Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

พยาธิสรีรภาะระบบหัวใจและหลอดเลือด - Coggle Diagram

- - - - พยาธิสรรีภาพของ Artherosclerosis
        
        ผนังหลอดเลือดบริเวณดังกล่าวจึงหนาตัวขึ้น หลังจากนั้นมีตัวน้ําคือ fatty steak ซึ่งมีลักษณะเป็นเส้นสีเหลือง ผิวเรียบ ส่วนใหญ่เป็น cholesterol จะไปเกาะตาม Smooth muscle cell ในชั้น tunica intima ที่หนาตัวขึ้นจึงมีลักษณะคล้าย foam jell เมื่อมีไขมันมาเกาะสะสมทําให้ยิ่งหนาตัวมากขึ้นเบียด อยู่ในชั้นของ Intima เรียกว่า Atheroma มีลักษณะเป็นสีเหลืองเทา Atheroma
        จะหนา ตัวมากขึ้น จนกระทั่ง Atheroma โปนยื่นเข้าไปในรูหลอดเลือดมากขึ้น
      - ลักษณะทางคลินิก
        
        รูหลอดเลือดแคบมากขึ้น ทําให้การไหลเวียนของเลือดไม่สะดวก เกิดภาวะ Ischemic
        
        รูหลอดเลือดอุดตัน ทําให้เกิดภาวะ Infarction ของอวัยวะนั้น
        
        มี Embolism จากการแตกของ plague เข้าไปในกระแสเลือด
        
        ผนังของหลอดเลือดมีความยืดหยุ่นน้อยลง เกิดการโป่งพองของหลอดเลือด (Aneurysm)
      - หลักการรักษาพยาบาล
        
        ทําให้ผนังหลอดเลือดบางลง เพื่อเพิ่มช่องว่างของหลอดเลือด
        
        การทําผ่าตัดเพื่อดูดเอา plaque ออก (endarterectomy)
        
        ทําการตัดต่อเส้นเลือด (Surgical bypass)
        
        การทํา Balloon angioplasty
        
        การทํา endovascular stent
    - - แบ่งเป็น 2 ชนิด
        
        Primary hypertension
        ความดันโลหิตสูงชนิดไม่ทราบสาเหตุ
        
        ปัจจัยที่ทำให้เกิด
        
        อายุที่เพิ่มขึ้น ความดันโลหิตจะสูงขึ้น
        
        กรรมพันธุ์
        
        ความอ้วน
        
        การรับประทานโซเดียมมาก
        
        การดื่มสุรามาก
        
        พยาธิสรีรภาพ
        
        ความดันโลหิตสูงชนิดนี้ไม่ทราบกลไกการเกิดแน่นอน แต่มีการศึกษาหลายทฤษฎี
        
        (1) Genetic defect มีความผิดปกติของไตเองตั้งแต่กําเนิด ไม่สามารถ excrete sodium และน้ําได้
        
        (2) Sympathetic nervous system มี overactivity เพิ่มการหลั่งของสาร adrenaline และ Noreadrenaline มากกว่าปกติ
        
        (3) Renin angiotensin system
        
        Secondary hypertension
        ความดันโลหิตสูงชนิดที่ทราบสาเหตุ
        
        สาเหตุ
        
        โรคไต
        
        โรคหลอดเลือดแดงของไตตีบ
        
        โรคของระบบต่อมไร้ท่อ
        
        Cushing's syndrome
        
        Pheochromocytoma
        
        ระบบประสาทผิดปกติ
        
        เนื้องอกในสมองที่สร้าง catecholamine
        
        เลือดออกในสมอง
        
        การได้รับยาหรือสารกระตุ้นจากภายนอกทําให้ความดันโลหิตสูง
        
        ยาคุมกําเนิด
        
        corticosteroid
        
        caffeine
        
        พยาธิสรีรภาพ
        
        ปริมาณเลือดที่หัวใจสูบฉีดใน 1 นาที (cardiac output) และแรงต้านทานของหลอดเลือด (peripheral resistance)
        
        BP = CO x PR
        
        BP = Blood Pressure
        
        CO = Cardiac Output
        
        PR = Peripheral Resistance
        
        ไตถูกทําลายหรือหลอดเลือดแดงไปเลี้ยงที่ไตตีบลง จะกระตุ้น renin angiotensin aldosterone System กล่าวคือ renin enzyme ถูกหลั่งออกมาจาก Juxtaglomerular cell ของ renal afferent arteriole มากขึ้น ทำปฏิกิริยาต่อ Renin substrate จากตับ เป็น Angiotensin I แล้ว Angiotensin converting enzyme จากปอดจะเปลี่ยน Angiotensin I เป็น Angiotensin II ซึ่งเป็นตัวทําให้หลอดเลือดหดตัว และ Angiotensin ยังกระตุ้นให้ Adrenal gland หลั่ง Aldosterone ซึ่งเป็น hormone ที่เพิ่มความสามารถในการดูดซึมโซเดียมและน้ําที่ distal tubule เพื่อแลกเปลี่ยนโปแตสเซี่ยม ทําให้มีการเพิ่มปริมาณในระบบ ไหลเวียนโลหิตเพิ่มขึ้นมีผลให้ความดันโลหิตสูงขึ้น
      - ลักษณะทางคลินิก
        
        ปวดศีรษะ
        
        เลือดกําเดาออก
        
        อาการอื่น ๆ
        
        เวียนศีรษะ
        
        ใจสั่น
        
        อ่อนเพลียง่าย
        
        ปัสสาวะเป็นเลือด
        
        มึนงง
      - หลักการรักษา
        
        ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการดําเนินชีวิตประจําวัน
        
        การลดน้ําหนัก
        
        ลดการดื่มสุรา
        
        อกกําลังกายสม่ําเสมอ
        
        การใช้ยา
    - - สาเหตุ
        
        ขาด fluid volume
        
        ผลข้างเคียงของยา
        
        ผู้สูงอายุมีอาการ postural hypotension
        
        มีความผิดปกติของ Autonomic nervous system function
      - หลักการรักษาพยาบาล
        
        แก้ไขสาเหตุ
        
        ภาวะขาดน้ํา
        
        เสียเกลือ
        
        ช่วยให้ผู้ป่วยเรียนรู้ที่จะจัดการกับปัญหา orthostatic hypotension และการเกิดอุบัติเหตุ
        
        ปลี่ยนท่าอย่างช้า ๆ
        
        ลีกเลี่ยงการทําให้มีหลอดเลือดขยายตัว
        
        ระมัดระวังการใช้ยาขับปัสสาวะจํานวนมาก
        
        ใช้ผ้ายืดรัดต้นขา หรือท้องเมื่อต้องนั่งหรือยืนนาน ๆ เพื่อช่วยป้องกันไม่ให้เลือดมากองที่ขาและท้อง
    - - Venous thrombosis (VT)
        
        การรักษา
        
        ใช้ยาสลายลิ่มเลือด
        
        การผ่าตัดใส่ filter เพื่อป้องกัน embolizing clot จากขาขึ้นไปอุด pulmonary artery
        
        การผ่าเอา clot ออก หรือผูกและต่อเส้นเลือด
        
        โรคของหลอดเลือดดํา พบบ่อยที่ขาแบ่งเป็น Superficial และ deep System เชื่อมต่อด้วย perforators superficial veins หลอดเลือดดํามีลิ้น เปิดให้เลือดไหลกลับเข้าสู่หัวใจ และปิดเพื่อป้องกันการย้อนกลับ ของเลือดโดยมีกล้ามเนื้อบริเวณน่องช่วยในการบีบตัวไล่เลือดดํากลับหัวใจ ในภาวะใดก็ตามที่ทําให้ความดันในหลอดเลือดดําสูงขึ้น
      - Thromboangitis obliterans (TAO)
        
        การรักษา
        
        เลิกสูบบุหรี่
        
        ใช้ยาละลายลิ่มเลือด
        
        การฉีด prostaglandin E เข้าหลอดเลือดแดงเพื่อให้หลอดเลือดขยาย
        
        การอักเสบของหลอดเลือดดำ หรือแดง ตามด้วยการตีบแคบลุกลามถึงเส้นประสาทข้างเคียงได้
      - Aortic aneurysm
        
        การโป่งพองขยายขนาดของหลอดเลือดแดงส่วนใหญ่จะเป็นเพศชาย การเกิด aneurysm เชื่อว่าเกี่ยวข้องกับปัจจัยทางพันธุกรรม
        
        การโป่งพองของ aorta เป็นได้ 3 แบบ
        
        Fusiform aneurysm การโป่งพองจะออกเท่ากันทุกด้าน
        
        Saccular aneurysm โป่งออกข้างเดียวคล้ายเป็นถุง
        
        Dissecting aneurysm โป่งออกตามรอยฉีกขาดของผนังหลอดเลือดชั้น intima
      - Kawasaki's disease
        
        โรคที่มีการอักเสบของหลอดเลือด (Vasculitis) โดยไม่ทราบสาเหตุที่แน่นอน รายงานครั้งแรกในประเทศญี่ปุ่น กิดกับเด็กอายุต่ํากว่า 5 ขวบ เพศชาย
        
        อาการสําคัญ
        
        มีไข้สูง
        
        มือและเท้าบวมและเจ็บ
        
        ผิวหนังเป็นผื่นคล้ายลมพิษ
        
        การรักษา
        
        เสริมภูมิต้านทานโดยการให้ travenous gamma globulin และให้ aspirin เพื่อลดไข้ ลดการอักเสบและป้องกัน thrombosis
      - Raynaud's syndrome
        
        อาการที่เกิดจากการ ขาดเลือดเฉียบพลันบริเวณปลายนิ้ว เกิดเมื่อสัมผัสกับความเย็น ตื่นเต้นตกใจ มีความเครียด หรือมีโรคประจําตัวอื่นที่ทําให้หลอดเลือดมีพยาธิสภาพอยู่แล้วได้แก่ โรคของเนื้อเยื่อเกี่ยวพันธ์ (conective tissue disease) โรคที่ทำให้การแข็งตัวของเลือดผิดปกติ
        
        การป้องกัน
        
        เลิกสูบบุหรี่
        
        งดเครื่องดื่มที่มี caffeine
        
        รักษามือให้อบอุ่น
      - Takayasu's disease
        
        การอักเสบเรื้อรังของหลอดเลือดแดงใหญ่ที่ไม่ทราบสาเหตุ ทําให้มีการตีบแคบของหลอดเลือด พบบ่อยในเพศหญิงอายุต่ำกว่า 35 ปี พบในเอเชีย
        
        พยาธิสภาพ
        
        ortic arch และแขนงที่แยกออกไป ผู้ป่วยจะมีอาการ ไข้ อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร น้ําหนักลด ปวดเมื่อยตามตัว ต่อมาอาการจะเกิดตามอวัยวะที่มีการตีบของเส้นเลือด จากการขาดเลือด
        
        การรักษา
        
        ให้ยาจะเป็นยา NSAIDS และ Steroid
- - - - การเจ็บหน้าอก ที่เป็นผลมาจากภาวะหลอดเลือดแดง โคโรนารีไม่สามารถไหลเวียนเลือดให้ออกซิเจนแก่กล้ามเนื้อหัวใจได้เพียงพอเมือกล้ามเนื้อหัวใจต้องการออกซิเจนเพิ่มขึ้นกล้ามเนื้อหัวใจจึงขาดเลือด
    - - อาการเจ็บหน้าอกมากแม้ในขณะพัก จะเจ็บหน้าอกอยู่นานและเจ็บบ่อย เนื่องจากกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดรุนแรงขึ้น
    - - เซลล์กล้ามเนื้อหัวใจตาย เนื่องจากกล้ามเนื้อ หัวใจขาดเลือดไปเลี้ยงอยู่นาน ซึ่งมีกระบวนการเกิดพยาธิสภาพ เหมือนใน unstable angina แต่หลอดเลือดโคโรนารีถูก thrombus หรือ fibrous clot อุดตันการไหลเวียนของเลือดทั้งหมด
  - - - กล้ามเนื้อหัวใจบีบตัวลดลง เนื่องจากสูญเสียกล้ามเนื้อหัวใจ ที่ พบบ่อยคือ กล้ามเนื้อหัวใจตาย กล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง ทําให้เกิดภาวะหัวใจวาย
      - กล้ามเนื้อหัวใจทำงานหนักขึ้น มีข้อบ่งชี้ คือ preload
        (volume work) และ after load (pressure work) โรคที่มีผลต่อ preload
        
        โรคลิ้นหัวใจ
        
        ลิ้นหัวใจพิการมาแต่กำเนิด
      - Frank-Starling Mechanism
      - กล้ามเนื้อหัวใจหนาขึ้น (Myocardial hypertrophy)
    - - การลด preload โดยการให้ยาขับปัสสาวะ
      - การลด affter load
      - การเพิ่มการบีบตัวของกล้ามเนื้อหัวใจ
    - - ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ
      - ความผิดปกติของลิ้นหัวใจ (Valvular heart disease)
        
        อาจเป็นโดยกำเนิด หรือเกิดขึ้นภายหลัง
      - โรคหัวใจที่เป็นโดยกําเนิด (Congenital heart disease)
      - โรคของกล้ามเนื้อหัวใจ (Cardiomyopathy)