Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่6.1กระบวนการพยาบาลในการให้การพยาบาลอย่างองค์รวมแก่บุคคลที่มีปัญหาสุขภ…
บทที่6.1กระบวนการพยาบาลในการให้การพยาบาลอย่างองค์รวมแก่บุคคลที่มีปัญหาสุขภาพจิตและจิตเวช
การพยาบาลผู้ป่วยที่มีความผิดปกติทางด้านอารมณ์
ความผิดปกติด้านอารมณ์ Mood
อารมณ์ที่บุคคลแสดงออกมีความแปรปรวนไม่คงที่และมีขอบเขตของการแสดงออกมากเกินไปหรือ
น้อยเกินไป
อารมณ์ซึมเศร้า (Depression)
อารมณ์ซึมเศร้าปานกลาง
ซึม พูดน้อยลง คิดช้า วิตกกังวล
อารมณ์ซึมเศร้ารุนแรง
สนใจสิ่งแวดล้อมน้อยลง กังวลสูง
นอนไม่หลับ
อารมณ์ซึมเศร้าเล็กน้อย
เบื่อหน่ายเล็กน้อย หดหู่ เศร้า ซึม
กลไกทางจิตที่ใช้
Repression เก็บกดความรู้สึก ไม่พูด เก็บตัว ไม่สนใจ
Introjection โทษตัวเองไม่ดี ท้อแท้ สิ้ หวัง เป็นมากทำร้ายตนเอง
อารมณ์คลุ้มคลั่ง สลับเศร้า (Bipolar disorders)
ความผิดปกติของอารมณ์แสดงออกในลักษณะเศร้าสลับคุ้มคลั่งอารมณ์เปลี่ยนไปโดยมีช่วงเศร้าโดดเด่นไปจนถึงคลุ้มคลั่ง
อารมณ์คลุ้มคลั่ง (Mania)
อารมณ์คลุ้มคลั่งอย่างเฉียบพลัน
สนุกสนานและครื้น เครงมากกว่าความเป็นนจริง มีความคิดสับสน
อารมณ์คลุ้มคลั่งรุนแรง
อารมณ์แปรปรวนมาก ควบคุมตนเองไม่ได้
อารมณ์คลุ้มคลัง่ ระดับต่ำ
อารมณ์ไม่คงที่ จากอารมณ์แจ่มใสหากถูกขัดใจก็จะหงุดหงิดได้ง่าย
กลไกทางจิตที่ใช้
Projection การโทษผู้อื่น ทำให้เกิดลักษณะไม่เป็นมิตรก้าวร้าว
Fantasy สร้างโลกส่วนตัว ประสาทหลอน หลงผิดคิดว่ามีอำนาจ
การรักษาผู้ป่วยที่มีความผิดปกติทางด้านอารมณ์
การรักษาทางจิตสังคม
2) การบำบัดความคิด (Cognitive therapy)
3) พฤติกรรมบำบัด (Behavior therapy)
1) จิตบำบัด (Psychotherapy)
การรักษาด้วยยา (Pharmacological treatment)
ในผู้ป่วยอารมณ์ซึมเศร้า (Depression)
แพทย์จะให้ยารักษาอารมณ์เศร้า (Antidepressant drugs)
การจะให้ยาตัวใดแล้วแต่แพทย์จะพิจารณา
การรักษาด้วยกระแสไฟฟ้า (Electroconvulsive therapy: ECT)
จะใช้รักษาหลังจากที่ใช้ยารักษาแล้วไม่ได้ผลหรือในผู้ป่วยที่มีประวัติว่ารักษาด้วย ECT แล้วได้ผลดีหรือในรายที่เสี่ยงต่อการฆ่าตัวตาย
สาเหตุของการเกิดความผิดปกติทางด้านอารมณ์
ปัจจัยด้านชีวภาพ (Biological factors)
3) การทำงานของต่อมไร้ท่อ
ผู้ป่วยโรคซึมเศร้ามีความผิดปกติของฮอร์โมน เช่น thyroidstimulating
hormone (TSH)มีการลดลงของ growth hormone
1) พันธุกรรม
มีการถ่ายทอดทางพันธุกรรมในครอบครัวที่มีบิดามารดาคนใดคนหนึ่งป่ว
ยเป็นโรคซึมเศร้า
2) สารสื่อประสาท
norepinephrineมีปริมาณลดลงทำให้เกิดอารมณ์ซึมเศร้าและถ้ามีปริมาณสูงขึ้นทำให้เกิด
อาการคลุ้มคลั่ง
ปัจจัยด้านจิตสังคม (Psychosocial factors)
2) ทฤษฎีเกี่ยวกับความคิด
มองสิ่งแวดล้อม บุคคลในแง่ลบ
มองตนเองในแง่ลบ คิดว่าตนเองไร้ค่าไม่มีความสามารถ
การที่บุคคลมีอารมณ์ซึมเศร้า (Depression)
เกิดจากความคิดมากกว่าอารมณ์ โดยเกิดจากการมีความคิดด้านลบ
มองอนาคตในแง่ลบ คิดว่าอนาคตของตนเองคงจะล้มเหลว
1) ทฤษฎีจิตวิเคราะห์
ฟรอยด์ (Freud) กล่าวว่า อารมณ์ซึมเศร้า (Depression)เกิดจากการสูญเสียสิ่ง อันเป็นที่รักและหันความโกรธเข้าหาตนเอง โดยใช้กลไกทางจิตแบบโทษตนเอง
(Introjection)
บุคคลมีการสูญเสียใน oral phase of psychosexual development
จะทำให้บุคคลมีอาการdepression ได้ ถ้ามีการสูญเสียในเวลาต่อมา
ผู้ป่วยจะแสดงความไม่เป็นมิตรออกมาต่อผู้อื่น
4) ทฤษฎีบุคลิกภาพ
ลักษณะบุคลิกภาพที่สัมพันธ์กับโรคซึมเศร้า ได้แก่
การมองสิ่ง ต่างๆ ในแง่ร้าย รู้สึกตนเองไร้ค่า วิตกกังวลง่าย
ไม่ยอมรับตนเอง
3) เหตุการณ์ในชีวิตและทฤษฎีเกี่ยวกับความเครียด
เหตุการณ์ที่ทำให้เกิดความเครียด ได้แก่ การไม่มีบุคคลใกล้ชิด
การไม่มีสัมพันธภาพกับบุคคลอื่นไม่มีงานทำและการสูญเสียบุคคลอันเป้นที่รัก
การจำแนกโรคที่เกิดจากความผิดปกติทางด้านอารมณ์
กลุ่มโรคอารมณ์สองขั้ว (Bipolar disorders)
ด้านอารมณ์
ผู้ป่วยจะรู้สึกมีความสุขมาก มีอารมณ์ครึกครื้น รื่น เริง
สนุกสนานเกินความเป็นจริง
ด้านความคิด
ผู้ป่วยมีความคิดสร้างสรรค์มากมายความคิดเปลี่ยนแปลงรวดเร็วจากเรื่อ งหนึ่งไปอีกเรื่องหนึ่งหรือความคิดแล่นเร็ว
ด้านร่างกาย
ไม่รู้สึกง่วงนอนหรือนอนไม่หลับ
แม้จะพักผ่อนเพียง 2-3 ชัวโมง ก็รู้สึกว่าเพียงพอ
ด้านพฤติกรรม
ผู้ป่วยจะทำกิจกรรมมากไม่อยู่เฉย เดินไปเดินมาความต้องการนอนลดลง ผู้ป่วยจะหลับเพียง 2-3ชั่ว โมงต่อคืนก็รู้สึกเพียงพอ
เป็นกลุ่มโรคที่มีอารมณ์ผิดปกติสองด้าน คือ ระยะอารมณ์ซึมเศร้า (Depressive episode) และระยะคลุ้มคลัง(Manic episode)
โรค Bipolar I disorder
ผู้ป่วยมีอาการระยะคลุ้มคลั่ง (Manic episode) สลับกับระยะอารมณ์
ซึมเศร้า (Depressive episode
โรคอารมณ์ซึมเศร้าเรื้อรัง (Dysthymic disorder)
ด้านอารมณ์
ผู้ป่วยจะรู้สึกเบื่อหน่าย ท้อแท้
ความภาคภูมิใจในตนเองตนเอง
ด้านความคิด
คิดช้า คิดเรื่ิงเดิมหรือคิดซ้ำๆ
คิดถึงตนเองในด้านไม่ดี ขาดความเชื่อมั่น ในตนเอง
ด้านร่างกาย
เบื่ออาหาร หรือ
รับประทานอาหารได้มากขึ้น นอนไม่หลับ
ด้านพฤติกรรม
ผู้ป่วยจะบ่นว่ารู้สึกเหนื่อยเรื้อรัง
รู้สึกอ่อนเพลียจากการทำกิจกรรมปกติ
ผู้ป่วยจะมีอาการของโรคเรือ้รัง
แต่อาการรุนแรงน้อยกว่าโรคซึมเศร้า
โรค Bipolar II Disorder
ผู้ป่วยมีอาการระยะคลุ้มคลั่งระดับต่ำ (Hypomanic episode)
สลับกับระยะอารมณ์ซึมเศร้า (Depressive episode)
โรคซึมเศร้า (Major depressive disorder: MDD)
ทางด้านอารมณ์
มีอารมณ์เศร้ารุนแรงที่ไม่สมเหตุสมผลกับเหตุการณ์จริงในชีวิต เบื่อหน่ายไม่มีความสนใจในการทำกิจกรรม
ทางด้านความคิด
คิดซ้ำๆ คิดอะไรไม่ค่อยออก ไม่มีสมาธิ มีความคิดซ้ำๆ
ทางด้านร่างกาย
ความอยากรับประทานอาหารแปรปรวน การนอนแปรปรวน
ความต้องการทางเพศลดลง มีอาการท้องผูก ไม่มีพลัง
ทางด้านพฤติกรรม
ผู้ป่วยจะมีอาการ เชื่องช้า เดินช้าไม่พูดไม่โต้ตอบ
ไม่อยากทำอะไร อยู่เฉยๆ ได้นาน
เป็นโรคที่มีอาการสำคัญ คือ มีอารมณ์เศร้ารุนแรง
โรคอารมณ์แปรปรวนเรื้อ รัง (Cyclothymic disorder)
จะมีอาการของ hypomania สลับกับอาการซึมเศร้าที่ไม่รุนแรงถึงขั่นmajor depressive disorder
ประมาณครึ่งหนึ่งของผู้ป่วยมีอาการซึมเศร้าเป็นส่วนใหญ่
จัดเป็น mild form of bipolar disorder
ระยะเวลาที่เป็นในแต่ละด้านจะค่อนข้างสั้นเมื่อเทียบกับ bipolar disorder