Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Hemostaz - Coggle Diagram
Hemostaz
Damar divarının zədələnməsi ilə əlaqədar olan patologiyalar Bu xəstəliklər zamanı trombositlərin ümumi sayı, qanaxma müddəti, həmçinin PT və PTT adətən normal olur.
Randyu-Osler sindromu
ailəvi hemorragik teleangiektaziya) nəsildən-nəslə autosom-dominant yolla ötürülür. Xəstəliyin inkişafı damarların birləşdirici toxumasının irsi çatışmazlığı ilə əlaqədar olub, damar divarının nazikləşməsinə, mənfəzinin genişlənməsinə səbəb olur, qanaxmaya meyllik yaradır. Qanaxmalar ən çox burunun və ağız boşluğunun selikli qişasından baş verir.
Şenleyn-Genox xəstəliyi,
(hemorragik vaskulit) infeksion və toksik amillərin, dərman maddələrinin və s. təsirindən meydana çıxan sistem xarakterli hiperhəssaslıq reaksiyalarına aid olub, əsasını birləşdirici toxuma elementlərinə qarşı immun komplekslərin əmələ gəlməsi təşkil edir. Bu immun komplekslərin müxtəlif orqanların damar divarınlarında çökməsi müvafiq klinik əlamətlərlə və qansızmalarla təzahür edir.
Skorbut
Məlumdur ki, askorbin turşusu prolinin hidroksilləşməsi və oksiprolinə çevrilməsi üçün vacib olan komponentlərdən biridir. Bu reaksiya kollagenin əmələ gəlməsi üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. C hipovitaminozu zamanı kollagenin keyfiyyəti dəyişir, damarlar kövrəkləşir və qansızmaya meyllik yaranır.
Ehlers-Danlos sindromu
Kollagenin irsi çatışmazlığı ilə səciyyələnir. Məlumdur ki, kollagenin müxtəlif komponentlərinin sintezi müvafiq genlə kodlaşdırılır. Hansı genin mutasiyaya uğramasından asılı olaraq, xəstəlik nəsildən-nəslə Mendel qanununun hər üç tipi üzrə ötürülür. Bu xəstəlik zamanı qanaxmaya meyllik, dərinin nazik olması və sallanması (hiperelastik dəri), yaraların gec sağalması, əzələ tonusunun zəifləməsi və s. müşahidə olunur.
-
-
Koaqulopatiyalar
-
-
laxtalanma prosesində iştirak edən amillərdən hansının çatışmazlığından asılı olaraq, PT, PTT və ya hər iki göstərici artır
irsi
-
-
Prouer-Stüart xəstəliyi (X amilin çatışmazlığı),
-
laxtalanmanın V, VII, XII, XIII amillərinin çatışmazlığı və s
qazanılmış
K vitamininin (bu vitamin II, VII, IX, X və XI laxtalanma amillərinin sintezində iştirak edir) çatışmazlığı
-
-
-
laborator testlər
qanaxmanın müddəti (normada 2-9 dəqiqə) – bədənin müəyyən olunmuş nahiyələrində dərini deşdikdən sonra qanaxmanın dayanmasına qədər keçən müddəti göstərir. Trombositopeniya və trombositopatiyalar zamanı qanaxmanın müddəti uzanır;
-
protrombin müddəti (PT – prothrombin time) – saniyələrlə ölçülür, laxtalanmanın xarici və ümumi yolunda iştirak edən amillərin vəziyyətini qiymətləndirir;
hissəvi tromboplastin müddəti (PTT – partial thromboplastin time) – saniyələrlə ölçülür, laxtalanmanın daxili və ümumi yolunda iştirak edən amillərin vəziyyətini qiymətləndirir
-