Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้ป่วยเด็ก ปัญหาระบบทางเดินอาหารที่พบบ่อย, นางสาวดวงฤทัย ใจบุญ …

- - - - ✍🏿ชนิดที่ 1. Esophageal atresia ร่วมกับ distal tracheoesophageal
        fistula (TEF) ✳ พบบ่อยที่สุด (ร้อยละ87)
        ⇒ มีช่วงบนของหลอดอาหารเป็นถุงตันและช่วงล่างเปิดติดต่อกับหลอดลม
        ⇒ ✳ มีน้ำลายไหลทางมุมปากตลอดเวลา
        ✍🏿ชนิดที่ 2. Esophageal atresia โดยไม่มี TEF
        ✳พบบ่อยรองลงมา (ร้อยละ 8)
        ⇒ หลอดอาหารเป็นถุงตันทั้งช่วงบนและช่วงล่าง ทารกจะมีอาการเหมือน
        ชนิดแรก ✳ ต่างกันที่กระเพาะอาหารและลำไส้จะแฟบ
      - ✍🏼ชนิดที่ 3. TEF โดยไม่มี esophageal atresia พบร้อยละ 4
        ⇒ หลอดอาหารและหลอดลมมีท่อติดต่อกัน ✳เรียกว่า H-type
        ✳ มีอาการหายใจลำบากและกลืนลำบากเหมือนมีอะไรติดคอ
        และไอเมื่อให้อาหารเหลว
        ✳ถ้าให้อาหารข้นๆ หรืออาหารอ่อนจะไม่มีอาการ
        ✳ทารกจะมีกระเพาะอาหารโป่งและมีเมือก
        ✍🏿ชนิดที่ 4. และ 5 พบน้อยมาก (ร้อยละ1)
        Esophageal atresia ร่วมกับ proximal TEF
        ⇒ ช่วงบนของหลอดอาหารเปิดเข้าหลอดลม
        ✳ ชนิดที่ 5 Esophageal atresia ร่วมกับทั้ง proximal และ
        distal TEF นอกจากช่วงบนของหลอดอาหารเปิดเข้าหลอดลมแล้ว
        ช่วงล่างยังเปิดเข้าสู่หลอดลมอีกด้วย ทั้ง 2 ชนิดทำให้ทารก
        สำลักน้ำหรือของเหลวเข้าปอดเกิดอาการไอและเขียว
    - - ✳มีอาการผิดปกติตั้งแต่แรกเกิดใหม่ๆ ไม่กี่ชั่วโมง
        และ ✳ชัดเจนขึ้นเมื่ออายุได้ 2-3 วัน
      - 1․มีน้ำลายมาก ไอ เมื่อดูดเอาออกทิ้งจะมีขึ้นมาอีกในเวลาไม่นาน
        2․สำลักง่าย เมื่อให้ดูดน้ำทารกจะสำรอกทันที
        3․ท้องอืด หายใจลำบาก เขียวระหว่างให้นม และอาจหยุดหายใจได้
        4․มักมีปอดอักเสบร่วมด้วยเสมอ เนื่องจากสำลักเอาน้ำลายหรือน้ำเข้าไป
        หรือของเหลวในกระเพาะอาหารไหลย้อนเข้าไปในหลอดอาหารผ่าน
        รูติดต่อไปยังหลอดลมและปอด
    - - 📝 ทารกไม่สามารถทนต่อการผ่าตัดเพื่อต่อปลายหลอดอาหาร
        ทั้งสองเข้าด้วยกันได้ ✳ต้องทำ Gastrostomy เพื่อให้อาหาร
        และผูกหลอดอาหารช่วงล่างที่เปิดเข้าหลอดลมไว้ก่อน → นำส่วนหลอดอาหาร
        ที่เป็นถุงตันมาเปิดที่คอ (Esophagostomy ) เพื่อให้น้ำลายไหลสู่ภายนอก
        เป็นการป้องกันการสำลัก ✳เมื่อทารกมีน้ำหนักตัวมากขึ้นและอยู่ในสภาพที่จะทน
        การผ่าตัดได้จึงแก้ไขในภายหลัง
    - - ✍🏿การวินิจฉัยในระยะแรกๆ จะสามารถช่วยชีวิตเด็กไว้ได้มาก โดยการใส่สายยางขนาดเล็กเข้าหลอดอาหาร
        สายยางจะย้อนเข้ามาในปาก
        ✳หากมีประวัติและการตรวจร่างกายที่สงสัยว่าจะเป็น
        H- type TEF ซึ่งวินิจฉัยได้ยากควรเริ่มด้วยการทำ
        barium esophagogram
        ✳ควรมีการบันทึกวิดีทัศน์ไว้ตลอดเวลาด้วย
  - - - ✳ โดยทำ esophageal pH monitoring เป็นการศึกษาเพื่อดูความเป็นกรดด่าง
        ในหลอดอาหารและกระเพาะอาหาร สำหรับ
        การทำ Barium swallowing โดยให้เด็กกลืน Barium จะเห็น Reflux ได้ชัดเจน
    - - 1․การทำความเข้าใจเกี่ยวกับสาเหตุ การดำเนิน
        โรคและให้ความมั่นใจแก่พ่อแม่เป็นสิ่งสำคัญมาก
        2․ให้นมที่มีความหนืด (milk-thickening formula)
        การให้นมที่เพิ่มความหนืดจะทำให้อาการขย้อนนม
        และอาเจียนในเด็กที่มี GER ดีขึ้น
        3․การจัดท่าให้ทารกอยู่ในท่านอนคว่าทำให้อาการ GER ดีขึ้น
        ✳แต่ในต่างประเทศไม่แนะนำให้ทารกนอนคว่ำ
        เพราะเสี่ยงต่อการเกิด SID (sudden infant death)
        ✳เด็กที่มี GER หลังกินนม ควรให้อยู่ในท่าหัวตั้งประมาณ 20-30 นาที
        อย่างน้อยแล้วจึงให้นอน
      - 4․การเปลี่ยนวิธีการให้และสูตรนมหรืออาหาร
        ⇒ การให้นมครั้งละน้อยแต่บ่อยๆ อาจทำให้อาการ GER ดีขึ้น ✳เด็กโตและวัยรุ่น ควรแนะนำให้หลีกเลี่ยงกาแฟ อาหารเผ็ด
        หรือรสจัด อาหารมัน น้าอัดลม ช็อกโกแลต แอลกอฮอล์
        เพราะทำให้อาการมากขึ้น ควรควบคุมน้ำหนักไม่ให้
        อ้วนเกินไปและไม่ควรกินอาหารก่อนนอน
        5․การผ่าตัด ในผู้ป่วย GER ได้แก่การทำ fundoplication
        ✳วิธีที่นิยมคือ วิธีแบบ Neissen ⇒ การ wrap 360°
        ⚠✳ภาวะแทรกซ้อนของการทำ fundoplication
        
        เรอไม่ได้หลังผ่าตัด
        
        หลอดอาหารถูกอุดกั้น
        
        ลำไส้เล็กอุดกั้น
        
        การกลับมีอาการกาเริบอีก จากการที่มี wrap หลุด
    - - ✍🏿🙋🏼‍♂️Infantile GER ส่วนมากจะดีขึ้นโดย conservative treatment
        และหายเองได้เป็นส่วนใหญ่เมื่ออายุ 12-18 เดือน
        มีส่วนน้อยที่ต้องใช้ยารักษา ร้อยละ 80 ✳จะหายเมื่ออายุ 18 เดือน
        ∴ ควรพยายามรักษาโดย conservative treatment และการใช้ยา
        เต็มที่ก่อนพิจารณาการผ่าตัด GERD ในเด็กโตส่วนใหญ่มักจะเป็นๆ
        หายๆ หรือเป็นเรื้อรัง GERD ในเด็กที่มีปัญหาทางสมองมักจะไม่หายเอง
        เมื่อโตขึ้นและมักมีภาวะแทรกซ้อนบ่อยและจาเป็นต้องผ่าตัดบ่อยกว่า
        เด็กที่ไม่มีปัญหาทางสมอง
  - - - 🙋🏽‍♂️หลังวินิจฉัยว่าเป็น pylorus stenosis แล้วให้งดน้ำและอาหาร
        ทางปาก เพื่อป้องกันการอาเจียนและลดการหลั่งของกระเพาะอาหาร
        🔊การรักษาด้วยการให้สารน้ำเข้าหลอดเลือดดำเป็นสิ่งจำเป็น เนื่องจากทารกมักอาเจียนมาหลายวัน
      - 🙋🏽‍♂️การรักษาโดยการผ่าตัดแยกกล้ามเนื้อกลมตามยาว ทาให้ช่องทางผ่านขยายออก
        การผ่าตัดชนิดนี้ ✳ เรียกว่า (Ramstedt’s Pyloromyotomy)
      - ✳🙋🏽‍♂️หลังการผ่าตัด ควรให้อาหารแต่เนิ่นๆ เมื่อ 8 – 12 ชั่วโมง เพื่อขยายช่องทางการให้อาหาร
        จะเริ่มด้วยน้ำก่อน เมื่อเห็นว่าไม่มีอาการผิดปกติมากนัก จึงเริ่มให้นมผสมขนาดน้อยๆ
        แล้วจึงเพิ่มทีละน้อยๆ ไปทุกวันจนให้ได้เต็มที่ตามสูตร
        ✳🙋🏽‍♂️ 2 – 3 วันแรกหลัง feed อาจยังคงมีอาเจียนบ้าง แต่จะค่อยๆ ลดน้อยลงและจะหายไปเอง
- - - - 1․อาเจียนมีน้าดีปน ระหว่างหรือหลังให้นม
        2․ท้องอืด
        3․ไม่ถ่ายขี้เทาใน 24 ชั่วโมงแรก
  - - - ✍🏿1․ช่องเปิดทวารหนักตีบแคบ (Anal stenosis)
        ⇒ ภายนอกบริเวณทางเปิดของทวารหนักจะค่อนข้างเล็ก
        และตีบ → การขับถ่ายเป็นไปด้วยความยากลำบาก
        เกิดการคั่งค้างของอุจจาระอยู่ภายในลำไส้ใหญ่ส่วนล่าง
        ✳การรักษา
        
        การหมั่นใส่นิ้วเข้าไป หรือใช้เทียนไขขยาย เพื่อทำการถ่างบริเวณ
        ปากทวารหนักให้เปิดกว้างออก ต้องใช้ความอดทนเพราะอาจใช้เวลา
        ถึง 2-3 เดือน
        ✳ถ้าหากไม่ได้ผลก็ควรพิจารณาทำการผ่าตัด โดยตัดพังผืด
        (fibrous tissue) ที่ยึดเกาะอยู่ในบริเวณปากทวารหนักนั้นออก
        และดึงเอาลำไส้ส่วนปลายมาติดกับบริเวณปากทวารหนัก
        ✳การทำผ่าตัดวิธีนี้ให้ผลในการรักษาดีและมีอันตรายน้อย
      - ✍🏿2․การมีเยื่อปิดกั้นบริเวณปากทวารหนัก (Imperforate anal membrane) ผู้ป่วยจะมีปัญหามาก ตั้งแต่แรกเกิด เพราะไม่สามารถจะขับถ่ายอุจจาระออก จากร่างกายได้
        มองภายนอกจะเห็นลักษณะเยื่อกั้นนี้ได้ชัดเจน
        ✳การรักษานี้ทำได้ง่าย โดยการตัดเอาเยื่อกั้นนี้ออก
        ผู้ป่วยก็มักจะมีการทางานของระบบขับถ่ายได้ปกติ
      - ✍🏿3․การไม่มีช่องเปิดทวารหนัก (Anal agenesis)
        การไม่พัฒนาของทวารหนักตรงตำแหน่งที่ควรจะเป็น
        ทางเปิดของทวารหนัก จะเป็นเพียงรอยบุ๋มไปจาก
        ระดับราบเดิมเพียงเล็กน้อย ในขณะที่ทารกเกิด
        มีการอยากถ่ายอุจจาระ ทำให้บริเวณนั้นโป่งออกเล็กน้อย ✳ทารกจะแสดงอาการเช่นเดียวกับทารกที่มีการอุดตัน
        ของลำไส้โดยทั่วไป
        ✳✍🏿การรักษามีได้วิธีเดียว คือ การผ่าตัดแก้ไข
        โดยการทำ Transperineal anoplasty
      - ✍🏿4․การไม่มีลำไส้ส่วนปลายสุด (Rectal agenesis) ความผิดปกตินี้พบได้ ประมาณ 75% ของทารกที่มีความพิการของลาไส้ส่วนปลาย
        ✳การรักษา
        ⇒ในระยะแรก ทำการรักษาชั่วคราวตั้งแต่แรกเกิดโดยการเจาะผนังหน้าท้อง ทำการเปิดลำไส้สู่หน้าท้อง (Colostomy) ก่อน และทำการแก้ไข
        ภาวะผิดปกติภายใน (transabdominal perineal pull through Operation) ✳จะทำเมื่อเด็กอายุเกิน 6 เดือนขึ้นไป มีน้ำหนักเพียงพอ
        คือ ประมาณ 10 กิโลกรัม หลังจากนั้นอีก 1 เดือนต่อไปจะทำการปิด
        ช่องเปิดทางหน้าท้อง (Closure of Colostomy)และทวารหนักทั้งหมด
      - ✍🏿5․การตีบตันของลำไส้ส่วนปลาย (Rectal atresia)
        ⇒ ความพิการของลำไส้ส่วนปลายระดับสูง
        ✳การรักษา
        ⇒การผ่าตัดต่อ Rectum กับ Anus (Abdominal perineal operation)