Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

โรคหัวใจพิการแต่กำเนิดชนิดไม่เขียว แบ่งออกเป็น 2 ชนิด, นางสาวนิธินาฏ …

- - - - โรคหัวใจพิการแต่กำเนิด
        ชนิดไม่เขียวที่มีความผิดปกติในการสร้างผนังกั้น ventricle ที่ไม่สมบูรณ์ ทำให้เกิดรูรั่วเป็นทางติดต่อระหว่าง ventricle ซ้ายและขวา
    - - Small VSD: เกิดทางลัดการไหลของเลือดจากซีกซ้ายไปขวาน้อย ไม่เกิดหัวใจวาย หรือความดันปอดสูง และ Lange VSD: เกิดทางลัดการไหลของเลือดปริมาณมากไหลไปปอดทำให้หัวใจวายและไหลย้อนกลับ left atrium ไหลลงสู่ left venticle ทำให้หัวใจห้องล่างซ้ายโต
    - - การซักประวัติ : หายใจเร็วผิดปกติ เด็กตัวเล็ก โต
        ช้า
      - การตรวจร่างกาย : พบเสียง murmur
      - คลื่นไฟฟ้าหัวใจ : พบ left atrium และventricle
        โต
      - Chest radiograph ในผู้ป่วยที่มี large VSD พบ cardiomegaly, increased pulmonary vascular marking
      - Echocardiography ใช้ยืนยันการวินิจฉัยและบอกตำแหน่งของ VSD เพื่อวางแผนการรักษา ventricular hypertrophy
    - - Small VSD มักไม่ก่ออาการเด็กจะเติบโตได้เป็นปกติ
      - Large VSD จะมีอาการ heart failure โตช้า ติดเชื้อในทางเดินหายใจบ่อย
      - moderate VSD ตัวเล็กหรือเลี้ยงไม่โต
        พัฒนาการทางกายช้า
    - - Small VSD มีโอกาสปิดเองได้สูง โดยเฉพาะ muscular defect มักเปิดเองได้ ในช่วง 1-2 ปีแรก
      - Large VSD มีโอกาสปิดเองได้น้อย หากมีอาการ heart failure สามารถใช้ยาได้ เช่น Diuretic, digoxin, ACE inhibitor การผ่าตัดพิจารณาในกรณีที่มีเลือดไปปอด
    - - ดูแลให้เด็กได้รับสารอาหารเพียงพอกับความต้องการของร่างกายและการกระตุ้นให้มีการพัฒนาการเคลื่อนไหวทีเหมาะสม
      - ดูแลให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลสุขภาพช่องปากอย่างสม่ำเสมอ
      - 3.แนะนําบิดามารดาให้มีความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการเจริญเติบโตและการมีพัฒนาการตามวัยเพื่อสร้างความเข้าใจในสภาพการณ์ที่เป็นจริงของเด็ก
      - ให้เวลารับฟังข้อมูล การพยาบาลเด็กป่วย จากครอบครัวด้วยท่าทีที่เต็มใจ พร้อมเปิดโอกาสให้ครอบครัวได้ระบายความรู้สึก ซักถามปัญหาต่าง ๆ เกี่ยวกับการดูแลเด็กจากนั้นจึงให้คำแนะนําหรือ ให้ข้อมูลต่าง ๆ อย่างเหมาะสมและสอดคล้องกับปัญหา
      - ประเมิน v/s ทุก 4 ชั่วโมงและสังเกตอาการที่ผิดปกติ เช่น หายใจเหนื่อย หอบมากขึ้น มีอาการเขียวมากขึ้น
      - ส่งเสริมสนับสนุนให้เด็กได้ออกกําลังลังกาย ตามศักยภาพแต่ต้องไม่เหนื่อยจนเกินไป กิจกรรมที่ทําให้ออกแรงมาก เช่น การร้องไห้ การเบ่งถ่ายอุจจาระ พยายามควบคุมและหลีกเลี่ยง เพราะจะส่งผลให้เด็กเกิดภาวะหมดสติจากสมองขาดออกซิเจนได้
    - - เกิดจากมีรูรั่วผนังกั้นห้องหัวใจห้องล่าง ทําให้เลือดแดงจากหัวใจห้องล่างซ้ายผ่านรูรั้วไปยังห้องล่างขวาและออกสู่หลอดเลือดแดงของปอด ทําให้ปริมาณเลือดที่ไปปอดมากขึ้น ปริมาณเลือดที่กลับเข้าสู่หัวใจห้องบนซ้าย(ภายหลังการฟอกแล้ว) และล่างซ้ายจะเพิ่มมากขึ้นด้วย ทําให้หัวใจห้องซ้ายรับภาระมากขึ้น (ปริมาณเลือดเพิ่ม)เกิดภาวะหัวใจวายได้
  - - - PDA ขนาดเล็กมักไม่ก่อผลเสียต่อระบบไหลเวียนโลหิตแต่หากมีขนาดใหญ่จะส่งผลให้เกิด left to right shunt shunt ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงคล้ายกับที่พบใน large VSD คือเกิด heart failure
    - - Chest radiograph คล้ายกับที่พบใน VSD ร่วมกับเห็น enlarged ascending aorta
      - Echocardiography ใช้ยืนยันการวินิจฉัยและหาความผิดปกติร่วม
      - Electrocardiography คล้ายกับที่พบใน VSD
      - การตรวจร่างกาย : ได้ยิน murmur ที่ลิ้น
        pulmonic
      - ถ่ายภาพรังสีทรวงอก : พบ ventricle ซ้ายโต
        หลอดเลือด
      - คลื่นไฟฟ้าหัวใจ : พบว่าหัวใจล่างซ้ายโต
    - - เกิดจากการที่หลอดเลือด ductus arteriosus (หลอดเลือดที่เชื่อมระหว่างส่วนต้นของ descending aorta กับส่วนต้นของหลอดเลือดแดง pulmonary ข้างซ้าย) ไม่ปิดภายหลังทารกคลอด ซึ่งปกติควรปิดภายใน 1 – 4 สัปดาห์
    - - ทารกหรือเด็กที่มี small PDA มักไม่มีอาการ
      - ทารกที่มี PDA ขนาดใหญ่ จะมีอาการของ heart failure
      - ทารกคลอดก่อนก าหนด มักพบภาวะแทรกซ้อนที่สัมพันธ์กับ prematurity ร่วมด้วย
      - ทารกหรือเด็กที่มี small PDA ตรวจพบลักษณะของชีพจรปกติ ฟังหัวใจพบ continuous murmur grade 1-3 ที่ตำแหน่ง left upper sternal border
      - ทารกคลอดครบก าหนดที่มี large PDA ตรวจพบลักษณะของชีพจรแบบ bounding pulse
    - - การผ่าตัด (ligation or division)
      - Transcatheter closure
      - Prostaglandin synthesis inhibitor (เช่น indomethacin, ibuprofen) ใช้ได้ผลเฉพาะ ในทารกคลอดก่อนกำหนด
    - - ดูแลเพื่อป้องกันการติดเชื้อที่ปอดโดยดูแลเรื่องความสะอาดของช่องปากและฟันอย่างสม่ำเสมอ
      - ดูแลให้อาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ มีโปรตีนและแคลอรีเพียงพอสำหรับการเจริญเติบโต ที่สำคัญคืออาหารที่ให้รับประทานต้องเป็นอาหารที่มีลดเกลือหรือลดเค็มเพื่อป้องกันภาวะน้ำเกิน จนส่งผลให้หัวใจทำงานมากกว่าปกติ
      - ดูแลให้น้ำในปริมาณที่จำกัด หรือจำกัดปริมาณนมต่อวันตามแผนการรักษา เพื่อป้องกันการคั่งของน้ำในร่างกาย
      - ประเมิน v/s ทุก 4 ชั่วโมง และสังเกตอาการที่ผิดปกติ เช่น หายใจเหนื่อย หอบมากขึ้น มีอาการเขียวมากขึ้น
      - ส่งเสริมสนับสนุนให้เด็กได้ออกกำลังกาย ตามศักยภาพแต่ต้องไม่เหนื่อยจนเกินไป หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ทำให้ออกแรงมาก เช่น การร้องไห้ การเบ่งถ่ายอุจจาระ
    - - เกิดจากการที่หลอดเลือด ductus arteriosus (หลอดเลือดที่เชื่อมระหว่างส่วนต้นของ descending aorta กับส่วนต้นของหลอดเลือดแดง pulmonary ข้างซ้าย) ไม่ปิดภายหลังทารกคลอด ซึ่งปกติควรปิดภายใน 1 – 4 สัปดาห์
  - - - Moderate to large ASD: เกิด shunt ปริมาณมากจนเกิด volume overload ทำให้เกิด right atrial enlargement และ right ventricular hypertrophy หากไม่รักษาจนเวลาผ่านไปหลายปี ทิศทางของ shunt จากเดิม left to right จะเปลี่ยนเป็น right to left shunt
      - Small ASD: ขนาดเล็ก 3 mm. ปิดเองได้ ขนาด 3-8 mm. ปิดเองได้ก่อนอายุ 18 เดือน
    - - Small ASD อาจไม่จำเป็นต้องรักษาและมีโอกาสปิดเองได้สูง
      - Moderate to large ASD ที่มีเลือดไปปอดเพิ่มอย่างมีนัยสำคัญ เช่น pulmonary flow: systemic flow ratio >1.5:1 ควรได้รับการรักษาโดย transcatheter closure หรือการผ่าตัด
    - - Cardiac catheterization ไม่มีความจำเป็น ยกเว้นในกรณีวางแผนการรักษาโดย transcatheter intervention
      - Echocardiography ใช้ยืนยันการวินิจฉัยหรือตรวจหา heart defect ชนิดอื่นที่สามารถพบร่วมได้
      - Chest radiograph พบ cardiomegaly ร่วมกับ right atrial and right ventricular dilation และพบ increased pulmonary vascular marking (บ่งบอกถึง pulmonary blood flow ที่เพิ่มขึ้น)
      - คลื่นไฟฟ้าหัวใจ ASD ขนาดปานกลางขึ้นไป
        จะพบเอเตรียมขวามีการ
    - - โรคหัวใจพิการแต่กำเนิดชนิดไม่เขียวที่มีความผิดปกติในการสร้างผนังกั้นเอเตรียมที่ไม่สมบูรณ์ ทำให้เกิดรูรั่วเป็นทางติดต่อระหว่างเอเตรียม
        ซ้ายและขวาการเกิดรูรั่วอาจมีเพียงรูเดียวหรือหลายรูก็ได้
    - - small ASD: ไม่ก่ออาการ
      - Moderate to large ASD: เหนื่อยง่ายเมื่อออกแรง,หัวใจเต้นผิดจังหวะ ,ใจสั่น, เมื่อยล้า, มีลิ่มเลือดอุดตัน
    - - 1.ดูแลให้อาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ มีโปรตีนและแคลอรีเพียงพอสําหรับการเจริญเติบโต ที่สําคัญคืออาหารที่ให้รับประทานต้องเป็นอาหารที่มี ลดเกลือหรือลดเค็มเพื่อป้องกันภาวะน้ำเกิน จนส่งผลให้หัวใจทำงานมากกว่าปกติ
      - .ดูแลให้น้ำในปริมาณที่จํากัด หรือจํากัดปริมาณนมต่อวันตามแผนการรักษา เพื่อป้องกันการคั่งของน้ำในร่างกาย
      - 3.ดูแลให้ยาตามแผนการรกัษา ซึ่งส่วนใหญ่ ยาที่ได้รับจะเป็นกลุ่มยา lanoxin
      - 4.ดูแลเพื่อป้องกันการติดเชื้อที่ปอดโดยดูแลเรื่องความสะอาดของช่องปาก หลีกเลี่ยงการอยู่ใกล้ชิดกับบุคคลที่เป็นหวัด ไอเจ็บคอ หรือหลีกเลี่ยงการพาบุตรไปที่ชุมชน หรือถ้าบุตรเริ่มเป็นหวัด ควรรีบรักษาให้หายโดยเร็ว
      - ประเมิน v/s ทุก 4 ชม.
    - - เกิดจากความผิดปกติในการสร้างผนังกั้นเอเตรียมที่ไม่สมบูรณ์ ทำให้เกิดรูรั่วเป็นทางติดต่อระหว่างเอเตรียมซ้ายและขวา การเกิดรูรั่วอาจมีเพียงรูเดียวหรือหลายรูก็ได้ พบรูรั่วขนาดต่าง ๆ กัน
- - - - การตีบแคบที่หลอดเลือดเอออร์ต้า แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มดังนี้
        
        กลุ่ม preductal coarctation จะมีการตีบแคบของหลอดเลือดเอออร์ต้าอยู่เหนือรอยต่อของหลอดเลือด ductus arteriosus
        
        กลุ่ม postductal coarctation จะมีการตีบแคบของหลอดเลือดเอออร์ต้าเป็นช่วงสั้น และอยู่ใต้รอยต่อของ ductus arteriosus
    - - ในรายที่เป็น preductal coarctation และมีอาการของหัวใจวาย ให้รักษาจนทุเลา แล้วพิจารณาทำการผ่าตัด coarctectomy คือ ตัดส่วนที่ตีบแคบของหลอดเลือดเอออร์ต้าออก ควรพิจารณาทำผ่าตัดในผู้ป่วย CoA ก่อนอายุ 2 ปี
    - - การซักประวัติ
      - การตรวจร่างกาย
      - คลื่นไฟฟ้าหัวใจ (Electrocardiography)
      - ภาพรังสีทรวงอก
      - คลื่นเสียงสะท้อนหัวใจความถี่สูง (Echocardiography)
      - การตรวจสวนหัวใจและการฉีดสารทึบรังสี
    - - การตีบแคบหรืออุดตันของส่วนใดส่วนหนึ่งของหลอดเลือด aorta ซึ่งส่วนใหญ่มักจะพบที่ aortic arch
    - - ในรายที่เป็น preductal coarctation และมีอาการของหัวใจวาย ให้รักษาจนทุเลา แล้วพิจารณาทำการผ่าตัด coarctectomy คือ ตัดส่วนที่ตีบแคบของหลอดเลือดเอออร์ต้าออก ควรพิจารณาทำผ่าตัดในผู้ป่วย CoA ก่อนอายุ 2 ปี
    - - เกิดจากการตีบแคบหรืออุดตันของส่วนใดส่วนหนึ่งของหลอดเลือด aorta ซึ่งส่วนใหญ่มักจะพบที่ aortic arch
    - - ประเมิน v/s ทุก 4 ชั่วโมง และสังเกตอาการที่ผิดปกติ เช่น หายใจเหนื่อยหอบมากขึ้น มีอาการเขียวมากขึ้น
      - ดูแลให้อาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ มีโปรตีนและแคลอรีเพียงพอสำหรับการเจริญเติบโต ที่สำคัญคือ อาหารที่ให้รับประทานต้องเป็นอาหารที่ลดเกลือหรือลดเค็ม
      - เปิดโอกาสให้ครอบครัวได้ระบายความรู้สึก ซักถามปัญหาต่างๆ เกี่ยวกับการดูแลเด็กจากนั้นจึงให้คำแนะนําหรือให้ข้อมูลต่าง ๆ อย่างเหมาะสมและสอดคล้องกับปัญหา
      - ดูแลให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลสุขภาพช่องปากอย่างสม่ำเสมอ
      - ดูแลและกระตุ้นให้เด็กมีพัฒนาการเคลื่อนไหวที่เหมาะสม และหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ทำให้ออกแรงมาก เช่น การร้องไห้ การเบ่งถ่ายอุจจาระ
  - - - เมื่อมีการตีบที่ลิ้นพัลโมนารีหรือเนื้อเยื่อใต้ลิ้น หรือมีการตีบแคบของหลอดเลือดแดงพัลโมนารีจะเกิดการอุดกั้นของทางออกของเวรตริเคิลขวาทำให้เกิดมีเลือดคั่งในเวนตริเคิลขวา แล้วส่งผลให้กล้ามเนื้อของเวนตริเคิลขวาหนาตัวขึ้น แต่ห้องหัวใจอาจจะมีขนาดปกติ หรือเล็กกว่าปกติ นอกจากนี้การที่เวนตริเคิลขวาหนาตัวขึ้นทำให้เลือดไหลจากเอเตรียมขวาจะไหลลงสู่เวนตริเคิลขวาได้ไม่สะดวก เอเตรียมขวาจึงขยายตัวออกเป็นผลให้เกิดการไหลลัดของเลือดดำจากเอเตรียมขวาไปผสมกับเลือดแดงในเอเตรียมซ้ายได้ทำให้ผู้ป่วยเขียวได้ ซึ่งมักพบในทารกแรกเกิด
    - - ในรายที่มี mild PS ไม่จำเป็นต้องทำผ่าตัด ควรติดตามดูอาการต่อไป และแนะนำให้ป้องกันภาวะเยื่อบุหัวใจอักเสบ
      - ในรายที่มี moderate PS และ severe PS ควรพิจารณาให้การรักษา ดังนี้ 2.1 การขยายลิ้นพัลโมนารีที่ตีบ ด้วย balloon catheter ในระหว่างการสวนหัวใจ 2.2 การทำผ่าตัดขยายลิ้นพัลโมนารีที่ตีบ (pulmonary valvulotomy)
    - - การซักประวัติ
      - การตรวจร่างกาย
      - คลื่นไฟฟ้าหัวใจ (Electrocardiography)
      - ภาพรังสีทรวงอก ในผู้ป่วยที่มี mild PS และ moderate PS จะพบขนาดหัวใจปกติ และหลอดเลือดในปอดปกติ ส่วนในรายที่ severe PS จะพบขนาดหัวใจโตกว่าปกติ
      - คลื่นเสียงสะท้อนหัวใจความถี่สูง (Echocardiography) จะพบเวนตริเคิลขวาโต และอาจพบเอเตรียมขวาโตร่วมด้วย รวมทั้งสามารถบอกตำแหน่งของ PS ได้
      - การตรวจสวนหัวใจและการฉีดสารทึบรังสี
    - - การตีบของลิ้น pulmonary มีผลให้การไหลของเลือดจากหัวใจห้องล่างขวาไปยัง pulmonary artery ได้ยากขึ้น
    - - ชนิดที่มีการตีบแคบน้อย : ผู้ป่วยจะไม่มีอาการ
        อาจพบ systolic murmur ง่ายเพียงเล็กน้อยเวลาออกแรง พบ systolic
        murmur
      - ชนิดที่มีการตีบแคบปานกลาง : ผู้ป่วยอาจไม่มี
        อาการหรือมีอาการเหนื่อย
      - ชนิดที่มีการตีบแคบมาก : ผู้ป่วยจะมีอาการของ
        ภาวะหัวใจซีกขวาวายหรือ
      - ในผู้ป่วยที่มี mild PS จะไม่มีอาการผิดปกติ ส่วนในรายที่มี moderate PS และ severe PS อาจมีภาวะหัวใจวาย หรืออาการเขียวเล็กน้อยได้ เช่น มีอาการเหนื่อยง่าย หรือเจ็บแน่นหน้าอก และจะเป็นมากขึ้นเวลาออกกำลังกายบางรายอาจจะมีอาการเป็นลมหมดสติ หรือถึงขั้นเสียชีวิตในขณะออกก าลังกายอย่างหนักหรือมากเกินไปได้
    - - การตีบของลิ้น pulmonary มีผลให้การไหลของเลือดจากหัวใจห้องล่างขวาไปยัง pulmonary artery ได้ยากขึ้น
    - - เปิดโอกาส ให้ครอบครัวได้ระบายความรู้สึก ซักถามปัญหาต่างๆ เกี่ยวกับการดูแลเด็ก จากนั้นจึงให้คำแนะนำหรือให้ ข้อมูลต่างๆอย่างเหมาะสม และส่งเสริมสนับสนุนให้เด็กได้ออกกำลังลังกาย ตามศักยภาพแต่ต้องไม่เหนื่อยจนเกินไป เลี่ยงกิจกรรมที่ทำให้ ออกแรงมาก เช่น การร้องไห้ การเบ่งถ่ายอุจจาระ
      - ประเมิน v/s ทุก 4 ชั่วโมง วัด oxygen saturationและ สังเกตอาการที่ผิดปกติ เช่น หายใจเหนื่อย หอบมากขึ้น มีอาการเขียวมากขึ้น
      - ดูแลให้อาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ มีโปรตีนและแคลอรี่เพียงพอ ที่สำคัญคือ อาหารที่ให้รับประทานต้องเป็นอาหารที่ลดเกลือหรือลดเค็ม
      - 4.ดูแลให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลสุขภาพช่องปากและฟันอย่างสม่ำเสมอ