Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Ətrafların qan və limfa dövranının pozulması (arterial) - Coggle Diagram
Ətrafların qan və limfa dövranının pozulması
(arterial)
Arterial sistem
Arteriyanın divarı 3 qatdan ibarətdir:
Daxili (tunica intima)
Orta (tunica media)
Xarici (tunica adventitia)
Orta qatının quruluşuna görə arteriyalar 3 növə bölünür
Elastik tipli (aorta)
Qarışıq elastik + əzələvi (magistral damarlar)
Əzələvi (periferik arteriyalar)
Fiziologiya
Arterial sistemdə qanın hərəkətini təmin edən amillər:
Ürəyin qana verdiyi kinetik enerji
Elastik damarlar (aorta) hesabına bu enerjinin minimal itkisi
Magistral və periferik damarların aktiv yığılması
Müayinə üsulları
Nəbzin palpasiyası, arterial təzyiqin ölçülməsi
Arteriyalar üzərində auskultasiya
Reovazoqrafiya (reoqrafiya)
Qeyri-invaziv görüntüləmə üsulları:
Doppler dupleks müayinəsi
MR angioqrafiya
İnvaziv görüntüləmə üsulları
Kontrast angioqrafiya
Pozulmalar
Kəskin
Tromboz
Travma
Damardaxili inyeksiyalar
Qanın hiperkoaqulyasiyası (ahıl yaş, onkoloji xəstəliklər)
Qan axınının sürətinin azalması (aterosklerotik düyün, şiş, turna, gips sarğısı)
Emboliya
Tromblar
Aterosklerotik kütlə
Piy
Hava
Klinik əlamətlər
6P qaydası
Pulslessness (nəbzin olmaması)
Pallor (avazıma)
Pain (ağrı)
Perishing cold (ətrafın soyuması)
Paresthesia (hissiyatın pozulması)
Paralysis (hərəkətin pozulması)
Müalicə
Müvəqqəti tədbirlər
Spazmolitiklər
Birbaşa antikoaqulyantlar
Ağrıkəsicilər
Əsas müalicə cərrahidir
Açıq və qapalı endarterektomiya/trombektomiya
Şuntlama
Protezləşdirmə
Endovaskulyar dilatasiya və stentin qoyulması
Amputasiya
Xronik
Obliterasiyaedici ateroskleroz
Obliterasiyaedici endarteriit
Obliterasiyaedici trombangiit (Bürger xəstəliyi)
Reyno xəstəliyi
Diabetik angiopatiya
Klinik əlamətlər
Fasiləli axsama
I dərəcə - 500 metrə qədər
II dərəcə - 200-300 metrə qədər
III dərəcə - 50 metrə qədər
IV dərəcə - ətrafda daimi ağrı
Ayaqların (əllərin) soyuq olması, üşüməsi
Ətraflarda ağrı (xəstə ayaqlarını aşağı sallayıb yatır)
Ətraflarda xronik işemiya əlamətləri (tüklər seyrəlir, dəridə hiperkeratoz, barmaqların nekrozu)
Müalicə
Konservativ:
Tütün (siqaret) çəkməni tərgitmək
Spazmolitiklər
Antikoaqulyantlar
Dezaqqreqantlar
Operativ:
Bel simpatektomiyası
Nekrektomiya
Amputasiya