Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลเด็กป่วยที่มีปัญหาทางเดินอาหารที่รักษาทางยา :silhouettes: -…
การพยาบาลเด็กป่วยที่มีปัญหาทางเดินอาหารที่รักษาทางยา :silhouettes:
โรคอุจจาระร่วง (Diarrhea) :!!:
ความหมาย :question:
ภาวะที่มีการถ่ายอุจจาระเป็นส่วนน้ำของอุจจาระมากกว่าส่วนเนื้อ และถ่ายจำนวนมากกว่า 3 ครั้ง/ วัน หรือมีมูกเลือดปนอย่างน้อย 1 ครั้ง/วัน มักจะกลั้นอุจจาระไว้ได้ไม่นาน หรือไม่ได้เลย
สาเหตุ
อุจจาระร่วงจากโรคบิด
อุจจาระจากไข้ไทฟอยท์
อุจจาระร่วงจากอาหารเป็นพิษ
อื่นๆ
อาการและอาการแสดง
ถ่ายอุจจาระเหลวหรือถ่ายเป็นน้ำ 3 ครั้งขึ้นไป คลื่นไส้ อาเจียนบ่อย รับประทานอาหารไม่ได้ มีไข้สูง ปัสสาวะลดลง และกระหายน้ำมากกว่าปกติ
อาการสำคัญที่ต้องประเมิน คือ ภาวะขาดน้ำ
ขาดน้ำเล็กน้อย จะมีอาการกระหายน้ำเล็กน้อย ริมฝีปากแห้งเล็กน้อย
ขาดน้ำปานกลาง จะสูญเสียความตึงตัวของผิวหนัง ผิวหนังจับตั้งได้และริมฝีปากแห้ง
ขาดน้ำรุนแรง จะมีอาการอ่อนเพลียมาก ไม่รู้สึกตัว ผิวหนังจับตั้งได้นานกว่า 2 วินาที มือเท้าเย็น ไม่ปัสสาวะนานกว่า 6 ชั่วโมง
การวินิจฉัย
ซักประวัติ วันที่เริ่มมีอุจจาระร่วง จำนวนครั้งที่ถ่ายแต่ละวัน ปริมาณอุจจาระที่ถ่ายแต่ละครั้ง ลักษณะอุจจาระแต่ละวัน (เป็นน้ำ เหลว มีมูกเลือด) ระยะเวลาที่เป็น มีไข้หรือไม่ รับประทานอาหารชนิด ประเภทอะไร เป็นต้น
ตรวจร่างกาย เช่น สัญญาณชีพ ความดันโลหิต ความตึงตัวของผิวหนัง ปากแห้ง ริมฝีปากแห้ง ตาโหล การประเมินการขาดน้ำ
การตรวจอุจจาระ stool examination, rectal swab culture
การตรวจเลือด CBC
การตรวจปัสสาวะ เพื่อวิเคราะห์ค่าต่างๆในปัสสาวะ และความถ่วงจำเพาะของปัสสาวะ
การรักษา
ป้องกันไม่ให้เกิดการขาดน้ำและอิเลคโตรลัตท์ และการขาดสารอาหาร
การรักษาแบบจำเพาะเจาะจง (Specific treatment) ขึ้นอยู่กับเชื้อที่ตรวจเจอและให้ในผู้ป่วยบางกลุ่มเท่านั้น เช่น หากตรวจเจอเชื้อแบคทีเรีย จะให้ยาปฏิชีวนะตามชนิดของเชื้อแบคทีเรีย หากเจอพยาธิ ให้ยาฆ่าพยาธิ เป็นต้น
การรักษาตามอาการ (Supportive treatment) ได้แก่ การแก้ไขภาวะขาดน้ำและเกลือแร่ คือ การให้น้ำเกลือในรูปแบบของการดื่ม (ORS) หรือ การให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำหากมีการสูญเสียสารน้ำในปริมาณที่มาก, การให้ยาลดอาการท้องเสีย ในผู้ป่วยบางราย, การให้ยาลดอาการปวดท้อง คลื่นไส้อาเจียนหรือยาลดไข้ เป็นต้น
การพยาบาล
ประเมินภาวะขาดน้ำ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการขาดน้ำและอิเลคโตรลัตท์ และการขาดสารอาหาร
หาสาเหตุของโรคอุจจาระร่วง
ดูแลให้ได้รับสารน้ำและเกลือแร่
ดูแลให้ได้รับยาต้านจุลชีพ
เฝ้าระวังภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำหรือสูง และอาการไข้สูง
กระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบ
(Gastroenteritis) :!!:
ความหมาย :question:
การอักเสบของกระเพาะอาหารหรือลำไส้เนื่องจากการติดเชื้อ
สาเหตุ
เกิดจากการติดเชื้อที่กระเพาะอาหารและ
ลำไส้ เช่น Virus, Bacteria, Parasites
อาการและอาการแสดง
คลื่นไส้ อาเจียน อุจจาระร่วงเฉียบพลัน ปวดท้องอย่างรุนแรง อาจพบไข้สูง อ่อนเพลีย หนาวสั่น ถ้าเป็นมากจะมีภาวะขาดน้ำ อุจจาระมีมูกปนเลือด
การวินิจฉัย
ตรวจเลือด CBC พบ WBC, Neutrophil สูง
จากการตรวจร่างกาย พบ Bowel Sound มากกว่าปกติ
พบภาวะขาดน้ำ
พบ WBC ใน Stool
พบ Occult blood ใน Stool
การรักษา
ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
ให้ผงเกลือแร่ ORS
ให้ยาAntibiotic
การพยาบาล
ดูแลให้สารน้ำและอาหาร
ให้ยา ATB ในกรณีที่เกิดการติดเชื้อ
การพยาบาลตามอาการ
ป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ
รักษาความสะอาดของภาชนะอุปกรณ์การรับประทานอาหาร
รักษาความสะอาดของร่างกายและหลังขับถ่าย
หากมีก้นแดงให้ทาด้วย Zinc paste
ดูแลให้สารน้ำทางปากและหลอดเลือด
ดำ
ดูแลให้อาการอ่อน ย่อยง่าย และมีส่วนประสมของเกลือเล็กน้อย เพื่อดึงน้ำเข้าสู่เซลล์
แนะนำการปรับเปลี่ยน พฤติกรรมการ
บริโภค
กระเพาะอาหารอักเสบ (Gastritis) :!!:
ความหมาย :question:
การอักเสบของเยื่อบุกระเพาะอาหาร
จากกรดภายในกระเพาะ
สาเหตุ
ความเครียดทางร่างกาย
พฤติกรรมสุขภาพที่เป็นปัจจัยเสี่ยง เช่น รับประทานอาหาร ไม่เป็นเวลา การดื่มสุรา ชา กาแฟ ยาแก้ปวด NSAID อย่างต่อเนื่อง
ภูมิต้านทานต่ำทำให้ดูแลสุขภาพตนเองไม่เพียงพอ
การติดเชื้อ เช่น เชื้อฮีลิโคแบคเตอร์ ไดโลโร เชื้อซิฟิลิส
วัณโรค
อาการและอาการแสดง
ปวดท้อง ปวดแสบบริเวณลิ้นปี่ อาเจียนอย่างรุนแรง อาจมีสีเลือดปนออกมากับอาหาร อาหารไม่ย่อย เยื่อกระเพาะอาหารบวม อาจมีแผลเล็ก ๆ น้ำหนักลด ถ้าเป็นมากอาจช็อค ถึงตายในเวลารวดเร็ว
การวินิจฉัย
ประวัติอาการและอาการแสดง
ประวัติพฤติกรรมบริโภค
ประวัติการบริโภคยา
จากการตรวจร่างกาย น้ำหนักลด
การกลืนแป้งฉายภาพรังสี (Upper GI study)
การใช้กล้องส่องตรวจทางเดินอาหารส่วนบน
(Upper GI endoscopy)เพื่อดูความผิดปกติของกระเพาะอาหาร
เช่น มีแผล มีเลือดออก มีการอักเสบในกระเพาะอาหาร
ผล lab ระบุว่ามีการติดเชื้อในกระเพาะอาหาร
การรักษา
การบรรเทาอาการปวดท้อง โดยเพิ่ม pH ในกระเพาะอาหาร เช่นยาที่นิยมใช้คือ Antacid เช่น ยาธาตุน้ำขาว (Alum milk) หรือใช้เป็นยาเม็ดอลูมิเนียม ไฮดรอกไซด์
การรักษาการอักเสบของเยื่อบุกระเพาะอาหาร นิยมใช้ยาลดการหลั่งกรด (Acid suppression)
ให้ยารักษาตามอาการ เช่น ให้ยาแก้ปวด ยาแก้อาเจียน
การป้องกันการเกิดซ้ำ คือการป้องกันสาเหตุของโรค
การพยาบาล
ประเมินภาวะขาดน้ำและ อิเล็กโตรลัยท์
หาสาเหตุของอาการกระเพาะอาหารอักเสบ
ให้ยา ATB ในกรณีที่เกิดการติดเชื้อ
ให้อาหารที่เหมาะสม เช่น Lactose free fomula ให้ นม
Olac แพ้นมวัว ให้นม Prosobee
ดูแลให้สารน้ำทางปากและหลอดเลือดดำ
ดูแลให้อาการอ่อน ย่อยง่าย และมีส่วนประสมของเกลือเล็กน้อย เพื่อดึงน้ำเข้าสู่เซลล์
แนะนำการปรับเปลี่ยน พฤติกรรมการบริโภค