Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การดูแลผู้ป่วยที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรม อำเภอวารินชำราบ…
การดูแลผู้ป่วยที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรม
อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี
ลักษณะถิ่นที่อยู่อำเภอวารินชำราบ
เทศบาลเมืองวารินชำราบตั้งอยู่ในอำเภอเมืองวารินชำราบจังหวัดอุบลราชธานีตั้งอยู่ทางทิศใต้ของตัวเมืองอุบลราชธานี
มีพื้นที่ 12.9 ตารางกิโลเมตรซึ่งครอบคลุมพื้นที่ตำบลวารินชำราบทั้งหมด
การดูแลสุขภาพในสภาวะสุขภาพดี
การสื่อสารกันด้วยดี “การพูดจากันดีๆในครอบครัว” เป็นวัฒนธรรมที่นำความสบายใจมาให้ผู้สูงวัยในครอบครัว
การเคารพให้เกียรติผู้อาวุโส “วัฒนธรรมการให้เกียรติผู้อาวุโส” หมายถึง การปฏิบัติต่อด้วยความนอบน้อม
การตักบาตรร่วมกัน เป็นการปลูกฝังให้มีการเอาใจใส่ดูแลและน้อมนําลูกหลานให้มีวัตรปฏิบัติในการเป็นพุทธศาสนิกชนที่ดี
การร่วมรับประทานอาหาร “การกินข้าวฮ่วมพา” การมีเพื่อนร่วมรับประทานอาหารจะทำให้ผู้สูงอายุรับประทานอาหารได้มากขึ้น
การพูดคุยสื่อสารกันสม่ำเสมอ “การพูดคุยกันทุกศีล (วันพระ)” ซึ่งอาจเป็นการพูดคุยการดูแลให้ได้ทำกิจกรรมทางศาสนาจากคนในครอบครัว
การมีกิจกรรมร่วมกัน เช่น “การอ่านหนังสือให้ฟัง” “มีช่วงเวลาตุ้มโฮมพาร้องเพลง” หมายถึงการมีช่วงเวลาผ่อนคลายด้วยกิจกรรมสนุกสนานร่วมกัน
การดูแลสุขภาพเมื่อเจ็บป่วย
การให้ความเอาใจใส่ดูแลใกล้ชิด “ผู้อยู่ ดูแล ผู้เป็นพี่เป็นน้อง อยู่ไกล ให้กําลังใจ” “ผู้สูงอายุป่วยดูแลตามอาการให้กําลังใจ”
การดูแลด้านจิตใจและจิตวิญญาณ เมื่อมีผู้สูงวัยในบ้านเจ็บป่วย กรณีเจ็บป่วยฉับพลัน
การดูแลด้านอารมณ์ “กินข้าวฮ่วมพา กินปลาฮ่วมถ้วย” ด้วยวัฒนธรรมการเยี่ยมยาม โดยลูกหลานที่อยู่ใกล้ไกล เพื่อน ญาติพี่น้องจะผลัดกันมาเยี่ยมมาถามข่าวให้กําลังใจเป็นระยะ
การดูแลด้านสังคมจะมีวัฒนธรรม “ไปส่องเบิ่ง” พี่น้องอยู่ใกล้อยู่ไกลจะถือตะกร้ามาถามข่าว หมายถึงการที่มีญาติพี่น้องมาเยี่ยมถามไถ่อาการเจ็บป่วย เป็นการดูแลกันในเครือญาติ
การปฏิบัติเมื่อมีการเจ็บป่วยของผู้สูงอายุในครอบครัว
พาไปหาหมอธรรม”
สวดอิติปิโส” การสวดอิติปิโส เป็นการสวดสรรเสริญพระพุทธคุณ พระธรรมคุณ พระสังฆคุณ เชื่อว่าจะนําสิ่งดีให้เข้ามาในชีวิต
การดูแลสุขภาพในระยะสุดท้าย
การดูแลตามความประสงค์ของผู้สูงอายุ
แสดงความรู้สึกที่ดีต่อผู้สูงอายุด้วยความเคารพรัก
การดูแลเอาใจใส่ใกล้ชิด
การร่วมส่งพลังจากการร่วมสวดมนต์ “สวดอิติปิโส”
การผูกแขน
จัดกิจกรรมร่วมทำบุญ
การสื่อสารแสดงออกในทางบวก
กิจกรรมแสดงกตัญญู
อาหารอีสานเพื่อการดูแลเมื่อเวลาเจ็บป่วย
แกงขี้เหล็กแบบอีสาน เพราะเป็นอาหารที่มีการต้มนานเป็นชิ้นเล็กๆไม่ต้องเคี้ยวมาก
ป่นปูนา ช่วยให้ผู้สูงอายุเจริญอาหาร ปูนายังมีสรรพคุณกระจายโลหิต แก้ช้ำใน บํารุงกําลัง และฤทธิ์กระจายโลหิต
คติความเชื่อเรื่องผี
สำหรับคนอีสาน ผีคือวิญญาณของผู้ที่ล่วงลับไปแล้วหรือที่มีอยู่แล้วโดยไม่ทราบว่ามีมาแต่เมื่อใดหรือมีมาอย่างไร
ความเชื่อเรื่องผีของชาวอีสานเข้ามาผูกพันในการประกอบอาชีพ ซึ่งว่ามีความสำคัญต่อการดำเนินชีวิตของชาวอีสาน
ผีเป็นสัญลักษณ์แทนอำนาจเหนือธรรมชาติที่ชาวอีสานให้ความสำคัญมาก เพราะผีผูกพันอยู่กับการดำเนินชีวิต พอแรกเกิดชีวิตก็ผูกพันกับผีทันที
อำนาจเหนือธรรมชาติที่เกี่ยวกับความเชื่อเรื่องผียังเข้ามาเกี่ยวข้องกับชีวิตของชาวอีสานแม้กระทั่งวาระสุดท้ายของชีวิต
ความเชื่อเรื่องผีของชาวอีสานยังมีส่วนเข้าไปเกี่ยวข้องกับอีกหลายสิ่งหลายอย่างไม่ว่าจะเป็น ป่า เขา ไร่ นา และหมู่บ้าน
ความเชื่อเรื่องผีมีความผูกพันกับชีวิตของคนอีสานตั้งแต่เกิดจนกระทั่งตาย เกี่ยวข้องกับชีวิตตลอดเวลา อำนาจเหนือธรรมชาติซึ่งมีผีเป็นตัวแทน จึงเป็นพื้นฐานสำคัญของวิถีชีวิตชาวอีสานมาตั้งแต่ครั้งอดีต
คติความเชื่อโบราณ
อย่าเคาะจานข้าว เวลารับประทานอาหาร โบราณท่านถือว่าห้ามเคาะจานข้าว เพราะจะเป็นการเรียนวิญญาณที่พเนจร
กลางคืนห้ามกวาดบ้าน เพราะการกวาดบ้านตอนกลางคืนนั้นจะ "กวาดเงินกวาดทองออกจากบ้าน" แต่จริงๆ คิดว่าคนโบราณสอนให้ลูกหลาน ระวังของมีค่าจะถูกกวาดทิ้งไป เพราะกลางคืนสมัยก่อนมืดมาก
ไม่เผาศพวันศุกร์ เพราะวันศุกร์เป็นวันแห่งโชคลาภ วันแห่งความร่มเย็นมีความสุข "วันศุกร์" จึงเหมาะแก่งานมงคลมากกว่า
การส่งเสริมสุขภาพด้วยวัฒนธรรมอีสาน
ผู้สูงอายุมีบทบาทในกิจกรรมต่างๆของชุมชน เป็นคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้าน กรรมการ กลุ่มสตรี/กลุ่มแม่บ้าน ประธานชมรมผู้สูงอายุ
การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุมีการออกกําลังกายเป็นประจำเป็นส่วนใหญ่ การแกว่งแขน ยกแขนขา เดินออกกําลังกาย ปั่นจักรยาน แอโรบิคการใช้เครื่องออกกําลังกาย
การทำงานบ้านหรือการหิ้วถังน้ำรดต้นไม้ก็เป็นรูปแบบหนึ่งของการออกกําลังกาย
ผู้สูงอายุในวัฒนธรรมอีสานมีทุนทางวัฒนธรรมที่สร้างความอบอุ่นใจ และมีการออกกําลังกายตามวิถีชีวิตโดยทั่วไป
วัฒนธรรมการสู่ขวัญกับการดูแลสุขภาพ
การสู่ขวัญเป็นการสร้างสุขภาวะทั้งในระดับบุคคล ชุมชน ในสภาวะต่างๆ เป็นวัฒนธรรมที่มีกิจกรรมตอบสนองต่อการดูแลทั้งในระดับบุคคล ครอบครัว และชุมชน และดูแลในทุกมิติของสุขภาวะ
ความสัมพันธ์ ระหว่างคุณค่าของพิธีกรรมกับการสร้างทัศนคติต่อตนเองและความผูกพันธ์กับชุมชน
พิธีกรรมบายศรีสู่ขวัญเป็นเครื่องมือที่คนในชุมชนใช้เป็นทุนทางวัฒนธรรมในการสร้างสัมพันธภาพที่ถูกต้องสร้างสรรค์และสอดคล้องกันระหว่างคนกับสิ่งเหนือธรรมชาติคนกับสิ่งแวดล้อม
พิธีกรรมเกี่ยวกับผู้ตาย
อาบน้ำศพ ศพที่ถูกฆ่าตาย ตกน้ำตาย ตกต้นไม้ตาย เป็นต้น ถือว่า ตายโหง ไม่นิยมอาบน้ำศพ เพียงแต่มัดแล้วนำไปฝังที่ป่าช้า เพราะถือว่าตายไม่บริสุทธิ์
หวีผมศพ การหวีผมให้ศพ หวีไปข้างหลังครึ่งหนึ่ง ข้างหน้าครึ่งหนึ่ง
เงินใส่ปากศพ เงินใส่ปากศพใช้เงินฮาง เงินเหรียญเงินบาท
ปิดตาปิดปาก โดยใช้ขี้ผึ้งดีปิดตาปิดปากศพ
รดน้ำหอมศพ เมื่อยกศพขึ้นบนเตียงแล้ว เอามือขวาของศพยื่นออกไปบนเตียง เอาหมอนใบเล็กๆ รองหันหัวศพ ไปทางทิศตะวันตกใช้น้ำอบน้ำหอมรด
นุ่งห่มผ้าศพ ใช้ผ้าขาวนุ่งสองชั้น ชั้นในเอาชายพกไว้ข้างหลัง ชั้นนอกเอาชายพกไว้ข้างหน้า แล้วห่มผ้าเฉลียงบ่า
มัดศพ ใช้เชือกหรือด้ายมัดศพ 3 เปราะ คือที่ คอ 1 มือ 1 เท้า 1
ตั้งศพ ศพนั้นจะใส่ในโลงหรือไม่ก็ตามจะตั้งไว้ในที่ใดก็ตามต้องหันหัวศพไปทางทิศตะวันตกเสมอ
การเลี้ยงศพ ถึงเวลารับประทานอาหารเช้าเย็น เขาจะจัดอาหารคาว หวาน หมาก พลู บุหรี่ มาตั้งไว้ทางหัวโลงแล้วเอามือเคาะโลงปลุกให้ตื่นขึ้นมากิน
สวดมาติกา ก่อนจะเอาศพใส่ในโลง นิมนต์พระสงฆ์มา มาติกาทั้งเช้าและค่ำ เวลาจะมาติกา เจ้าภาพ จุดธูปเทียนบูชาศพ แล้วอาราธนาศีล 5 เอามือเคาะโลงบอกให้ผู้ตายมารับศีลด้วย เสร็จแล้วพระสงฆ์สวดมาติกา
ทฤษฎีวัฒนธรรมที่นำมาใช้
สมรรถนะด้านการรับรู้ความแตกต่างทางวัฒนธรรม
พยาบาลมีความเข้าใจทางขนบธรรมเนียมประเพณีและวัฒนธรรมความเชื่อของผู้ใช้บริการ
สมรรถนะด้านการติดต่อสื่อสาร
พยาบาลมีความรู้ด้านภาษาท้องถิ่นสามารถสื่อสารกับญาติผู้ป่วยได้ เข้าใจในวัฒนธรรมของผู้ป่วยและมีบุคลิกที่เป็นมิตร
สมรรถนะด้านความคิดริเริ่ม
พยาบาลสามารถค้นหาพิธีกรรมที่เหมาะสมสอดคล้องกับวัฒนธรรมความเชื่อและให้บริการทางการพยาบาลภายใต้ของวิชาชีพได้
สมรรถนะด้านการบริหารความเสี่ยง
พยาบาลสามารถแก้ไขปัญหาอุปสรรคในการทำพิธีกรรมต่างๆ
สมรรถนะด้านภาวะความเป็นผู้นำและการบริหารจัดการ
พยาบาลมีความสามารถที่จะมีความเป็นผู้นำในการแนะนำญาติผู้ป่วยได้อย่างตรงไปตรงมา
สมรรถนะด้านกระบวนการพยาบาล
พยาบาลมีทักษะในการให้คำแนะนำแก่ญาติในการทำพิธีกรรมตามความเชื่อทางวัฒนธรรมให้สอดคล้องกับแผนการรักษาของแพทย์
สมรรถนะด้านจริยธรรม
พยาบาลมีความเคารพและให้เกียรติในความเชื่อของญาติผู้ป่วยและได้ให้คำแนะนำเกี่ยวกับการทำพิธีต่างๆให้กับญาติผู้ป่วยได้เข้าใจ