Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Qarındaxili abses - Coggle Diagram
Qarındaxili abses
Peritondaxili
Diafraqmaaltı
Qaraciyərin orağabənzər bağına münasibətə görə,
diafraqmaaltı abseslər sağ və sol olmaqla 2 qrupa ayrılır
Sağ
sağ tac bağdan öndə (peritondaxili)
Sağ tac bağdan arxada (peritonxarici)
Sağ diafraqmaaltı abses ən çox qaraciyər abseslərinin perforasiyası, az hallarda isə mədə, 12bb. və öd kisəsi əməliyyatlarından sonra inkişaf edir
Sol
Yuxarı – sol diafraqma gümbəzi ilə qaraciyərin sol payı arasında
Ön-aşağı – mədə, qaraciyərin sol payı və qarın divarı arasında
Piylik kisəsində
Sol diafraqmaaltı abses mədə, dalaq əməliyyatlarından sonra postoperativ anastamoz buraxması ilə əlaqədar əmələ gəlir
Qaraciyəraltı
Ən çox 12bb.xorasının perforasiyası və buna bağlı təcili cərrahi əməliyyatlardan sonra inkişaf edir.
İlgəklərarası
Çanaqdaxili
Ən çox divertikulit və appendisit perforasiyasından sonra
Yoğun bağırsaq və appendiks, ginekoloji əməliyatlardan sonra, qarındaxili abseslərin drenajından vəya generalizasiya olunmuş peritonitdən sonra inkişaf edə
Etiologiyası
Perforasiya
Nekroz
Anastomoz buraxması
Travma
Genitourinar xəstəliklər
Qarındaxili yığıntıların infeksiyalaşması
Postoperativ abseslər
Qanaxma
Möhtəviyyat sızması
Seroz yığıntı infeksiyalaşması
Yetərsiz sanasiya
Patogenezi
Qarındaxili abseslər iltihabi-nekrotik ocağın hüdudlanması ilə formalaşır
Orqanların zədələnməsi nəticəsində qarın boşluğuna tökülən möhtəviyyat yerli iltihabi prosesə səbəb o
Distant mexanizmdə isə qarın boşluğundan drenaj olunmamış və cibləşmiş möhtəviyyatlar infeksiyalaşır və hüdudlanaraq abses əmələ gəlir.
Müalicə
Irinli-nekrotik toxumaların kənarlaşdırılması (sanasiya və drenaj)
Antibiotikoterapiya
SİRS və sepsisə görə dəstək müalicəsi
Drenaj üsululları Perkutan
Laparoskopik
Açıq
Perkutan drenaj mümkün deyilsə vəya yetərsiz olarsa cərrahi drenaj tətbiq edilir. Açıq və ya laparskopik yolla aparıla bilər
Diaqnostika
Rentgenoqrafiya
Hava-maye səviyyələri
Yumşaq toxuma kütləsi
Bəzən orqanların yerdəyişməsi
USM
Qarın boşluğunda maye yığıntıları
Dəqiqlik -80%
KT
Ən vacib müayinə metodu
Dəqiqlik – 97%
Retroperitoneal/
retrofassial absesləк
peritonarxası sahədə yerləşən abseslərdir
Birincili
Nadir hallarda
Infeksiyanın hematogen yayılması nəticəsində
İkincili
Retroperotoneal orqanların travma və iltihabi xəstəlikləri nəticəsində
Klinika
Anamnezində travma, böyrək, bağırsaq, mədəaltı vəzi xəstəlikləri vəya əməliyyatları olanlarda ağrı və sepsis əlamətləri ilə(yüksək hərrarət, taxikardiya, taxipnoe, leykositoz, CRP artması) ortaya çıxır.
Diaqnoz KT qızıl standart sayılır Retroperitoneal sahədə ödem, maye, hətta qaz görünə bilər
Müalicə
Təcili drenaj, mənbəni aradan qaldırmaq, antibiotikoterapiya aparılır.
Drenaj üçün perkutan və cərrahi üsullar tətbiq edilə bilər.
Perkutan drenaj ilk seçimdir.
Abseslər müxtəlif gedişə malik olur
Uzunmüddətli davametmə və xronikləşmə -adətən kiçik abseslər
Perforasiya – abses vaxtında müalicə olunmadıqda orqana, peritona, hətta dəriyə
Sepsis, orqan çatışmazlığı və letallıq – müalicə olunmazsa orqan çatışmazlığına gətirib çıxarır
Abses – hüdudlanmış irinli və ya irinli-nekrotik ocaqdır