Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลแบบองค์รวมบนพื้นฐานทฤษฎีการดูแลด้วยความเอื้ออาทรแก่บุคคลที่มีปัญห…

- - - - วิตกกังวลมากเกินกว่าเหตุหลายๆเรื่องพร้อมกัน
      - ไม่สามารถควบคุมความวิตกกังวลได้
      - มีอาการทางกายอย่างน้อย 3ใน6 อาการต่อไปนี้ คือ
        (1) กระสับกระส่าย (2) อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย (3) ไม่ค่อยมีสมาธิ (4) หงุดหงิดง่าย (5) ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ
        (6) มีปัญหาการอนหลับ
    - - Agoraphobia
        
        โรคกลัวการอยู่ที่โล่งหรือที่ชุมชน เช่ย ลานจอดรถ โรงหนัง
      - Social anxiety disorder
        
        โรคหวาดกลัวสังคม กลักลัวอย่างมากเมื่อถูกผู้อื่นจับจ้อง และต้องแสดงออกต่อหน้าผู้อื่น
      - Simple phobia
        
        โรคกลัวแบบจําเพาะ เข่น กลัวสัตว์ กลัวที่แคบ กลัวที่สูง กลัวความมืด
    - - เป็นโรคที่แสดงการตื่นกลัว โดยไม่มีเหตุผล
        เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว เกิดขึ้นเองโดยไม่มีสิ่งกระตุ้น
    - - คิดซ้ำๆและทําซ้ำๆโดยมีเหตุอย่างหนึ่งเข้ามาในใจตลอดเวลา ห้ามใจไม่ให้คิดและ ไม่ให้ทําไม่ได้
    - - เกิดขึ้นหลังจากเผชิญกับ เหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนใจอย่างรุนแรง เช่น การถูกข่มขืน การทรมาน การถูกเรียกค่าไถ่ ภัยธรรมชาติ
  - - - พันธุกรรม
        
        เป็นโรคที่มีอิทธิพลทางพันธุกรรมเข้ามาเกี่ยวข้องด้วยโดยพันธุกรรมอาจมีบทบาททั้งการ ถ่ายทอดและอาจเป็นปัจจัยประการหนึ่งที่ชวนให้เกิดโรค
      - การเปลี่ยนแปลงของชีวเคมี
        
        การได้รับกาแฟในปริมาณมากเกินไป
        
        ยาในกลุ่มเบนโซไดอะซิปิน เพิ่มกาบา มีการลดลงของสารสื่อประสาท คือ ซีโรโทนิน
        
        การมีฮอร์โมนธัยรอยด์มากหรือน้อยเกินไป
    - - ความขัดแย้งทางด้านจิตใจ เกิดจากความข้ดแย้ง
        ระหว่างแรงขับภายในร่างกายกับสิ่งแวดล้อมภายนอก
        
        ความวิตกกังวลจากซูเปอร์อีโก เป็นความทุกข์ใจจาก
        ความรู้สึกผิด ที่ไม่สามารถปฏิบัติตามความเชื่อได้
        
        ความวิตกกังวลจากการกลัวถูกตอน
        
        ความวิตกกังวลจากการพลัดพราก
        
        ความวิตกกังวลจากอิด หรือไม่สามารถควบคุมตนเอง
    - - สัมพันธภาพระหว่างแม่กับลูก
        
        ทฤษฎีความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล เชื่อว่าการกลัวถูก
        ปฏิเสธเป็นสาเหตุสําคัญของความวิตกกังวล
      - ความเชื่อทฤษฎีทางสังคม
        
        เชื่อว่าพื้นฐานของความวิตกกังวลเกิดจากความเชื่อว่าตนขาด คนช่วยเหลือ (Helplessness) จึงมีความคิดมุ่งร้าย (Projection) และแยกตัวจากสังคม
  - - - ระบบหัวใจและไหลเวียน
        
        ใจสั่น หัวใจเต้นเร็ว ความดันโลหิตสูงขึ้น หรือลดลง
        เป็นลมชีพจรช้าลง หน้าซีด หรือหน้าแดง
      - ระบบทางเดินหายใจ
        
        หายใจเร็ว หายใจสั้น แน่นหน้าอก หายใจไม่ออก และหอบ
      - ระบบประสาท
        
        ตื่นตกใจ ตากระตุก นอนไม่หลับ สั่น เกร็ง
        สีหน้า เครียด รู้สึกร้อนๆ หนาวๆ
      - ระบบทางเดินอาหาร
        
        น้ําย่อยหลั่งน้อย คอขม เบื่ออาหาร คลื่นไส้ ไม่สบายท้อง
      - ระบบขับถ่าย
        
        ปัสสาวะบ่อย เหงื่อออกตามฝ่ามือ ฝ่าเท้า และตามตัว
    - - สั่น เกร็งกระวนการะวาย งุ่นง่าน
        ขาสั่น เดินเร็ว ซุ่มซ่าน พูดเร็ว
    - - สมาธิสั้น ลืมง่าย ตัดสินใจผิดพลาด ความคิดหยุดชะงัก การรับรู้แคบลง ความคิดสร้างสรรค์ลดลง สับสน
    - - เครียดหงุดหงิด รู้สึกไม่สบาย ยุ่งยากใจ กระสับกระส่าย หวั่นไหวง่าย กลัวผิดธรรมดา ตื่นตกใจ ขวัญอ่อน
  - - - ยาต้านเศร้า (กลุ่ม Selective Selective
        Serotonin Reuptake inhibitor, SSRI)
      - ยาคลายกังวล (กลุ่ม benzodiazepine)
      - ยากลุ่ม Beta blockers เช่น propanolol
    - - จิตบําบัดชนิดหยั่งรู้สภาพตนเอง
      - การปรับพฤติกรรมโดยวิธีพฤติกรรมบําบัด การสอนเทคนิคการผ่อนคลายกล้ามเนื้อ การสะกดจิต การทําสมาธิ
      - การเปลี่ยนความรู้ความเข้าใจที่ไม่ถูกต้องให้ กลายเป็นความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง
    - - ให้ผู้ป่วยเผชิญกับสถานการณ์หรือสิ่งที่กลัว
        อย่างเป็นขั้นตอนจากระดับน้อยไปหามาก
- - - - Major Depressive Disorder
        
        ลักษณะที่สําคัญของโรค
        
        มีอาการซึมเศร้าเป็นอาการเด่นชัดรวมกับ
        อาการอย่างอื่น เช่น ความรู้สึกเบื่อหน่าย นอนไม่หลับ
        
        อาการ
        
        อารมณ์เศร้า
        
        หมดความสนใจหรือความสุข
        
        อาการเบื่ออาหาร
        
        เชื่องช้าลงหรือกระวนกระวาย
        
        อ่อนเพลียง่ายและไม่มีแรง นอนไม่หลับ
        
        ความรู้สึกไร้ค่าหรือรู้สึกผิด
        
        มีความคิดอยากตายหรือคิดฆ่าตัวตาย
        
        สาเหตุ
        
        พันธุกรรม
        
        คู่แฝดที่เกิดจากไข่ใบเดียวกัน ถ้าคนหนึ่งเป็นอีกคนจะเป็นด้วย
        
        ญาติสนิทของผู้ป่วยมีโอกาสเป็นโรคด้วย
        
        ความผิดปกติทาง
        ชีวเคมีของสมอง
        
        ความบกพร่องของสาร Norepinephrine และ Serotonin
        
        สาเหตุทางด้านจิตใจ
        
        การเสียชีวิตของบุคคลผู้เป็นที่รัก หรือการหย่าร้าง
        
        การรักษา
        
        จิตบําบัด
        
        สนับสนุนให้กําลังผู้ป่วยว่าโรคนี้สามารถรักษาให้หายได้
        โดยการรับประทานยาAnti -depressants
        
        แนะนําผู้ป่วยในการแก้ปัญหาชีวิตที่ถูกต้อง
        
        อธิบายให้ผู้ป่วยและครอบครัวทราบธรรมชาติของโรค
        
        พฤติกรรมบําบัด
        
        ช่วยให้ผู้ป่วยมีวิธีคิดที่ถูกต้อง โดยมองดูตัวเองทางด้านบวกหรือมีคุณค่า รวมทั้งการดําเนินชีวิตอย่างมี ความหวังและมีอนาคตที่ดีงาม
        
        ครอบครัวบําบัด
        
        เข้าไปแก้ไขความเข้าใจดีต่อกัน รวมทั้งให้
        คู่ครองเป็นกําลังใจผู้ป่วยในการรักษา
        
        การรักษาด้วยยา
        
        ระยะเริ่มต้น
        
        ให้ยาในกลุ่ม tricyclic ควรเริ่มต้นให้ยาขนาดน้อยก่อนแล้วเพิ่มขนาดยาช้าๆ
        
        ระยะที่ยาได้ผล
        
        เป็นระยะซึ่งผู้ป่วยมีอาการดีขึ้นชัดเจน
        
        ระยะให้ยาต่อเนื่อง
        
        ให้ยาขนาดเท่าเดิมต่อไปนี้อีก 6 เดือน
        
        ระยะหยุดยา
        
        เมื่อสิ้นสุดระยะที่ 3 แล้วจึงหยุดยา แต่ก่อนที่จะหยุดยาแพทย์ต้อง
        คํานึงถึงโอกาสเสี่ยงที่ผู้ป่วยจะกลับเป็นซ้ำอีก
        
        ระยะให้ยาเพื่อป้องกันการเป็นซ้ำ
        
        ผู้ป่วยบางรายอาจ ต้องใช้ยาต่อเป็นเวลานานเพื่อป้องกันการเป็นซ้ำ
      - Dysthymic Disorder
        
        อาการ
        
        อารมณ์เศร้าเรื้อรังติดต่อกันเป็นเวลาอย่าง น้อย 2 ปี ร่วมกับอาการอื่น เช่น นอนไม่หลับ เบื่ออาหาร และรู้สึกไม่มีค่า
        
        สาเหตุ
        
        พันธุกรรม
        
        พบโรคนี้ได้บ่อยในญาติสนิทของผู้ป่วยโรคซึมเศร้า
        
        ด้านจิตใจ
        
        ความเครียดเรื้อรังเป็นสาเหตุอย่างหนึ่งของโรค
        
        การรักษา
        
        จิตบําบัด
        
        พฤติกรรมบําบัดและครอบครัวบําบัดมีหลักการเดียวกับโรคซึมเศร้า
        
        ยาแก้เศร้า
        
        ขนาดยาทที่ใช้อาจใกล้เคียง กับที่ใช้รักษาMajor depressive disorder อาจใช้เวลา 6 – 8 สัปดาห์ จึงเห็นผลการรักษา และต้องให้ไป นานอย่างน้อย 2 ปี
    - - ชนิด
        
        Bipolar I Disorder
        
        อาการแมเนีย
        (mania episoderes)
        
        ผู้ป่วยมีอารมณ์รื่นเริงสนุกสนานผิดปกติหรือ
        อารมณ์หงุดหงิดโกรธเป็นอย่างน้อย 1 สัปดาห์
        
        มีอาการต่อไปนี้ 3 อย่างหรือมากกว่า แต่ถ้าอารมณ์หงุดหงิดต้องมีอาการอย่างน้อย4อย่าง
        -รู้สึกว่าตัวเองมีความสําคัญผิดปกติ
        -นอนน้อยกว่าธรรมดา
        -พูดมาก
        -ความคิดเปลี่ยนเรื่องเร็ว
        
        อาการไม่ได้เกิดจากสารเสพติด ยารักษาโรคหรือโรคทางกาย
        
        อาการแบบผสม
        (mixed episodes)
        
        มีอาการแมเนีย และ
        อาการซึมเศร้าผสมกันเป็นเวลาอย่างน้อย 1 สัปดาห์ อารมณ์ของผู้ป่วยจะเปลี่ยนแปลงเร็ว เช่น หงุดหงิด ง่าย กระวนกระวาย นอนไม่หลับ
        
        ลักษณะทางคลินิก
        
        มีอาการแมเนียหรืออาการแบบผสมและ
        มักมีอาการของโรค ซึมเศร้าร่วมด้วย
        
        Bipolar II Disorder
        
        ลักษณะที่สําคัญของโรคนี้
        
        เคยมีอาการของโรคซึมเศร้า 1 ครั้ง หรือมากกว่าและมี อาการไฮโปแมเนีย อย่างน้อย 1 ครั้ง และต้องไม่เคยมีอาการแมเนีย
        หรืออาการ แบบผสม
        
        อาการไฮโปแมเนีย
        
        ผู้ป่วยมีอาการรื่นเริงสนุกสนานผิดปกติหรือหงุดหงิดง่าย เป็นเวลาอย่างน้อย 4 วัน
        
        อาการต่อไปนี้ 3 อย่างหรือมากกว่า แต่ถ้าอารมณ์หงุดหงิดโกรธง่ายต้องมีอาการ
        อย่างน้อย 4 อย่างเหมือนโรคไบโพลาร์ I
        
        มีการเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับประสิทธิภาพของผู้ป่วย
        
        อาการไม่ได้เกิดจากโรคทางกายยารักษาโรคหรือสารเสพติด
        
        อาการไม่มีความรุนแรงเพียงพอที่จะทําให้เกิดความบกพร่องทางด้านกิจกรรมทางสังคม และไม่มีอาการโรคจิต
        
        การรักษา
        
        การใช้ยา
        
        มียารักษาอารมณ์เศร้า Antidepressants
        
        ยาควบคุมอารมณ์ Lithium carbonate
        
        รวมถึงยาคลายกังวลต่างๆ ด้วย
        
        การรักษาด้วยไฟฟ้า
        
        เป็นทางเลือกที่นํามาใช้ ร่วมกับการใช้ยา โดยเฉพาะใช้ได้ดีในผู้ป่วย major depression และผู้ป่วย bipolar disorder
        
        การรักษาด้วยจิตบําบัด
        
        ีเป้าหมายเพื่อให้ผู้ป่วยเข้าใจปัญหาของตนเอง
        
        การจัดสิ่งแวดล้อม
        
        การกระตุ้นให้ผู้ป่วยเข้าร่วม กิจกรรมรักษาต่างๆ
      - สาเหตุ
        
        พันธุกรรม
        
        -คู่แฝดที่เกิดจากไข่ใบเดียวกันถ้าคนหนึ่งเป็นโรคอีกคนก็จะมีโอกาสเป็น ร้อยละ 65
        -ญาติสนิทของผู้ป่วยมีโอกาสเป็น โรคด้วย
        
        ความผิดปกติ
        ของชีวเคมีของสมอง
        
        norepinephrine, serotonin และ dopamine
  - - - ตรวจสอบและติดตามดูรูปแบบการนอนของผู้ป่วย
      - ตรวจสอบดูการได้รับอาหาร และการดื่มน้ําให้พอเพียง
      - ป้องกันอันตรายจากอุบัติเหตุและการทะเลาะวิวาทกับผู้อื่น
      - เปิดโอกาสให้ผู้ป่วยได้ระบายความรู้สึก
        โดยการเขียน และวาดภาพ
      - จัดสภาพการณ์ให้ผู้ป่วยได้รับรู้ตนเอง
        ในด้านการรักษา และการกินยา
      - ให้แรงเสริมและให้กําลังใจ เมื่อผู้ป่วย
        แสดงพฤติกรรมที่เหมาะสม
      - จัดตารางในเวลาการทํากิจกรรมประจําวัน
        สําหรับผู้ป่วยไม่ให้มากเกินไป
    - - ช่วยเหลือผู้ป่วยในการจัดการกิจกรรมประจําวัน
      - บันทึกพฤติกรรมและปริมาณ อาหารและน้ําที่ผู้ป่วยได้รับ พร้อมกับกระตุ้นให้ผู้ป่วยได้รับให้เพียงพอ
      - กระตุ้นให้ผู้ป่วยได้มีการเคลื่อนไหว
        หรืออกกําลังกายอย่างสม่ำเสมอ
      - ป้องกันการทําอันตรายตนเอง
      - เปิดโอกาสและส่งเสริมให้ผู้ป่วยได้พูดหรือระบายความรู้สึก
      - ยอมรับและให้กําลังใจ เพื่อให้ผู้ป่วยรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง
      - กระตุ้นและเปิดโอกาสให้ผู้ป่วยได้มีเวลา
        ปฏิสัมพันธ์กับผู้ป่วยคนอื่นๆ
      - จัดเวลาสําหรับทํากิจกรรมทางด้านจิตวิญญาณ
        เช่น การสวดมนต์
- - - - กระเพาะอาหาร เกิดการหลั่งกรดมากผิดปกต
    - - หัวใจเต้นเร็ว เต้นผิดจังหวะ มีไขมันมาเกาะ ทําให้หลอดเลือดหัวใจตีบตัน เกิดโรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด ความดันโลหิตสูง
    - - มีการหดตัว เกร็งแข็ง เกิดอาการปวดศีรษะ ปวดคอ ปวดหลัง ปวดกล้ามเนื้อต่าง ๆ ทั่วตัว
    - - ความเครียดจะกระตุ้นอารมณ์ในสมอง
- - - - อาการทางกายตั้งแต่ 1 อาการขึ้นไป ซึ่งทําให้ไม่มีความสุข และจะไปรบกวนการดําเนิน ชีวิตประจําวัน
      - มีความวิตกกังวลในระดับสูง เกี่ยวกับสุขภาพ หรืออาการ
      - ใช้เวลาอย่างมากและจดจ่อกับอาการ หรือความกังวลด้านสุขภาพ
      - ถึงแม้ว่าอาการทางกายจะไม่ปรากฏอย่างต่อเนื่อง แต่ผู้ป่วยยังรู้สึกว่าอาการยังคงอยู่ ปกติพบ มากกว่า 6 เดือน
    - - พบในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย ประมาณ 2-20 เท่า ผู้ป่วยมักมีโรคทางจิตเวชอื่นร่วมด้วย เช่นโรค วิตกกังวล โรคซึมเศร้า
    - - จิตบําบัด ชนิด Cognitive behavior therapy (CBT) ควรมุ่งความสนใจให้ผู้ป่วยได้แสดง ความรู้สึก และพูดปัญหาในชีวิต
      - ยารักษาอาการวิตกกังวล และอาการซึมเศร้า
        ดูแลเรื่องการรับประทานยา
  - - - Sensory symptoms
        
        อาการชา มักไม่เข้ากับ อาการชาที่เกิดจากโรคทาง
        ระบบประสาท เช่น ชาครึ่งซีก ก็จะครึ่งซีก พอดี
      - Motor symptoms
        
        โยกตัวเอนไปมา เดินกระตุก แขนขาไม่มีแรง
      - Seizure symptoms
        
        อาการชักแบบดิ้นสะเปะสะปะ
      - Special sense
        
        มองไม่เห็น ไม่ได้ยินเสียง พูดไม่มีเสียง จมูกไม่ได้กลิ่น
        การตรวจจะไม่พบความ ผิดปกติของอวัยวะดังกล่าว
    - - มีอาการตั้งแต่ 1 อาการขึ้นไป เป็นการเจ็บป่วยทางกาย
        ที่เกิดขึ้นในระบบการเคลื่อนไหวหรือการสัมผัส
      - อาการทางคลินิกพบว่า ไม่มีความสัมพันธ์กันระหว่างอาการทางระบบประสาท กับอาการ เจ็บป่วยทางกาย แต่จะสัมพันธ์กับปัญหาด้านจิตใจเนื่องจากมีความเครียดทางจิตใจ
    - - พบในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย อัตราส่วน 2-10 : 1
        ส่วนใหญ่พบในวัยรุ่น และวัยผู้ใหญ่ ตอนต้น พบมากในสังคมกําลังพัฒนา
    - - จิตบําบัดแบบประคับประคอง
        หรือจิตบําบัดระยะสั้น
      - การทําพฤติกรรมบาบัด
        และปรับสิ่งแวดล้อม
  - - - พบในเพศชายและเพศหญิงเท่า ๆ กัน
        และพบในช่วงอายุ 20-30 ปี
    - - ผู้ป่วยหมกมุ่นครุ่นคิดว่าตนเองเป็นโรคที่ร้ายแรง
      - ไม่พบอาการทางกาย หรือถ้ามีอาการ
        ก็มีอาการเพียงเล็กน้อย
      - มีความวิตกกังวลสูงเกี่ยวกับสุขภาพ
      - การหมกมุ่นเกี่ยวกับการเจ็บป่วย
    - - ใช้จิตบําบัดกลุ่ม จะช่วยให้ผู้ป่วย
        ปรับตัวเข้ากับโรคได้ดี
      - ควรนัดผู้ป่วยมาตรวจอย่างสม่ำเสมอ
        ควรหลีกเลี่ยงการตรวจพิเศษที่ไม่จําเป็น