Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
พยาธิสรีรภาพของภาวะผิดปกติของระบบทางเดิน อาหาร - Coggle Diagram
พยาธิสรีรภาพของภาวะผิดปกติของระบบทางเดิน อาหาร
ภาวะผิดปกติของโภชนาการ
โภชนาการ คือ การศึกษาถึงความสัมพันธ์ระหว่างอาหารและสุขภาพของร่างกายทั้งในแง่
ปริมาณและสัดส่วนของสารอาหารที่ร่างกายควรได้รับ
ภาวะทุพโภชนาการ (Malnutrition)
เป็นภาวะที่ร่างกายได้รับสารอาหารจําเป็นในปริมาณที่ไม่ถูกต้องเป็นเวลานานๆ จนส่งผลให้เกิดความผิดปกติทั้งทางร่างกาย
ภาวะการขาดวิตามิน
โรคขาดธาตุเหล็ก
โรคขาดวิตามินซ
โรคขาดวิตามินเอ
โรคขาดธาตุไอโอดีน
โรคขาดวิตามินบีหนึ่ง
1 more item...
ภาวะขาดสารอาหาร (Under nutrition or nutritional deficiency)
Anorexia nervosa and bulimia เป็นความผิดปกติของการกิน (eating disorder)
การขาดโปรตีนและพลังงาน (Protein energy malnutrition; PEM หรือ protein calorie malnutrition; PCM)
Marasmus โรคที่เกิดจากการขาดพลังงานและโปรตีนเป็นเวลานาน
Kwashiorkor
โรคที่เกิดจากการขาดสารอาหารโปรตีนเรื่อรัง
ภาวะที่มีโภชนาการเกิน (Overnutrition) เกิดจากการได้รับสารอาหารมากเกินพอ หรือไม่สมดุลเป็นเวลานานๆ
พันธุกรรม
รับประทานอาหารมากเกินไป แล้วไม่มีเวลาออกกําลังกาย
พฤติกรรมการใช้ชิวีต ประจําวัน ที่ไม่เหมาะสม มีการใช้พลังงานต่ำ
โรคบางชนิด เช่นCushing ‘s Syndrome เกิดจากความผิดปกติของฮอร์โมนในร่างกาย
สรีรวิทยาของระบบทางเดินอาหาร
อวัยวะที่ทําหน้าที่เป็นทางผ่านของอาหาร (Alimentary tract) เริ่มต้นจากปาก (Mouth) หลอด
คอหรือลําคอ (Pharynx) หลอดอาหาร (Esophagus) กระเพาะอาหาร (Stomach) ลําไส้เล็ก (small intestine) ลําไส้ใหญ่ (Large intestine) และทวารหนัก (Anus)
อวัยวะที่ช่วยย่อยอาหาร ได้แก่ ต่อมน้ำลาย (Salivary gland) ตับ (Liver) และตับอ่อน (Pancreas)
ระบบทางเดินอาหารตามสรรีวิทยาทําหน้าที่
เป็นทางผ่านของอาหาร และของเหลวต่างๆ
(Ingestion)
ย่อยอาหาร (Digestion) ให้อยู่ในสภาพที่ดูดซึมได้
การดูดซึม (Absorption) สารอาหารเข้าสู่กระแสโลหติ
มีการเคลื่อนไว (motility) ของทางเดินอาหารและขับของเสียออกจากร่างกาย ทางอุจจาระ
ความผิดปกติของการย่อยและการดูดซึมอาหาร
ได้แก่ โรคลําไส้สั้น โรคลําไส้อักเสบและภาวะตับอ่อนล้มเหลว
เมื่อร่างกายมีภาวะย่อยอาหารหรือการดูดซึมสารอาหารผิดปกติมักนําไปสู่ภาวะทุพโภชนาการ ซึ่งมักเกิดขึ้นได้บ่อยในผู้ที่มีโรคหรือความผิดปกต่างๆ
โรคที่เรียกกันว่าลําไส้สั้น เกิดขึ้นได้จากการผสมผสานกันระหว่างการสูญเสียลําไส้ไปบางส่วนเนื่องจาก ถูกผ่าตัดออกไป และ/หรือลําไส้ส่วนที่เหลืออยู่ทำงานผิดปกติ ส่งผลให้ลดการดูดซึมสารอาหารของลําไส
ส่วนผู้ป่วยที่มีภาวะตับอ่อนล้มเหลวจะมีการผลิตเอนไซม์ย่อยอาหารลดลง
ส่งผลให้ร่างกายมีภาวะย่อยอาหารผิดปกติและลําไส้ดูดซึมสารอาหารได้ไม่ดี และอาจนําไปสู่ภาวะทุพโภชนาการได้ในที่สุด โดยเฉพาะอย่ายิ่งผู้ป่วยโรคตับอ่อนอักเสบเรื่อรังจะมีความเสี่ยงสูงของการเกิดภาวะทุพโภชนาการ
กระบวนการเมตตาบอลิสม
ระบบยอ่ยอาหาร (Digestive System )
การย่อยทางเคมี (Chemical digestion) เป็น การย่อยอาหารได้แก่คาร์โบไฮเดรต โปรตีนและไขมันให้มีขนาดเล็กที่สุด
การย่อยเชิงกล (Mechanical digestion) เป็นกระบวนการทําให้อาหารเล็กลงแต่ยังไม่ เล็กที่สุด เพื่อสะดวกต่อการเคลื่อนที่ โดยการบดเคียว และการบีบตัวของทางเดินอาหาร
การดูดซึมอาหารในลําไส้เล็ก
การดูดซึมอาหาร หมายถึง กระบวนการที่นําอาหารที่ผ่านการย่อยจนได้เป็นสารโมเลกุลเดี่ยว
อวัยวะที่ช่วยย่อยอาหาร
ลําไส้เล็ก (Small Intestine) ผลิตน้ำย่อยมอลเทส ย่อยน้ำตาลมอลโทสให้กลายเป็น น้ำตาลกลูโคส น้ำย่อยซูเครส
ย่อยน้ำตาลซูโครสให้เป็นน้ำตาลกลูโคสและ น้ำตาลฟรักโทส
ตับ (Liver) ผลิตน้ำดี แล้วถูกนําไปเก็บไว้ที่ถุงน้ำดี (Gall Bladder) ย่อยไขมันให้เป็นไขมันแตกตัวเป็นเม็ดเล็กๆ
ต่อมน้ำลาย (Salivary Gland) ผลิตน้ำย่อยอะไมเลส (Amylase) ย่อยแป้งให้เป็นน้ำตาลมอลโทส
รงควัตถุน้ำดี (Bile Pigment) เกิดจากการสลายตัวของฮีโมโกลบิน (Hemoglobin) โดย ตับเป็นแหล่งทําลายและกําจัด Hemoglobin ออกจากเซลล์
โคเรสเตอรอล (Cholesterol) ถ้ามีมากๆ จะทําให้เกิดนิ่วในถุงน้ำดี เกิดการอุดตันที่ท่อ น้ำดี เกิดโรคดีซ่าน (Janudice) มีผลทําให้การยอ่ ยอาหารประเภทไขมันบกพร่อง
การดูดซึมในลําไส้ใหญ่
อาหารที่ไม่ถูกย่อยหรือ ย่อยไม่ได้ เช่น เซลลูโลส ถูกส่งไปยังลําไส้ใหญ่ เซลล์ที่บุผนังลําไส้ใหญ่ ดูดน้ำ แร่ธาตุ วิตามิน และกลูโคสจากกากอาหารเข้ากระแสเลือด
โรคในระบบทางเดินอาหาร
ความผิดปกติของผนังอาหาร
Hiatal hernia
paraesophageal (rolling) hiatal hernia
แผลในทางเดินอาหาร (Peptic Ulcer)
แผลในทางเดินอาหารจากภาวะเครียด (Stress ulcer)
แผลในกระเพาะอาหาร
เกิดจากการขาดสมดุลระหว่างปัจจัยที่ทําลาย mucosa เช่น gastric acid, pepsin, bile acids และกลไกการป้องกัน mucosa
แผลในลําไส้เล็กส่วนต้น (Duodenal ulcer)
เกิดจากการขาดสมดุลระหว่างกลไกการป้องกันของเยื่อบุและฤทธิการย่อยกัดกร่อนของ acid-pepsin อาจตรวจพบ hydrochloric acid ปกติ
ภาวะแทรกซ้อนของแผลในทางเดินอาหาร
การเกิดแผลทะลุ (Perforation)
หลักการรักษาแผลในทางเดินอาหาร
ส่งเสริมการหายของแผล
การตรวจวินิจฉัยแผลในทางเดินอาหาร
เจาะเลือดหาระดับ gastrin
ส่องกล้อง (endoscopy) และตัดชิ้นเนื้อส่งตรวจ
กระเพาะอาหารอักเสบและแผลในทางเดินอาหาร
กระเพาะอาหารอักเสบ หมายถึง การอักเสบของ gastric mucosa อาจเกิดจากสารที่ก่อให้เกิดการระคายเคือง
กระเพาะอาหารอักเสบชนิดเฉียบพลัน (Acute gastritis)
การขับถ่ายอุจจาระผิดปกติ และโรคเกี่ยวกับระบบขับถ่ายอุจจาระ
Diverticula disease
เป็นการที่ mucosa มีการเลื่อนหรือ มีลักษณะคล้ายถุงยื่น เป็นติ่ง ออกไป จาก muscle layer
ของผนัง colon ถ้าไม่มีอาการแสดง
lntestinal Obstruction
เกิดจากถูกขัดขวางการเคลื่อนผ่านของ chyme สู่ intestinal lumen
ความผิดปกติในการดูดซึม (malabsorption Syndromes)
ความผิดปกติในการดูดซึมสารอาหารในลําไส้เล็ก
ท้องเสีย (Diarrhea)
ท้องเสีย หมายถึง
การเพิ่ม จํานวนครั้ง และเพิ่มปริมาตรสารน้ำของอุจจาระ ปัจจัยที่มีผลต่อ จํานวนและปริมาตรของอุจจาระ
Inflammatory bowel disease
ยังไม่ทราบแน่ชัดแต่พบผู้ป่วยในครอบครัวเดียวกัน กรรมพันธุ์และถูกกระตุ้นจาก
สิ่ง แวดล้อม เช่น การรับประทานอาหารที่ปนเปื้อน antigen หรือเชื่อโรค
ความผิดปกติในการเคลื่อนไหว
Gastroesophageal reflux disease (GERD)
GERD หมายถึง โรคที่มีเกิดจากผลของการย้อนขึ้นมาอย่างผิดปกติ ของน้ำย่อย กรด pepsin และน้ำดีและมีความผิดปกติในการกําจัดน้ำย่อยใน กระเพาะอาหารที่ย้อนขึ้นมาสู่หลอดอาหาร