Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Qida borusunun xəstəlikləri - Coggle Diagram
Qida borusunun xəstəlikləri
Anatomik məlumatlar
Qida borusu 3 anatomik bölgədə yerləşir: boyun nahiyəsi, döş qəfəsi və qarın boşluğu
3 fiziolioji daralmaları var: başlanqıcda, traxeyanın bifurkasiyası səviyyəsində və diafraqmanın dəliyli səviyyəsində
Divarı 3 qatdan ibarətdir: selikli qişa, əzələ qatı, adventisiya (abdominal hissəsində periton)
Yuxarı və aşağı sfinkteri var
Normada pH qələvi və ya neytraldır
Aşağı 1/3 nahiyəsində təbii porto-kaval anastomozlar var
Fizioloji məlumatlar
Qida borusunun əsas funksiyası
qidanı udalqdan mədəyə ötürməkdir
Qidanın ötürülməsi aktiv prosesdir: yuxarı sfinkter boşalır → qida daxil olur → yuxarı sfinkter bağlanır → qida aşağı ötürülür → aşağı sfinkter boşalır → qida mədəyə ötürülür → aşağı sfinkter bağlanır
Mədənin dibi ilə qida borusu arasında olan bucaq
His bucağı
adlanır. Normada 30°-dən çox olmamalıdır. Daha çox olarsa, qida borusunun aşağı sfinkterinin yığılması gücü zəifləyir, mədə-qida borusu
reflyuksu
baş verir
Müayinə üsulları
Anamnez
, şikayətlər (disfagiya – udmanın pozulması)
Baxış, palpasiya
(Senker divertikulu)
Kontrast rentgenoloji müayinə
:Perforasiyaya şübhə varsa ancaq
suda həll olunan yod tərkibli kontrastla
Perforasiyaya şubhə yoxdursa
barium sulfatla da olar
Diaqnostik və müalicəvi endoskopiya
Yad cisimlər
Strikturalar
Venaların varikoz genişlənməsi
Şişlər
KT, MRT
pH metriya
Ezofaqomanometriya
Qida borusunun zədələnmələri
Qapalı
(selikli qişa tərəfindən)
Yad cisimlər
Yatrogen zədələnmə
(endoskopik müayinə)
Burxave sindromu
(qida borusunun spontan cırılması)
Açıq
(ətraf toxumalar tərəfindən)
Boyun və döş qəfəsinin
açıq yaralanmaları
Əməliyyat zamanı
yatrogen zədələnm
ə
Klinik mənzərə və əməliyyat kəsiyi qida borusunun zədələnməsi səviyyəsindən asılı olaraq dəyişir
Müalicə:
Kiçik qapalı zədələnmələrdə k
onservativ
(parenteral qidalanma və intensiv antibiotikoterapiya)
Açıq və ya geniş qapalı zədələnmələrdə
operativ
(qida borusunun boylama istiqamətdə tikilməsi)
Kardiyanın axalaziyası (kardiospazm
Yanıqdan sonrakı daralmalar
Reflyuks-ezofagit
Divertikullar