ง่วงซึม รู้สึกเหนื่อยล้า กล้ามเนื้ออ่อนแรง ร่างกายสูญเสียความสมดุล
กระเพาะปัสสาวะสูญเสียการควบคุม ทำให้ปัสสาวะน้อย หรือไม่ปัสสาวะเลย
ลมหายใจอ่อนแรง หายใจแผ่วเบา
มึนงง เห็นภาพหลอน มีความคิดและมีพฤติกรรมที่ต่างไปจากที่เคย
ทำอะไรเสี่ยง ๆ ไม่เกรงกลัวอันตราย ขาดความยับยั้งชั่งใจ
อยู่ไม่นิ่ง อยู่ไม่เป็นสุข กระสับกระส่าย ก้าวร้าว ไม่เป็นมิตร
ซึมเศร้า มีความคิดอยากฆ่าตัวตาย หรือทำร้ายตัวเอง
กล้ามเนื้อกระตุก ตัวสั่น
เกิดอาการชัก หรือทำให้อาการชักแย่ลงไปอีก
อาการแพ้ยา เช่น ผื่นขึ้น หายใจติดขัด ใบหน้า ปาก ลิ้น ลำคอ มีอาการบวม
นางสาวนิกข์นิภา ดวงจำปา รหัสนักศึกษา 614991047