Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ราชภัฎเชียงใหม่ภายใต้วิถีล้านนา - Coggle Diagram
ราชภัฎเชียงใหม่ภายใต้วิถีล้านนา
ประวัติศาสตร์ล้านนา
ส่วนกลุ่มเมืองล้านนาตะวันออก:แพร่และน่าน ทั้งสองเมืองมีประวัติความเป็นมาคล้ายกันคือ ในสมัยแรกเริ่มต่างมีฐานะเป็นอิสระมีราชวงค์ของตนเอง และมีความใกล้ชิดกับอาณาจักรสุโขทัย
อาณาบริเวณที่ประกอบด้วยเมืองกลุ่มหนึ่งที่มีความสัมพันธ์ทางเครือญาติหรือทางวัฒนธรรม ในอดีตรัฐโบราณไม่มีอาณาเขตชัดเจน
ประวัติศาสตร์ล้านนาตามพัฒนาการ
สมัยแว่นแคว้น-นครรัฐ
ล้านนาสมัยรัฐอาณาจักร (พ.ศ.๑๘๐๘-๒๑๐๑)
ล้านนาสมัยพม่าปกครอง(พ.ศ.๒๑๐๑-๒๓๑๗)
ล้านนาสมัยเป็นเมืองประเทศราชของไทย(พ.ศ.๒๓๑๗-๒๔๒๗)
แกนหลัก(Core Area)
2.เชียงแสน-เชียงราย-ลุ่มแม่น้ากก
1.เชียงใหม่-ลุ่มน้ำปิง
กลุ่มเมืองล้านนาตะวันตกซึ่งเป็นแกนสำคัญ:เชียงใหม่ ลำพูน ลำปาง เชียงราย พะเยา ที่มีความสำพันธ์ร่วมกันตั้งแต่สมัยราชวงค์มังรายตอนต้น
สมัยแว่นแคว้น-นครรัฐ
ลัวะชาวพื้นเมืองในกลุ่มมอญเขมร ตั้งถิ่นฐานกระจายทั่วไปในภาคเหนือเป็นชนเก่าแก่ที่อยู่มาช้านานก่อนที่ชนกลุ่มอื่นจะเข้ามา
เรื่องราวการแตกสลายของชนเผ่าลัวะ เป้นผลมาจากการขยายความเจริญรุ่งเรืองจากเมืองละโว้มาสู่การสร้างเมืองหริภุญไชย
ดินแดนล้านนามีรัฐต่าง ๆ กระจายตามที่ราบระหว่างเขาในภาคเหนือมีประวัติศาสตร์เป็นของตนเอง
เราเป็นใคร ? และมาจากไหน ?
ถิ่นฐานเดิมของไทยอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของจีนแถบมณฑลกวางตุ้ง กวางสี และยูนนาน ต่อมาถูกจีนรุกรานถอยร่นมาทางใต้กระจายไปตามถิ่งบานต่าง ๆ หลายทิสทาง
คนไทยอยู่ทางทิศใต้ของลุ่มน้ำแยงซีเกียงร่วมกับกลุ่มชนต่าง ๆ ชนชาติไทยได้อพยพมาทางใต้อย่างเป็นระยะ มาตั้งหลักฐานอยู่ที่มณฑลยูนนานก่อนจะมาอยู่ในดินแดนที่เป็นประเทศไทย
ถิ่งฐานเดิมของคนไทยอยู่แถบเทอกเขาอัลไต ในมองโกลเลีย ต่อมาอพยพแถบลุ่มแม่น้ำแยงซี จีนตอนใต้ และลงมาสู่ดินแดนที่เป็นประเทศไทย
ถิ่นฐานเดิมของคนไทยอยู่ทางตะวันตกของมณฑลเสฉวน ต่อมาถอยมาทางใต้และตั้งอาณาจักรน่านเจ้าขึ้นในช่วงปลายพุทธศตวรรษที่ 12และเมื่อถูกจีนรุกรานจึงเคลื่อนมาทางใต้ ตั้งถิ่นฐานในคาบสมุทรอินโดจีน
กำเนิดล้านนาและการสร้างเมืองเชียงใหม่
พระเจ้ามังราย ครองเมืองกุมกามอยู่จนถึง พ.ศ.1834 วันหนึ่งพระองค์เสด็จประพาสล่าสัตว์ทางทิศเหนือไปถึงเชิงดอยอ้อยช้าง(ดอยกาละ หรือ ดอยสุเทพ) ทรงประทับแรมอยู่ตำบลบ้านแหนได้ 3 เพลา พระองค์ทรงทอดพระเนตรเห็นสถานที่ ชัยภูมิ ตรงนั้นดีมากเป้นทำเลที่เหมาะสำหรับการสร้างเมืองอยู่อาศัย
พระเจ้ามังราย ทรงทำสงครามแผ่ราชอาณาจักรเพื่อรวมไทยภาคเหนือเข้าด้วยกัน ขณะเดียวกัน พ่อขุนรามคำแหง ผู้เป็นพระสหายก็สถาปนาอาณาจักรสุโขทัยขึ้นทางภาคกลาง และมีอาณาเขตติดต่อกัน ทั้งสองพระองค์จึงมิได้รุกรานซึ่งกันและกัน
สร้างเมืองเชียงใหม่ขึ้นเมื่อ พ.ศ.1839 นับถึงปัจจุบันก็ได้725 แต่เมื่อนับเชื้อสายของพระเจ้ามังรายที่ครองเมืองเชียงใหม่ก็ได้263ปี
ในราตรีนั้นพระองค์ทรงสุบินนิมิตว่า มีบุรุษผู้หนึ่ง (คือเทพยดาจำแลง) มาบอกพระองค์ว่า หากพระองค์มาสร้างเมืองอยู่ที่นั่น จะประสบความเจริญรุ่งเรืองยิ่งนัก
กลุ่มชาติพันธ์ในล้านนา
ไทยวน
ไทลื้อ
ไทใหญ่
ไทเขิน
ลัวะ
ล้านนาสมัยรับอาณาจักร(สมัยราชวงค์มังราย)
การก่อตั้งอาณาจักรล้านนา เป็นผลมาจากการรวมแคว้นหริภุญไชยเข้ากับแคว้นโยนในสมัยของพระยามังรายปฐมกษัติรย์แล้วสถาปนาเมืองเชียงใหม่ขึ้นเป็นศูนย์กลาง
มีเป้าหมายเพื่อให้เป็นสถาบันทางการเมืองที่ทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางอาณาจักรทั้งเรื่องการเมือง การปกครอง เศรษฐกิจ สังคม และ วัฒนธรรม
ดินแดนล้านนา ได้พัฒนาการปกครองมาสู่ รัฐแบบอาณาจักร โดยมีเชียงใหม่เป็นศูนย์กลาง รัฐ
ล้านนาสมัยพม่าปกครอง
ในช่วงดังกล่าวส่วนใหญ่พม่าปกครอง แต่จะมีบางช่วงที่อยุธยายกทัพ ขึ้นมายึดเชียงใหม่ได้
ล้านนาในสมัยพม่าปกครองเป็นช่วงเวลาที่ยาวนานถึง ๒๑๖ ปี นโยบายของพม่าที่ปกครองล้านนาได้ปรับเปลี่ยนไปตามเงื่อนไขการเมืองภายในของพม่าและปรับตามสภาพการเมืองในท้องถิ่นล้านนา
ล้านนาตกเป็นเมืองขึ้นพม่าตั้งแต่สมัยพระเจ้าบุเรงนอง(พ.ศ.๒๑๐๑)จนถึง พ.ศ.๒๓๑๗
หลังจากเสร็จสงคราวขับไล่พม่าออกจากเชียงใหม่ พ.ศ.๒๓๑๗ แล้วพระเจ้าตากสินทรงตอบแทนความดีความชอบโปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง"พระญาจ่าบ้าน"(บุญมา)เป็นพระยาวิเชียรปราการครองเมืองเชียงใหม่ พระเจ้ากาวิละครองเมืองลำปาง
เมื่อพระญาจ่าบ้านเสียชีวิตลง พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช จึงทรงโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งพระเจ้ากาวิละเป็นเจ้าเมืองเชียงใหม่แทน
เชียงใหม่ ในสมัยพระเจ้ากาวิละจึงมีความเจริญมั่นคงเป็นปึกแผ่นและเป็นศูนย์กลางของล้านนาที่เข้มแข็ง หลังจากสมัยพระเจ้ากาวิละก็มีเจ้าเมืองปกครองต่อมา รวมทั้งสิ้นราชวงค์เจ้าเจ็ตตน มี ๑๐ องค์