Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การทำหัตถการตามขอบเขตของพยาบาล - Coggle Diagram
การทำหัตถการตามขอบเขตของพยาบาล
ข้อบังคับว่าด้วยข้อจำกัดของสภาการพยาบาล
ผู้ประกอบวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ ชั้นหนึ่ง
การทำแผล การตกแต่งบาดแผล การเย็บแผล การตัดไหม การผ่าฝีในตำแหน่งซึ่งไม่เป็นอันตรายต่ออวัยวะสำคัญของร่างกาย การถอดเล็บ และการจี้หูดหรือจี้ตาปลา
การผ่าตัดเอาสิ่งแปลกปลอมที่อยู่ในตำแหน่งซึ่งไม่อันตราย โดยฉีดยาระงับความรู้สึกทางผิวหนัง
การล้างตา
ผู้ประกอบวิชาชีพการ
พยาบาลและการผดุงครรภ์ ชั้นหนึ่ง จะต้องผ่านการอบรมตาม
หลักสูตร และได้รับใบรับรองจากสภาการพยาบาล
การใส่และถอดห่วง (IUD)
การฝังและถอดยาคุมก าเนิด (Norplant)
การผ่าตัดตาปลา
การเลาะก้อนใต้ผิวหนังบริเวณที่ไม่เป็นอันตราย
การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลุกด้วยวิธี VIA (visual inspection using acetic acid)
การจี้ปากมดลูกด้วยความเย็น (cryotherapy)
การทำแผลและการตกแต่งบาดแผล
การประเมินบาดแผล
ซักประวัติได้แก่ วัน เวลาที่เกิดบาดแผล สาเหตุการเกิดบาดแผล
และการรักษาบาดแผลก่อนมาสถานบริการสุขภาพ
ประเมินลักษณะบาดแผล ได้แก่ ตำแหน่ง ขนาด ลักษณะ และสิ่งขับหลั่งในแผล
พิจารณาการจัดการบาดแผล
บาดแผลที่ควรเย็บ คือ บาดแผลหลังการได้รับอุบัติเหตุ 6 ชั่วโมง แต่ไม่เกิน 12 ชั่วโมง และแผลมีลักษณะขอบแผลเรียบ เนื้อเยื่อในแผลไม่ชอกช้ำ ไม่มีสิ่งแปลกปลอมในแผล
กรณีบาดแผลนานเกิน 12 ชั่วโมง จะไม่เย็บแผล แต่ให้นัดทำแผลทุกวัน
บาดแผลที่ต้องส่งต่อทันทีได้แก่ บาดแผลที่มีกระดูหักร่วม
ด้วย บาดแผลที่มีเส้นเลือดฉีกขาด และบาดแผลที่มีเนื้อเยื่อหายไป
การทำความสะอาดผิวหนังรอบ ๆ บาดแผล
จัดท่าวางบริเวณบาดแผลบนตระแกรงล้างแผล ถ้ามีแผลบริเวณลำตัว สะโพก ศีรษะ ให้ใช้ผ้ายางรองใต้แผล
เตรียมภาชนะใส่น้ า เพื่อล้างผิวหนังรอบแผล โดยไม่ให้สัมผัสกับแผล
ใส่ถุงมือชนิดใช้แล้วทิ้ง (Disposable) ใช้ผ้าก๊อซชุบน้ า และสบู่เหลวฟอกผิวหนังรอบ ๆ แผล
ใช้ผ้าสะอาด ซับผิวหนังรอบแผลให้แห้ง
การใช้ยาชาเฉพาะที่
ชนิดของยาชา
Procaine Hydrochloride หรือ Novocaine:นิยมใช้บ่อย เนื่องจากออกฤทธิ์เร็ว มีฤทธิ์นาน 30 นาที ถึง 2 ชั่วโมง
การแพ้ยา อย่างอ่อน : คลื่นไส้ อาเจียน เวียนศีรษะ
อย่างมาก : ตามองไม่เห็น ชัก หมดสต
Lignocaine Hydrochloride หรือ Lidocaine หรือ Xylocaine:มีฤทธิ์ต่อประสาทส่งความรูสึกมากกว่าประสาทสั่งการเคลื่อนไหว ขนาดของยาที่นิยมใช้คือ 0.5%, 1% และ 2% พิษของยาชาชนิดนี้เช่นเดียวกับ Procaine
Pontocaine Hydrochloride เป็นยาชาที่มีฤทธิ์ระงับความรู้สึกดี แต่มีพิษมาก จึงนิยมใช้น้อยก ในการท าหัตถการที่ลูกตา จมูก ปาก และ
คอ ขนาดของยาขึ้นอยู่กับต าแหน่งของอวัยวะที่ออกฤทธิ์
การแก้ไขการแพ้ยาชา
ดูแลทางเดินหายใจให้โล่ง และรายงานแพทย์
ให้นอนพักศีรษะสูง ให้ O2 Inhalation
วัดสัญญาณชีพ บันทึกอาการ ภาวะช็อค ควรใช้สารน้ าชนิด 5% D/NSS 1,000 ml. IV drip ให้อย่างเร็วระหว่างรอแพทย
หากผู้ป่วยมีอาการชักให้ Valium 10 mg. IV push ช้า ๆ
หากหัวใจหยุดเต้นอาจให้ Adrenaline 1:1,000 IV, Epinephline 0.1-0.5 cc. เจือจาง 1:10,000 IV
ช่วยหายใจ เตรียมอุปกรณ์เครื่องมือส าหรับใส่ Tracheostomy tube
วิธีการใช้ยาชาเฉพาะที
การใช้ทาหรือหยอด (Topical application) คือ การใช้ยาชาที่ดูดซึมง่าย
Cocaine หรือ Tetracaine ทาหรือหยอดลงไปบนเนื้อเยื่อของร่างกาย
การฉีดเฉพาะที่ (Infiltration) คือการฉีดยาชาโดยตรงในบริเวณที่ต้องการผ่าตัดหรือบริเวณที่ปวด แต่ไม่ควรใช้บริเวณที่อักเสบหรือมีหนอง ฉีดช้า ๆและหลีกเลี่ยงไม่ให้ฉีดเข้าหลอดเลือด
การสกัดบริเวณ (Field block) คือการฉีดยาชาลงไปตามแนวเส้นประสาทที่ไปเลี้ยงบริเวณใดบริเวณหนึ่ง แล้วท าให้บริเวณนั้นชา
การฉีดยาสกัดประสาท (Nerve block) คือการฉีดยาชาลงไปตามแนว
เส้นประสาทเส้นใด้เส้นหนึ่งโดยเฉพาะ ท าให้บริเวณที่มีเส้นประสาทนั้นไปเลี้ยงชาทั้งหมด
การท าให้ชาโดยฉีดที่ไขสันหลัง (Spinal block) คือ ท าให้ชาที่ล าตัวตลอดจนขาทั้งสองข้าง
การชะล้างบาดแผล
เตรียมชุดท าความสะอาดบาดแผล
เปิดชุดท าความสะอาดบาดแผล กรณีแผลเป็นโพรงลึกตั้งแต่ 1 เซนติเมตร ขึ้นไป ให้เตรียม
Syringe sterile ขนาด 20 cc. และเข็มเบอร์ 18 ใส่ไว้ในชุดท าความสะอาดบาดแผลด้วย
ใส่ถุงมือ Sterile
เทน้ าเกลือ Normal Saline Solution (NSS) จากขวดขนาด 1,000 cc. เพื่อใช้ล้างแผล โดย
ชะล้างอย่างต่อเนื่องจนกว่าแผลจะสะอาด
กรณีมีสิ่งแปลกปลอมติดอยู่ให้ใช้ผ้าก๊อซชุบ NSS เช็ดเบา ๆ จนสิ่งแปลกปลอมหลุดออก
ใช้ผ้าก๊อซ Sterile ซับแผลให้แห้ง
การเย็บแผล
การประเมินแผล
ประเมินการสูญเสียเลือดโดยใช้สัญญาชีพเป็นหลัก
ประเมินขนาดและลักษณะของบาดแผลว่ามี การถลอก ฟกช้ า ห้อเลือด หรือแผลฉีกขาด หรือไม
บาดแผลที่ลึกถึงเฉพาะ Epidermis หรือชั้น dermis สามารถหายเองได้ ควรล้างบาดแผลเพื่อก าจัดสิ่ง
แปลกปลอม
บาดแผลที่ไม่ควรเย็บ ได้แก่ สุนัขกัด ตกน้ าคร า และแผลติดเชื้อ บาดแผลสกปรกและชอกช้ ามาก