Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

พยาธิสรีรภาพระบบทางเดินปัสสาวะ - Coggle Diagram

- - - - มีภาวะโรคเบาจืด
        
        เป็นโรคเกี่ยวกับการเสียสมดุลของนํ้าในร่างกาย ซึ่งมีอัตราการเกิดน้อยมาก นานๆครั้งจึงจะพบผู้ป่ วยที่เป็นโรคเบาจืดสักทีหนึ่ง ส่วนมากเป็นเพราะความผิดปกติของฮอร์โมนแอนติไดยูเรติก
      - มีภาวะ Psychogenic polydipsia
        
        เป็นความผิดปกติในด้านพฤติกรรม คือ ติดนิสัยการทานนํ้าปริมาณมาก เป็นพฤติกรรมที่บางครั้งเชื่อมโยงกับระบบประสาท แต่บางครั้งก็ไม่
      - มีโรคเบาหวาน
        
        สิ่งที่แทรกซ้อนเข้ามาต่างหากที่อันตราย อาการปัสสาวะมากก็เป็นหนึ่งในภาวะแทรกซ้อนเหล่านั้น ผู้ป่วยเบาหวานจะรู้สึกกระหายนํ้าบ่อยกว่าปกติ และทานอาหารมาก แต่นํ้าหนักตัวกลับลดลง แน่นอนว่าต้องปัสสาวะมากตลอดทั้งวัน แม้ในยามหลับ หากเป็นขั้นรุนแรงก็อาจมีอาการปัสสาวะรดที่นอนได้
      - โรคเกียวกับไต
        
        ทําให้ไตไม่สามารถเก็บนํ้าเอาไว้ได้ เมื่อเก็บไม่ได้ก็ต้องปล่อยออกเท่านั้นเอง
  - - - เป็นภาวะปัสสาวะมากที่มีต้นตอมาจาก เกิดปริมาณสารบางอย่างที่ดึงนํ้าออกจากร่างกาย แล้วกลายเป็นปัสสาวะ โดยที่จะเป็นสาร electrolyte หรือ nonelectrolyte ก็ได้
    - - เป็นภาวะที่ปัสสาวะถูกขับออกมาเร็วกว่าปกติ ลักษณะจะเป็นของเหลวที่เจือจางมาก หากพูดให้เข้าใจง่ายก็คือ นํ้าผ่านกระบวนการดูดซึมน้อยเกินไปนั่นเอง ซึ่งจะต้องวินิจฉัยด้วยค่าurine osmolality < 250 mosm/kg
  - - - บันทึกความถี่ในการปัสสาวะ และสิ่งที่ทําให้คิดว่าปริมาณปัสสาวะเพิ่มมากขึ้น
      - สังเกตสีและลักษณะอื่นๆ ของปัสสาวะ
      - สังเกตอาการปวดปัสสาวะช่วงเข้านอน ว่าต้องตื่นและลุกมาเข้าห้องนํ้ากลางดึกหรือไม่ บ่อยแค่ไหน
    - - ทีมแพทย์จะทําการตรวจวัดปริมาณปัสสาวะ 24 ชั่วโมง ซึ่งตรงนี้ต้องได้รับความร่วมมือจากผู้ป่วยด้วยเช่นกัน เมื่อเก็บตัวอย่างครบก็จะตรวจลงลึกในรายละเอียดต่อไปนี้
        
        Urine specific gravity
        
        Urine osmolality
        
        Urine glucose
    - - Serum sodium : เป็นการตรวจวัดค่าโซเดียมที่อยู่ในนํ้าเลือด ซึ่งเชื่อมโยงไปถึงสมดุลของนํ้าในร่างกาย และค่า ADH ค่าที่วัดได้สามารถใช้เพื่อแยกแยะสาเหตุได้ 2 อย่าง
      - Blood suger : เป็นการตรวจวัดระดับนํ้าตาลในเลือด เน้นหนักในผู้ป่ วยโรคเบาหวานเป็นพิเศษ
      - Serum potassium : เป็นการตรวจวัดค่าโปแตสเซียมว่าอยู่ในภาวะสมดุลหรือไม่ เพราะมีผลโดยตรงต่อความเข้มข้นของปัสสาวะ
      - Serum calcium : เป็นการตรวจวัดค่าแคลเซียมในเลือด ซึ่งอาจมีผลต่อการทํางานที่ผิดปกติของไตได้
    - - ให้ผู้ป่วยอดนํ้า พร้อมกับวัดปริมาณปัสสาวะ ทุก 1 ชั่วโมง ขณะเดียวกันนี้ก็วัดค่า urine osmolality ไปด้วย จากนั้นก็ตรวจ serum sodium และ plasma osmolality เพิ่มอีกทุก 2 ชม.
  - - - Low solute diet
      - Desmopressin
      - ใช้ยาอื่นๆ ที่สามารถลดปริมาณปัสสาวะได้
- - - - Pre-renal AKI : เป็นภาวะที่ effective arterial blood volume ลดลงอยางรวดเร็ว
      - Intrinsic AKI : นี่คือการเกิดพยาธิสภาพบริเวณ renal parenchymal โดยจะเกิดขึ้นที่ส่วนไหนกให้ผลลัพธ์เหมือนกันหมด
      - Post-renal AKI : มักเป็ นอาการอุดตันบริเวณ bladder outlet และการอุดตันที่ทางเดินปัสสาวะข้างเดียวหรือสองข้าง
      - Sepsis-associated AKI : นี่คือการติดเชื้อในกระแสเลือด ซึ่งมีผลทําให้เกิดความเสี่ยงต่อ AKI มากถึง 50เปอร์เซ็นต์
      - Postoperative AKI : ส่วนใหญ่แล้ว Postoperative AKI เป็นภาวะที่เกิดมาจากการผาตัด
      - Burn and acute pancreatitis :กรณีนี้้จะเป็นการสูญเสียนํ้าปริมาณมากอย่างฉับพลัน
      - Nephrotoxic drug associated AKI
      - Endogenous toxin :อาจเรียกได้วาเป็นอาการติดพิษจากสารที่ร่างกายสร้างขึ้นมาเอง
      - Tumor lysis syndrome : ส่วนใหญ่เป็ นอาการที่เกิดขึ้นหลังจากการบําบัดด้วยเคมี
  - - - ทานน้ำให้มากขึ้น ค่อยๆเพิ่มทีละนิด
      - ป้องกนและลดอัตราการสูญเสียน้ำของร่างกาย
      - ดูแลเรื่องสารอาหารให้สมดุล
      - ฝึกวินัยในการปัสสาวะ
      - การใช้ยาและการบําบัดเชิงเทคนิคในทางการแพทย์ที่ค่อนข้างเฉพาะเจาะจง
- - - - ปวดปัสสาวะ แต่ปัสสาวะไม่ออก ปวดแน่นท้อง รู้สึกไม่สบายบริเวณท้องช่วงล่าง
    - - ปัสสาวะบ่อยมากกว่า 8 ครั้งขึ้นไป/วัน ถ่ายปัวสสาวะไม่สุด มีการแสบขัดขณะปัสสาวะ
  - - - เป็นสาเหตุหลักของอาการฉี่ไม่ออก อาจเกิดได้จากโรคหรือความผิดปกติบางสภาวะจนค่อย ๆ เกิดการสะสมและอุดตันจึงทําให้ร่างกายไม่สามารถระบายนําปัสสาวะออกจากร่างกายได้ตามปกติ
    - - เกิดจากระบบประสาทที่ควบคุมการทํางานของกระเพาะปัสสาวะและหูรูดปัสสาวะเกิดความผิดปกติ จึงไม่ส่งสัญญาณไปยังกล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะให้บีบตัวและหูรูดปัสสาวะคลายตัวเมื่อรู้สึกปวดปัสสาวะจึงทําให้ถ่ายปัสสาวะไม่ออก อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ
    - - การรับประทานหรือใช้ยาบางชนิดอาจรบกวนการทํางานของเส้นประสาทที่เป็นตัวส่งสัญญาณไปยังกระเพาะปัสสาวะและต่อต่อมลูกหมาก
    - - อายุที่เพิ่มมากขึ้นทําให้กล้ามเนื้อของกระเพาะปัสสาวะเสื่อมไปตามเวลาจึงไม่สามารถบีบตัวได้เต็มที่หรือนานพอให้นํ้าปัสสาวะไหลลงไปยังท่อปัสสาวะ เพื่อขับออกสู่่ร่างกาย ซึ่งมักพบได้บ่อยในกลุ่มผู้สูงอายุ
- - - - ค่าอัตราส่วน Protein/ Creatinine ค่าปกติจะน้อยกว่า 0.2
      - ค่าอัตราส่วน Albumin/ Creatinineค่าปกติจะน้อยกว่า 30 mg/g creatinineหาค่าดังกล่าวอยู่ระหว่าง 30-300 แสดงว่ามีโปรตีนออกมาในปริมาณไม่มาก หากมากกว่า 300 mg/g แสดงว่าโปรตีนออกมาก
  - - - การออกกำลังกาย ภาวะหัวใจวาย การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ มีไข้ การใช้ยา NSAID,aceI,ARB คนอ้วน
  - - - Trace = 5-20 mg/dL.
      - 1+ = 30 mg/dL.
      - 2+ = 100 mg/dL.
      - 3+ = 300 mg/dL.
      - 4+ = greater than 2,000 mg/dL.