Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลทารกแรกเกิดที่มารดาติดสารเสพติดในระยะตั้งครรภ์ - Coggle Diagram
การพยาบาลทารกแรกเกิดที่มารดาติดสารเสพติดในระยะตั้งครรภ์
สารเสพติด (drug addict)
-ตัวยาหรือสารบางชนิดที่เมื่อเสพเข้าสู่ร่างกายสูบ รับประทาน ฉีด สูดดมระบบประสาท สมอง ไขสันหลัง ปลายประสาท และ กล้ามเนื้อ เกิดการคลายตัวลดการทำงานของสมอง ความเครียดจะหายไปเกิดการดื้อยาถึงจุดๆ หนึ่ง ซึ่งเมื่อใช้ยาหรือสารเหล่านั้นก็ไม่สบาย หยุด ใช้ก็ไม่สบายเกิดอาการที่เรียกว่า“ถอนยา”
ประเภท
-บุหรี่
-แอลกอฮอล์หรือสุรา
-เฮโรอีน
สาเหตุ
-จากตัวผู้เสพเอง-อ่อนแอ พึ่งพา เบี่ยงเบน ก้าวร้าว /สาเหตุทางจิตใจ /สาเหตุทางกาย
-สาเหตุจากตัวยา
-สาเหตุจากสิ่งแวดล้อมและสังคม
การพยาบาลทารกแรกเกิดที่มารดาสูบบุหรี่ในระยะตั้งครรภ์
-ละอองของเหลว /ทาร์ก่อให้เกิดโรคมะเร็งปอด และถุงลมโป่ง พอง
-สารระคายเคือง ระคายเคืองในหลอดลม หลอดลมอักเสบเรื้อรัง
-สารนิโคติน เข้าสู่สมอง ภายใน 7 นาทีทำให้มีผลต่อระบบประสาท และระบบไหลเวียนโลหิต
-ก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์(CO) ขัดขวางการลำเลียงออกซิเจนของเม็ดเลือดแดง carboxyhemoglobinทารก:มารดา 1:4
ผลของการสูบบุหรี่ในระยะตั้งครรภ์ ต่อทารกในครรภ์และทารกแรกเกิด
-ระดับคาร์บอนไดออกไซด์ในเลือดมาก
-ขาดออกซิเจนอย่างเรื้อรัง มารดาแท้งหรือทารกตาย
-ทารกในครรภ์มีกลุ่มอาการติดบุหรี่
-หลอดเลือดหดรัดตัว (vasoconstriction)
Fetal tobacco syndrome
อาการ
-ทารกมีการเจริญเติบโตช้า
-น้ำหนักตัวต่ำกว่าปกติ150-300 กรัม
-เกิดก่อนกำหนด
-เกิดภาวะหายใจลำบาก (respiratory distress)
-ทารกมีปากแหว่งเพดานโหว่
-ไส้เลื่อน(inguinal hernia)
-ตาเหล่(strabismus)
-ระดับ IQ (intelligence quota) ต่ำ
-ทารกโตขึ้นจะมีบุคลิกไม่อยู่นิ่ง (hyperactive)
การพยาบาลก่อนทารกเกิด
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
มีภาวะเสี่ยงต่อการขาดออกซิเจนและเกิดก่อนกำหนด
การพยาบาลทารกหลังเกิดทันที
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
-เสี่ยงต่อการเกิดภาวะขาดออกซิเจนแรกเกิดและภาวะแทรกซ้อนหลังเกิดเนื่องจากเกิดก่อนกำหนด
-มีโอกาสเจริญเติบโตล่าช้ากวาปกติจากการที่เลือดไปเลี้ยง ส่วนต่างๆ ของร่างกายไม่ดี
-มารดารู้สึกผิดและวิตกกังวลต่อการเจ็บป่วยของทารก
การพยาบาลทารกแรกเกิดที่มารดาดื่มแอลกอฮอล์ในระยะตั้งครรภ์
-ทารกแรกเกิดที่มีภาวะ FAS อย่างรุนแรง
-มีการเจริญเติบโตช้าในครรภ์
-มีการเจริญเติบโตของกล้ามเนื้อและระบบประสาทไม่ดี
-ระดับสติปัญญา (IQ) ต่ำ
-มีลักษณะผิดปกติของรูปหน้าอย่างชัดเจน ศีรษะเล็ก
-เป็นโรคหัวใจแต่กำเนิด
-ลักษณะผิดปกติภายนอก
กลุ่มอาการทารกติดสุรา
-พบได้ในช่วง 6-12 ชั่วโมงแรกหลังคลอด
-ระยะ 1-3 วันแรก
-ทารกจะมีอาการสั่น นอนหลับได้น้อย ร้องไห้ตลอดเวลา
-ท้องอืด มีลักษณะคล้ายหิวนมตลอดเวลา แต่ดูดได้ไม่ดี
แนวทางการรักษา
-ให้มารดาเลิกดื่มสุราเมื่อรู้ว่าตั้งครรภ์
-ทารกให้ยาที่ใช้รักษาระบบประสาทส่วนกลางให้ทำงานดีขึ้น
-ให้ยาระงับหรือป้องกันการชักคือ Phenobarbitalหรือ diazepam
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
-มีอาการของการขาดแอลกอฮอล์และภาวะแทรกซ้อนภายหลังเกิด
-มีโอกาสเกิดการเจริญเติบโตและพัฒนาการล่าช้า
-มารดารู้สึกผิดและวิตกกังวลต่อภาวะสุขภาพทารกหลังเกิดและครอบครัวไม่สามารถปรับตัวได้
การพยาบาลทารกแรกเกิดที่มารดาเสพสารเสพติดเฮโรอีนในระยะตั้งครรภ์
พบว่าทารกแรกเกิดมีอาการ “ถอนยา” ถึงร้อยละ 90อัตราตายสูงถึงร้อยละ 90มีชื่อทางเคมีว่า Diacetyl Morphine Hydroclorideเฮโรอีนมีฤทธิ์ร้ายแรงกว่า Morphine 3-8 เท่าร้ายแรงกว่าฝิ่น 80 เท่าถ้าทำให้บริสุทธิ์จะมีฤทธิ์ร้ายแรงกวาฝิ่น 100 เท่า
ผลจากการเสพเฮโรอีนในระยะตั้งครรภ์ ต่อทารกในครรภ์และทารกแรกเกิด
-ทารกมีภาวะออกซิเจนในเลือดต่ำ (hypoxia)
-ทารกเกิดก่อนกำหนด เนื่องจากมีการติดเชื้อร่วมกับการเกิด ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
-ความพิการแต่กำเนิด อาจเกิดจากการติดเชื้อ
-ภาวะตับอักเสบ
-ซิฟิลิสแต่กำเนิด
-การเจริญเติบโตล่าช้าภาวะ IUGR , SGA
อาการและอาการแสดงของทารกแรกเกิดที่มีภาวะถอนยา
-ภายใน 24-48ชั่วโมง
-มีอาการทางระบบประสาท
-มีการเคลื่อนไหวมากกว่าปกติ
-กระสับกระส่าย พักผ่อนไม่ได้นอนหลับยาก
-แขนขาสันหรือสั่นทั้งตัวmoro reflexไม่ดี
-ร้องเสียงแหลมและร้องกวนผิดปกติ
-กล้ามเนื้อมีอาการเกร็งมากขึ้น
-หาวและจามบ่อยครั้ง
-อาการหิวตลอดเวลา แต่ดูดได้ไม่ดี
-มีเหงื่อออก ตัวเย็น
-ปฏิกิริยาตอบสนองต่อสิ่งที่มากระตุ้นไวกวาปกติ่
-ชัก/ หมดสติและตาย
-อาการทางระบบทางเดินอาหาร เช่นอาเจียน ท้องเสีย ไม่ยอมดูด นม ขย้อนได้ง่าย ดูดนมมากเกินไป กล้ามเนื้อหน้าท้อง มีอาการเกร็ง มีภาวะขาดน้ำท้องอืด
อาการทางระบบอื่นๆ ที่พบ
-อาการทางผิวหนังที่พบบ่อยๆ คือ มีรอยข่วนที่หน้า มีแผลบริเวณที่ก้น ซีด ตัวลาย (mottling)
-มีอาการหายใจเร็วกว่าปกติหัวใจเต้นเร็ว เกิดภาวะ respiratory acidosis ได้
ปัญหาสำคัญ
-ร่างกายเสียสมดุลของน้ำและอิเล็คโตรไลท์จากการท้องเสียและ อาเจียน
-มีภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำจากการดูดนมได้ไม่ดี
-สมองขาดออกซิเจน เนื่องจากระบบประสาทถูกกดและจากการชัก
-เกิดแผลถลอกหรือแผลลึกบริเวณจมูก เข่า ข้อศอก ศีรษะ
-การสร้างสัมพันธภาพระหว่างมารดา ทารกเป็นไปได้ยาก
แนวทางการรักษา
-ให้คะแนนจากลักษณะอาการและอาการแสดงของทารกตั้งแต่แรกเกิด
-โดยประเมินทุก 1 ชั่วโมงตลอด 24 ชั่วโมง
-อาการดีขึ้น ประเมินทุก 12 ชั่วโมง 6 ชั่วโมงและ4 ชั่วโมง ตามลำดับ
-ประเมินได้7 คะแนนหรือต่ำกว่าห้ามให้ยากล่อมประสาท
-ประเมินได้8 คะแนนขึ้นไปให้การรักษาโดยให้ยาร่วมกับการรักษาทั่วๆไป
-ประเภทของยาที่ใช้ในการรักษา
-ยานอนหลับ เช่น morphine sulfate , methadone
-ยากล่อมประสาท เช่น diazepam หรือ valium หรือ Phenobarbital
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
-ไม่สุขสบายเนื่องจากมีอาการของการถอนยาเฮโรอีน
-เสียสมดุลของน้ำและอิเล็คโตรไลท์น้ำตาลในเลือดต่ำ เนื่องจากดูดนมได้ไม่ดีมีอาการท้องเสียและอาเจียน
-สมองขาดออกซิเจน เนื่องจากระบบประสาทถูกกดและ จากภาวะชัก
-เกิดแผลถลอกหรือแผลลึกบริเวณจมูก เข่า ข้อศอก ศีรษะ
-มีโอกาสเกิดสัมพันธภาพระหว่างมารดา ทารกไม่ดี เนื่องจากทารกมีอาการของการถอนยาเฮโรอีนและต้อง ถูกแยกจากมารดาตั้งแต่แรกเกิด