Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบทางเดินหายใจ - Coggle Diagram

- - - - Sympathomimetics agents
        
        Adrenaline (epinephrine)
        
        การออกฤทธิ์ กระตุ้น α-receptors และβ-receptors
        
        ข้อบ่งใช้ รักษาภาวะหดเกร็งของหลอดลม การแพ้ชนิด anaphylaxis
        
        ผลข้างเคียง ความดันสูง ชีพจรเต้นเร็ว หัวใจเต้นไม่เป็นจังหวะ ใจสั่น ปวดศีรษะ
        
        Bambuterol
        
        การออกฤทธิ์ กระตุ้น β2-receptors มีฤทธิ์ยาว
        
        ผลข้างเคียง อาจเพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจ มือสั่น ปวดศีรษะ กล้ามเนื้อเกร็ง
        
        Salbutamol
        
        การออกฤทธิ์ กระตุ้น β2-receptors ออกฤทธิ์สั้น
        
        ผลข้างเคียง มือสั่น ปวดศีรษะ หัวใจเต้นเร็ว ตะคริวที่กล้ามเนื้อ
        
        Salmeterol
        
        การออกฤทธิ์ กระตุ้น β2-receptors มีฤทธิ์ยาว
        
        ผลข้างเคียง ปวดศีรษะ ไอ มือสั้น เวียนศีรษะ คอแห้ง
        
        Fenoterol
        
        การออกฤทธิ์ กระตุ้น β2-receptors
        
        ผลข้างเคียง กระสับกระส่าย มึนงงเหนื่อยล้า หัวใจเต้นเร็ว
        
        Procaterol
        
        การออกฤทธิ์ กระตุ้น β2-receptors ที่มีฤทธิ์ยาว
        
        ผลข้างเคียง อาจเพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจ มือสั่น ปวดศีรษะ
    - - theophylline, aminophylline
      - กลไกการออกฤทธิ์
        ยับยั้งเอนไซม์ phosphodiesterase →เพิ่ม cAMP →หลอดลมขยายตัว
      - อาการไม่พึงประสงค์
        
        ฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนกลางมาก
        
        ฤทธิ์ต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด
    - - ipratropium
      - การออกฤทธิ์ ยับยั้ง acetylcholine จับกับ muscarinic receptors ที่หลอดลม
      - อาการไม่พึงประสงค์ ระคายเคืองคอ หลอดลมอักเสบ หัวใจเต้นผิดปกติ ไอ ปากแห้ง ท้องผูก คลื่นไส้ อาเจียน
  - - - Beclometasone, Flunisolide, Triamcinolone
      - การออกฤทธิ์ ลดการอักเสบ
      - ผลข้างเคียง ผื่นคัน ผิวหนังอักเสบเจ็บคอ เลือดออกในจมูก
      - ข้อควรระวัง
        
        สังเกตอาการติดเชื้อ เช่นมีไข้ มีฝาขาวในปาก
        
        หมั่นบ้วนปากบ่อยๆหลังให้ยา
    - - ยับยั้งการทำงานของ leukotrienes ซึ่งเป็นสารหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการอักเสบ
      - montelukast ยับยั้งไม่ให้ leukotrienes จับกับตัวรับ
    - - cromolyn sodium, cromoglicic acid, disodium cromoglycate
      - กลไกการออกฤทธิ์ ป้องกันการแตกของ mast cells →ยับยั้งการหลั่ง histamines, leukotriene และสารอื่นที่มีฤทธิ์ทำให้หลอดลมหดตัว
      - ผลข้างเคียง ไอจาม ระคายคอ เสียงแหบ หลอดลมหดเกร็ง คลื้นไส้ อาเจียน เวียนศีรษะ
- - - - Codeine
      - กดศูนย์การไอในสมอง ยาในขนาดต่ำ สามารถใช้บรรเทาอาการปวดแบบปานกลาง
      - อาการไม่พึงประสงค์ กดศูนย์การหายใจ ง่วงนอน มึนงง ท้องผูก หัวใจเต้นช้า ความดันโลหิตต่ำเมื่อเปลี่ยนท่าทาง
    - - Dextromethorphan
        
        กดศูนย์การไอในสมอง ขนาดยาปกติไม่ทำให้เกิดการเสพติด
        
        อาการไม่พึงประสงค์ หากได้รับยาขนาดสูงๆจะมีอาการซึม มึนงง ง่วงนอน กดการหายใจ
      - Diphenhydramine
        
        จัดอยู่ในกลุ่มยาต้านฮีสตามีน H1-receptor
        
        อาการไม่พึงประสงค์ ง่วง ซึม ปากแห้ง คอแห้ง มึนงง
  - - - ห้ามใช้ในผู้ป่วยโรคตับ
      - อาการไม่พึงประสงค์ ระคายเคืองทางเดินอาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ ซึมเศร้า
    - - อาการไม่พึงประสงค์ พบน้อย คลื่นไส้ อาเจียน มึนงง ปวดศีรษะ ผื่นแพ้ ท้องเสีย ไม่สบายท้อง
  - - - ทำลายพันธะไดซัลไฟด์ของเสมหะ
      - อาการไม่พึงประสงค์ กล้ามเนื้อหดเกร็ง ไม่สบายท้อง เยื่อบุช่องปากอักเสบ
    - - ทำลายพันธะไดซัลไฟด์ของเสมหะ
      - อาการไม่พึงประสงค์ ความผิดปกติทางเดินอาหารแบบไม่รุนแรง เช่น ปวดท้อง ท้องเสีย
    - - เหนี่ยวนำเอนไซม์ภายในร่างกายให้ไปทำลายโครงสร้างของเสมหะ
      - อาการไม่พึงประสงค์ คลื่นไส้ โรคผิวหนังที่เกิดจากการแพ้ยา
    - - เหนี่ยวนำเอนไซม์ภายในร่างกายให้ไปทำลายโครงสร้างของเสมหะ
      - อาการไม่พึงประสงค์
        
        ขนาดสูงๆ อาจพบอาการคลื่นไส้ อาเจียน
        
        ขนาดปกติ พบอาการน้อยมาก
        
        ใช้ติดต่อกันนานๆอาจพบอาการแน่นท้อง ท้องเสรย
- - - - อาการไม่พึงประสงค์ เลือดกำเดาไหล แผลเยื่อบุจมูก ปวดหัว
      - รูปแบบยาใช้ภายนอกเฉพาะที่
    - - อาการไม่พึงประสงค์ จมูก ลำคอแห้ง ระคายเคืองง่าย จาม เลือดกำเดาไหล ปวดหัว แผลเยื่อบุจมูก
      - รูปแบบยาใช้ภายนอกเฉพาะที่
    - - อาการไม่พึงประสงค์ เลือดกำเดาไหล จมูกแห้ง จาม
      - รูปแบบยาใช้ภายนอกเฉพาะที่
    - - อาการไม่พึงประสงค์ เลือดกำเดาไหล เยื่อบุจมูกแห้ง จาม ปวดหัว น้ำมูกไหล ระคายเคืองภายในจมูก
      - รูปแบบยาใช้ภายนอกเฉพาะที่
  - - - ออกฤทธิ์ช้ากว่ารูปแบบยาใช้เฉพาะที่
      - อาการไม่พึงประสงค์ หัวใจเต้นเร็ว นอนไม่หลับ มึนงง ปวดศีรษะ กระสับกระส่าย ปลายมือ-เท้าเย็น
    - - ออกฤทธิ์เร็วกว่ารูปแบบยาออกฤทธิ์ทั่วร่างกาย
      - ห้ามใช้ติดต่อกันนานเกิน7วัน ทำให้เกิดอาการข้างเคียงคือ คัดจมูกมากขึ้น
      - อาการไม่พึงประสงค์ rebound congestion เจ็บ คัน แสบร้อน เยื่อบุภายในจมูกแห้งเกินไป
    - - นิยมใช้ ผลข้างเคียงน้อยกว่ายาอื่นในกลุ่มเดียวกัน
    - - มีใช้เฉพาะในโรงพยาบาลเท่านั้น
      - มีการนำไปใช้ในทางที่ผิด นำไปเป็นสารตั้งต้นในการผลิตยาบ้า
    - - ความแรงมากกว่าpseudoephedrine
      - เกิดการคัดจมูกเพิ่มมากขึ้นง่ายกว่าชนิดอื่น