Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การใช้กระบวนการพยาบาลในการดูแลผู้ใหญ่ที่มีปัญหาสุขภาพเกี่ยวกับความผิดปกติข…

- - - - 1.ปริมาณน้ำเลือดหรือพลาสมาลดลง (Apparent Polycythemia)
      - 2.ไขกระดูกผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดงออกมาในปริมาณที่มากเกินไป (Absolute Polycythemia)
        
        2.1 ภาวะเลือดข้นที่ไขกระดูกผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดงมากผิดปกติ (Primary Polycythemia หรือ Polycythemia Vera)
        
        2.2 ภาวะเลือดข้นที่มีสาเหตุมาจากการผลิตฮอร์โมนอีริโทโพอิติน (Erythropoietin) ในปริมาณที่มากเกินไป (Secondary Polycythemia)
    - - ยีน JAK2 (JAK2 mutation)
      - การกลายพันธุ์ของ JAK2 ทําให้เกิดความผิดปกติของ tyrosine kinase activity
    - - การวินิจฉัยหลัก (Major criteria)
        
        ฮีโมโกลบิน > 16.5 g/dl ในผู้ชายหรือ ฮีโมโกลบิน > 16 g/dl ในผู้หญิง หรือ hematocrit (Hct) > 49% ในผู้ชาย และ Hct > 48% ในผู้หญิง
        
        ตรวจไขกระดูกพบ bone marrow trilineage proliferation with pleomorphic megakaryocyte
        
        ตรวจพบ JAK2V617F mutation หรือ JAK2 exon 12 mutation
      - การวินิจฉัยรอง (Minor criteria)
        
        ตรวจพบระดับ serum erythropoietin ต่ำกว่าค่าอ้างอิงปกติ
        
        major criteria ทั้ง 3 ข้อ หรือ major criteria 2 ข้อ แรกร่วมกับ minor criteria 1 ข้อ
    - - ปวดศีรษะ เวียนศีรษะ อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย ตามัว ความดันโลหิตสูง
      - ท้องอืด แน่นท้อง จากม้ามโตมีลิ่มเลือดอุดตัน (thrombosis)
      - ภาวะเลือดออกง่ายกว่าปกติจาก platelet dysfunction
      - ผิวหนังและเยื่อบุตาแดง (skin and conjunctival plethora)
    - - 1.การนำเลือดออก (phlebotomy)
      - ยาเคมีบําบัดที่ใช้ลดเซลล์ (Cytoreductive drugs):
        
        2.1 Hydroxyurea: เพื่อให้ได้ระดับ Hct < 45%
      - Ruxolitinib เป็นยาในกลุ่ม JAK1 และ JAK2 inhibitor
      - Low dose aspirin
    - - ภาวะลิ่มเลือดอุดตัน
      - ภาวะเลือดออก
      - ภาวะ Thrombosis ทำให้เกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ สมองขาดเลือด Deep vein thrombosis, pulmonary embolism
      - การเปลี่ยนแปลงไปเป็น acute leukemia และ myelofibrosis (post-PV myelofibrosis)
  - - - ระดับความรุนแรงของภาวะซีด
        
        Moderate
        
        Severe
        
        Mild
      - การตรวจไขกระดูก
      - การตรวจระบบทางเดินอาหาร
      - การตรวจหาเลือดในทางเดินอุจจาระ
    - - มีอาการซีด หน้ามืด
      - เหนื่อยง่าย อ่อนเพลียเวียนศรีษะ
      - หากรุนแรง อาจมีอาการมึนงง หัวใจล้มเหลว
    - - ภาวะซีดจากความผิดปกติของเซลล์ที่สร้างเม็ดเลือดแดง หรืออวัยวะที่เกี่ยวข้องกับการเจริญเติบ โตของเม็ดเลือดแดง
      - ภาวะซีดจากพยาธิสภาพของโรคต่างๆ เช่น โรคไตวายเรื้อรัง โรคตับ โรคเอสแอลอี (Systemic lupus erythematosus: SLE) โรครูมาตอยด์ (Rheumatoid) เป็นต้น
      - ภาวะซีดจากการขาดสารอาหารจำเป็นสำหรับการสร้างเม็ดเลือดแดง
    - - ตรวจ MCH
      - ตรวจ MCV
      - การเปลี่ยนแปลงของเม็ดเลือด
      - ตรวจ MCHC
    - - ระบบอื่นๆ
        
        ระบบภูมิต้านทาน
        
        จำนวน T-lymphocyte ลดลง
        
        ความสามารถในการฆ่าเชื้อแบคทีเรียลดลง
        
        การควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย
        
        ร่างกายไม่สามารถรักษาอุณหภูมิได้ในอุณหภูมิต่ำๆ
        
        เนื่องจากความผิดปกติของเมตาบอลิซึมของไทรอยด์
        
        ผลต่อเซลล์ เล็กอ่อนแบนรูปซ้อน
        
        มุมปากอักเสบ
        
        ลิ้นเลี่ยน
        
        กลืนลำบาก
      - ระบบโลหิตวิทยา
        
        เริ่มจากอาการซีด
        
        เหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย เวียนศรีษะ
        
        ซีดมาก อาจมีที่แสดงถึงภาวะหัวใจล้มเหลวร่วมด้วย
    - - การกำจัดและรักษาสาเหตุร่วมกับใช้ธาตุเหล็กทดแทน
      - ซีดมากจนเกิดหัวใจวายให้ Packed red cell (PRC)
        และควรให้ร่วมกับกับยาขับปัสสาวะ
    - - หลีกเลี่ยงสาเหตุของการเสียเลือด
      - ให้เหล็กโดยการให้กินอาหารที่มีธาตุเหล็ก
      - ระมัดระวังผลข้างเคียงของยา
      - แนะนำให้ผู้ป่วยรับประทานยาเพิ่ม
      - หลีกเลี่ยงอาหารที่ยับยั้งการดูดซูมธาตุเหล็ก
        
        ชา
        
        กาแฟ
        
        ยาลดกรดในกระเพาะ
        
        นม
      - ให้รับประทานวิตามินสูงในมื้อเดียวกัน
    - - มีความบกพร่องเกี่ยวกับการรับรู้เนื่องจากสมองได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอ
      - เซลล์ผิวมีความผิดปกติเนื่องจากการดูดซึมลดลง
      - เหนื่อยง่ายเนืองจากเนื้อเยื่อได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอ
- - - - ออกซิเจนเลี้ยงสมองน้อยลง
      - กระหายน้ำ ชีพจรเร็ว ซีด ความดันโลหิตลดลง
    - - กระหายน้ำ ชีพจรเร็ว ซีด
      - ความดันโลหิตลดลง ตะคริว
      - สับสนจากออกซิเจนเลี้ยงสมองน้อยลง
- - - - การตรวจไขกระดูก
      - ระดับฮีโมโกลบิน
      - การทดสดสอบSchilling test
    - - รับประทานอาหารพวกลา เนื้อสัตว์ นมและไข่
      - ให้ยาช่วยสร้างเม็ดเลือด
        
        Ferrous sulfate
        
        วิตามินCyanocobalamin
      - การให้เลือดเมื่อซีด และนอนพักให้ระดับฮีโมโกลบิน
    - - คลื่นไส้อาเจียน
      - เบื่ออาหาร น้ำหนักลด ท้องอืด ท้องเสีย และท้องผูก
      - อาการอ่อ่นเพลีย เจ็บปาก ชาที่แขนขา
      - การรับรสผิดปกติ
      - ควบคุมการถ่ายอุจจาระปัสสาวะไม่ได้
- - - - หายใจไม่สะดวก และปวดศีรษะ
      - อาการอ่อนเพลีย ไม่มีแรง
      - อาการของความผิดปกติของการแข็งตัวของเลือด
    - - มีเลือดออกในเรตินา
      - อาจมีอาการสับสนและอ่อนแรง
      - ซีด จ้ำเลือด จุดเลือดเล็ก ๆ
- - - - เด็กทารกมีหัวใจและตับโต บวมและท้องมานอย่างมาก
      - สาเหตุให้เกิด Hydrops fetalis และ Fulminant intrauterine congestive heart failure
      - ทำให้เกณฑ์ตามคลอดหรือเสียชีวิตตั้งแต่อยู่ในครรภ์มารดาได้
    - - ม้ามโตเล็กน้อย ผิวหนังเป็นสีบรอนซ์ และมีการขยายตัวของไขกระดูก
      - ความผิดปกติของโครงกระดูกซึ่งขึ้นกับระดับของ Reticulocytosis และขึ้นกับความรุนแรงของภาวะซีด มักไม่มีอาการ
      - เป็นสาเหตุให้มี Mild to moderate microcytic hypochromic anemia
    - - ซีดเล็กน้อยจนถึงซีดมาก บางรายอาจมีตับและม้ามโตเล็กน้อย
      - ซีดมากจะมีความผิดปกติของโครงกระดูกเนื่องจากมีการขยายตัวของไขกระดูก
  - - - ลักษณะเม็ดเลือดแดงผิดปกติ
      - การตรวจหา Hb H Inclusion body
      - การตรวจชนิดของฮีโมโกลบิน (Hb typing, hemoglobin analysis)
  - - - การให้เลือดชนิดพึ่งพาเลือด (TDT)
      - ยาขับเหล็ก ผู้ป่วยจะได้รับเหล็กจากเลือดประมาณครั้งละ 230 มิลลิกรัม หรือปีละ 6 กรัม
  - - - ข้อบ่งชี้ในการให้ยาขับเหล็กในผู้ป่วยโรคธาลัสซีเมียชนิดพึ่งพาเลือด (TDT)
        
        3) ผู้ป่วยที่ได้รับเลือกเป็นประจําอย่างสม่ำเสมอ มากกว่า 1 ปี
        
        2) Liver iron concentration > 7 mg Fe/g dry weight
        
        1) serum ferritin > 1,000 mg/ml โดยวัด 2 ครั้งห่างกันอย่างน้อย 1-3 เดือน
        
        4) ได้รับเลือดมาแล้วประมาณ 10-20 ครั้ง
      - ข้อบ่งชี้ในการให้ยาขับเหล็กในผู้ป่วยโรคธาลัสซีเมียชนิดไม่พึ่งพาเลือด (NTDT)
        
        2) Liver iron concentration > 5 mg Fe/g dry weight
        
        3) ผู้ป่วยที่ได้รับเลือดเป็นประจําอย่างสม่ำเสมอ มากกว่า 1 ปี
        
        1) serum ferritin > 800 mg/ml โดยวัด 2 ครั้งห่างกันอย่างน้อย 1-3 เดือน
        
        4) ได้รับเลือดมาแล้วประมาณ 10-20 ครั้ง
    - - เนื่องจากมีการสร้างเม็ดเลือดจำนวนมากตลอดเวลา เพื่อทดแทนเม็ดเลือดแดงที่ถูกทำลายไป
      - เป็นยาบำรุงเม็ดเลือด หากผู้ป่วยไม่ได้รับเลือด
    - - ฮอร์โมนอีริโธรโพอิติน (erythropoietin)
      - Cytotoxic agent/hypomethylating agent: ยาในกลุ่มนี้ออกฤทธิ์โดยกระตุ้นให้มีการเกิดใหม่ของเม็ดเลือดแดง
    - - หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีธาตุ เหล็ก ธาตุเหล็ก อาหารที่มีธาตุเหล็ก
      - ควรรับประทานยาธาตุเหล็กพร้อมวิตามินซีสูง