Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคอุจจาระร่วง (Diarrhea), image, https://www.mccormickhospital…
โรคอุจจาระร่วง (Diarrhea)
สาเหตุ
อุจจาระร่วงจากโรคบิด
อุจจาระจากไข้ไทฟอยท์
อุจจาระร่วงจากอาหารเป็นพิษ
อื่นๆ
ข้อมูลจากเเหล่งอื่น
ท้องร่วงชนิดเฉียบพลัน
การติดเชื้อ ซึ่งพบได้บ่อยกว่าสาเหตุอื่นๆ อาจเกิดจากเชื้อไวรัส บิด ไทฟอยก์ อหิวาต์ มาลาเรีย พยาธิบางชนิด เช่น ไทอาร์เดีย พยาธิแส้ม้า
อาหารเป็นพิษ โดยการปะปนของเชื้อโรคที่อยู่ในอาหาร
สารเคมี เช่น สารตะกั่ว สารหนูไนเตรท ยาฆ่าแมลง ทำให้อาเจียน ปวดท้องรุนแรง และชักร่วมด้วย
ยา เช่น ยาถ่าย ยาระบาย ยาปฏิชีวนะ
พืชพิษ เช่น เห็ดพิษ กลอย
อาการและอาการแสดง
มีอาเจียน
ปวดท้อง
ถ่ายอุจจาระเหลวหรือถ่ายเป็นน้ำ
มีไข้
ถ่ายปัสสาวะลดลง
อาการสำคัญที่ต้องประเมิน คือ ภาวะขาดน้ำ ซึ่งแบ่งเป็น 3 ระดับคือ
ขาดน้ำเล็กน้อย ปานกลาง รุนเเรง
ผู้ป่วยจะมีการถ่ายอุจจาระเหลว มากกว่า 3 ครั้ง ใน 1 วัน หรือถ่ายมีมูกเลือด เพียงครั้งเดียวหรือถ่ายเป็นน้ำมากกว่า 1 ครั้งใน 1 ชั่วโมง
อาการที่สำคัญคือ ภาวะขาดน้ำและเกลือแร่ ซึ่งเป็นสาเหตุของอาการช็อก ภาวะเลือดเป็นกรด ภาวะเกลือแร่ในร่างกายต่ำ
ภาวะขาดน้ำแบ่งได้ 3 ระดับ
ภาวะขาดน้ำปานกลาง ผู้ป่วยจะอ่อนเพลียมาก ตาลึก ปากแห้ง ผิวหนังเหี่ยว ชีพจรเบาแต่เร็ว ความดันโลหิตต่ำ
ภาวะขาดน้ำรุนแรง ผู้ป่วยจะอ่อนเพลียมาก ลุกนั่งไม่ได้ ไม่ค่อยรู้สึกตัว กระสับกระส่าย ตัวเย็น มือเย็น เท้าเย็น ความดันต่ำมาก ปัสสาวะออกน้อยหรือไม่ออกเลย ปากแห้ง ลิ้นแห้ง หายใจเร็ว
ภาวะขาดน้ำเล็กน้อย ผู้ป่วยจะกระหายน้ำ และอ่อนเพลียเล็กน้อย ชีพจรและความดันโลหิตปกติ
การวินิจฉัย
แพทย์จะทำการตรวจร่างกาย และพิจารณาจากประวัติการทานยาของผู้ป่วย และสอบถามถึงสาเหตุของโรคท้องร่วง ผู้ป่วยอาจได้รับการตรวจเลือดและตรวจปัสสาวะ เพื่อหาสาเหตุของโรคท้องร่วงร่วมด้วย
การทดสอบเพื่อหาสาเหตุของโรคท้องร่วงมีดังนี้
การงดอาหารเพื่อตรวจสอบ ว่าเป็นสาเหตุของการแพ้อาหารหรือไม่
การทดสอบภาพเพื่อตรวจสอบการอักเสบและความผิดปกติของโครงสร้างของลำไส้
การตรวจอุจจาระเพื่อตรวจหาแบคทีเรีย เชื้อปรสิต
การส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่เพื่อดูอาการของโรคลำไส้
การส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ส่วนปลาย เพื่อตรวจดูลำไส้ใหญ่ส่วนปลาย เพื่อดูอาการของโรคลำไส้
หากมีอาการท้องเสียอย่างรุนแรง หรือมีอาการท้องเสียเรื้อรัง การตรวจลำไส้ใหญ่และลำไส้ใหญ่ส่วนปลาย เป็น
การรักษา
หลักของการรักษาคือ รักษาและป้องกันไม่ให้เกิดการขาดน้ำและอิเลคโตรลัตท์ และการขาดสารอาหาร
แบ่งออกเป็น
การรักษาแบบประคับประคอง
1.2 ให้น้ำเกลือที่เตรียมขึ้นเอง น้ำตาลทราย 2 ช้อน เกลือป่น 2 หยิบนิ้วมือ น้ำ 1 แก้ว(18ออนซ์)
1.3 ผงเกลือสำเร็จรูป (ORS)
Moderate
100 cc / Kg / 4 ชั่วโมง
Severe
.ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
10 kg เเรก
100
10 kg หลัง
50
กี่โลที่เหลือ * 20 หรือ 30
Mild
50 cc / Kg / 4 ชั่วโมง
1.1 ให้ของเหลวที่บ้าน เช่น น้ำแกงจืด น้ำข้าวใส่เกลือ น้ำมะพร้าว น้ำอัดลมใส่เกลือเล็กน้อย
ข้อมูลจากเเหล่งอื่น
งดอาหารรสจัดและอาหารที่มีกาก ให้กินอาหารอ่อน ย่อยง่าย ถ้าเป็นเด็กเล็กที่กินนมชง ให้งดนม 2 - 4 ชั่วโมง แล้วจึงให้กินนมได้ ส่วนเด็กเล็กที่กินนมแม่ ให้กินได้ตามปกติ
ถ้ายังดื่มน้ำได้ ให้ดื่มน้ำเกลือแร่
สังเกตดูอาการของผู้ป่วย ซึ่งส่วนใหญ่จะค่อยๆ ดีขึ้น และหายเองภายใน 2 - 3 วัน แต่ถ้าไม่ดีขึ้น ควรรีบพาไปโรงพยาบาลทันที
ในรายที่มีอาการท้องร่วงเรื้อรัง ถ้ามีอาการอ่อนเพลีย เบื่ออาหาร น้ำหนักลด หรือถ่ายเป็นมูกเลือด ควรรีบไปพบแพทย์
ควรเลี้ยงลูกด้วยนมแม่
ถ้าเลี้ยงลูกด้วยนมผสม ควรต้มจุกนมและขวดนมเพื่อฆ่าเชื้อโรคก่อนใช้ทุกครั้ง
ฉีดวัคซีนป้องกันโรคและให้อาหารเสริมแก่ทารก เพื่อให้สุขภาพแข็งแรงและไม่เป็นโรคขาดสารอาหาร
การพยาบาล
งดรับประทานอาหารแข็ง อาหารที่ย่อยยาก หรืออาหารที่มีกากมากเช่น ผัก ผลไม้ นมสด และอาหารที่มีไขมันมากควรรับประทานอาหารอ่อน หรือเหลว ย่อยง่าย
ในเด็กควรงดดื่มนม 2-3 ชั่วโมง แล้วค่อยเริ่มให้นมผสม ชงแบบเจือจางเท่าตัว ส่วนเด็กที่กินนมแม่ให้ได้ตามปกติ
ระวังภาวะขาดน้ำและเกลือแร่ ถ้าผู้ป่วยรับประทานได้ไม่อาเจียน หรืออาเจียนเล็กน้อยให้ผสมน้ำเกลือแร่กับน้ำต้มสุกดื่ม
1 ประเมินภาวะขาดน้ำของผุ้ป่วย
ดูเเลให้สารน้ำเเละ elyte ตามเเผลการรักษา
ให้ ORS ตามสภาพเเละระดับนขาดน้ำ
ติดตามผล electolyte
ให้ยาฆ่าเชื้อหากมรอาการติดเชื้อ
เเนะนำให้กินอาหารปรุงสุก สด สะอาด
ความหมาย
ภาวะที่มีการถ่ายอุจจาระเป็นส่วนน้ำของอุจจาระมากกว่าส่วนเนื้อและถ่ายจำนวนมากกว่า 3 ครั้ง/ วัน หรือมีมูกเลือดปนอย่างน้อย 1 ครั้ง/วัน มักจะกลั้นอุจจาระไว้ได้ไม่นาน หรือไม่ได้เลย
คือ อาการอุจจาระร่วง หรือ ถ่ายอุจจาระบ่อยครั้งกว่าปกติ รวมทั้งลักษณะการถ่ายอุจจาระที่ผิดปกติด้วย เช่น ถ่ายเป็นน้ำ ถ่ายเป็นมูกเลือด หรือถ่ายอุจจาระบ่อย ร่วมกับมีการอาเจียนด้วย
หมายถึง ผู้ป่วยมีอาการถ่ายเป็นน้ำ ถ่ายเหลว ถ่ายมูก หรือมูกปนเลือด
ในทารกที่กินนมแม่ปกติอาจถ่ายเหลวบ่อยครั้งได้ ถือว่าเป็นอาการท้องร่วง แต่ถ้าถ่ายเป็นน้ำจำนวนมากและบ่อยครั้งกว่าที่เคยเป็น ก็ถือว่าผิดปกติ
หมายถึง ภาวะที่มีการถ่ายอุจจาระเหลวมากขึ้น จ านวนเท่ากับหรือมากกว่า 3 ครั้งต่อวัน
ท้องร่วงเฉียบพลัน (acute diarrhea) หมายถึงท้องร่วงที่เป็นมาน้อยกว่า 7 วัน
ท้องร่วงยืดเยื้อ (prolonged diarrhea) หมายถึงท้องร่วงที่เป็นนาน 8-13 วัน
ท้องร่วงเรื้อรัง (chronic or persistent diarrhea) หมายถึงท้องร่วงที่เป็นนานตั้งแต่14 วันขึ้นไป
https://www.mccormickhospital.com/web/articles/blogs/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%97%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%87%20(Diarrhea
)
http://www.thaipediatrics.org/Media/media-20190417145917.pdf
https://www.thaihealth.or.th/blog/myblog/topic/1125/Ananya%20Mintun/1983/
